ایبوپروفن (داخل وریدی)
(Ibuprofen (Intravenous route
دارو شناسی
ایبوپروفن تزریقی یک داروی غیر استروئیدی ضد التهاب (NSAID) می باشد که تنها یا همراه با دیگر داروها استفاده می شود تا دردهای خفیف و شدید را تسکین دهد. این دارو برای درمان تب نیز استفاده می شود. این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد و تحت نظارت و کنترل پزشک مصرف می شود.
ایبوپروفن تزریقی به شکل محلول موجود می باشد.
پیش از مصرف
در مورد مصرف هر دارویی، بهتر است مزیت ها و معایب آن دارو در کنار یکدیگر قرار گرفته و با هم مقایسه شوند. تصمیم نهایی توسط بیمار و پزشک گرفته می شود. در مورد داروی مورد بحث، موارد زیر باید در نظر گرفته شوند:
آلرژی و حساسیت
اگر تاکنون به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت نشان داده اید، با پزشک خود در میان بگذارید. به علاوه هر گونه حساسیت دیگری، مانند حساسیت های غذایی، حساسیت به رنگ و مواد نگهدارنده و حیوانات را نیز به پزشک خود اطلاع دهید. در مورد داروهایی بدون تجویز پزشک مصرف می کنید، حتما بسته بندی آن را مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات کافی در مورد تاثیر ایبوپروفن در کودکان زیر 6 ماه انجام نشده است. بی خطر بودن و اثر بخشی آن نیز مشخص نشده است.
سالمندان
مطالعاتی که تاکنون در مورد داروی ایبوپروفن انجام شده، محدودیت مصرف در رابطه با این دارو بر روی سالمندان نشان نداده است. به هرحال بیماران مسن دچار مشکلات کلیوی ناشی از افزایش سن هستند که نیازمند تعیین میزان دریافتی دارو است.
دوران بارداری
در مطالعه ی سه ماهه اول بارداری در حیوانات، مصرف این دارو تاثیر معکوس نشان داده است، اما مطالعه کافی در مورد مصرف این دارو در خانم های باردار انجام نشده است.
در مطالعه ی سه ماهه ی دوم بارداری نیز، مصرف دارو در حیوانات تاثیرات سو نشان داده است، اما مطالعه کافی در مورد مصرف این دارو در خانم های باردار انجام نشده است.
در مورد سه ماهه ی سوم بارداری، مصرف این دارو ایجاد خطر برای جنین می کند. به هرحال مزیت های درمانی دارو در کنار وضعیت تهدید کننده ی آن قرار گرفته و در نتیجه خطرات ناشی از آن سنگین تر به نظر می رسند.
دوران شیردهی و مادران شیرده
در مورد مصرف دارو ایبوپروفن در دوران شیردهی و خطرات آن و تاثیر آن بر روی نوزاد، بررسی کافی انجام نشده است. در دوران شیردهی باید مزیت ها و میزان خطرات دارو با هم مقایسه شوند.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها نباید همزمان با هم مصرف شوند، اما در برخی موارد، علیرغم وجود تداخلات دارویی، دو داروی مختلف باید همزمان مصرف شوند. در این موارد احتمالا پزشک مقدار مصرف داروها را تغییر می دهد یا اینکه اقدامات احتیاطی دیگری توصیه شوند. در زمان مصرف این دارو، اگر هر یک از داوهای زیر را نیز مصرف می کنید، بسیار مهم است که به پزشک خود اطلاع دهید. تداخلات زیر براساس میزان اهمیت آنها انتخاب شده و لزوما اتفاق نمی افتند.
مصرف ایبوپروفن با داروهای زیر توصیه نمی شود. پزشک ممکن است پزشک تصمیم بگیرد در مورد شما از این دارو استفاده نکند و یا اینکه داروهای دیگری را که مصرف می کنید، تغییر دهد.
• Ketorolac
مصرف ایبوپروفن معمولا با هریک از داروهای زیر توصیه نمی شود، اما ممکن است در برخی موارد ضروری باشد. اگر هر دو دارو با هم مصرف می شوند، پزشک میزان مصرف آنها را تغییر می دهد.
• Abciximab
• Amineptine
• Amitriptyline
• Amitriptylinoxide
• Amoxapine
• Anagrelide
• Apixaban
• Ardeparin
• Argatroban
• Beta Glucan
• Bivalirudin
• Certoparin
• Cilostazol
• Citalopram
• Clomipramine
• Clopidogrel
• Cyclosporine
• Dabigatran Etexilate
• Dalteparin
• Danaparoid
• Desipramine
• Desirudin
• Desvenlafaxine
• Dibenzepin
• Digoxin
• Dipyridamole
• Dothiepin
• Doxepin
• Duloxetine
• Edoxaban
• Enoxaparin
• Eptifibatide
• Erlotinib
• Escitalopram
• Feverfew
• Fluoxetine
• Fluvoxamine
• Fondaparinux
• Ginkgo
• Gossypol
• Heparin
• Imipramine
• Lepirudin
• Levomilnacipran
• Lofepramine
• Meadowsweet
• Melitracen
• Methotrexate
• Milnacipran
• Nadroparin
• Nefazodone
• Nortriptyline
• Opipramol
• Parnaparin
• Paroxetine
• Pemetrexed
• Pentosan Polysulfate Sodium
• Pentoxifylline
• Pralatrexate
• Prasugrel
• Protein C
• Protriptyline
• Reboxetine
• Reviparin
• Rivaroxaban
• Sertraline
• Sibutramine
• Tacrolimus
• Tianeptine
• Ticlopidine
• Tinzaparin
• Tirofiban
• Trimipramine
• Venlafaxine
• Vilazodone
• Vortioxetine
مصرف این دارو با هریک داروهای زیر احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد، اما مصرف هر دو با هم ممکن است بهترین راه درمان محسوب شود. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک میزان مصرف دارو، تعداد دفعات مصرف آن و یا هر دو را تغییر خواهد داد.
• Acebutolol
• Alacepril
• Alprenolol
• Amikacin
• Amiloride
• Arotinolol
• Aspirin
• Atenolol
• Azosemide
• Befunolol
• Bemetizide
• Benazepril
• Bendroflumethiazide
• Benzthiazide
• Betaxolol
• Bevantolol
• Bisoprolol
• Bopindolol
• Bucindolol
• Bumetanide
• Bupranolol
• Buthiazide
• Canrenoate
• Captopril
• Carteolol
• Carvedilol
• Celiprolol
• Chlorothiazide
• Chlorthalidone
• Cilazapril
• Clopamide
• Cyclopenthiazide
• Delapril
• Dilevalol
• Enalapril
• Enalaprilat
• Esmolol
• Ethacrynic Acid
• Fosinopril
• Furosemide
• Hydrochlorothiazide
• Hydroflumethiazide
• Imidapril
• Indapamide
• Labetalol
• Landiolol
• Levobunolol
• Lisinopril
• Lithium
• Mepindolol
• Methyclothiazide
• Metipranolol
• Metolazone
• Metoprolol
• Moexipril
• Nadolol
• Nebivolol
• Nipradilol
• Oxprenolol
• Penbutolol
• Pentopril
• Perindopril
• Pindolol
• Piretanide
• Polythiazide
• Propranolol
• Quinapril
• Ramipril
• Sotalol
• Spirapril
• Spironolactone
• Talinolol
• Temocapril
• Tertatolol
• Timolol
• Torsemide
• Trandolapril
• Triamterene
• Trichlormethiazide
• Xipamide
• Zofenopril
دیگر تداخلات دارویی
بعضی داروها نباید در زمان خوردن غذا یا فورا پس از آن مصرف شوند، چرا که احتمال بروز مشکلاتی وجود دارد. مصرف تنباکو و الکل نیز با بعضی داروها مشکلاتی را در پی خواهد داشت. در مورد مصرف داروی خود و چگونگی و زمان مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
دیگر مشکلات پزشکی
وجود برخی دیگر از مشکلات پزشکی بر روی مصرف دارو تاثیر می گذارد. در صورتی که هرگونه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما پزشک خود را مطلع سازید، به ویژه یکی از موارد زیر:
• کم خونی
• مشکلات خونریزی
• نارسایی احتقانی قلب
• کم شدن آب بدن
• ادم (احتباس مایعات)
• حمله قلبی که تازگی به آن دچار شده اید
• پتاسیم بالا در خون
• فشار خون بالا (هیپرکالمی)
• هیپوولمیا (پایین بودن حجم خون)
• بیماری کبد
• بیماری کلیه
• سابقه زخم یا خونریزی معده
• سابقه سکته مغزی – در این شرایط دارو با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است اوضاع را وخیم تر سازد.
• آسم، حساسیت به آسپیرین
• سابقه حساسیت به آسپیرین – این دارو در این افراد مصرف نشود.
• جراحی قلب ( به عنوان مثال بای پس عروق کرونر) – نباید برای تسکین درد درست قبل و بعد از عمل مصرف شود.
• لوپوس اریتماتوی منتشر (SLE)
نحوه مصرف
این دارو توسط یک پرستار یا درمانگر آموزش دیده تزریق می شود. تزریق این دارو از طریق سوزن به داخل رگ انجام می شود.
در زمان مصرف این دارو آب و مایعات زیادی بنوشید تا دفع ادرار بیشتری داشته باشید. به این ترتیب کلیه ها به خوبی کار می کنند و از بروز مشکلات کلیوی پیشگیری می شود.
اقدامات احتیاطی
در فواصل زمانی منظم به پزشک مراجعه کنید تا از عملکرد داروها بر روند پیشرفت و پروسهٔ درمان بیماری شما آگاه شود. گاهی ممکن است آزمایش خون و ادرار نیز برای بررسی بیشتر به عمل آید.
مصرف ایبوپروفن احتمال حمله ی قلبی و سکته ی مغزی را افزایش می دهد. این مسئله بیشتر در افرادی که دارای سابقه ی مشکلات قلبی هستند، دیده می شود. افرادی که به مدت طولانی از این دارو مصرف می کنند، بیشتر در معرض خطر هستند. در زمان مصرف این دارو با مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله به پزشک اطلاع دهید: درد قفسه سینه که به سمت بازها، فک، پشت یا گردن کشیده می شود، مشکل تنفسی، تهوع، لکنت زبان، عرق کردن غیرعادی و ضعف.
این دارو باعث بروز خونریزی در معده یا روده ی فرد می شود. این مشکلات بدون هیچ هشداری اتفاق می افتند، اما اگر قبلا زخم معده داشته اید، یا سیگار می کشید، الکل مصرف می کنید، سن شما بیشتر از 60 سال است، شرایط جسمی مناسبی ندارید یا داروهای دیگری هم مصرف می کنید، احتمال بروز آن خیلی بیشتر است.
مصرف این دارو ممکن است منجر به بروز مشکلات کلیوی شود. در صورت مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید: درد شکم یا معده، یا حساسیت به لمس در این بخش ها، مدفوع به رنگ خاک رس، ادرار تیره، کاهش اشتها، تب، سردرد، خارش، کم شدن اشتها، تهوع و استفراغ، بثورات پوستی، التهاب پاها، خستگی و ضعف غیرعادی و زرد شدن چشم ها و پوست.
این دارو ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود، از جمله افزایش وزن، تنگی نفس، درد یا ناراحتی قفسه سینه، خستگی و ضعف شدید، تنفس نامنظم، ضربان قلب نامنظم، التهاب بیش از حد دست ها و مچ دست ها و پاها. در صورت مشاهده هر یک از این موارد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این ها علائم ماندن آب زیاد در بدن می باشند.
این دارو ممکن است به کلیه ها آسیب برساند. در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید: مشاهده خون در ادرار، کاهش میزان دفع ادرار، آشفتگی، سرگیجه، سردرد، کشش عضلانی، افزایش سریع وزن، تورم صورت و مچ دست یا مچ پا، خستگی غیر عادی و ضعف.
در زمان مصرف این دارو ممکن است هیپرکالمی رخ دهد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید: آشفتگی، ضعف، ضربان نامنظم قلب، مشکل تنفسی، بی حسی یا مور مور شدن در دست ها، پاها یا لب ها.
این دارو ممکن است یک واکنش شدید حساسیتی به نام آنافیلاکسی، در پی داشته باشد. گرچه این واکنش حساسیتی خیلی نادر است، اما معمولا در بیمارانی بروز می کند که به آسپرین یا دیگر داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی حساسیت دارند. فرد مبتلا به آنافیلاکسی به رسیدگی های پزشکی فوری نیاز خواهد داشت. علائم جدی این واکنش عبارتند از تنفس سریع و نامنظم، نفس نفس زدن، خس خس، یا غش کردن. از دیگر علائم آن نیز تغییر رنگ پوست صورت، ضربان سریع یا نامنظم قلب، التهاب هایی مانند کهیر روی پوست و التهاب پلک ها و اطراف چشم ها می باشد. در صورت بروز هر یک از این علائم فورا به پزشک مراجعه کنید.
در زمان مصرف این دارو مشکلات جدی پوستی نیز ممکن است اتفاق بیفتد. در صورتی که هر یک از این علائم را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: تاول، شل شدن پوست، قرمزی پوست، بثورات شدید پوستی یا آکنه، زخم و ضایعات پوستی، تب یا لرز.
مصرف ایبوپروفن در دوران بارداری ممکن است بر روی نوزاد تاثیر بدی داشته باشد. اگر در زمان مصرف این دارو باردار شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
در زمان مصرف این دارو بدون مشورت با پزشک از هیچ داروی دیگری، از جمله داروهای با نسخه و بدون نسخه، مکمل ها و ویتامین ها استفاده نکنید.
عوارض جانبی
در کنار تاثیرات مفید، هر دارو دارای عوارض جانبی نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت بروز هریک از آنها درمان های خاصی لازم است. در صورت مشاهده ی هر یک از علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض بیشتر مشاهده شده:
• درد شکم یا معده
• مدفوع سیاه یا به رنگ خاک رس
• خونریزی از لثه ها
• تاری دید
• درد قفسه سینه
• گیج شدن
• سرفه
• خون بالا آوردن
• کاهش میزان ادرار
• اسهال
• مشکل در تنفس یا بلع
• سرگیجه
• سرگیجه، ضعف یا سبکی سر در زمان بلند شدن ناگهانی از حالت دراز کشیده
• خشکی دهان
• ضربان قلب سریع
• تب یا لرز
• سردرد
• افزایش خونریزی در زمان قاعدگی
• افزایش تشنگی
• ضربان نامنظم قلب
• تحریک پذیری
• کم شدن اشتها
• کمر درد یا پهلو درد
• گرفتگی یا درد عضلات
• کشش عضلات
• تهوع یا استفراغ
• عصبی شدن
• خون دماغ
• بی حسی یا مور مور شدن دست ها، پاها یا لب ها
• درد، گرما یا سوزش در انگشتان دست، انگشتان پا و پاها
• مشکل و درد در زمان دفع ادرار
• پوست رنگ پریده
• فلجی
• تپش در گوش
• مشکل بینایی یا شنوایی
• خونریزی طولانی مدت از بریدگی ها
• تنفس سریع
• مدفوع قرمز، سیاه یا رنگ خاک رس
• ادرار قرمز یا قهوه ای تیره
• بی قراری
• تشنج
• ضربان قلب آهسته یا سریع
• عطسه
• گلو درد
• بروز زخم یا لکه های سفید روی لب ها یا در دهان
• عرق کردن
• التهاب پاها
• التهاب غدد
• سفتی قفسه سینه
• مشکل تنفسی در زمان فعالیت
• خونریزی یا کبودی غیرعادی
• خستگی یا ضعف غیرعادی
• ضعیف شدن
عوارض کمتر مشاهده شده
• تورم یا التهاب صورت، دست ها و پاها
• کاهش میزان دفع ادرار
• کاهش حجم ادرار
• مشکل در دفع ادرار
• افزایش وزن سریع
• افزایش یا کاهش غیرطبیعی وزن
برخی عوارض جانبی نیاز به درمان نداشته و به خودی خود درمان می شوند. این عوارض در طول زمان و با مطابقت بدن به دارو برطرف می شوند. به علاوه پزشک نیز راهکارهایی برای پیشگیری ز بروز این عوارض و یا درمان آنها ارائه می دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر به طور مستمر مشاهده شدند و یا در مورد آنها سوالی داشتید، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض شایع تر
• افزایش گاز یا هوا در معده یا روده ها
• احساس سیر بودن
• خروج گاز از بدن
عوارض کمتر مشاهده شده
• ناراحتی معده یا شکم
• افزایش اسید معده
• آروغ زدن
• سوزش سر دل
• سوء هاضمه
• ناراحتی یا درد معده
عوارض دیگری که در اینجا لیست نشده اند هم ممکن است اتفاق بیفتد. به هرحال در صورت مشاهده هرگونه عوارض به پزشک مراجعه کنید.