کتامين (تزريقي)
Ketamine
دارو شناسی
آنچه که باید درباره آمپول " كتامين " بدانید!
آمپول كتامين به تنهايي يا همراه دارويي ديگر جهت هوشبري قبل و حين عمل جراحي و ساير موارد پزشكي مورد استفاده قرار ميگيرد. اين دارو به رده داروهاي "بيهوشي عمومي" تعلق دارد.
كتامين تنها تحت نظارت و تجويز فوري پزشك آموزش ديده ارائه ميگردد. چنانچه لازم باشد فردي حين عمل جراحي كتامين دريافت كند، پزشك يا متخصص بيهوشي اين دارو را تزريق كرده و مدام پيشرفت دارو را بررسي ميكنند.
اين دارو به شكل هاي زير موجود ميباشد:
- محلول
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
مطالعاتي مبني بر ارتباط سن و تاثيرات آمپول كتامين در بين كودكان انجام نشده است. ايمني و اثربخشي اين دارو اثبات نشده است.
سالمندان
مطالعات صورت گرفته بر روي سالمندان مشكلات خاصي را بر روي اين گروه سني مبني بر محدود كردن دريافت آمپول كتامين نشان نميدهد. با اين حال افراد مسن بيشتر مستعد ابتلا به بيماري هاي كبدي، كليوي، قلبي يا مشكلات وابسته به سن هستند و اين موضوع مستلزم رعايت احتياط و تنظيم دوز دارو در اين گروه سني است.
دوران بارداری
در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد.
مصرف همزمان اين دارو با هيچيك از داروهاي زير توصيه نميشود، اما ممكن است در برخي موارد نياز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
- Bromazepam
- Bupropion
- Donepezil
- Fentanyl
- Flibanserin
- Hydromorphone
- Levothyroxine
- Memantine
- Methadone
- Morphine
- Morphine Sulfate Liposome
- Oxycodone
- Oxymorphone
- St John's Wort
- Suvorexant
- Tapentadol
- Tramadol
مصرف اين دارو با هريك از داروهاي زير خطر بروز برخي عوارض جانبي را افزايش ميدهد، اما ممكن است اين بهترين راه درمان باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
- Atracurium
تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشكلات پزشكي ديگر ممكن است بر مصرف اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورتيكه مشكل پزشكي ديگري داريد، حتما آنرا با پزشك خود مطرح سازيد، بويژه موارد زير:
- مصرف بيش از حد الكل
- بيماري مغزي
- وابستگي و سوء مصرف مواد مخدر (يا سابقه آن)
- بيماري قلبي
- فشار خون بالا
- تنفس بسيار كند
نحوه مصرف
اين دارو توسط پزشك يا افراد آموزش ديده در زمينه بهداشت حرفه اي در بيمارستان ارائه ميگردد. اين دارو در يك شات بصورت عضلاني يا وريدي تزريق ميشود.
میزان مصرف
در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بيش از حد اين دارو با نزديكترين مركز مسموميت هاي دارويي تماس گرفته شود. در صورتيكه بيمار تنفس نداشت سريعا با اورژانس تماس حاصل كنيد.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.
شیوه نگهداری از دارو
در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.
اقدامات احتیاطی
بسيار حائز اهميت است كه پزشك براي بررسي عملكرد صحيح دارو در بازديدهاي منظم وضعيتتان را كنترل كند تا بتواند براي ادامه مصرف دارو تصميم گيري كند. پزشك پس از تزريق دارو عملكرد قلب، فشار خون و تنفس را كنترل خواهد كرد.
اين دارو ممكن است تا چندين ساعت سبب سرگيجه، گيجي و خواب آلودگي شود. همچنين سبب بروز مشكل در عملكرد فكر كردن ميشود. چنانچه جهت عمل سرپايي اين دارو را دريافت ميكنيد، حتما لازم است يك نفر همراهتان باشد.
ممكن است پس از عمل جراحي افكار و رفتار غيرعادي از شما سر بزند كه اين موضوع بدليل دريافت اين دارو است. همچنين ممكن است احساس گيجي يا هيجان زدگي داشته باشيد يا چيزهاي غير واقعي كه وجود خارجي ندارند ببينيد يا بشنويد. ممكن است در حين بيداري خواب ببينيد. چنانچه هريك از اين موارد به بيش از 24 ساعت بطول انجاميد يا شدت يافت با پزشك تماس بگيريد.
حداقل تا 24 ساعت پس از دريافت اين دارو از انجام اموري چون رانندگي، استفاده از ماشين آلات و موارد خطرناك بپرهيزيد. اين دارو اثر الكل و داروهاي محرك افسردگي را افزايش ميدهد. برخي از اين داروهاي محرك افسردگي شامل باربيتورات ها و داروهاي تشتج و هوشبري ميباشد. در صورتيكه هريك از اين داروها را مصرف ميكنيد پيش از انجام جراحي، پزشك يا دندانپزشكتان را از اين موضوع آگاه سازيد.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:
بروز ناشناخته است
- ادرار خوني يا كدر
- پوست و لب مايل به آبي
- درد يا ناراحتي در قفسه سينه
- گيجي
- سردرگمي نسبت به زمان، مكان و اشخاص
- تشنج
- سرفه
- تنفس سخت و مشكل
- سختي در ادرار، سوزش ادرار يا ادرار دردناك
- سختي بلع
- سرگيجه
- سرگيجه، غش يا سبكي سر حين برخاستن ناگهاني از حالت نشسته يا خوابيده
- غش
- ضربان قلب نامنظم، كند يا تند
- تكرر ادرار
- كهير
- داشتن باورهاي غلط
- تنفس نامنظم، كند يا تند
- خارش
- نداشتن تنفس
- رنگ پريدگي
- پف و تورم پلك يا دور چشم، صورت، لب و زبان
- ديدن يا شنيدن چيزي كه وجود خارجي ندارد
- تنگي نفس
- بثورات پوستي
- تعريق
- تنگي قفسه سينه
- هيجان، عصبانيت يا بيقراري غيرعادي
- ضعف و خستگي غيرعادي
برخي عوارض جانبي نياز به مراقبت هاي پزشكي خاصي ندارند و ممكن است در طول مدت درمان از بين بروند. همچنين پزشك مربوطه نيز ميتواند با معرفي راه هايي به پيشگيري يا كاهش اين عوارض كمك كند. در صورتيكه هريك از عوارض زير در شما ادامه داشت، با پزشك خود مشورت نماييد:
بروز ناشناخته است
- دوبيني
- هذيان
- گر گرفتگي و قرمزي پوست
- از دست دادن اشتها
- تهوع
- درد در محل تزريق
- حركات كنترل نشده چشم
- گرماي بيش از حد پوست
- استفراغ
- كاهش وزن
در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است. در آنصورت به پزشك مراجعه كنيد.