ويروس سن سي شيال تنفسي

ويروس سن سي شيال تنفسي (RSV)، ويروسي است كه منجربه بروز عفونت در ريه ها و دستگاه تنفسي ميگردد. اين ويروس تا حدي شايع است كه اغلب كودكان تا سن 2 سالگي بدان مبتلا ميشوند. ويروس سن سي شيال تنفسي همچنين قادر است بزرگسالان را نيز آلوده سازد.

در كودكان بزرگتر و سالم تر، علائم ويروس سن سي شيال تنفسي خفيف تر است و مشابه سرماخوردگي است. معمولا بيشترين اقدامي كه زمينه درمان و بهبود اين عفونت موثر واقع ميشود، اقدامات خود مراقبتي است.

عفونت ناشي از ويروس سن سي شيال تنفسي در برخي موارد، بويژه در كودكان نارس و نوزاداني كه داراي بيماري هاي نهفته هستند، شديدتر است. اين ويروس همچنين قادر است سالمندان، افراد مبتلا به مشكلات قلبي و ريوي، و يا افراد داراري سيستم ايمني بسيار ضعيف (نقص ايمني) را بطور جدي درگير سازد.
 

علائم و نشانه هاي عفونت ناشي از ويروس سن سي شيال تنفسي حدود 4 تا 6 روز پس از قرار گيري در معرض اين ويروس ظاهر ميشوند. اين ويروس در بزرگسالان و كودكان بزرگتر معمولا منجربه بروز علائم شبه سرماخوردگي خفيف ميشود. اين علائم عبارتند از:

-    گرفتگي يا آبريزش بيني
-    سرفه خشك
-    تب خفيف
-    گلودرد
-    سردرد خفيف

 

در موارد حادتر، علائم عبارتند از:

-    تب
-    سرفه شديد
-    خس خس سينه حين بازدم
-    تنفس سريع يا مشكل
-    كبود شدن پوست بدليل كمبود اكسيژن (سيانوز)

در بسياري از موارد، عفونت ناشي از ويروس سن سي شيال تنفسي تهديد برانگيز نميباشد.

چنانچه كودكتان در معرض خطر بيماري جدي قرار دارد كه با مشكلات تنفسي، تب بالا، كبود شدن، به خصوص كبودي لب ها و بستر ناخن ها، فورا او را به مركز فوريت هاي پزشكي منتقل سازيد.

ويروس سن سي شيال تنفسي از راه چشم، بيني و دهان وارد بدن فرد ميشود. اين ويروس از طريق ترشحات عطسه و سرفه، به راحتي منتشر ميشود. اين ويروس همچنين از راه تماس، مانند دست دادن نيز قابل انتقال است.

اين ويروس همچنين قادر است تا ساعت ها بر روي اشيايي چون لوازم منزل و اسباب بازي به حيات خود ادامه دهد. چنانچه پس از تماس با يك شيء آلوده، دستتان را به دهان، بيني و چشمهايتان بزنيد، به احتمال زياد اين ويروس به شما منتقل خواهد شد.

فرد آلوده در روزهاي نخست ابتلا به اين ويروس، مسري ترين مورد بشمار ميرود. ويروس سن سي شيال تنفسي تا چند هفته پس از شيوع عفونت نيز قابل سرايت ميباشد.
 

اغلب كودكان تا 2 سالگي به عفونت ناشي از ويروس سن سي شيال تنفسي مبتلا ميشوند. كودكاني كه در مهد كودك نگهداري ميشوند، يا خواهر و برادر دبستاني دارند، بيشتر در معرض ابتلا به اين ويروس هستند. احتمال ابتلا به اين ويروس در فصل اوج شيوع (آغاز از پاييز و خاتمه در بهار) بيشتر ميباشد.

افراديكه ابتلا به اين عفونت برايشان بسيار تهديد كننده و خطرناك بشمار ميرود، عبارتند از:

-    نوزادان زير 6 ماه
-    كودكان زير 1 سال كه زودتر از موعد بدنيا آمده اند يا مبتلا به يك بيماري زمينه اي مانند بيماري هاي مادرزادي قلبي و ريوي هستند
-      كودكان داراي سيستم ايمني ضعيف، مانند كودكاني كه تحت شيمي درماني يا عمل پيوند هستند
-    نوزاداني كه در مراكز نگهداري از كودكان بسر ميبرند
-    سالمندان
-    بزرگسالان مبتلا به آسم، نارسايي احتقاني قلب و بيماري انسدادي مزمن ريوي
-    افراد مبتلا به نقص ايمني، مانند افراد مبتلا به لوسمي و ايدز و افراديكه پيوند عضو انجام داده اند
 

پيامدهاي ناشي از ويروس سن سي شيال تنفسي عبارتند از:

-    بستري شدن در بيمارستان
-    ذات الريه يا برونشيوليت
-    عفونت گوش مياني
-    آسم
-    عفونت هاي عود شونده
 

براي نخستين اقدام، به پزشك خانوادگي خود يا پزشك كودكتان مراجعه كنيد. در اينجا، برخي از اطلاعاتي كه به شما در جلسه ملاقات با پزشك كمك خواهد كرد، ليست شده است.

آنچه ميتوان انجام داد
-    دستورالعمل هاي پيش از ملاقات با پزشك. پيش از مراجعه به پزشك روش هاي خود درماني را بررسي كنيد.
-    سابقه علائم. همه علائم و نشانه هايي را كه تجربه كرده ايد به همراه مدتشان يادداشت كنيد.
-    سابقه پزشكي. فهرستي از اطلاعات پزشكي مهم از جمله بيماري ها، داروها، ويتامين ها و مكمل هايتان تهيه كنيد.
-    سوالاتي كه از پزشك ميپرسيد. از قبل سوالاتي را كه قرار است از پزشكتان بپرسيد، يادداشت كنيد.

سوالاتي كه توصيه ميشود حين مراجعه به پزشك از وي بپرسيد به شرح زير است:

-    چه چيزي سبب بروز علائم شده است؟
-    آيا علت احتمال ديگري براي بروز علائم وجود دارد؟
-    اين علائم معمولا چقدر طول ميكشد؟
-    چه روش درماني را توصيه ميكنيد؟
-    آيا كودك من به داروي خاصي نياز دارد؟
-    آيا اين داروها جايگزيني هم دارند؟
-    چه اقداماتي انجام دهم يا حال كودكم بهتر شود؟
-    آيا بايد كودكم را در مدت بيماري قرنطينه كنم؟

بعلاوه ميتوانيد سوالات ديگري را كه خودتان آماده كرده ايد از پزشكتان بپرسيد.

 

انتظارات شما از پزشك

ممكن است پزشكتان سوالات متععدي از شما بپرسد. آمادگي براي پاسخ به اين سوالات نوعي بهره برداري از زمان در مراجعه به پزشك تلقي ميشود. ممكن است پزشك سوالات زير را از شما بپرسد:

-    اولين چه زماني متوجه بروز علائم شديد؟
-    آيا علائم بصورت مستمر ظاهر ميشوند يا گهگاه؟
-    علائم تا چه حد حاد ميباشند؟
-    آيا چيزي به بهبود علائم كمك كرده است؟
-    آيا چيزي به وخيم شدن علائم كمك كرده است؟
-    آيا در خانواده تان كسي بيمار است؟ آيا او نيز اين علائم را داشته است؟

 

معمولا پزشك پس از معاينه قادر به تشخيص ويروس سن سي شيال تنفسي خواهد بود. پزشك در طول معاينه با استفاده از گوشي طبي، خس خس سينه و ساير صداهاي غير طبيعي را بررسي مينمايد.

پزشك از موارد زير نيز كمك خواهد گرفت:

-    پالس اكسيمتري جهت سنجش مقدار اكسيژن موجود در خون
-    آزمايش خون جهت شمارش گلوبول هاي سفيد خون و يا بررسي وجود ويروس، باكتري و ساير ارگانيزم ها
-    راديوگرافي قفسه سينه جهت بررسي ذات الريه
-    آزمايش از ترشحات بيني جهت بررسي وجود اين ويروس
 

بطور كلي، درمان ويروس سن سي شيال تنفسي شامل اقدامات خود مراقبتي است؛ اما در موارد حاد و شديد ممكن است نيازمند بستري شدن در بيمارستان باشد.
 

مراقبت هاي حمايتي

پزشك ممكن است يك داروي بدون نسخه مانند استامينوفن را جهت پايين آمدن تب تجويز نمايد. در صورت وجود يك بيماري باكتريايي مانند ذات الريه، پزشك يك آنتي بيوتيك نيز تجويز ميكند.

در غير اين صورت، كودك را به حال خود گذاشته و تنها جهت پيشگيري از بروز علائم كم آبي بدن (خشكي دهان، ادرار نكردن و خشك بودن پوشك، گود رفتن زير چشم، خستگي و خواب آلودگي بيش از حد)، به وي مايعات فراوان بدهيد.

مراقبت هاي بيمارستاني

در موارد بسيار حاد، لازم است تا فرد جهت تزريق مايعات و دريافت اكسيژن در بيمارستان بستري شود.

ممكن است به نوزادان و كودكاني كه در بيمارستان بستري ميشوند يك دستگاه تهويه مكانيكي نصب شود تا تنفس برايشان آسانتر گردد.

در برخي موارد حاد، يك داروي برونكوديلاتور مانند آلبوترول جهت از بين بردن خس خس سينه مورداستفاده قرار ميگيرد. اين دارو، راه هاي تنفسي ريه را باز ميكند.

گاهي اوقات از داروي ريباويرين كه يك عامل ضد ويروسي است نيز استفاده ميشود. همچنين پزشك ممكن است جهت تخفيف علائم عفونت ناشي از ويروس سن سي شيال تنفسي، تزريق اپي نفرين را تجويز نمايد.

هيچ واكسني جهت پيشگيري از بروز ويروس سن سي شيال تنفسي وجود ندارد. اما اقدامات احتياطي زير ميتوانند در پيشگيري از بروز اين عفونت موثر واقع شوند:

-    شستشوي مرتب دست ها
-    اجتناب از قرارگيري در معرض اين ويروس
-    تميز نگهداشتن محيط و لوازم
-    استفاده از ليوان شخصي
-    استعمال نكردن سيگار
-    شستشوي مرتب اسباب بازي ها

 

داروهاي پيشگيرانه

آمپول پاليويزوماب از كودكان زير 2 سال كه در معرض خطر بروز پيامدهاي جدي ويروس سن سي شيال تنفسي قرار دارند، از جمله كودكاني كه نارس متولد شده اند و يا به بيماري هاي مادرزادي قلبي و ريوري مبتلا هستند، محافظت مينمايد.