به عقيده برخي از افراديكه صاحب دوقلو، سه قلو و چند قلو شده اند، يكسري عوامل و روش ها، شانس چند قلو شدن جنينشان را افزايش داده است. بسياري از اين عوامل و روش ها از نظر علمي به اثبات نرسيده اند، اما ريشه در فرهنگ، سنت و يا تجارب شخصي افراد دارند. در ادامه به معرفي برخي روش هايي ميپردازيم كه گفته ميشود شانس دو يا چند قلويي را در شما افزايش ميدهد.
اما قبل از هر چيز به خاطر داشته باشيد كه چنانچه تمايل به داشتن دوقلو يا چند قلو داريد، بايد از خطرات و پيامدهاي مرتبط با بارداري چندقلويي، مانند پره اكلامپسي (مسموميت بارداري) و نارس بودن آگاه باشيد.
1- سابقه
آيا در خانواده و اقوام خود دوقلو داريد؟ چنانچه داراي مادر، خواهر، برادر، دايي يا پسر دايي دو يا چند قلو هستيد، ممكن است كه شما نيز صاحب دو يا چند قلو شويد. گاهي اوقات، دوقلو زايي زمينه ارثي دارد، و اين كاملا طبيعي است. با اين حال، تنها دوقلو هاي دو تخمكي (غير همسان) تحت تاثير عامل وراثت قرار دارند. در صورتيكه مادر يا مادر بزرگ مادريتان، دوقلوي غير همسان بوده و يا صاحب فرزند دوقلوي غير همسان بوده است، اين امكان وجود دارد كه شما ژن تخمك گذاري بيش از يك تخمك را به ارث برده باشيد، و در نتيجه شانس دوقلو دار شدن در شما افزايش خواهد يافت.
2- افزايش وزن
تحقيقات انجام شده حاكي از اين است كه بين چند قلو زايي و چاقي ارتباط وجود دارد. بر اساس تحقيقات، در مادراني كه داراي شاخص توده بدني (BMI) بالاي 30 هستند، احتمال دوقلو زايي افزايش ميابد؛ اين آمارها نيز در خصوص دوقلو هاي دو تخمكي (غير همسان) صدق ميكند. همچنين تحقيقات بعمل آمده نشان ميدهد كه در متوسط زنان داراي شاخص توده بدني (BMI) بالاي 30، احتمال چند قلو زايي نيز بسيار بالاست.
3- افزايش سن
در مادراني كه سن بيشتري دارند، در مقايسه با مادران جوان تر، احتمال دوقلو داشتن بيشتر ميباشد. گفته ميشود، زمانيكه ساعت بيولوژيك سريعتر ميگذرد، بدن با سرعت بيشتري تخمك گذاري ميكند. تقريبا 20% از مادراني كه در حدود 45 سالگي باردار شده اند، صاحب چند قلو شده اند. اگرچه بايد اين را هم در نظر داشت كه با افزايش سن، خطراتي چون سقط جنين و غيره و همچنين احتمال ابتلا به ديابت بارداري نيز در مادران افزايش ميابد. علاوه بر اين، نوزادان نيز بيشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات كروموزومي قرار ميگيرند.
4- دوقلوهاي بيشتر
چنانچه در گذشته يك بارداري چندقلويي داشته ايد، احتمال دوقلو زايي در شما بطور چشمگيري افزايش ميابد! برخي برآوردها نشان ميدهند كه در مادراني كه صاحب فرزند دوقلو هستند، احتمال دوقلو شدن بارداري بعديشان، در مقايسه با زناني كه تابحال باردار نشده اند و يا يك فرزند تك قلو دارند، 4 برابر قوي تر است.
5- مصرف سيب زميني شيرين و لبنيات
هيچكس هنوز كاملا از علت آن مطمئن نيست، اما در غرب افريقا، قبيله اي بنام يوروبا وجود دارد كه داراي بالاترين نرخ دوقلو در جهان ميباشد. طي تحقيقاتي كه در اين زمينه صورت گرفت، مشخص شد كه رژيم غذايي مادران منجربه دوقلو زايي شان شده است. در رژيم غذايي اين مادران، كاساوا (نوعي سيب زميني شيرين) به وفور گنجانده شده است. پوست كاساوا محتوي يك ماده شيميايي است كه منجربه تخمك گذاري بيش از حد ميگردد. بر اساس ساير مطالعات، زناني كه به مصرف لبنيات مبادرت ميورزند، بيشتر امكان دارد صاحب دوقلو شوند؛ زيرا در فرآورده هاي لبني، ميزان هورمون هاي مصنوعي بسيار بالاست.
6- روش هاي كمك باروري
امروزه، روش هاي كمك باروري بطور چشمگيري رشد كرده و بر روي نرخ تولد چند قلويي تاثير گذاشته است. داروهاي تحريك كننده تخمك گذاري نيز ميتوانند منجر به بارداري چند قلويي شوند. همچنين، روش لقاح مصنوعي (IVF) نيز در اين زمينه موثر است. در روش IVF تنها به چند قلو زايي كمك نميشود، بلكه در اين روش بطور چشمگيري، تعداد دفعات بارداري نيز افزايش يافته است. اما بخاطر داشته باشيد كه روش هاي كمك باروري تنها در صورت لزوم بكار گرفته ميشوند.
7- داشتن يك خانواده پر جمعيت
هرچه تعداد فرزندانتان بيشتر باشد، شانس دوقلو دار شدنتان نيز در بارداري هاي بعدي افزايش ميابد.
8- اقدام به بارداري در دوران شيردهي
اكثر افراد تصور ميكنند كه شيردهي مانع از تخمك گذاري ميشود و در اين دوران نميتوان باردار شد. در حاليكه بساري از مادراني كه صاحب فرزند دوقلو هستند، با اين نظريه بشدت مخالفند. تحقيقات اخير حاكي از اين است كه شانس دوقلو دار شدن در دوران شيردهي بسيار بالاست. زناني كه در طول دوران شيردهي باردار شده اند، احتمال دوقلو دار شدنشان 9 برابر زنانيست كه در زمان لقاح، شيردهي ندارند.
9- بارداري حين مصرف قرص هاي پيشگيري از بارداري
گفته ميشود قرص هاي پيشگيري از بارداري معمولا 99.9% در جلوگيري از بارداري موثر واقع ميشوند. با اين حال در 0.1% باقيمانده ممكن است منجربه چند قلويي شود. گاهي اوقات حين مصرف قرص هاي پيشگيري از بارداري، حاملگي اتفاق مي افتد و اين موضوع به اين دليل است كه بطور مداوم مصرف نشده اند. در موارد ديگر، تركيب هورموني دارويي خاص، نميتواند بطور كامل مانع از تخمك گذاري شود. در هر صورت، دستكاري هورمون ها اغلب منجربه افزايش احتمال چند قلويي خواهد شد.
10- خوش شانس بودن!
بسياري از افراديكه صاحب دو يا چند قلو ميشوند، داراي هيچيك از اين معيارها نبوده اند و تنها بخت با آنها يار بوده است. ممكن است كسي تمام اين روش ها را نيز امتحان كرده و همه شرايط را دارا بوده اما صاحب دو يا چند قلو نشود. گاهي اوقات تنها كافيست كه كمي خوش شانس باشيد.
