گباپنتین یا گاباپنتین اناکاربیل (خوراکی)
(Gabapentin Enacarbil (Oral Route
دارو شناسی
داروی گباپنتین اناکاربیل برای درمان بزرگسالان مبتلا به سندرم اولیه پای بی قرار متوسط تا شدید (RLS) تجویز می شود. سندرم پای بی قرار، یک اختلال عصبی است که احساس ناراحت کننده ایی را در پاها ایجاد می کند. به این دلیل، یک احساس غیر قابل مقاومت به حرکت پاها در فرد ایجاد می شود تا از درد و ناراحتی آنها بکاهد.
گباپنتین اناکاربیل ، در بزرگسالان ، برای مدیریت وضعیت " نورالژی بعد از زونا"، درد ایجاد شده پس از ابتلا به زونا، نیز استفاده می شود.
این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد.
اشکال دارویی:
- قرص ، پیوسته رهش
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويی داريد همه جوانب آن بايد به دقت بررسی گردد. اين تصميمی است كه شما و پزشكتان می گيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک یا غیر معمول، به هر دارویی و یا این داروی خاص حتما پزشک معالج خود را مطلع سازید. همچنین درمانگران را آگاه نمایید از وجود حساسیت هایی که نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ ها ، مواد نگهدارنده و يا حيوانات دارید. در صورتيكه بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
تا کنون، رابطه ایی بین سن و میزان اثر بخشی گباپنتین اناکاربیل در کودکان یافت نشده است. همچنین، مطالعات دقیق و کافی برای بررسی اثربخشی و ایمنی این دارو در کودکان انجام نگرفته است.
سالمندان
مطالعات دقیق و کافی برای بررسی اثربخشی و ایمنی این دارو در سالمندان انجام نگرفته است. تا به امروز نیز اثر سویی در این زمینه گزارش نشده است .در هرصورت اقدامات احتیاطی برای سالخوردگان باید در نظر گرفته شود، زیرا به علت کهولت سن بیشتر در معرض بیماری های کلیوی هستند. بنابراین، دوز و میزان مصرف گباپنتین اناکاربیل باید به دقت بررسی شود.
دوران بارداری
مطالعات بر حیوانات نشاندهنده ی اثرات منفی این دارو بودند. با این حال، مطالعات کافی در خصوص اثرات این دارو در زنان باردار وجود ندارد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصی در خصوص اثر بخشی این دارو بر زنان شيرده صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفی آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
بی شک هيچ دارويی نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويی، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنين مواردی ممكن است پزشک مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروی ديگری تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف دارویی ديگر آنرا با پزشک خود مطرح سازيد.
استفاده از این ترکیب با داروهای زیر توصیه نمی شود و چناچه پزشک خود را از خوردن این داروها مطلع سازید وی ممکن است درمان دارویی شما را تغییر دهد.
- Orlistat
استفاده همزمان از این دارو با هرکدام از داروهای زیر ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی خاصی شود. اما، در پاره ای موارد می تواند بهترین درمان دارویی نیز به شمار آید که در این صورت پزشک تغییراتی در الگوی میزان مصرف به وجود می آورد.
- Aluminum Carbonate, Basic
- Aluminum Hydroxide
- Aluminum Phosphate
- Dihydroxyaluminum Aminoacetate
- Dihydroxyaluminum Sodium Carbonate
- Ginkgo
- Magaldrate
- Magnesium Carbonate
- Magnesium Hydroxide
- Magnesium Oxide
- Magnesium Trisilicate
- Morphine
- Morphine Sulfate Liposome
- Morphine Sulfate Liposome
تداخلات دارویی دیگر
بي شک هيچ دارويی را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالی آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز تداخلاتی ایجاد مي كند.
سایر مشکلات پزشکی
وقوع مشكلات پزشکی ديگر ممكن است بر اثربخشی اين دارو تاثير بگذارد. بنابراین پزشک را از وجود آنها آگاه کنید، به ویژه موارد زیر :
- سابقه افسردگی، با احتیاط مصرف شود زیرا ممکن است شرایط را بدتر کند.
- سابقه تغییرات خلق و خوی یا روانی ، با احتیاط مصرف شود زیرا ممکن است شرایط را بدتر کند.
- سابقه بیماری کلیوی، با احتیاط مصرف شود، ممکن است به دلیل دیر دفع شدن اثرات جانبی بیشتری داشته باشد.
نحوه مصرف
دارو را طبق دستور تجویزی پزشک مصرف کنید. میزان بیشتر یا کمتر، دفعات بیشتر یا کمتر، و طولانی تر از مدت تجویز پزشک، دارو را مصرف نکنید. چراکه خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.
دارو دارای دستور مصرف دقیق است، قیل از مصرف حتما مطالعه شود. با پزشک در خصوص سوالات و ابهامات خود صحبت کنید و اطلاعات لازم را به دست بیاورید.
قرص پیوسته رهش را به طور کامل قورت دهید_ نباید آن را نصف و له کرد و یا جوید. باید همراه غذا مصرف شود.
در بیماران مبتلا به سندرم پای بیقرار : چنانچه بیمار نیاز به خواب در روز دارد تا شب بیدار بماند، نباید این دارو را در طول روز مصرف کند.
حتما نام تجاریی را مصرف کنید که پزشک تجویز می کند، زیرا برند های مختلف تاثیر یکسان ندارند.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت است؛ در این خصوص از دستور پزشک و یا توضیحات برچسب دارو پیروی نمایید . اطلاعات نوشته شده روی داروها منحصراً شامل دوز متوسطه این دارو می باشد و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت است بدون مشورت با پزشک اقدامی انجام ندهید.
مقدار داروی مصرفی شما در روز، همچنین تعداد دفعات استفاده از دارو و فواصل زمانی آن بستگی به قوی بودن داروها و ریشه مشکلات پزشکی و بیماری شما دارد.
دوز اشکال خوراکی ( قرص پیوسته رهش )
برای سندرم پای بیقرار:
- بزرگسالان . 600 میلی گرم به عنوان یک دوز، حدود ساعت 5 بعداز ظهر
- اطفال . نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.
برای نورولوژی بعد از زونا :
- بزرگسالان. در ابتدا، 600 میلی گرم به صورت تک دوز، یکبار در روز، 3 روز متوالی. سپس، پزشک آن را به 600 میلی گرم، 2 بار در روز افزایش خواهد داد.
- اطفال. نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود، طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی نخورید.
درصورت استفاده بیش از حد و وموارد اورژانسی چه کنیم ؟
در این شرایط به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نموده و یا با مرکز فوریت های اورژانس تماس بگیرید.
در هنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
چنانچه پزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است، رژیم معمولی و نرمال روزانه را ادامه دهید.
شیوه نگهداری از دارو
- اين دارو را در جعبه در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم نگه داريد.
- از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
- دور از دسترس كودكان قرار دهيد.
- داروی تاریخ گذشته را دور بریزید ( در خصوص بهترین روش از بین بردن دارو از پزشک سوال کنید) .
اقدامات احتیاطی
بررسی پیشرفت درمان و اثربخشی دارو، به ویژه در ماه اول ، در ویزیت های منظم توسط پزشک، امری بسیار مهم است. از این طریق، پزشک از تاثیر دارو و یا ادامه ی مصرف آن اطمینان حاصل می کند.
گباپنتین اناکاربیل ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی ، و سستی شود. از عوارض جانبی این دارو کامل آگاه باشید _ یعنی کم کردن هشیاری و سرگیجه_ در انجام کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات، و یا هر چیزی که نیاز به هوشیاری دارد. در صورت دردسر ساز بودن این عوارض، با پزشک خود مشورت کنید.
سریع به پزشک معالج مراجعه کنید اگر بیشتر از یکی از این علایم را مشاهده کردید : تب، جوش ، تورم، درد و یا حساسیت غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران ، خونریزی و یا کبودی غیر معمول ، چشم یا پوست زرد رنگ. این علایم ممکن است نشانه ی آلرژی حاد و یا تهدید کننده ی زندگی باشند.
بدون مشورت با پزشک معالج، مصرف دارو را متوقف نکنید . توقف ناگهانی دارو ممکن است باعث تشنج شود. پزشک ممکن است به طور تدریجی دوز دارو را تا توقف کامل کم کند.
در طول درمان با این دارو، الکل مصرف نکنید.
در طول دوره ی درمان، داروهای دیگر را مصرف نکنید مگر آنکه از قبل با پزشک معالج هماهنگ کرده باشید. این امر مر بوط به تمام داروهای با نسخه، بدون نسخه ، مکمل های گیاهی یا ویتامین نیز می شود.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيراتی كه یک دارو دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از این عوارض نيازمند مراقبتهای پزشكی و مراجعه به پزشک است:
علایم بیشتر رایج
- نفخ یا تورم صورت، بازوها، دست، قسمت تحتانی ران پاها، یا پاها
- دلسردی
- احساس غم یا پوچی
- کج خلقی
- فقدان اشتها
- از دست دادن علاقه یا احساس لذت
- افزایش سریع وزن
- سوزن سوزن شدن دست و پا
- خستگی
- اختلال در تمرکز
دلیل ناشناخته
- مدفوع سیاه و سفید، قیری
- ادرار خونی یا ابری
- تغییرات رفتاری
- درد و یا احساس ناراحتی در قفسه سینه
- تب و لرز
- گیجی
- مشکل تنفسی
- سرگیجه یا سبکی سر
- غش
- ضربان سریع قلب
- تهوع یا استفراغ
- ادرار کردن دردناک و یا مشکل دار
- تنفس تند و سطحی
- جوش
- گلو درد
- زخم و یا لکه های سفید بر روی لب ها و یا در دهان
- تورم صورت، پاها، و یا قسمت تحتانی ران پاها
- تورم، درد و یا حساس شدن غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران
- داشتن فکر خودکشی
- خونریزی و یا کبودی غیر معمول
- درد شکم یا معده در سمت راست بالا
- چشمان و یا پوست زرد رنگ
تعدادی از عوارض جانبی نیاز به توجه پزشکی ندارد. این عوارض به مرور و با عادت بدن به دارو از بین می روند. درمانگر می تواند راه هایی برای جلوگیری و یا کاهش برخی از این عوارض جانبی ارایه دهد. چنانچه این عوارض طولانی و آزار دهنده شدند، و یا ابهامی در موردشان داشتید به پزشک مراجعه کنید:
علایم بیشتر رایج
- عدم وجود و یا از دست دادن قدرت
- سستی یا خواب آلودگی غیرمعمول
علایم کمتر رایج
- تاری دید
- کاهش میل جنسی
- خشکی دهان
- هوای اضافی و یا گاز در معده یا روده
- ناتوانی در داشتن و یا نگه داشتن نعوظ
- احساس چرخش همه چیز
- افزایش وزن
ممکن است عوارض دیگری که در این لیست نیامده در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.