بخش سوم
در ساخت شخصیت کودکتان کمک کنید.
1. به کودکان خود آموزش دهید مستقل باشند.
به فرزندان خود بیاموزید خوب است که متفاوت باشند، و مجبور نیستند که جمعیت را دنبال کنند. اگر وقتی کوچکتر هستند تشخیص درست از غلط را به آن ها بیاموزید، به جای اینکه مطیع حرف دیگران باشند یا دیگران را دنبال کنند، قادر به تصمیم گیری خواهند شد. به یاد داشته باشید که فرزندان شما فرمتی از شما نیستند. فرزندان شما کسانی هستند که از آن ها مراقبت می کنید، نه فرصتی برای اینکه زندگی خود را از طریق آن ها زنده کنید.
- وقتی فرزندانتان به اندازه ی کافی بزرگ شدند تا بتوانند برای خود تصمیم گیری کنند، آن ها را تشویق کنید که خودشان فعالیت های فوق برنامه ای که می خواهند انجام دهند یا دوستانی که می خواهند با آن ها بازی کنند را انتخاب کنند. مگر در مواردی که فکر می کنید کاری که انتخاب کرده اند خطرناک است، یا همبازی آن ها تاثیر بدی بر رفتارشان می گذارد، در سایر موارد باید اجازه دهید خودشان چیزهایی را برای زندگی شان بسازند.
- ممکن است فرزندتان برعکس شما باشد، مثلا ممکن است در حالی که شما برون گرا هستید او درونگرا باشد، بنابراین قادر نخواهید بود او را با الگو و سبکی که خودتان انتخاب کرده اید تطبیق دهید، پس اجازه دهید خودش برای زندگی اش تصمیم بگیرد.
- فرزندانتان نیاز دارند یاد بگیرند که اعمال آن ها عواقب(خوب و بد) دارد. با انجام این کار، به آن ها کمک می کنید تا به خوبی تصمیم گیری و مشکلات خود را حل کنند به طوری که برای استقلال و بزرگسالی آماده شوند.
- کارهایی که کودکانتان می توانند خودشان یاد بگیرند و انجام دهند را برایشان انجام ندهید.
2. الگوی خوبی باشید.
اگر می خواهید کودکتان رفتار خوبی داشته باشد، شما باید رفتار و شخصیتی را سرمشق او قرار دهید که انتظار دهید فرزندتان آن ها را اتخاذ کرده و اجرا کند. علاوه بر توضیحات کلامی مثال هایی را نیز به آن ها نشان دهید. کودکان تمایل دارند تا به آنچه می بینند و می شنوند تبدیل شوند مگر اینکه به صورت آگاهانه برای شکستن آن قالب تلاش کنند. لازم نیست که فرد کاملی باشید، اما باید تلاش کنید تا همان کارهایی را انجام دهید که می خواهید فرزندتان انجام دهد، بنابراین اگر به فرزند خود گفتید که با دیگران مودب باش، او نباید ببیند که شما در یک سوپر مارکت با عصبانیت در حال بحث کردن هستید.
- این کاملا درست است که اشتباهاتی مرتکب شوید، اما باید عذرخواهی کنید و اجازه دهید کودکتان متوجه شود رفتاری که انجام دادید درست نبود. می توانید چیزهایی شبیه این بگویید: "مامان قصد نداشت که سرت داد بزند. او فقط خیلی ناراحت بود." این کار بهتر از این است که اشتباه خود را نادیده بگیرید، زیرا این کار شما به کودکتان نشان می دهد که او هم باید این رفتار را الگوی خود کند.
- آیا می خواهید درباره ی نیکوکاری به بچه های خود آموزش دهید؟ مشغول شوید و آن ها را با خود به یک آشپزخانه یا پناهگاه بی خانمانان ببرید و در تهیه ی وعده های غذایی در آن جا کمک کنید. به کودکان خود توضیح دهید که چرا این اقدامات نیکوکارانه را انجام می دهید تا درک کنند که چرا باید این کار را انجام دهند.
- با تنظیم یک برنامه و دادن آن به بچه ها تا در انجام کارهای روزانه به شما کمک کنند، این کار را به آن ها آموزش دهید. به فرزندانتان نگویید کاری را انجام دهند، بلکه از آن ها کمک بخواهید.
- اگر می خواهید که پسر یا دخترتان یاد بگیرد که حرف هایش را با شما در میان بگذارد، یک الگوی خوب ایجاد کنید، از خودتان شروع کنید و چیزهایی را در مورد خودتان با آن ها مطرح کنید.
3. به حریم خصوصی فرزندتان احترام بگذارید.
همان طور که می خواهید فرزندانتان به حریم خصوصی شما احترام بگذارند شما نیز به حریم خصوصی آن ها احترام بگذارند؛ برای مثال، اگر به فرزندان خود یاد داده اید که اتاق شما (پدر و مادر) خارج از محدوده ی آن هاست، بنابراین در مورد اتاق آن ها نیز چنین قاعده ای برای شما وجود دارد. اجازه دهید هنگامی که وارد اتاقشان می شوند، بدانند که کسی داخل اتاقشان را نگاه نمی کند، یا دفتر خاطراتشان را نمی خواند. این کار به آن ها یاد خواهد داد که به حریم خصوصی دیگران احترام بگذارند.
- اگر کودکتان متوجه شود که شما وسایلش را تجسس می کنید، این کار باعث می شود اعتمادش تا مدتی طولانی نسبت به شما از بین برود.
4. فرزندان خود را به داشتن یک سبک زندگی سالم تشویق کنید.
این موضوع اهمیت دارد که مطمئن شوید فرزندانتان تا جایی که می توانند غذاهای سالم می خورند، به اندازه ی کافی ورزش می کنند، و هر شب به اندازه ی کافی استراحت می کنند. شما باید رفتار مثبت و سالم را در آن ها تشویق کنید اما بدون بحث و دعوا و بدون اجبار، تا کودکانتان تصور نکنند که مجبور به غذا خوردن یا اقدام در جهت خاصی هستند. راهنما باشید نه دیکتاتور.
- یکی از راه های تشویق فرزندانتان به ورزش کردن این است که از اوایل زندگی شان آن ها را به سمت ورزش بیاورید، با این کار یک شور و اشتیاق نسبت به ورزش در آن ها ایجاد می شود.
- اگر در مورد ناسالم بودن یک ماده ی غذایی و اینکه نباید آن را تهیه کنند به فرزندان خود توضیح دهید، احساس می کنند شما آن ها را از خوردن آن غذا محروم کرده اید و ممکن است از راه های دیگری آن را تهیه کنند. وقتی این اتفاق می افتد، ممکن است دیگر نخواهند با شما غذا بخورند، و ممکن است از غذا خوردن کنار شما احساس بدی پیدا کنند، و می توانند آن ماده ی غذایی منع شده را به صورت یواشکی بخورند.
- تلاش برای تاکید بر عادت های غذایی سالم را از سنین پایین شروع کنید. شکلات جایزه دادن به کودکان ممکن است یک عادت بد ایجاد کند، چرا که وقتی بزرگ تر می شوند، تصور می کنند باید به خودشان چنین جایزه یا پاداشی دهند و این می تواند منجر به چاقی آن ها شود. وقتی آن ها کوچک تر هستند، از تنقلات سالم تر برایشان استفاده کنید. مثلا به جای چیپس و پفک، از انگور و سایر میوه ها استفاده کنید.
- افراد عادت های غذایی که در کودکی یاد می گیرند را در طول زندگی و در بزرگسالی نیز ادامه می دهند.
5. به فرزندانتان اجازه ی خطا کردن بدهید.
زندگی یک معلم بزرگ است. اگر عواقب کاری بسیار شدید نیست در آگاه کردن کودک خود از عواقب آن عجله نکنید. برای مثال، بریدن دستشان (به صورت جزئی) ممکن است به آن ها آسیب بزند، اما بهتر از این است که متوجه نشوند چرا باید از اجسام تیز دوری کنند. شما نمی توانید همیشه محافظ فرزندان خود باشید، بنابراین هر چه زودتر درس های زندگی را یاد بگیرند بهتر است. اگرچه عقب ایستادن و تماشا کردن اشتباه فرزندتان می تواند بسیار دشوار باشد، اما این کار در بلند مدت به نفع هر دوی شما خواهد بود.
- به جای اینکه مشکلات فرزندان خود را حل کنید، مهارت های حل مسئله و مقابله را به آن ها بیاموزید.
6. از فرزندان خود انتظارات غیر منطقی نداشته باشید.
نباید فرزندانتان را به دریافت نمرات عالی، یا بهترین بازیکن فوتبال شدن مجبور کنید، بلکه بهتر است آن ها را به داشتن عادات مطالعه ی خوب و خوب ورزش کردن تشویق کنید، و اجازه دهید فرزندتان در مسیری که استعدادش را دارد تلاش کند.
7. بدانید که کار پدر و مادر هرگز تمامی ندارد.
فرزندان شما حتی زمانی که رشد کنند و بزرگ شوند همچنان برای راهنمایی به شما مراجعه می کنند، و مهم نیست چند ساله باشند همچنان از حرف های شما تاثیر می پذیرند. همین طور که سال ها می گذرند، شما نه تنها می توانید تکنیک های فرزند پروری خود را پرورش دهید، بلکه می توانید شروع کنید به فکر کردن درباره ی اینکه چطور پدر بزرگ یا مادربزرگ بهتری شوید.
محقق و مترجم: ندا مهفر_ کارشناس ارشد روانشناسی بالینی/ گروه درمانگر و درمانگرACT
جهت دریافت نوبت ویزیت برای خانم مهفر اینجا کلیک کنید و با نزدیک تریم مرکز به محل زندگی خود تماس بگیرید.
.jpg "اهمیت رشد اجتماعی و عاطفی کودکان پیش دبستانی")
