لوموستین (خوراکی)
(Lomustine (Oral Route
دارو شناسی
لوموستین به تنهایی یا در ترکیب با داروهای دیگر برای درمان تومورهای مغزی، بیماری هوچکین، و دیگر انواع سرطان استفاده می شود. این دارو متعلق به گروهی از داروها به نام " آلکیله کننده ها" است.
لوموستین با دخالت در رشد سلول های سرطانی آنها را از بین می برد. لوموستین می تواند بر رشد سلول های طبیعی بدن نیز تاثیر بگذارد که این امر منجر به عوارض جانبی می شود. برخی از این عوارض جدی بوده و باید به پزشک اطلاع داده شود. عوارض دیگر (به عنوان مثال، ریزش مو) جدی نیستند اما باعث نگرانی فرد می شوند. برخی عوارض ممکن است ماه ها یا یک سال پس از استفاده دارو ظاهر شوند.
قبل از شروع درمان با لوموستین، فرد و پزشک معالج او باید تمامی جوانب مثبت و منفی استفاده از این دارو را بررسی کنند.
این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد.
اشکال دارویی:
- کپسول
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويی داريد همه جوانب آن بايد به دقت بررسی گردد. اين تصميمی است كه شما و پزشكتان می گيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک یا غیر معمول، به هر دارویی و یا این داروی خاص حتما پزشک معالج خود را مطلع سازید. همچنین درمانگران را آگاه نمایید از وجود حساسیت هایی که نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ ها ، مواد نگهدارنده و يا حيوانات دارید. در صورتيكه بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
تاکنون، مطالعات دقیق و کافی در خصوص رابطه ی بین سن و میزان اثر بخشی این دارو بر کودکان انجام نگرفته است. با این حال، به نظر نمی رسد تجویز این دارو باعث مشکلات خاصی در کودکان شود.
سالمندان
مطالعات دقیق و کافی برای بررسی اثربخشی و ایمنی این دارو در سالمندان انجام نگرفته است. تا به امروز نیز اثر سویی در این زمینه گزارش نشده است. در هرصورت اقدامات احتیاطی برای سالخوردگان باید در نظر گرفته شود، زیرا به علت کهولت سن بیشتر در معرض بیماری های قلبی – ریوی و کلیوی و اثرات نامطلوب هستند. بنابراین، دوز و میزان مصرف لوموستین باید به دقت بررسی شود.
دوران بارداری
مطالعات بر حیوانات و زنان باردار نشاندهنده ی اثرات منفی این دارو و ایجاد اختلالات جنینی بودند. با این حال، در شرایط تهدید کننده ی زندگی و یا بیماری های جدی تجویز می شود_ فواید درمانی بر عوارض جانبی ترجیح دارند.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصی در خصوص اثر بخشی این دارو بر زنان شيرده صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفی آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
بی شک هيچ دارويی نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويی، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنين مواردی ممكن است پزشک مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروی ديگری تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف دارویی ديگر آنرا با پزشک خود مطرح سازيد.
استفاده از این دارو با هرکدام از داروهای زیر توصیه نمی شود. در صورت ضرورت تجویز، پزشک ممکن است تغییراتی در الگوی مصرف دارو ومیزان دوز مصرفی اعمال نماید.
- Rotavirus Vaccine, Live
استفاده همزمان از این دارو با هرکدام از داروهای زیر ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی خاصی شود. اما، در پاره ای موارد می تواند بهترین درمان دارویی نیز به شمار آید که در این صورت پزشک تغییراتی در الگوی میزان مصرف به وجود می آورد.
- Adenovirus Vaccine Type 4, Live
- Adenovirus Vaccine Type 7, Live
- Bacillus of Calmette and Guerin Vaccine, Live
- Influenza Virus Vaccine, Live
- Measles Virus Vaccine, Live
- Mumps Virus Vaccine, Live
- Poliovirus Vaccine, Live
- Rubella Virus Vaccine, Live
- Smallpox Vaccine
- Typhoid Vaccine
- Varicella Virus Vaccine
- Yellow Fever Vaccine
تداخلات دارویی دیگر
بي شک هيچ دارويی را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالی آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز تداخلاتی ایجاد مي كند.
سایر مشکلات پزشکی
وقوع مشكلات پزشکی ديگر ممكن است بر اثربخشی اين دارو تاثير بگذارد. بنابراین پزشک را از وجود آنها آگاه کنید، به ویژه موارد زیر :
- کم خونی (کم شدن سلول های قرمز در خون)
- اختلالات مغز استخوان
- لکوپنی (کم شدن سلول های سفید در خون)
- بیماری ریوی
- ترومبوسیتوپنی (پلاکت پایین در خون)، ممکن است شرایط را بدتر کند.
- آبله مرغان، از جمله کسانی که به تازگی آن را از سر گذرانده باشند.
- زونا
- عفونت، ممکن است توانایی برای مبارزه با عفونت را کاهش دهد.
- بیماری کلیوی، ممکن است به دلیل دیر دفع شدن اثرات جانبی بیشتری داشته باشد.
نحوه مصرف
دارو را طبق دستور تجویزی پزشک مصرف کنید. میزان بیشتر یا کمتر، دفعات بیشتر یا کمتر، و طولانی تر از مدت تجویز پزشک، دارو را مصرف نکنید. چراکه خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.
به منظور دریافت دوز مناسب از لوموستین ممکن است دو یا چند نوع کپسول در ظرف وجود داشته باشد. فکر نکنید اشتباه شده است. مهم این است که تمام کپسول های موجود در ظرف در زمان تعیین شده مصرف شوند.
با احتیاط به کپسول دست بزنید. بدون دستکش به محتویات داخل کپسول دست نزنید. کپسول را به طور کامل قورت دهید_ نباید آن را نصف و له کرد و یا جوید. اگر محتویات داخل کپسول روی پوست و یا داخل بینی یا دهان ریخت، بلافاصله آن منطقه را با آب و صابون بشویید. اگر دارو وارد چشم شد، سریع با آب بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
گاهی اوقات، این دارو همراه با داروهای دیگر تجویز می شود. مهم این است که داروها در زمان مناسب خورده شوند و با هم ادغام نشوند. از پزشک بخواهید تا برنامه ی زمانی برای خوردن داروها برایتان تنظیم کند.
در اغلب موارد مصرف لوموستین باعث تهوع و استفراغ می شود، اما معمولا کمتر از 24 ساعت از بین می رود. برای چند روز ممکن است اشتها از بین برود. بهتر است در هنگام خواب با شکم خالی این دارو مصرف شود تا معده کمتر اذیت شود. در خصوص دیگر روش های کاهش این عوارض جانبی با پزشک معالج صحبت کنید.
چنانچه بلافاصله پس از مصرف یک دوز از لوموستین استفراغ کردید، با پزشک معالج تماس بگیرید تا در صورت تایید دوز تکرار شود.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت است؛ در این خصوص از دستور پزشک و یا توضیحات برچسب دارو پیروی نمایید. اطلاعات نوشته شده روی داروها منحصراً شامل دوز متوسطه این دارو می باشد و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت است بدون مشورت با پزشک اقدامی انجام ندهید.
مقدار داروی مصرفی شما در روز، همچنین تعداد دفعات استفاده از دارو و فواصل زمانی آن بستگی به قوی بودن داروها و ریشه مشکلات پزشکی و بیماری شما دارد.
دوز اشکال خوراکی (کپسول)
برای درمان تومورهای مغزی یا بیماری هوچکین:
- بزرگسالان و کودکان.... دوز به سطح بدن بستگی دارد و باید توسط پزشک تعیین شود. دوز معمول 130 میلی گرم در هر متر مربع از سطح بدن به صورت تک دوز هر 6 هفته است. در صورت نیاز پزشک ممکن است دوز را تغییر دهد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود، طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی نخورید. در صورت مصرف دارو در روزی متفاوت از برنامه تنظیم شده، با پزشک تماس بگیرید.
درصورت استفاده بیش از حد و وموارد اورژانسی چه کنیم ؟
در این شرایط به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نموده و یا با مرکز فوریت های اورژانس تماس بگیرید.
در هنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
چنانچه پزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است، رژیم معمولی و نرمال روزانه را ادامه دهید.
شیوه نگهداری از دارو
- اين دارو را در جعبه در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم نگه داريد.
- از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
- دور از دسترس كودكان قرار دهيد.
- داروی تاریخ گذشته را دور بریزید ( در خصوص بهترین روش از بین بردن دارو از پزشک سوال کنید).
اقدامات احتیاطی
بررسی پیشرفت درمان، اثربخشی دارو و عوارض ناخواسته در ویزیت های منظم توسط پزشک، امری بسیار مهم است. از این طریق، پزشک از تاثیر دارو، میزان دوز مصرفی و یا ادامه ی مصرف آن اطمینان حاصل می کند. برای بررسی عوارض ناخواسته ممکن است آزمایش خون گرفته شود.
استفاده از لوموستین در طول بارداری باعث اثرات نامطلوب بر جنین می شود. در طول درمان با این دارو باید اقدامات احتیاطی لازم جهت جلوگیری از بارداری انجام گیرد. در صورت بارداری بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
با دیدن هر یک از علایم زیر سریع به پزشک مراجعه کنید : تب، لرز، سرفه خشک، گلودرد، گیجی، تنگی نفس، تورم پاها یا ساق پاها، خونریزی و یا کبودی غیر معمول ، چشم یا پوست زرد رنگ.
در طول و یا پس از پایان درمان با لوموستین، بدون تایید پزشک هیچگونه واکسنی نزنید. لوموستین ممکن است مقاومت بدن را کاهش دهد که باعث ابتلا به عفونت ایمن سازی شده توسط واکسن می شود. علاوه بر این، دیگر اعضای خانواده نباید از واکسن خوراکی فلج اطفال استفاده کنند زیرا ممکن است ویروس فلج اطفال منتقل شود. همچنین، از افرادی که به تازگی واکسن خوراکی فلج اطفال گرفته اند باید دوری شود. اگر امکان اینکار وجود ندارد باید از ماسکی استفاده شود که بینی و دهان را کامل بپوشاند.
لوموستین به طور موقت می تواند تعداد سلول های سفید خون را کاهش دهد که این امر باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت است. این دارو تعداد پلاکت های مورد نیاز برای لخته شدن خون را نیز کاهش می دهد. در این صورت، اقدامات احتیاطی خاصی باید انجام شود تا خطر ابتلا به عفونت و خونریزی کاهش یابد:
- از برخورد با افراد مبتلا به عفونت دوری کنید. در صورت شک به گرفتن عفونت یا تب یا لرز، سرفه یا گرفتگی صدا، کمر و یا پهلو درد ، ادرار کردن دردناک و یا با مشکل به پزشک مراجعه کنید.
- با مشاهده هر گونه خونریزی و یا کبودی غیر معمول ؛ مدفوع قیری و سیاه رنگ؛ وجود خون در ادرار یا مدفوع؛ و یا لکه های قرمز روی پوست بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- در هنگام استفاده از مسواک، نخ دندان، یا خلال دندان مراقب باشید. پزشک، دندانپزشک، یا پرستار مراقب ممکن است راه های دیگری برای تمیز کردن دندانها و لثه ها توصیه کنند. قبل از مراجعه به دندانپزشک با پزشک معالج مشورت کنید.
- درون چشم یا بینی را با دستانتان لمس نکنید، مگر اینکه دستانتان را شسته باشید. در طول درمان سعی کنید زیاد اجسام و وسایل را لمس نکنید.
- مراقب باشید در هنگام استفاده از اشیاء تیز ایمن مانند تیغ اصلاح یا ناخن گیر جایی از بدن را نبرید.
- از ورزش های تماسی و یا هر شرایط ایجاد کننده ی کبودی یا آسیب رسان دوری کنید.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيراتی كه یک دارو دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از این عوارض نيازمند مراقبتهای پزشكی و مراجعه به پزشک است.
در صورت مشاهده ی هر یک از عوارض زیر سریع به پزشک مراجعه کنید:
علایم بیشتر رایج
- خونریزی لثه
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- گلو درد
- زخم، جراحت، و یا لکه های سفید روی لب و یا در دهان
- خونریزی و یا کبودی غیر معمول
- خستگی یا ضعف غیر معمول
علایم کمتر رایج
- درد
- مدفوع قیری و سیاه
- خون در ادرار یا مدفوع
- گیجی
- سرفه یا گرفتگی صدا
- کاهش ادرار
- تب یا لرز
- کمر یا پهلو درد
- ادرار کردن دردناک و یا با مشکل
- پوست رنگ پریده
- لکه های قرمز روی پوست
- لکنت زبان
- تورم پا یا ساق پا
- تنفس مشکل با انجام فعالیت
- خونریزی و یا کبودی غیر معمول
- خستگی یا ضعف غیر معمول
دلیل ناشناخته
- درد یا حساسیت شکم یا معده
- درد استخوان
- تغییر در تعداد و یا مقدار ادرار کردن
- مدفوع به رنگ خاک رس
- ادرار تیره
- کاهش اشتها
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- سردرد
- افزایش فشار خون
- افزایش تشنگی
- خارش
- از دست دادن اشتها
- تهوع یا استفراغ
- بثورات پوستی
- افزایش وزن
- چشمان و یا پوست زرد رنگ
تعدادی از عوارض جانبی نیاز به توجه پزشکی ندارد. این عوارض به مرور و با عادت بدن به دارو از بین می روند. درمانگر می تواند راه هایی برای جلوگیری و یا کاهش برخی از این عوارض جانبی ارایه دهد. چنانچه این عوارض طولانی و آزار دهنده شدند، و یا ابهامی در موردشان داشتید به پزشک مراجعه کنید:
علایم کمتر رایج
- تیره شدن پوست
- اسهال
دلیل ناشناخته
- تاری دید
- تغییر در الگوهای ریتم و بیان
- سردرگمی در مورد هویت، مکان و زمان
- کاهش دید
- چشم درد
- ریزش و یا نازک شدن مو
- لرزش و ناپایداری در هنگام راه رفتن
- تورم یا التهاب دهان
- اختلال در حرف زدن
- عدم تعادل، لرزش، و یا مشکلات دیگر در کنترل و یا هماهنگی عضلات
- خواب آلودگی ، کسالت، خستگی، ضعف، یا احساس کندی غیر معمول
ممکن است عوارض دیگری که در این لیست نیامده در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.