آمانتادین
(Amantadine (Oral Route
دارو شناسی
این دارو به منظور جلوگیری ودرمان عفونت آنفولانزا خاص (نوع A) مصرف می شود.ممکن است آمانتادین به تنهایی یا همراه با داروهای دیگرآنفولانزا به کار میرود.آمانتادین برای سرماخوردگی، انواع دیگری از آنفولانزا یا عفونتهای ویروسی اثر ندارد.
آمانتادین یک داروی آنتی دیسکینتیک (antidyskinetic) است. از آن برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود. این دارو ممکن است به تنهایی یاهمراه با داروهای دیگر برای درمان بیماری پارکینسون استفاده شود. با بهبود کنترل عضلات و کاهش سفتی، این دارو اجازه می دهد تا بدن حرکات طبیعی تر داشته باشد ودر نتیجه علائم بیماری کاهش می یابد. آمانتادین همچنین برای درمان گرفتگی و تکانهای ناشی از مصرف داروهای خاص است که برای درمان بیماری های عصبی، ذهنی، و احساسی استفاده می شود.
آمانتادین در بیماران خاص با وضعیت پزشکی زیر استفاده می شود:
خستگی غیر معمول و یا ضعف همراه با ام اس
این داروباید تحت نظرپزشک تجویزشود، و به شکل های زیر در بازار موجود است:
کپسول حاوی محلول
محلول
قرص
کپسول
شربت
پیش از مصرف
در تصمیم گیری برای استفاده، بهتر است خطرات مربوط به این داروی مورد نظر گرفته شوند و در مقابل مزیت های آن قرار گیرند. این تصمیم توسط پزشک و شما گرفته می شود. برای این دارو، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرند:
آلرژی وحساسیت
اگر تاکنون واکنش غیرعادی و آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، با پزشک خود در میان بگذارید. به علاوه هرگونه حساسیت دیگر، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به مواد نگهدارنده و حساسیت به حیوانات، را به پزشک خود اطلاع دهید. برای محصولات غیر تزریقی، دستورالعمل روی بسته بندی و ترکیبات دارو را با دقت مطالعه کنید..
اطفال
بررسی های اخیرا انجام مطالعات انجام شده تا به امروز هیچ مشکل و محدودیتی در رابطه بااستفاده آمانتادین بر روی کودکان نشان نداده است. ایمنی و اثر بخشی این دارو در کودکان زیر یک سال ثابت نشده است.
سالمندان
مطالعات انجام شده تا به امروز هیچ مشکل و محدودیتی در رابطه بااستفاده این دارو بر روی سالمندان نشان نداده است. دراین بیماران کلیوی ، کبدی و بیماری های قلبی با احتیاط و حداقل میزان ممکن بکار رود.
دوران بارداری
بررسی های انجام شده بر روی حیوانات اثر سوء نشان داده اند. مطالعات کافی در زنان باردار با مصرف این دارو وجود ندارد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات کافی در مورد استفاده از این دارو در دوران شیردهی و تهدید نوزاد وجود ندارد. برای استفاده، بهتر است قبل از استفاده این دارو به هنگام شیردهی خطرات مربوط به مصرف این دارو در مقابل مزیت های آن قرار گیرند.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها نباید همزمان با یکدیگر مصرف شوند، اما برخی موارد وجود دارند که با وجود تداخلات دارویی، بهتر است که به طور همزمان استفاده شوند. در اینگونه موارد پزشک به بیمار توصیه می کند که میزان مصرف داروها را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را به وی گوش زد می کند. به هرحال هر داروی دیگری که مصرف می کنید (تجویز شده توسط پزشک یا داروهای موجود در بازار) را به پزشک خود اطلاع دهید.
Potassium Chloride
Bupropion
Donepezil
Betel Nut
Bromperidol
Triamterene
Trimethoprim
Memantine
تداخلات دارویی دیگر
برخی داروها نباید موقع صرف غذا یا نزدیک به این زمان مصرف شوند. به علاوه ممکن است خوردن برخی غذاها و مصرف تنباکو و الکل در زمان تجویز این داروممنوع میباشد. در رابطه با تمام این محدودیت های دارویی و غذایی با پزشک متخصص خود مشورت کنید. استعمال همزمان داروها ممکن است بهترین گزینه درمانی برای بیمار به شمار آید. در صورت استعمال هر داروی مشخص، پزشک ممکن است میزان یکی از داروهای تجویز شده را تغییر دهد.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات دارویی دیگر نیز بر روی اثربخشی این دارو تاثیر خواهد داشت. هرگونه مشکل پزشکی را با دکتر خود در میان بگذارید، به ویژه وجود موارد زیر:
نارسایی احتقانی قلب
اگزما، عود یا سابقه
سابقه صرع یا تشنج
بیماری کبدی
فشار خون پایین (هیپوتانسیون)
سندرم نورولپتیک بدخیم (NMS)
ادم محیطی (تورم دست، مچ پا، یا پا)
روان پریشی (یک بیماری روانی)با احتیاط مصرف شود. ممکن است شرایط را بدتر کند.
آب سیاه، زاویه بسته درمان نشده (گلوکوم با زاویه) در بیماران مبتلا به این بیماری نباید استفاده شود.
بیماری کلیوی، با احتیاط استفاده شود. اثرات این دارو ممکن است به دلیل دفع کند این دارو از بدن افزایش یابد.
نحوه مصرف
این دارو توسط پزشک برای بهبود وضعیت فعلی شما تجویزشده است. بیش از حد وبیش از زمانی که این دارو تجویز شده است،استفاده ننمایید.
اگر تا به حال مبتلا به آنفولانزا نشده اید این موضوع را با دکتر خود در میان بگذارید.
برای کمک به جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا، این دارو را تا درمان کامل مصرف نمایید و یا اگر شما در حال حاضر مبتلا به آنفولانزا هستید ، مصرف دارو را تا درمان کامل حتی اگر پس از گذشت چندین روزاحساس بهبودی نمودید، متوقف نکنید.. این کمک خواهد کرد تا عفونت به طور کامل برطرف شود. اگر مصرف این دارو را خیلی زود قطع کنید، علائم ممکن است دوباره برگردد. این دارو باید برای حداقل 2 روز بعد از بروز همه علائم آنفلوانزا مصرف شود.
زمانی است که مقدار این دارو در خون ثابت است بهتر اثر میکند. برای کمک به ثابت نگه داشتن مقدار دارو ، مصرف هیچ دوزی را فراموش نکنید. همچنین، بهتر است میزان دارو در زمان مساوی در فاصله روز و شب استفاده شود. برای مثال، اگر شما باید دومرتبه در روز استفاده کنید، میزان مصرف باید حدود 12 ساعت با هم فاصله داشته باشد. اگر مصرف این دارو با خواب خود و یا دیگر فعالیت های روزانه تداخل پیدا کرد ،برای بهترین زمان برای مصرف دارو، با دکتر خود مشورت کنید.
اگر شما از فرم مایع خوراکی آمانتادین استفاده میکنید برای اندازه گیری دقیق هر دوز از یک قاشق اندازه گیری خاص مشخص شده و یا دستگاه های دیگر استفاده نمایید.
برای بیمارانی که آمانتادین را برای مشکلات و یا بیماری پارکینسون ناشی از داروهای خاص برای درمان بیماری های عصبی، ذهنی، و احساسی استفاده می شود:
این دارو را دقیقا طبق دستور دکتر خود استفاده نمایید. مصرف هیچ دوزی را فراموش نکنید وبیش از دستور پزشک استفاده نکنید.
معمولا بهبود علائم بیماری پارکینسون در حدود 2 روز رخ می دهد. گرچه ، در برخی از بیماران این دارو باید تا 2 هفته قبل از دیده شدن مزایای کامل مصرف شود.
واکسن آنفولانزا نباید در 2 هفته قبل و یا 48 ساعت پس از مصرف این دارو مصرف شود.
میزان مصرف
بیمار می بایست طبق دستور العمل پزشک یا راهنمایی های موجود بر روی برچسب دارو اقدام به استفاده و مصرف دارو کند. مقدار داروی مصرفی به شدت بیماری و قدرت اثربخشی دارو بستگی دارد. تعداد دفعاتی که دارو در طی روز دریافت می شود، فاصله زمانی میان هر بار مصرف کپسول و دوره زمانی تعیین شده و مجاز برای استفاده از دارو به شدت بیماری و نوع دارو بستگی بسیار دارد.
برای اشکال خوراکی (کپسول، شربت و قرص):
برای درمان و یا پیشگیری از آنفلوآنزا:
بزرگسالان و نوجوانان:200 میلی گرم یا چهار قاشق چایخوری یک بار در روز به صورت تک دوز.
سالمندان:100 میلی گرم یک بار در روز به صورت تک دوز.
کودکان 9 تا 12 سال :100 میلی گرم یا دو قاشق چایخوری دو بار در روز.
کودکان از 1 تا 9 سال: میزان مصرف بر اساس وزن بدن و باید توسط دکتر تعیین شود. میزان مصرف معمولا 4.4 تا 8.8 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در هر روز است.گرچه میزان مصرف معمولا بیش از 150 میلی گرم در روز نیست.
کودکان تا 1 سال :استفاده ومیزان مصرف باید توسط دکتر شما تعیین شود.
برای درمان بیماری و یا لرزش مشکلات پارکینسون:
بزرگسالان:100 میلی گرم دو بار در روز. در صورت نیاز ممکن است پزشک میزان دارو را تنظیم کند.
سالمندان: در ابتدا، 100 میلی گرم یک بار در روز به صورت تک دوز. در صورت نیاز ممکن است پزشک میزان دارو را تنظیم کند.
کودکان: استفاده و میزان دارو باید توسط دکتر شما تعیین شود.
در صورت فراموش کردن یک وعده ی دارویی چه کنیم؟
اگر بیمار، یک نوبت دارو را فراموش کند، بهمحض یادآوری، باید آن را مصرف کند. اگر نزدیک نوبت بعدی باشد، باید نوبت بعدی را حذف کند و سپس به برنامۀ داروییِ منظم خود بازگردد. مقدار دارو را نباید دوبرابر کرد.
در هنگام استفاده ی بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این شرایط به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نموده و چنانچه وضعیت بیمار بحرانی گشته و قادر به تنفس نمیباشد با مرکز فورییت های پزشکی تماس بگیرید.
در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
تا زمانیکه کتر معالجتان به شما رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه ی نگهداری از دارو
از قرار دادن دارو در معرض نور مستقیم خورشید، رطوبت و آتش خودداری کنید.
دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید.
از مصرف داروهای تاریخ گذشته و قدیمی پرهیز کنید.
و دارو در یخچال نگهداری شود.
از پزشک معالج خود سئوالاتی راجع به نحوه ی دور ریزی داروهای بی مصرف مطرح کنیم.
اقدامات احتیاطی
مصرفکنندۀ دارو باید بهطور منظم به پزشک خود مراجعه کند تا بهبود او را زیر نظر داشتهباشد.
آمانتادین ممکن است باعث آشفتگی ، تحریک پذیری، و یا نمایش دیگر رفتارهای غیر طبیعی در برخی از مردم شود. همچنین ممکن است باعث افکار و گرایش به خودکشی و یا تبدیل شدن به افسردگی شود. اگر شما متوجه هر یک از این عوارض جانبی شدید ، بلافاصله به دکتر خود مراجعه نماید.
برخی از افراد با مصرف این دارو دچار تغییرات غیر معمول در رفتار می شوند. اگر به هنگام مصرف این دارو علاقه به رابطه جنسی و قمار افزایش یافت بلافاصله به دکتر مراجعه نمایید.
نوشیدن مشروبات الکلی به هنگام مصرف این دارو ممکن است عوارض جانبی مانند مشکلات گردش خون، سرگیجه، سبکی سر، غش، و یا سردرگمی افزایش یابد.به هنگام مصرف این دارو از مشروبات الکلی استفاده نکنید.
در مدت درمان با این دارو ممکن است با واکنش های جدی روبرو شوید . بلافاصله بعد از مشاهده علائم، خواب آلود گی ،گیجی ، نیمه هشیاری به دکتر مراجعه نمایید. باید در رانندگی و کار با وسایل خطرناک و وسایلی که به دقت نیاز دارند، احتیاط کرد. برخی افراد در طی مصرف این دارو دچار خوابآلودگی و کاهش سطح هشیاری میشوند.
سرگیجه، سبکی سر، غش ممکن است با مصرف این دارو رخ دهد، به ویژه بهنگام بلند شدن و نشستن. این علائم به احتمال زیاد بهنگام شروع مصرف این دارو، و یا وقتی که دوز افزایش یابد رخ می دهد . اگر این مشکل مداومت داشت و یا بدتر شد، با دکتر خود این موضوع را بررسی کنید.
بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون باید مراقب باشند و به هنگام بهبودی نباید بیش از حد فعالیت های فیزیکی انجام دهند چنین فعالیت باید به تدریج افزایش یافته تا به مرور زمان بدن به تغییر در تعادل، گردش خون، و هماهنگی تنظیم شود.
آمانتادین ممکن است باعث خشکی دهان، بینی و گلو شود. برای تسکین موقت خشکی دهان، از آب نبات بدون قند یا آدامس استفاده نمایید.اگر احساس خشکی دهان برای بیش از 2 هفته طول کشید، این موضوع را با دکتر یا دندانپزشک بررسی کنید. ادامه خشکی دهان ممکن است شانس بیماری های دندان، از جمله پوسیدگی دندان، بیماری لثه و عفونت قارچ را افزایش دهد.
به دکتر خود اطلاع دهید اگر شما دچار تشنج (صرع)؛ مشکل با تنفس؛ ضربان قلب سریع؛ تب بالا؛ فشار خون بالا یا پایین؛ افزایش تعریق؛ از دست دادن کنترل مثانه؛ سفتی عضلات شدید، رنگ پریده یا خستگی غیر منتظره. این علائم می تواند نشانه ی یک بیماری جدی به نام سندرم نورولپتیک بدخیم (NMS) باشد.
اگر از این دارو برای درمان بیماری پارکینسون استفاده میکنید ،بدون مشورت با پزشک و به طور ناگهانی مصرف این دارو را متوقف نکنید. ممکن است پزشک بخواهد به تدریج مقدار مصرف را قبل از توقف آن به طور کامل کاهش دهد.
اگراز این دارو برای بیماری پارکینسون استفاده میکنید، مهم است که پوست خود را به طور منظم برای نشانه هایی از سرطان پوست به نام ملانوما مورد بررسی قرار دهید. اگر متوجه هر گونه نقاط غیر معمول قرمز، قهوه ای، سیاه و سفید بر روی پوست خود شدید بلافاصله به دکتر مراجعه نماییید.
اگر علائم پارکینسون در عرض چند روز بهبود نیافت ویا اگر بدتر شد این موضوع را با دکتر خود بررسی کنید.
عوارض جانبی
به همراه تاثیرات مفید، هر دارو دارای اثرات ناخواسته ای نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت مشاهده ی هرکدام از آنها درمان های فوری نیاز خواهد بود. در صورتی که هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض غیرشایع
تاری دید
گیجی
سخت ادرار کردن
سرگیجه یا سبکی سر
غش
دیدن، شنیدن، و یا احساس چیزهایی که وجود ندارد
تورم دست ها، پاها، و یا پایین پاها
عوارض نادر
تشنج
کاهش دید و یا هر تغییری در بینایی
مشکل در هماهنگی
تب، لرز، درد گلو
افزایش فشار خون
افزایش حرکات بدن
التهاب و تورم چشم
از دست دادن حافظه
افسردگی
تغییرات ذهنی یا خلق و خوی
بثورات پوستی
لکنت زبان
فکر خودکشی یا تلاش در خودکشی
تنگی نفس غیر قابل توضیح
برخی عوارض جانبی نیازی به درمان ندارند و پس از مطابقت بدن با دارو، به خودی خود برطرف می شوند. به علاوه پزشک می تواند روش هایی برای مقابله و پیشگیری از بروز این عوارض ارائه دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر برای شما ایجاد مشکل کرده و یا پس از گذشت زمان برطرف نشدند، به پزشک خود مراجعه کنید.
عوارض شایع
نگرانی، اضطراب، یا عصبانیت
مشکل در تمرکز
سردرد
کج خلقی
از دست دادن اشتها
حالت تهوع
لکه های خالص و یا لکه بر روی پوست
مشکل در خواب یا کابوس
عوارض غیر شایع و یا نادر
یبوست
کاهش میل جنسی
اسهال
خواب آلودگی
خشکی دهان، بینی و گلو
استفراغ
خستگی یا ضعف غیر معمول
پس از استفاده این دارو عوارض دیگری هم ممکن است مشاهده شود که در اینجا ذکر نشده است در صورت مشاهده ی هرگونه علائم خطرناک به پزشک مراجعه کنید.