جمفیبروزیل (خوراکی)

جمفیبروزیل همراه با یک رژیم غذایی مناسب برای درمان سطح بالای کلسترول و تری گلیسرید (چربی) در خون استفاده می شود. این دارو ممکن است از پیشرفت پانکراتیت (التهاب یا تورم لوزالمعده) ناشی از سطوح بالای گلیسیرید در خون جلوگیری کند. همچنین، جمفیبروزیل ممکن است از بروز انواع خاصی از مشکلات قلبی در بیماران مبتلا به عوامل خطر زای قلبی ممانعت کند.

این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد.

اشکال دارویی:

• کپسول
• قرص

در صورتيكه تصميم به مصرف دارويی داريد همه جوانب آن بايد به دقت بررسی گردد. اين تصميمی است كه شما و پزشكتان می گيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:

آلرژی و حساسیت
در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک یا غیر معمول، به هر دارویی و یا این داروی خاص حتما پزشک معالج خود را مطلع سازید. همچنین درمانگران را آگاه نمایید از وجود حساسیت هایی که نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ ها ، مواد نگهدارنده و يا حيوانات دارید. در صورتيكه  بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.

اطفال
تاکنون، مطالعات دقیق و کافی در خصوص رابطه ی بین سن و میزان اثر بخشی جمفیبروزیل انجام نگرفته است. همچنین، اثربخشی و ایمنی این دارو تایید نشده است.

سالمندان
مطالعات دقیق و کافی انجام شده تا به امروز حاکی از اثر بخشی این دارو در سالمندان بوده است و اثر سویی در این زمینه گزارش نشده است.  در هرصورت اقدامات احتیاطی برای سالخوردگان باید در نظر گرفته شود، زیرا به علت کهولت سن  بیشتر در معرض بیماری های وابسته به سن قلبی – ریوی و کلیوی هستند. بنابراین، دوز و میزان مصرف جمفیبروزیل باید به دقت بررسی شود.

دوران بارداری
مطالعات بر حیوانات نشاندهنده ی اثرات منفی این دارو بودند. با این حال، مطالعات کافی در خصوص اثرات این دارو در زنان باردار وجود ندارد. 

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصی در خصوص اثر بخشی این دارو بر زنان شيرده صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفی آن بايد درنظر گرفته شود.

تداخلات دارویی
بی شک هيچ دارويی نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويی، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنين مواردی ممكن است پزشک مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروی ديگری تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف دارویی ديگر آنرا با پزشک خود مطرح سازيد.

استفاده از این دارو با هرکدام از داروهای زیر توصیه نمی شود. در صورت ضرورت تجویز، پزشک ممکن است تغییراتی در الگوی مصرف دارو ومیزان دوز مصرفی اعمال نماید.

• Ciprofibrate
• Dasabuvir
• Repaglinide
• Simvastatin

استفاده از این دارو با هرکدام از داروهای زیر توصیه نمی شود. در صورت ضرورت تجویز، پزشک ممکن است تغییراتی در الگوی مصرف دارو ومیزان دوز مصرفی اعمال نماید.

• Atorvastatin
• Bexarotene
• Colchicine
• Dabrafenib
• Eltrombopag
• Enzalutamide
• Ezetimibe
• Fluvastatin
• Imatinib
• Lovastatin
• Pitavastatin
• Pravastatin
• Rosuvastatin
• Selexipag

استفاده همزمان از این دارو با هرکدام از داروهای زیر ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی خاصی شود. اما، در پاره ای موارد می تواند بهترین درمان دارویی نیز به شمار آید که در این صورت پزشک تغییراتی در الگوی میزان مصرف به وجود می آورد.

• Dicumarol
• Glyburide
• Loperamide
• Lopinavir
• Montelukast
• Pioglitazone
• Rosiglitazone
• Warfarin

تداخلات دارویی دیگر
بي شک هيچ دارويی را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالی آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز تداخلاتی ایجاد مي كند.

سایر مشکلات پزشکی 
وقوع مشكلات پزشکی ديگر ممكن است بر اثربخشی اين دارو تاثير بگذارد. بنابراین پزشک را از وجود آنها آگاه کنید، به ویژه موارد زیر :  

• دیابت 
• کم کاری تیروئید (کم کاری غده تیروئید). با احتیاط مصرف شود، ممکن است شرایط را بدتر کند.
• بیماری های کیسه صفرا 
• بیماری های کلیوی شدید
• بیماری کبدی (از جمله سیروز). بهتر است در این بیماران استفاده نشود.
• درد عضلانی، حساسیت به لمس، یا ضعف. با احتیاط مصرف شود، ممکن است شرایط را بدتر کند.

دارو را طبق دستور تجویزی پزشک مصرف کنید. میزان بیشتر یا کمتر، دفعات بیشتر یا کمتر، و طولانی تر از مدت تجویز پزشک، دارو را مصرف نکنید. چراکه خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.

علاوه بر این دارو، پزشک ممکن است رژیم غذایی عاری از چربی، قند و کلسترول تجویز کند. به دقت رژیم غذایی توصیه شده توسط پزشک را دنبال کنید.

معمولا، این دارو دو بار در روز مصرف می شود که بهتر است 30 دقیقه قبل از صبحانه و شام باشد.

اگر داروی کلستیپل (colestipol) مصرف می کنید، آن را حداقل 2 ساعت قبل یا بعد از جمفیبروزیل استفاده کنید.

میزان مصرف
میزان  مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت است؛ در این خصوص از دستور پزشک و یا توضیحات برچسب دارو پیروی نمایید . اطلاعات نوشته شده روی داروها  منحصراً شامل دوز متوسطه این دارو می باشد و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت است  بدون مشورت با پزشک اقدامی انجام ندهید. 

مقدار داروی مصرفی شما در روز، همچنین تعداد دفعات استفاده از دارو و فواصل زمانی آن بستگی به قوی بودن داروها و ریشه مشکلات پزشکی و بیماری شما دارد.

دوز اشکال خوراکی (قرص)

برای درمان کلسترول و تری گلیسیرید بالا:

• بزرگسالان .... 600 میلی گرم دو بار در روز، صبح و عصر، 30 دقیقه قبل از غذا مصرف شود.
• کودکان....  نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.

در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود،  طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی نخورید.

درصورت استفاده بیش از حد و وموارد اورژانسی چه کنیم ؟
در این شرایط به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نموده و یا با مرکز فوریت های اورژانس تماس بگیرید.

در هنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
رژیم غذایی کم چرب و کم کلسترول داشته باشید. به دقت رژیم غذایی و تمرینات ورزشی توصیه شده توسط پزشک را دنبال کنید.

شیوه نگهداری از دارو

• اين دارو را در جعبه در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم نگه داريد. 
• از يخ زدگي دارو جلوگيري شود. 
• دور از دسترس كودكان قرار دهيد. 
• داروی تاریخ گذشته را دور بریزید ( در خصوص بهترین روش از بین بردن دارو از پزشک سوال کنید) .

بررسی پیشرفت درمان و اثربخشی دارو، در ویزیت های منظم توسط پزشک، امری بسیار مهم است. از این طریق، پزشک از تاثیر دارو در کاهش سطح کلسترول و تری گلیسرید (چربی) خون و یا ادامه ی مصرف آن اطمینان حاصل می کند. برای بررسی عوارض ناخواسته ممکن است آزمایش خون و ادرار گرفته شود.

این دارو نباید همزمان با ریپاگلینید و یا سیمواستاتین مصرف کرد. مصرف همزمان ممکن است عوارض جدی ناخواسته ایی ایجاد کند.

این دارو ممکن است خطر بروز سنگ صفرا را افزایش دهد. بلافاصله به پزشک مراجعه کنید اگر دچار درد شدید معده و شکم همراه با تهوع  و استفراغ شدید.

درد غیر قابل توضیح عضلانی، حساسیت به لمس، یا ضعف، به خصوص خستگی غیر معمول و یا تب را سریعا به پزشک اطلاع دهید. این علایم می تواند نشانه ی یک اختلال جدی به نام " میوپاتی یا ماهیچه آسیبی " باشد.

ادرار تیره رنگ، اسهال، تب، گرفتگی یا اسپاسم عضلانی ، درد یا سفتی عضلانی، و یا احساس خستگی و یا ضعیف را سریعا به پزشک اطلاع دهید. این علایم می تواند نشانه ی یک اختلال جدی به نام " رابدومیولیز " باشد _آسیب و تخریب عضلات اسکلتی_که منجر به مشکلات کلیوی می شود.

بدون مشورت با پزشک معالج، مصرف جمفیبروزیل را متوقف نکنید . توقف ناگهانی دارو ممکن است باعث افزایش دوباره ی سطح کلسترول شود.  پزشک ممکن است با استفاده از رژیم غذایی خاص از بروز این حالت جلوگیری کند.

در طول دوره ی درمان، داروهای دیگر را مصرف نکنید مگر آنکه از قبل با پزشک معالج هماهنگ کرده باشید. این امر مر بوط به تمام داروهای با نسخه، بدون نسخه ، مکمل های گیاهی یا ویتامین نیز می شود.

عليرغم تاثيراتی كه یک دارو دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از این عوارض نيازمند مراقبتهای پزشكی و مراجعه به پزشک است.

در صورت مشاهده ی هر یک از عوارض زیر سریع به پزشک مراجعه کنید:
 

علایم بیشتر رایج

• درد مثانه
• ادرار خونی یا ابری
• سرفه یا گرفتگی صدا
• ادرار کردن مشکل، همراه با سوزش، و یا دردناک
• تب یا لرز
• نیاز مکرر به ادرار کردن
• درد در قسمت پایین کمر یا پهلوها

دلیل ناشناخته

• مدفوع قیری و سیاه رنگ
• درد قفسه سینه
• ادرار تیره رنگ
• سوء هاضمه
• تورم بزرگ و کندو مانند در صورت، پلک ها، لب ها، زبان، گلو، دست ها، ران پاها، پاها، و یا اندام تناسلی
• گرفتگی یا اسپاسم عضلانی 
• درد یا سفتی عضلانی 
• درد، ضعف، سستی و حساسیت به لمس عضلانی
• پوست رنگ پریده
• تهوع یا استفراغ شدید
• تنگی نفس
• گلو درد
• زخم، جراحت، و یا لکه های سفید روی لب و یا در دهان
• دل درد
• تورم غدد لنفاوی
• تنفس مشکل در هنگام فعالیت
• خونریزی و یا کبودی غیر معمول 
• خستگی یا ضعف غیر معمول

تعدادی از عوارض جانبی نیاز به توجه پزشکی ندارد. این عوارض به مرور و با عادت بدن به دارو از بین می روند. درمانگر می تواند راه هایی برای جلوگیری و یا کاهش برخی از این عوارض جانبی ارایه دهد. چنانچه این عوارض طولانی و آزار دهنده شدند، و یا ابهامی در موردشان داشتید به پزشک مراجعه کنید:

علایم بیشتر رایج

• ترش کردگی و یا اسیدیته معده
• آروغ زدن
• احساس سوزش، پیچش، خارشک، بی حسی، سوزن سوزن شدن، " مورمور شدن در اثر خواب‌ رفتگي‌"، و یا جِز جِز
• تغییر در طعم_ مزه بد، غیر معمول و یا ناخوشایند (طعم غذا در دهان)
• اسهال
• سوزش معده
• ناراحتی معده و دل درد

علایم کمتر رایج

• مشکل اجابت مزاج (مدفوع)
• سرگیجه یا سبکی سر
• احساس در حرکت بودن خود و یا محیط اطراف
• سردرد
• حالت تهوع
• احساس چرخش 
• جوش زدن، پوسته پوسته شدن، فلس فلس شدن، و تراوش کردن پوست
• استفراغ

ممکن است عوارض دیگری که در این لیست نیامده در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.