در دوران بارداري كيسه آب زماني پاره ميشود كه يك سوراخ يا پارگي بر روي سطح كيسه آمنيوتيك (كيسه اي مملو از مايعات) ايجاد شود. اين كيسه كه اطراف جنين را احاطه كرده است، وظيفه محافظت از آنرا بعهده دارد.
كيسه آب ميتواند به خودي خود پاره شود كه به آن پارگي خود بخود كيسه آب ميگويند. همچنين ممكن است پزشك يا پرستار جهت آغاز روند زايمان يا سرعت بخشيدن به آن، كيسه آب را پاره كنند كه به آن پارگي مصنوعي كيسه آب ميگويند. در اغلب موارد، پارگي خود بخود كيسه آب، پس از زايمان صورت ميگيرد.
ممكن است پس از پاره شدن كيسه آب، انقباضات شدت يابند.
معمولا پس از پاره شدن كيسه آب، ميزان زيادي مايعات جاري ميشود. رحم تا زمان تولد نوزاد، همچنان به توليد آمنيوتيك ادامه ميدهد، بنابراين ممكن است گاهي اوقات، بويژه بلافاصله پس از انقباضات سخت (انقباض عضلات رحم) كمي نشتي احساس شود.
پارگي خود بخود كيسه آب
ماداميكه به زمان مقرر براي زايمان نزديك ميشويد، رحم فشار بر روي مثانه را افزايش ميدهد و يك انقباض رحمي قوي (براكستون هيكس) يا عطسه ميتواند منجربه نشت ادرار شود. گاهي اوقات اين موضوع با پاره شدن كيسه آب اشتباه گرفته ميشود.
چنانچه حين پاره شدن كيسه آب دراز كشيده باشيد، احتمال جاري شدن مايعات افزايش ميابد. چنانچه پارگي در حالت ايستاده اتفاق بيافتد، احتمالا تنها يك قطره نشت ميكند؛ زيرا سر جنين فشاري بر خلاف جهت دهانه وارد ميسازد و مانند يك چوب پنبه عمل ميكند.
چنانچه تصور ميكنيد كيسه آبتان پاره شده است، اقدامات زير را انجام دهيد:
- با پزشكتان تماس حاصل نماييد. ممكن است لازم باشد جهت ارزيابي و بررسي مايع نشتي فورا به پزشك مراجعه كنيد.
- از دخول هر چيزي به داخل واژن خودداري نماييد. از انجام مقاربت يا شستشوي واژينال نيز پرهيز كنيد.
همچنين ميتوانيد به مركزي كه براي زايمان انتخاب كرده ايد، مراجعه كنيد. پزشكان مربوطه در آنجا مايع نشتي را از حيث آمنيوتيك بودن يا نبودن بررسي خواهند كرد.
مايع آمنيوتيك معمولا سفيد سايه روشن يا كهربايي است. در صورتيكه اين مايع در رنگ ها و حالت هاي زير است، فورا پزشك را مطلع سازيد:
- تيره يا مايل به سبز. ممكن است مكونيوم ( از اولين اجابت مزاج جنين) باقي مانده باشد.
- بدبو. اين موضوع ميتواند حاكي از وجود عفونت در رحم باشد.
- خوني. رگه هاي كوچك خون طبيعي است، اما اگر كل مايع به خون آغشته باشد، نشانه مشكلي است كه براي جفت اتفاق افتاده است.
پارگي مصنوعي كيسه آب
ممكن است پزشك جهت شروع زايمان (القا) يا سرعت بخشيدن به كار، كيسه آب را پاره كند. اين عمل تنها زماني انجام ميشود كه دهانه رحم شروع به باز شدن (اتساع) كرده و سر نوزاد در لگن درگير شده است. اگر كيسه آب زودتر از اين زمان پاره شود، خطر پيچيدن بند ناف به دور سر يا گردن نوزاد افزايش ميابد. به اين وضعيت پرولاپس بند ناف ميگويند. چنانچه بند ناف بين سر نوزاد و استخوان لگن فشار ايجاد كند، جريان خون به نوزاد كاهش ميابد و يا بطور كل قطع ميشود.
پزشك جهت پاره كردن كيسه آمنيوتيك (آمنیوتومی) از يك دستگاه پلاستيكي استريل استفاده ميكند. اين دستگاه شبيه به وسيله قلاب دوزي است. گاهي هم از وسيله اي استفاده ميشود كه شبيه يك قلاب كوچك است و پزشك آنرا به انگشت دستكش استريل متصل ميسازد. سپس پزشك به آرامي دستگاه را داخل واژن فرو برده و كيسه آمنيوتيك را پاره ميكند. پاره كردن كيسه آب توسط پزشك معمولا هيچ دردي به همراه ندارد. معمولا پس از پاره شدن كيسه آب، ميزان زيادي مايع آمنيوتيك جاري ميشود.
