سندرم سوء جذب زمانی رخ می دهد که چیزی مانع از جذب مواد غذایی و مایعات (از جمله پروتئین ها، چربی ها و ویتامین ها) در روده شود .
سندرم سوء جذب در اثر بیماری هایی مانند سلیاک، کرون، عدم تحمل لاکتوز و آسیب به روده ایجاد می شود.
از عوامل تشدید کننده این عارضه می توان به سابقه خانوادگی سندرم سوء جذب و فیبروز کیستیک، مصرف بیش از حد الکل و سفر به جزایر کارائیب یا آسیای جنوب شرقی اشاره کرد.
سندرم سوء جذب به اختلالاتی گفته می شود که در آن روده نمی تواند به اندازه کافی مواد مغذی خاص را جذب خون کند. این عامل می تواند جذب ماکرونوتریشن ها (پروتئین، کربوهیدرات و چربی ها) و میکرونوتریشن ها (ویتامین و مواد معدنی) یا هر دو را مختل سازد.
علل سندرم سوء جذب
پروتئین ها، کربوهیدرات، چربی، و بیشتر مایعات در روده کوچک جذب می شود. سندرم سوء جذب زمانی رخ می دهد که چیزی مانع از جذب مواد غذایی و مایعات در روده شود . این مشکل در اثر التهاب ، صدمه به جدار روده و یا یک بیماری درونی نشات گرفته از داخل بدن ایجاد می شود . گاهی اوقات این عارضه ممکن است در نتیجه ناتوانی بدن برای تولید آنزیم های مورد نیاز در هضم غذاهای خاص و یا در ترکیب مواد غذایی با آنزیم و اسید تولید شده توسط معده ایجاد شود .
عواملی که ممکن است در هضم مواد غذایی تاثیر بگذارد و موجب سندرم سوء جذب شود ، عبارتند از:
- استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک
- سایر بیماری ها مانند بیماری سلیاک، بیماری کرون، پانکراتیت مزمن و یا فیبروز کیستیک
- کمبود لاکتاز و یا عدم تحمل لاکتوز (در افراد با نژاد آفریقایی و یا آسیایی نسبتا شایع است )
- نقص مادرزادی، مانند انسداد مجرای صفراوی (زمانی که مجاری صفراوی به طور طبیعی رشد نکند ممکن است مسدود شود و از جریان صفرا به کبد جلوگیری کند)
- بیماری های کیسه صفرا، کبد یا لوزالمعده
- آسیب به روده در اثر عفونت، التهاب، ضربه و یا عمل جراحی
- بیماری های انگلی
- پرتودرمانی، که ممکن است پوشش مخاطی روده آسیب ببیند.
اسپروی تروپیکال اختلال دیگری است که ممکن است منجر به سندرم سوء جذب شود . این اختلال در دریای کارائیب، هند و دیگر نقاط جنوب شرق آسیا رایج است. علائم این عارضه عبارتند از :
- کم خونی
- اسهال
- زخم شدن زبان
- کاهش وزن
این عارضه ممکن است به عوامل محیطی همچون سموم در مواد غذایی، عفونت و یا انگل مرتبط باشد.
علائم سندرم سوء جذب
علائم سندرم سوء جذب در اثرعبور مواد غذایی جذب نشده در دستگاه گوارش ایجاد می شود و بسته به مواد مغذی خاص و یا مواد مغذی که به درستی جذب نمیشوند ، متفاوت خواهند بود. سایر علایم کمبود مواد مغذی ایجاد شده در بدن عبارتند از :
- عدم توانایی در جذب چربی ها ، ممکن است این افراد مدفوعی بدبو با رنگ روشن ، نرم و حجیم داشته باشند .
- عدم توانایی در جذب پروتئین ها ، ممکن است این افراد خشکی و ریزش مو و یا احتباس مایعات(ادم) را تجربه کنند.
- عدم توانایی در جذب قندهای خاص، ممکن است این افراد دچار نفخ، اسهال شدید و یا باد شکمی شوند .
- عدم توانایی در جذب ویتامین های خاص، ممکن است این افراد دچار کم خونی، سوء تغذیه، فشار خون پایین، کاهش وزن و تحلیل عضلات شوند.
عوامل تشدید کننده سندرم سوء جذب عبارتند از:
- مصرف بی رویه الکل
- سابقه خانوادگی ابتلا به فیبروز کیستیک یا سوء جذب
- عمل جراحی روده
- مصرف برخی داروها مانند داروهای مسهل یا روغن های معدنی
- سفر به جزایر کارائیب، هند و دیگر نقاط جنوب شرق آسیا
