لاتانوپروست (چشمی)

داروی لاتانوپروست برای درمان انواع خاصی از گلوکوم استفاده می شود. این دارو برای درمان فشار خون بالا چشم نیز تجویز می شود. لاتانوپروست با افزایش خروج مایع از چشم به درمان بیماری کمک می کند. این امر باعث کاهش فشار چشم می شود.
این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد.

اشکال دارویی:

• محلول

در صورتيكه تصميم به مصرف دارويی داريد همه جوانب آن بايد به دقت بررسی گردد. اين تصميمی است كه شما و پزشكتان می گيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:

آلرژی و حساسیت
در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک یا غیر معمول، به هر دارویی و یا این داروی خاص حتما پزشک معالج خود را مطلع سازید. همچنین درمانگران را آگاه نمایید از وجود حساسیت هایی که نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ ها ، مواد نگهدارنده و يا حيوانات دارید. در صورتيكه  بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.

اطفال
تاکنون تمامی برسی ها بر بزرگسالان بوده است و مطالعات دقیق و کافی در خصوص اثر بخشی لاتونوپروست در کودکان وجود ندارد. بنابراین اطلاعات کافی در خصوص میزان اثر بخشی و نحوه تاثیر آنها بر اطفال، و یا تفاوت تاثیر در مقایسه با دیگر گروه های سنی در دسترس نیست.

سالمندان
در خصوص تاثیر بسیاری از دارها بر سالمندان مطالعات دقیق و کافی انجام نگرفته است. بنابراین اطلاعات کافی در خصوص میزان اثر بخشی و نحوه تاثیر آنها بر سالمندان، و یا تفاوت تاثیر در مقایسه با دیگر گروه های سنی در دسترس نیست. اطلاعات کافی در خصوص تاثیر لاتانوپروست بر سالمندان در مقایسه با دیگر گروه های سنی موجود نیست. با این حال، این دارو برای درمان سالمندان تجویز می شود و انتظار می رود عوارضی متفاوت تر از دیگر گروه های سنی نداشته باشد.  

دوران بارداری
مطالعات بر حیوانات نشاندهنده ی اثرات منفی این دارو بودند. با این حال، مطالعات کافی در خصوص اثرات این دارو در زنان باردار وجود ندارد. 

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصی در خصوص اثر بخشی این دارو بر زنان شيرده صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفی آن بايد درنظر گرفته شود.

تداخلات دارویی
بی شک هيچ دارويی نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويی، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنين مواردی ممكن است پزشک مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروی ديگری تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف دارویی ديگر آنرا با پزشک خود مطرح سازيد.

تداخلات دارویی دیگر
بي شک هيچ دارويی را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالی آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز تداخلاتی ایجاد مي كند.

سایر مشکلات پزشکی 
وقوع مشكلات پزشکی ديگر ممكن است بر اثربخشی اين دارو تاثير بگذارد. بنابراین پزشک را از وجود آنها آگاه کنید، به ویژه موارد زیر:  

• بیماری های چشم مانند آماس عنبیه یا یووئیت_ استفاده از لاتانوپروست ممکن است بیماری را بدتر کند.
• مشکلات چشم_ مانند از دست دادن عدسی چشم 
• جایگزینی لنز داخل چشمی (IOL)_خطر ابتلا به واکنش های جانبی به نام اِدم ماکولا زیاد است.
• بیماری های کلیوی 
• بیماری کبدی_ لاتانوپروست ممکن است باعث بالا رفتن سطح خونی و در نتیجه افزایش عوارض جانبی شود.

دارو را طبق دستور تجویزی پزشک مصرف کنید. میزان بیشتر یا کمتر، دفعات بیشتر یا کمتر، و طولانی تر از مدت تجویز پزشک، دارو را مصرف نکنید. چراکه خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.

چنانچه پزشک دو قطره دو چشمی مختلف تجویز کرده است، پس از ریختن قطره اول حداقل 5 دقیقه صبر کنید و سپس قطره دوم را بریزید. اینکار از " شسته شدن " قطره اول توسط قطره دوم جلوگیری می کند.  

بررسی فشار چشم در ویزیت های منظم توسط پزشک امری ضروری است تا از کنترل گلوکوم اطمینال حاصل شود.

قبل از مصرف قطره چشمی لاتانوپروست لنزهای تماسی باید از چشم خارج شوند و حداقل 15 دقیقه بعد از چکاندن قطره دوباره در چشم گذاشته شوند.

در هنگام استفاده از قطره های چشمی:

• ابتدا دست ها را بشویید. سر را کمی به عقب مایل کنید، با انگشت دست به آرامی پوست پلک زیرین را به پایین بکشید، قطره را بچکانید. به آرامی پوست را رها کنید و چشم را ببندید. پلک نزنید. چشم را بسته نگه دارید و گوشه داخلی چشم را با انگشت 1 یا 2 دقیقه فشار دهید تا دارو توسط چشم جذب شود.
• بلافاصله پس از چکاندن قطره های چشمی دست ها باید شسته شوند تا هرگونه داروی باقیمانده بر آنها از بین برود.  
• برای دور نگه داشتن دارو از میکروب (تا حد امکان ) نوک قطره نباید با هیچ سطحی (از جمله چشم) تماس داشته باشد. همچنین، در قطره باید محکم بسته شود.

میزان مصرف
میزان  مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت است؛ در این خصوص از دستور پزشک و یا توضیحات برچسب دارو پیروی نمایید . اطلاعات نوشته شده روی داروها  منحصراً شامل دوز متوسطه این دارو می باشد و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت است  بدون مشورت با پزشک اقدامی انجام ندهید. 

مقدار داروی مصرفی شما در روز، همچنین تعداد دفعات استفاده از دارو و فواصل زمانی آن بستگی به قوی بودن داروها و ریشه مشکلات پزشکی و بیماری شما دارد.

دوز اشکال چشمی (قطره)
برای درمان گلوکوم یا افزایش فشار خون چشم:

• بزرگسالان .... یک قطره در چشم مبتلا، یک بار در روز، عصرها.
• کودکان....  نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.

در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود، طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی مصرف نکنید.

شیوه نگهداری از دارو

• دور از دسترس كودكان قرار دهيد. 
• داروی تاریخ گذشته را دور بریزید ( در خصوص بهترین روش از بین بردن دارو از پزشک سوال کنید).
• قبل از باز کردن پلمپ قطره چشمی، آن را در یخچال بگذارید. پس از باز کردن قطره چشمی آن را در دمای اتاق (تا 25 درجه سانتیگراد (77 درجه فارنهایت)) یا یخچال تا 6 هفته نگهداری کنید.

استفاده از داروی لاتانوپروست باعث تغییر رنگ عنبیه (بخش رنگی) می شود _به آرامی قهوه ای ترشدن. این حالت برای چشمان آبی- قهوه ای، خاکستری- قهوه ای، سبز- قهوه ای، و یا زرد- قهوه ای بیشتر اتفاق می افتد. تغییر رنگ عنبیه معمولا در عرض چند ماه یا چند سال پس از شروع درمان با لاتانوپروست قابل ملاحظه است. علاوه بر این، لاتانوپروست ممکن است رنگ پوست پلک را تیره کند. همچنین، مژه ها ممکن است بلندتر، ضخیم تر، و تیره تر شوند. این تغییرات عنبیه، پلک، و مژه حتی پس از توقف مصرف لاتانوپروست ممکن است دائمی باشند. همچنین، این تغییرات عنبیه، پلک، و مژه تنها در چشم تحت درمان با لاتانوپروست دیده می شود. بنابراین، دو چشم نسبت به هم دچار تغییرات ظاهری می شوند. هرگونه سوال یا ابهامی را با پزشک در میان بگذارید.

لاتانوپروست ممکن است باعث حساس تر شدن چشم به نور نسبت به حالت معمول شود. استفاده از عینک آفتابی و اجتناب از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور ممکن است باعث کاهش این حساسیت شود. 

عليرغم تاثيراتی كه یک دارو دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از این عوارض نيازمند مراقبتهای پزشكی و مراجعه به پزشک است.

در صورت مشاهده ی هر یک از عوارض زیر سریع به پزشک مراجعه کنید:
علایم کمتر رایج 

• پوسته پوسته شدن، قرمزی، تورم، درد و ناراحتی پلک

در صورت مشاهده ی هر یک از عوارض زیر سریع به پزشک مراجعه کنید:
علایم بیشتر رایج 

• تاری دید، سوزش و یا اشک ریزی چشم
• پوست تیره رنگ پلک
• افزایش در قهوه ای بخش رنگی چشم
• مژه بلندتر، ضخیم تر، تیره تر 

علایم کمتر رایج 

• آنژین صدری یا دیگر دردهای قفسه سینه 
• سرماخوردگی و آنفلوآنزا
• چشم درد
• درد عضلات، مفاصل، یا کمر
• بثورات پوستی

علایم نادر

• ترشحات چشم
• دوبینی یا تغییرات دیگر در بینایی
• تب
• حساسیت چشم به نور
• گلو درد

تعدادی از عوارض جانبی نیاز به توجه پزشکی ندارد. این عوارض به مرور و با عادت بدن به دارو از بین می روند. درمانگر می تواند راه هایی برای جلوگیری و یا کاهش برخی از این عوارض جانبی ارایه دهد. چنانچه این عوارض طولانی و آزار دهنده شدند، و یا ابهامی در موردشان داشتید به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است عوارض دیگری که در این لیست نیامده در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.