واکسن مننگوکوک (درون عضلانی، زیر پوستی)
Meningococcal vaccine
دارو شناسی
واکسن مننگوکوک یک عامل ایمن ساز فعال است که بری جلوگیری از عفونت ناشی از گروه های خاصی از باکتری های مننژیکک (مننژیت) استفاده می شود. این واکسن باعث می شود بدن برای محافظت از خود آنتی بادی هایی در برابر بیماری تولید کند.
Menomune تنها در برابر گروه های Y، C، A و W-135 مننژوکوک فعال است.
Bexsero و Trumenba در مقابل گروه B باکتری مننژوکوک فعال هستند.
عفونت مننژوکوک ممکن است باعث بروز بیماری خطرناکی شود، از جمله مننژیت که بر روی مغز و مننژوکوکسمی تاثیر می گذارد که این ها نیز بر روی خون تاثیر دارند. برخی افراد مبتلا به مننژیت یا مننگوکوکسیمی فوت می کنند. این بیماری ها بیشتر در کودکان و افراد مبتلا به بیماری های خاص ومبتلا به شرایطی بروز می کند آنها را به عفونت مننگوکوک حساس تر هستند.
ایمن سازی در مقابل بیماری مننگوکوک برای افرادی توصیه می شود که به دلایل زیر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند:
- دارای بیماری ها یا شرایطی هستند که آنها را در مقابل ابتلا به عفونت منگوکوک حساس تر می کند و یا بیش از دیگران در معرض ابتلا به مشکلات خطرناک ناشی از این عفونت هستند.
- در محلی کار یا زندگی می کنند که احتمال تماس با افراد مبتلا به بیماری مننگوکوک زیاد است.
Menomune برای افراد 2 سال به بالا توصیه می شود.
Bexsero و Trumenba برای استفاده در بیماران 10 تا 25 سال توصیه می شود.
این دارو تنها با نظارت مستقیم پزشک تزریق می شود. و به شکل های زیر در ازار موجود است:
- پودر برای سوسپانسیون
- سوسپانسیون
- کیت
- پودر برای محلول
- قابل تزریق
پیش از مصرف
در تصمیم گیری برای مصرف یک دارو، خطرات مصرف آن در مقابل مزیت های آن قرار می گیرند. تصمیم نهایی توسط بیمار و پزشک گرفته خواهد شد. در مورد واکسن مننگوکول، موارد زیر را باید در نظر گرفت:
آلرژی و حساسیت
اگر نسبت به این دارو یا هر داروی دیگری واکنش حساسیتی غیرطبیعی نشان داده اید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. به علاوه هر گونه حساسیت دیگر، از جمله حساسیت غذایی، حساسیت به حیوانات و پرندگان و حساسیت به مواد نگهدارنده، را با پزشک درمیان بگذارید. در صورت مصرف هر دارو بدون نسخه پزشک بروشور مربوط به دارو را با دقت مطالعه کنید.
اطفال
در مورد ارتباط بین سن و تاثیرات داروی Menomune در کودکان کمتر از 2 سال بررسی های کافی انجام نشده است، به هرحال در برخی موارد کودکان 3 ماهه نیز ممکن است واکسینه شوند.
در مورد ارتباط بین سن و تاثیرات داروی Bexsero و Trumenba در کودکان کمتر از 10 سال بررسی های کافی انجام نشده است.
سالمندان
در مورد ارتباط بین سن و تاثیرات واکسن مننگوکوک در سالمندان بالاتر از 65 سال بررسی های کافی انجام نشده است. ایمنی و اثربخشی دارو تایید نشده است.
دوران بارداری
بررسی های اناجام شده بر روی نمونه های حیوانی تاثیر معکوس این واکسن از این واکسن نشان می دهند. در مورد تاثیر این واکسن بر روی زنان باردار بررسی های کافی انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
واکسن مننگوکوکال اولگوساکارید، دیفتری
واکسن پولیساکارید، مننگوکوک، دیفتری
واکسن پولیساکارید مننگوکوک
بررسی های انجام شده بر روی زنان نشان داده اند که مصرف این دارو در دوران شیردهی دارای خطراتی برای نوزاد است.
واکسن مننگوکوک گروه B
در مورد خطرات و تاثیرات این دارو بر روی نوزاد در دوران شیردهی بررسی های کافی انجام نشده است. در دوران شیردهی و قبل از استفاده از این دارو خطرات و مزایای آن را با یکدیگر مقایسه کنید.
دیگر مشکلات پزشکی
وجود دیگر مشکلات پزشکی نیز بر روی مصرف دار تاثیر خواهد گذاشت. اگر دچار مشکلات دیگری هستید، حتما به پزشک اطلاع دهید، به ویژه مشکلات زیر:
- بیماری شدید همراه با تب – علائم بیماری ممکن است با عوارض احتمالی واکسن اشتباه گرفته شود.
نحوه مصرف
یک پرستار یا درمانگر آموزش دیده و حرفه ای واکسن را به کودک تزریق می کند.
- واکسن Menomune:
- برای پیشگیری از مننگوکوک مننژیت:
- بزرگسالان و کودکان – یک دوز زیر پوست تزریق می شود.
- معمولا هر فرد تنها یک بار نیاز به دریافت واکسن دارد. با این حال دفعات بیشتر تزریق برای کودکانی که در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری هستند وجود دارد.
- برای پیشگیری از مننگوکوک مننژیت:
- واکسن Bexsero و Trumenba:
- برای پیشگیری از مننگوکوک مننژیت:
- برای بزرگسالان و افراد 10 تا 25 سال:
- Bexsero: یک تزریق در عضله انجام می شود. 2 دوز که با فاصله حداقل 1 ماه از یکدیگر تزریق می شوند. دریافت هر دو بار تزریق بسیار مهم است. اگر یک دوز را به هر دلیلی از دست دادید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
- Trumenba: تزریق به داخل عضله انجام می شود. سه دوز لازم است که در فواصل چند ماه از یکدیگر تزریق می شوند. دریافت هر سه دوز برای فرد دریافت کننده ضروری است.
- برای بزرگسالان و افراد 10 تا 25 سال:
- برای پیشگیری از مننگوکوک مننژیت:
اقدامات احتیاطی
لازم است پزشک دریافت کننده واکسن را به طور منظم مورد معاینه قرار دهد تا از اثربخشی واکسن اطمینان حاصل کند.
در صورت بروز هر یک از این علائم علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید: سرفه، مشکل در بلع، ضربان قلب سریع، کهیر، خارش، پف کردن یا التهاب پلک ها و اطراف چشم ها، صورت، لب ها یا زبان، جوش های پوستی، سفتی قفسه سینه یا خستگی و ضعف غیرعادی. این ها احتمالا علائم یک واکنش حساسیتی به واکسن هستند.
در زمان دریافت این واکسن ممکن است دچار ضعف شوید.
نوک سرنگ حاوی لاستیک طبیعی خشک (مشتق از لاتکس) است که ممکن است باعث بروز واکنش های حساسیتی در افراد حساس به لاتکس شود.
در زمان دریافت این واکسن لازم است پزشک در مورد تمام واکسن ها و آمپول های دیگری که اخیرا تزریق کرده اید، اطلاع داشته باشد، از جمله واکسن آنفلوآنزا.
این واکسن لزوما همه دریافت کننده ها را محافظت نمی کند.
عوارض جانبی
هر دارو در کنار تاثیرات اولیه دارای عوارض جانبی هم است که در صورت مشاهده هرگونه عارضه جانبی بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
عوارض رایج تر
- لرز
عوارض کمتر مشاهده شده
- تب بیشتر از 37 درجه سانتیگراد
- احساس عمومی بیماری یا ناراحتی
عوارض ناشناخته
- سرفه
- مشکل در تنفس و بلع
- سرگیجه
- ضعف
- ضربان قلب سریع
- کهیر، خارش یا جوش های پوستی
- پف کردن یا التهاب پلک ها یا اطراف چشم ها، صورت، لب ها یا زبان
- قرمزی پوست، به ویژه اطراف گوش ها
- خستگی یا ضعف غیرعادی
برخی عوارض جانبی معمولا نیازی به درمان ندارند و به خودی خود برطرف می شوند. این عوارض در طول درمان و با سازگاری بدن با دارو برطرف می شوند. به علاوه پزشک نیز روش هایی برای پیشگیری و کاهش عوارض جانبی ارائه می دهد. در صورت ادامه یافتن هر یک از عوارض زیر به پزشک مراجعه کنید:
عوارض رایج تر
- مشکل در حرکت
- سردرد
- درد مفاصل و عضلات
- تهوع
- قرمزی، زخم یا حساسیت به لمس در محل تزریق
عوارض کمتر مشاهده شده
- بروز توده های سخت در محل تزریق
عوارض ناشناخته
- تاول در محل تزریق
عوارض دیگری نیز که در اینجا به آنها اشاره نشده، ممکن است رخ دهند. در صورت مشاهده هر گونه عوارض جانبی دیگر به پزشک مراجعه کنید.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم مصرف شوند، اما بعضی داروها را با وجود تداخل، می توان همزمان با هم مورد مصرف قرار داد. در چنین مواقعی پزشک میزان مصرف دارو را تغییر می دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را در پیش می گیرد. به هرحال مصرف هرگونه داروی دیگری را با پزشک خود درمیان بگذارید. تداخلات دارویی زیر براساس اهمیت آنها انتخاب شده اند و لزوما بروز نمی کنند.
مصرف این دارو با هریک از داروهای زیر معمولا توصیه نمی شود، اما در برخی موارد ممکن است مصرف هر دو دارو لازم شود. در چنین شرایطی پزشک ممکن است میزان مصرف دارو، تعداد وعده های مصرف آن و یا هر دو را تغییر دهد.
- Measles Virus Vaccine, Live
دریافت این واکسن با هر یک از داروهای زیرخطر بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد، اما مصرف همزمان هر دو ممکن است بهترین درمان محسوب شود. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک احتمالا میزان مصرف دارو، یا تعداد وعده های مصرف آن و یا هر دو را تغییر دهد.
- Tetanus Toxoid
دیگر تداخلات دارویی
بعضی داروها را نباید در زمان غذا خوردن یا با برخی غذاهای خاص مصرف کرد چرا که ممکن است تداخلاتی به وجود آید. مصرف تنباکو و الکل با بعضی داروها نیز خطرناک می باشد. در مورد زمان مناسب مصرف دارو و غذاهای مناسب دوره ی مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.