پنتامیدین (تزریقی)

آنچه که باید درباره آمپول " پنتامیدین "  بدانید!

آمپول پنتامیدین جهت درمان پنومونی پنوموسیستیس کارینی (PCP) که نوع بسیار جدی پنومونی (ذات الریه) محسوب می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع پنومونی در بیمارانی که دستگاه ایمنی بدن شان به طور طبیعی کار نمی کند، مانند بیماران سرطانی، بیماران پیوند شده و بیماران مبتلا به سندرم نقص ایمنی (ایدز) اتفاق می افتد. علاوه بر این، ممکن است پزشک پنتامیدین را جهت درمان سایرمشکلات پزشکی ناشی از پروتئوزا تجویز نماید. این دارو همچنین بر اساس تشخیص پزشک، در سایر بیماری ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. 
مصرف پنتامیدین می تواند منجر به ایجاد عوارض جانبی جدی شود. پیش از شروع درمان باید در خصوص مزایا و همچنین خطرات مصرف این دارو باپزشک تان مشورت نمایید. 
این دارو تنها با نسخه پزشک در دسترس قرار میگیرد.
این محصول در اشکال دارویی زیر موجود میباشد:
-    پودر جهت تهیه محلول

در صورتیکه تصمیم به مصرف دارویی دارید همه جوانب آن باید بدقت بررسی گردد. این تصمیمی است که شما و پزشکتان میگیرید. درمورد مصرف این دارو موارد زیر باید درنظر گرفته شود:

آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسیت خاص به این دارو یا دیگر داروها مساله را با پزشک خود درمیان بگذارید. همچنین درصورتیکه نسبت به برخی مواد غذایی، رنگ مو، مواد نگهدارنده یا حیوانات حساسیت دارید پیش از مصرف این دارو، موضوع را با پزشک خود مطرح سازید. در صورتیکه بصورت آزاد و بدون تجویز پزشک قصد استفاده از این دارو را دارید حتما بروشور و یا توضیحات مندرج بر روی بسته را با دقت مطالعه فرمایید.

اطفال
اگرچه پنتامیدین به طورگسترده درکودکان مورد استفاده قرار نمی گیرد، اما انتظار نمی رود عوارض جانبی ایجاد شده در این گروه سنی در مقایسه با بزرگسالان متفاوت باشد.

سالمندان
بسیاری از دارو به طور انحصاری در افراد مسن مورد مطالعه قرار نگرفته اند. بنابراین اثربخشی آنها ممکن است مشابه آنچه در بزرگسالان جوان رخ می دهد، نباشد یا در این افراد منجربه ایجاد عوارض و مشکلات دیگری شود. هیچ اطلاعات خاصی مبنی بر مقایسه مصرف پنتامیدین در سالمندان با سایر گروه های سنی وجود ندارد.

دوران بارداری
رده C بارداری. بر اساس مطالعاتی که بر روی حیوانات صورت گرفته، هیچ مدرکی مبنی بر آسیب به جنین نشان داده نشده است. با این حال، مطالعه ای بر روی انسان یا حیوانات باردار مبنی بر عوارض این دارو صورت نگرفته است. 

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقیقات خاصی بر روی زنان شیرده مبنی بر مصرف این دارو صورت نگرفته است. پیش از مصرف این دارو در زنان شیرده همه جوانب مثبت و منفی آن باید درنظر گرفته شود.

جهت برطرف شدن کامل بیماری باید پنتامیدین را در تمام مدت درمان مصرف نمایید، حتی در صورتی که احساس کردید پس از چند روز بهتر شده اید. همچنین، این دارو هنگامی بهترین اثربخشی را دارد که به میزان ثابتی در خون وجود داشته باشد. به همین منظور باید پنتامیدین را طبق یک برنامه منظم و مرتب دریافت نمایید.
در صورتی که به کمبود سدیم یا قند خون پایین مبتلا هستید، پزشک خود را مطلع سازید. ممکن است لازم باشد از تزریق این دارو خودداری کنید.

میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف، متفاوت میباشد. در این خصوص دستورالعمل پزشک یا دستورات مندرج در برچسب این دارو را دنبال نمایید. اطلاعات زیر بر اساس متوسط میزان مصرف این دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه میزان مصرفی شما متفاوت میباشد، آنرا تغییر ندهید، مگر در مواردی که پزشک دستور دهد.
میزان مصرف این دارو بستگی به قدرت دارو دارد. همچنین تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بین آن و مدت مصرف، به بیماری شما بستگی دارد. 

بصورت آمپول 
برای درمان پنومونی پنوموسیستیس کارینی (PCP):
-    بزرگسالان وکودکان –  میزان مصرف بر اساس وزن بدن و توسط پزشک تعیین می شود. این میزان معمولا 4 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم از وزن بدن است. این دارو باید یکبار در روز به مدت 14 الی 21 روز مصرف شود. این آمپول به آرامی و به مدت 1 الی 2 ساعت به داخل رگ تزریق می شود.

در صورت فراموش کردن یک وعده  دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده ای از این دارو را فراموش کرده اید، به محض یادآوری آنرا استعمال نمایید. چنانچه زمان وعده بعدی دارو فرا رسیده است، وعده فراموش شده را کنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نمایید. هیچگاه دارو را در یک وعده، دو برابر دوز، مصرف ننمایید.

درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بیش از حد این دارو با نزدیکترین مرکز مسمومیت های دارویی تماس گرفته شود. در صورتیکه بیمار تنفس نداشت سریعا با اورژانس تماس حاصل کنید.

درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژیم غذایی عادی خود را دنبال نموده و در تنها صورتیکه پزشک دستور دهد، آنرا تغییر دهید.

شیوه نگهداری از دارو
این دارو را در جعبهء در بسته، در دمای اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم قرار دهید. از یخ زدگی دارو جلوگیری شود.
دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
در صورت عدم نیاز یا منقضی شدن دارو آنرا دور بریزید.
در یخچال نگهداری شود اما از یخزدگی آن جلوگیری شود.
 

ممکن است برخی از بیماران پس از دریافت پنتامیدین به طور ناگهانی دچار افت فشار خون شوند. در چنین شرایطی باید حین دریافت دارو دراز بکشید. همچنین ممکن است پزشک تان اندازه فشار خون تان را حین دریافت این دارو چندین بار بررسی کند  تا  فشار خون تان را ثابت نگه دارد.
پنتامیدین می تواند از تعداد  گلبول های سفید خون بکاهد و خطر احتمال ابتلا به برخی عفونت ها را افزایش دهد. این داروهمچنین تعداد پلاکت های خون را کاهش دهد و زمینه را برای لخته شدن خون فراهم سازد. در صورت بروز چنین مشکلاتی، اقدامات زیر را انجام دهید:
-    چنانچه تصور می کنید سرما خورده اید یا به سایر بیماری ها مبتلا شده اید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
-    در صورتی که متوجه خونریزی یا کبودی غیر معمولی می شوید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
-    حین استفاده از مسواک، نخ دندان یا خلال دندان بسیار مراقب باشید. ممکن است پزشک یا دندانپزشک تان روش دیگری برای پاکسازی دندان و لثه ها به شما آموزش دهند. پیش از مراجعه به دندانپزشکی، ابتدا با پزشک معالج تان مشورت نمایید.
-    از استفاده از تیغ های اصلاح خودداری کنید و به جای آن از ریش تراش های الکتریکی استفاده نمایید. همچنین حین گرفتن ناخن ها، مراقب باشید.

علیرغم تاثیرات مورد نظر که یک دارو بهمراه دارد، امکان بروز برخی عوارض جانبی ناخواسته نیز وجود دارد. بروز هریک از عوارض زیر نیازمند مراقبتهای پزشکی و مراجعه به پزشک میباشد.
در صورت بروز هریک از این موارد سریعا با پزشک تماس حاصل نمایید:

موارد بیشتر شایع
-    کاهش ادرار
-    گلودرد و تب
-    خونریزی یا کبودی غیر معمول

علائم دیابت یا قند خون بالا
-    خواب آلودگی
-    خشکی و برافروختگی پوست
-    بوی تنفس میوه مانند
-    افزایش تشنگی
-    افزایش ادرار
-    از دست دادن اشتها

علائم قند خون پایین
-     اضطراب
-    لرز
-    عرق سرد
-    سردی و رنگ پریدگی پوست
-    سردرد
-    افزایش گرسنگی
-    حالت تهوع
-    عصبی بودن
-    لرزش

علائم فشار خون پایین
-    تاری دید
-    گیجی
-    سرگیجه
-    غش یا سبکی سر
-    خستگی یا ضعف غیر معمول

موارد کمتر شایع
-    پالس سریع و نامنظم
-    تب
-    تهوع یا استفراغ
-    درد در قسمت فوقانی شکم
-    درد، قرمزی یا سفتی محل تزریق
-    بثورات، قرمزی یا خارش پوست
توجه: نشانه های دیابت یا قند خون پایین ممکن است تا چند ماه پس از دریافت این دارو نیز پایدار باشند.
برخی عوارض جانبی نیاز به مراقبت های پزشکی خاصی ندارند و ممکن است در طول مدت درمان از بین بروند. همچنین پزشک مربوطه نیز میتواند با معرفی راه هایی به پیشگیری یا کاهش این عوارض کمک کند. در صورتیکه هریک از عوارض زیر در شما ادامه داشت، با پزشک خود مشورت نمایید:

موارد بیشتر شایع
-    اسهال
-    از دست دادن اشتها
-    تهوع و استفراغ
مشکلات معده مانند تهوع و استفراغ یا از دست دادن اشتها، جزء عوارض جانبی جزئی اما شایع  پنتامیدین محسوب می شوند. با این حال در صورت وجود این مشکلات به همراه درد شدید در قسمت فوقانی شکم یا کاهش غیر طبیعی ادرار، بلافاصله باپزشک تان مشورت نمایید.
پنتامیدین ممکن است سبب ایجاد طعم فلزی ناخوشایندی در دهان شود. بروز این عارضه انتظار می رود و نیازی به مراقبت های پزشکی ندارد.
در برخی بیماران امکان بروز عوارض دیگر نیز وجود دارد که در اینجا لیست نشده است. در آنصورت به پزشک مراجعه کنید.

اگرچه بی شک هیچ دارویی نباید همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارویی، ممکن است نیاز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنین مواردی ممکن است پزشک مربوطه مقدار مصرف دارو را تغییر دهد و یا داروی دیگری تجویز کند. بنابراین در صورت مصرف داروی دیگر آنرا با پزشک خود مطرح سازید. تداخلات دارویی زیر بر اساس اهمیت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گیر نمیباشند.
مصرف این دارو با داروهای نامبرده زیر به هیچ وجه پیشنهاد نمیگردد اما در برخی موارد ضروریست. چنانچه هردو دارو با یکدیگر تجویز شده اند، ممکن است پزشک درمان با این دارو را ادامه ندهد و یا داروهای مصرفی دیگر را تغییر دهد.
•    Amifampridine
•    Amisulpride
•    Bepridil
•    Cisapride
•    Dronedarone
•    Grepafloxacin
•    Levomethadyl
•    Mesoridazine
•    Pimozide
•    Piperaquine
•    Saquinavir
•    Sparfloxacin
•    Terfenadine
•    Thioridazine
•    Ziprasidone

معمولا مصرف همزمان این دارو با داروهای زیر توصیه نمیشود، اما ممکن است در برخی موارد نیاز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنین مواردی اغلب پزشک دوز یا تعداد دفعات یک یا هر دو دارو را تغییر میدهد.
•    Acecainide
•    Acetophenazine
•    Ajmaline
•    Amiodarone
•    Amitriptyline
•    Amoxapine
•    Anagrelide
•    Aprindine
•    Aripiprazole
•    Arsenic Trioxide
•    Artemether
•    Astemizole
•    Azimilide
•    Azithromycin
•    Bretylium
•    Buserelin
•    Chloral Hydrate
•    Chloroquine
•    Chlorpromazine
•    Cidofovir
•    Citalopram
•    Clarithromycin
•    Clozapine
•    Crizotinib
•    Dabrafenib
•    Degarelix
•    Delamanid
•    Desipramine
•    Deslorelin
•    Dibenzepin
•    Disopyramide
•    Dofetilide
•    Dolasetron
•    Domperidone
•    Donepezil
•    Doxepin
•    Droperidol
•    Efavirenz
•    Encainide
•    Enflurane
•    Erythromycin
•    Escitalopram
•    Ethopropazine
•    Fingolimod
•    Flecainide
•    Fluconazole
•    Fluoxetine
•    Fluphenazine
•    Gemifloxacin
•    Gonadorelin
•    Goserelin
•    Halofantrine
•    Haloperidol
•    Halothane
•    Histrelin
•    Hydroquinidine
•    Hydroxychloroquine
•    Hydroxyzine
•    Ibutilide
•    Imipramine
•    Isoflurane
•    Isradipine
•    Ivabradine
•    Ketoconazole
•    Leuprolide
•    Levofloxacin
•    Lidoflazine
•    Lorcainide
•    Lumefantrine
•    Mefloquine
•    Methadone
•    Methotrimeprazine
•    Metronidazole
•    Moxifloxacin
•    Nafarelin
•    Nilotinib
•    Nortriptyline
•    Octreotide
•    Ondansetron
•    Panobinostat
•    Pasireotide
•    Pazopanib
•    Perphenazine
•    Pimavanserin
•    Pipotiazine
•    Pirmenol
•    Pitolisant
•    Prajmaline
•    Probucol
•    Procainamide
•    Prochlorperazine
•    Promazine
•    Promethazine
•    Propafenone
•    Propiomazine
•    Protriptyline
•    Quetiapine
•    Quinidine
•    Risperidone
•    Sematilide
•    Sertindole
•    Sevoflurane
•    Sotalol
•    Spiramycin
•    Sulfamethoxazole
•    Sulpiride
•    Sultopride
•    Tacrolimus
•    Tedisamil
•    Telithromycin
•    Thiethylperazine
•    Tizanidine
•    Trifluoperazine
•    Triflupromazine
•    Trimeprazine
•    Trimethoprim
•    Trimipramine
•    Triptorelin
•    Vandetanib
•    Vasopressin
•    Vemurafenib
•    Vinflunine
•    Zolmitriptan
•    Zotepine
•    Zuclopenthixol

معمولا مصرف همزمان این دارو با داروهای زیر توصیه نمیشود، اما ممکن است در برخی موارد نیاز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنین مواردی اغلب پزشک دوز یا تعداد دفعات یک یا هر دو دارو را تغییر میدهد.
•    Zalcitabine

تداخلات دارویی دیگر
بی شک هیچ دارویی را نباید در زمان غذا خوردن یا حوالی آن مصرف نمود چراکه امکان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الکل و تنباکو نیز ایجاد برخی تداخلات میکند. در صورت بروز مشکل یا مصرف مواد غذایی خاص مانند الکل یا تنباکو، مراتب را به پزشک اطلاع دهید.

سایر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگر ممکن است بر مصرف این دارو تاثیرگذار باشد. در صورتیکه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما آنرا با پزشک خود مطرح سازید، بویژه موارد زیر:
•    کم خونی 
•    اختلالات خونریزی (سابقه آن) 
•    بیماری قلبی 
•    هایپوتنشن (فشار خون پایین) 
•    بیماری کلیوی 
•    بیماری کبدی- پنتامیدین ممکن است این شرایط را بدتر کند
•    دیابت 
•    هیپوگلیسمی (پائین قند خون) - پنتامیدین ممکن است میزان قند خون را افزایش یا کاهش دهد و کنترل قند خون دیابت را مختل کند