پگاسپارگاز (عضلانی، وریدی)

آنچه که باید درباره داروی تزریقی " پگاسپارگاز "  بدانید!

پگاسپارگاز متعلق به رده عمومی داروهای انتینوپلاستی می باشد. از این دارو به همراه سایر داروهای سرطان جهت درمان اولیه نوع خاصی از سرطان خون به نام لوسمی لنفوبلاستی حاد (ALL) استفاده می شود. این دارو همچنین در درمان ALL در بیمارانی که به ال-آسپارژیناز، واکنش های شدید آلرژیک دارند نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
پگاسپارگاز، رشد سلول های سرطانی را مختل ساخته و در نهایت آن ها را از بین می برد. ازآن جایی که رشد سلول های طبیعی بدن نیز تحت تاثیر قرار می گیرد، یک سری عوارض رخ می دهد. برخی از این عوارض ممکن است تا جایی جدی باشد که مستلزم آن است که به پزشک گزارش داده شود.
 پیش از شروع مصرف پگاسپارگاز، شما و پزشک تان باید در خصوص مزایا و همچنین معایب آن با یکدیگر مشورت کنید. 
پگاسپارگاز را تنها پزشک می تواند تجویز کند. 
این دارو تنها با نسخه پزشک در دسترس قرار می گیرد.
این محصول در اشکال دارویی زیر موجود می باشد:
-    محلول

در صورتیکه تصمیم به مصرف دارویی دارید همه جوانب آن باید بدقت بررسی گردد. این تصمیمی است که شما و پزشکتان میگیرید. درمورد مصرف این دارو موارد زیر باید درنظر گرفته شود:

آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسیت خاص به این دارو یا دیگر داروها مساله را با پزشک خود درمیان بگذارید. همچنین درصورتیکه نسبت به برخی مواد غذایی، رنگ مو، مواد نگهدارنده یا حیوانات حساسیت دارید پیش از مصرف این دارو، موضوع را با پزشک خود مطرح سازید. در صورتیکه بصورت آزاد و بدون تجویز پزشک قصد استفاده از این دارو را دارید حتما بروشور و یا توضیحات مندرج بر روی بسته را با دقت مطالعه فرمایید.

اطفال
ایمنی و اثربخشی این دارو در نوزادان زیر 1 سال مشخص نشده است.
مصرف این دارو در کودکان بالای 1 سال هیچ گونه عوارض جانبی متفاوت یا مشکلات خاصی را نشان نداده است. در واقع اثرات جانبی این دارو در کودکان کمتر از بزرگسالان است.

سالمندان
هیچ اطلاعات خاصی مبنی بر تفاوت مصرف پگاسپارگاز در سالمندان نسبت به سایر گروه های سنی وجود ندارد. ایمنی و اثربخشی این دارو در سالمندان مشخص نشده است.

دوران بارداری
طبق مطالعاتی که بر روی حیوانات یا زنان باردار صورت گرفته، بروز اختلالات جنینی نشان داده شده است. این دارو نباید در زنان باردار و زنانی که قصد بارداری دارند، مصرف گردد.

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقیقات خاصی بر روی زنان شیرده مبنی بر مصرف این دارو صورت نگرفته است. پیش از مصرف این دارو در زنان شیرده همه جوانب مثبت و منفی آن باید درنظر گرفته شود.
 

گاهی اوقات پگاسپارگاز به همراه سایر داروها تجویز می شود. در این صورت باید هریک از آن ها را در زمان مناسبی دریافت نمایید. چنانچه برخی از این داروها خوراکی هستند، از پزشک خود درخواست کنید در برنامه ریزی جهت مصرف داروهایتان در زمان مناسب با شما همکاری نماید. 
مادامی که پگاسپارگاز را دریافت می کنید باید مایعات بیشتری بنوشید تا بیشتر ادرار کنید. این امر به پیشگیری از مشکلات کلیوی و مراقبت از کلیه هایتان کمک می کند. 
مصرف این دارو اغلب با تهوع و استفراغ همراه است. دریافت این دارو حتی در صورت داشتن احساس بد بسیار حائز اهمیت است. جهت کاهش این عوارض می توانید با پزشک تان مشورت نمایید.

میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف، متفاوت میباشد. در این خصوص دستورالعمل پزشک یا دستورات مندرج در برچسب این دارو را دنبال نمایید. اطلاعات زیر بر اساس متوسط میزان مصرف این دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه میزان مصرفی شما متفاوت میباشد، آنرا تغییر ندهید، مگر در مواردی که پزشک دستور دهد.
میزان مصرف این دارو بستگی به قدرت دارو دارد. همچنین تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بین آن و مدت مصرف، به بیماری شما بستگی دارد. 

در صورت فراموش کردن یک وعده  دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده ای از این دارو را فراموش کرده اید، به محض یادآوری آنرا استعمال نمایید. چنانچه زمان وعده بعدی دارو فرا رسیده است، وعده فراموش شده را کنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نمایید. هیچگاه دارو را در یک وعده، دو برابر دوز، مصرف ننمایید.

درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بیش از حد این دارو با نزدیکترین مرکز مسمومیت های دارویی تماس گرفته شود. در صورتیکه بیمار تنفس نداشت سریعا با اورژانس تماس حاصل کنید.

درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژیم غذایی عادی خود را دنبال نموده و در تنها صورتیکه پزشک دستور دهد، آنرا تغییر دهید.

شیوه نگهداری از دارو
این دارو را در جعبهء در بسته، در دمای اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم قرار دهید. از یخ زدگی دارو جلوگیری شود.
دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
در صورت عدم نیاز یا منقضی شدن دارو آنرا دور بریزید.

بسیار حائز اهمیت است که پزشک برای بررسی عملکرد صحیح دارو در بازدیدهای منظم وضعیتتان را کنترل کند تا بتواند برای ادامه مصرف دارو تصمیم گیری کند. 
مادامی که پگاسپارگاز را دریافت می کنید و پس از پایان درمان، از انجام هرگونه واکسیناسیون بدون تایید پزشک خودداری نمایید. پگاسپارگاز ممکن است مقاومت بدن شما را کاهش دهد و احتمال ابتلا به عفونت افزایش یابد. علاوه بر این، افرادی که با شما در یک خانه زندگی می کنند نیز نباید واکسن خوراکی پلیو ویروس دریافت کنند، زیرا ممکن است پلیو ویروس را به شما منتقل نمایند. همچنین از قرارگیری در معرض افرادی که واکسن خوراکی پلیو ویروس دریافت کرده اند، خودداری نمایید. چنانچه نمی توانید این اقدامات احتیاطی را جدی بگیرید، باید از ماسک های محافظی استفاده نمایید که بینی و دهان تان را پوشش می دهند. 
مصرف این دارو بطور موقت منجربه کاهش گلبول های سفید خون و افزایش احتمال ابتلا به عفونت میشود. همچنین ممکن است سبب کاهش تعداد پلاکت ها شود که زمینه را جهت لخته شدن خون مساعد میکند. 
چنانچه پگاسپارگاز به طور تصادفی از رگی که تزریق شده، خارج شد، این امکان وجود دارد که به برخی بافت ها آسیب وارد سازد و منجر به ایجاد اسکار شود. چنانچه متوجه هرگونه قرمزی، درد یا تورم در محل تزریق شدید بلافاصله پزشک یا پرستار را مطلع سازید.
این دارو ممکن است سبب بروز واکنش های آلرژیک شود. چنانچه حین دریافت این به تنگی نفس، تنگی قفسه سینه، بثورات پوستی یا خارش دچار شدید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
مصرف این دارو در برخی افراد سبب ایجاد پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) می گردد. درصورت داشتن درد ناگهانی و شدید معده، حالت تهوع، استفراغ، تب یا لرز حین مصرف این دارو یا پزشک تان مشورت نمایید. 
در صورت افزایش تشنگی یا گرسنگی، افزایش ادرار، رنگ پریدگی، تهوع، تعریق یا ضعف فورا مراتب را به پزشک اطلاع دهید. اینها ممکن است بیانگر بهم ریختن میزان قند خونتان باشد. 
این دارو ممکن است خطر ابتلا به لخته شدن خون را افزایش دهد. چنانچه به سردرد ناگهانی و شدید، تورم دست و پا، تنگی نفس یا درد قفسه سینه دچار شدید، با پزشک تان تماس حاصل نمایید. 
 

علیرغم تاثیرات مورد نظر که یک دارو بهمراه دارد، امکان بروز برخی عوارض جانبی ناخواسته نیز وجود دارد. بروز هریک از عوارض زیر نیازمند مراقبتهای پزشکی و مراجعه به پزشک میباشد.
در صورت بروز هریک از این موارد سریعا با پزشک تماس حاصل نمایید:

موارد بیشتر شایع
-    درد شکم یا معده
-    تاری دید
-    یبوست
-    خشکی دهان و پوست
-    ضعف
-    خستگی
-    بوی میوه مانند تنفس
-    افزایش گرسنگی یا تشنگی
-    افزایش ادرار
-    رنگ پریدگی پوست
-    حالت تهوع
-    بثورات پوستی
-    تعریق
-    تنفس سخت
-    کاهش وزن ناخواسته
-    خونریزی یا  کبوی غیر معمول
-    استفراغ

موارد کمتر شایع
-    نفخ
-    درد قفسه سینه
-    گیجی
-    سرفه
-    ادرار تیره
-    مشکل در بلع یا تنفس
-    سرگیجه
-    ضربان سریع قلب
-    تب یا لرز
-    سردرد
-    کهیر یا خارش
-    سوء هاضمه
-    خارش به خصوص در دست و پا
-    از دست دادن اشتها
-    بیحسی، سوزن سوزن شدن یا تورم دست و پا
-    درد معده، روده یا شکم که در کمر می پیچد
-    پف یا تورم پلک یا اطراف چشم، صورت، لب یا زبان
-    قرمزی پوست به ویژه در اطراف گوش
-    تنگی نفس
-    تورم چشم، صورت یا داخل بینی
-    تنگی قفسه سینه
-    خستگی یا ضعف غیر معمول (ناگهانی و شدید)
-    خس خس کردن
-    زردی چشم یا پوست

موارد نادر
-    مدفوع سیاه و قیر گون
-    ادرار خونی
-    خشونت
-    درد کمر یا پهلو
-    ادرار سخت و دردناک
-    لکه های قرمز روی پوست

برخی عوارض جانبی نیاز به مراقبت های پزشکی خاصی ندارند و ممکن است در طول مدت درمان از بین بروند. همچنین پزشک مربوطه نیز میتواند با معرفی راه هایی به پیشگیری یا کاهش این عوارض کمک کند. در صورتیکه هریک از عوارض زیر در شما ادامه داشت، با پزشک خود مشورت نمایید:

موارد بیشتر شایع
-    احساس ناخوشی یا بیماری

موارد کمترشایع
-    اضطراب
-    تغییرات رفتاری مانند حالت مستی
-    تاری دید
-    عرق سرد
-    تشنج
-    پوست سرد ورنگ پریده
-    مشکل در تمرکز
-    خواب آلودگی
-    عدم اشتها
-    عصبی بودن
-    کابوس
-    درد در محل تزریق
-    درد مفاصل و عضلات
-    بی قراری در خواب
-    لرزش
-    لکنت زبان
در برخی بیماران امکان بروز عوارض دیگر نیز وجود دارد که در اینجا لیست نشده است. در آنصورت به پزشک مراجعه کنید.

اگرچه بی شک هیچ دارویی نباید همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارویی، ممکن است نیاز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنین مواردی ممکن است پزشک مربوطه مقدار مصرف دارو را تغییر دهد و یا داروی دیگری تجویز کند. بنابراین در صورت مصرف داروی دیگر آنرا با پزشک خود مطرح سازید.

تداخلات دارویی دیگر
بی شک هیچ دارویی را نباید در زمان غذا خوردن یا حوالی آن مصرف نمود چراکه امکان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الکل و تنباکو نیز ایجاد برخی تداخلات میکند. در صورت بروز مشکل یا مصرف مواد غذایی خاص مانند الکل یا تنباکو، مراتب را به پزشک اطلاع دهید.

سایر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگر ممکن است بر مصرف این دارو تاثیرگذار باشد. در صورتیکه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما آنرا با پزشک خود مطرح سازید، بویژه موارد زیر:
-    درمان های ضد انعاد خون یا مشکلات خونریزی
-    لخته شدن خون
-    آبله مرغان
-    هرپس زوستر (زونا)
-    دیابت نوع 2
-    عفونت
-    بیماری کبد
-    پانکراتیت