واکسن پنوموکوک پلی والان (عضلانی، زیر جلدی)
Pneumococcal Vaccine Polyvalent
دارو شناسی
آنچه که باید درباره داروی واکسن عضلانی، زیر جلدی " پنوموکوک پلی والان " بدانید!
واکسن پنوموکوک پلی والان، یک عامل ایمنی ساز فعال جهت پیشگیری از عفونت ناشی از باکتری های پنوموکوکی است. این واکسن سبب می شود بدن، علیه بیماری، آنتی بادی تولید کند.
اطلاعات زیر فقط مربوط به واکسن پنوموکوک پلی والان 23 می باشد. سایر واکسن های پنوموکوک پلی والان، به غیر از ایالات متحده ممکن است در سایر کشورها در دسترس نباشند.
بیماری پنوموکوک می تواند منجربه بروز مشکلاتی جدی از جمله پنومونی (ذات الریه) که بر ریه ها اثر می گذارد، مننژیت که بر مغز اثر می گذارد، و باکترمی که خون را عفونتی می کند، می گردد و احتمال مرگ میر را افزایش می دهد.این بیماری، بیشتر در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری های خاص رخ می دهد و آن ها را بیشتر مستعد عفونت های پنوموکوکی می سازد.
واکسیناسیون علیه بیماری پنوموکوک برای تمام بزرگسالان و کودکان بالای 2 سال توصیه می شود، به ویژه:
• بزرگسالان سالمند، به ویژه افرادیکه بالای 65 سال سن دارند.
• بزرگسالان و کودکان 2 تا 64 ساله با بیماری های مزمن.
• بزرگسالان و کودکان 2 تا 64 ساله مبتلا به بیماری سلول داسی شکل، افرادیکه به مشکلات طحال مبتلا هستند یا طحال ندارند و افرادیکه طحال شان را برداشته اند.
• بزرگسالان و کودکان 2 تا 64 ساله که در معرض خطر ابتلا به بیماری پنوموکوک به علت بیماری دیگری (مانند بیماری قلبی، بیماری ریه، آسم، دیابت، اعتیاد به الکل، بیماری کبد یا بیماری کلیوی) هستند. افرادی که سیگار می کشند نیز باید این واکسن را دریافت کنند.
• بزرگسالان و کودکان 2 تا 64 ساله که در محیط های خاص زندگی می کنند (مثلا بومیان آلاسکا و برخی از جمعیت های هندی آمریکایی) و ساکنین خانه های سالمندان و دیگر مراکز درمانی بلند مدت.
• بزرگسالان و کودکان 2 تا 64 ساله توانایی های مبارزه با بیماری ها در آنها کم است (از جمله افرادی که عفونت ویروس نقص ایمنی بدن انسان، پیوند عضو یا مغز استخوان و سرطان دارند).
این دارو تنها تحت نظارت و تجویز پزشک ارائه می گردد.
این دارو به شکل های زیر موجود میباشد:
- محلول
پیش از مصرف
در صورتیکه تصمیم به مصرف دارویی دارید همه جوانب آن باید بدقت بررسی گردد. این تصمیمی است که شما و پزشکتان میگیرید. درمورد مصرف این دارو موارد زیر باید درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسیت خاص به این دارو یا دیگر داروها مساله را با پزشک خود درمیان بگذارید. همچنین درصورتیکه نسبت به برخی مواد غذایی، رنگ مو، مواد نگهدارنده یا حیوانات حساسیت دارید پیش از مصرف این دارو، موضوع را با پزشک خود مطرح سازید. در صورتیکه بصورت آزاد و بدون تجویز پزشک قصد استفاده از این دارو را دارید حتما بروشور و یا توضیحات مندرج بر روی بسته را با دقت مطالعه فرمایید.
اطفال
دریافت واکسن پنوموکوک پلی والان در نوزادان و کودکان زیر 2 سال توصیه نمی شود.
سالمندان
مطالعات انجام شده تا کنون، بروز مشکلات خاصی را در سالمندان نشان نداده است که واکسن پنوموکوک 13، دیفتری کونژوگه را در این گروه سنی محدود سازد. اما از آنجاییکه سالمندان بیشتر در معرض خطر ابتلا به عوارض ناخواسته قرار دارند، این دارو در این افراد باید با احتیاط و طبق نظارت پزشک مصرف شود.
دوران بارداری
در این خصوص با پزشک تان مشورت کنید.
دوران شیردهی و مادران شیرده
در این خصوص با پزشک تان مشورت کنید.
نحوه مصرف
این دارو را یک پرستار یا یک فرد آموزش دیده به شما تزریق می کند. این دارو از طریق یک شات به یکی از عضلات یا زیر پوست (معمولا در ران یا بازو) تزریق می شود.
واکسن پنوموکوک معمولا در هر فرد، یکبار تزریق می شود. تزریق بیشتر تنها در موارد خاص صورت می گیرد. زیرا احتمال بروز عوارض جانبی شدید تر و مکرر را افزایش می دهد.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف، متفاوت میباشد. در این خصوص دستورالعمل پزشک یا دستورات مندرج در برچسب این دارو را دنبال نمایید. اطلاعات زیر بر اساس متوسط میزان مصرف این دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه میزان مصرفی شما متفاوت میباشد، آنرا تغییر ندهید، مگر در مواردی که پزشک دستور دهد.
میزان مصرف این دارو بستگی به قدرت دارو دارد. همچنین تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بین آن و مدت مصرف، به بیماری شما بستگی دارد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده ای از این دارو را فراموش کرده اید، به محض یادآوری آنرا استعمال نمایید. چنانچه زمان وعده بعدی دارو فرا رسیده است، وعده فراموش شده را کنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نمایید. هیچگاه دارو را در یک وعده، دو برابر دوز، مصرف ننمایید.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بیش از حد این دارو با نزدیکترین مرکز مسمومیت های دارویی تماس گرفته شود. در صورتیکه بیمار تنفس نداشت سریعا با اورژانس تماس حاصل کنید.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژیم غذایی عادی خود را دنبال نموده و در تنها صورتیکه پزشک دستور دهد، آنرا تغییر دهید.
شیوه نگهداری از دارو
این دارو را در جعبهء در بسته، در دمای اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم قرار دهید. از یخ زدگی دارو جلوگیری شود.
دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
در صورت عدم نیاز یا منقضی شدن دارو آنرا دور بریزید.
در یخچال نگهداری شود اما از یخزدگی آن جلوگیری شود.
اقدامات احتیاطی
بسیار حائز اهمیت است که پزشک برای بررسی عملکرد صحیح دارو در بازدیدهای منظم وضعیتتان را کنترل کند تا بتواند برای ادامه مصرف دارو تصمیم گیری کند.
این دارو ممکن است سبب بروز واکنش های آلرژیک جدی مانند آنافیلاکسی گردد. آنافیلاکسی مشکلی بسیار جدی و خطرناک است و نیازمند مراقبت های پزشکی است. در صورت مشاهده بثورات جلدی، خارش، کهیر، گرفتگی صدا، مشکلات تنفسی، مشکل در بلع، تورم دست و پا، صورت، دهان یا گلو حین مصرف این دارو با پزشک تماس بگیرید.
واکسن پنوموکوک پلی والان، شما یا کودکتان را در مقابل همه عفونت های پنوموکوکی محافظت نخواهد کرد. همچنین این واکسن، عفونت فعال را نیز درمان نمی کند.
عوارض جانبی
علیرغم تاثیرات مورد نظر که یک دارو بهمراه دارد، امکان بروز برخی عوارض جانبی ناخواسته نیز وجود دارد. بروز هریک از عوارض زیر نیازمند مراقبتهای پزشکی و مراجعه به پزشک میباشد.
در صورت بروز هریک از این موارد سریعا با پزشک تماس حاصل نمایید:
موارد بیشتر شایع
- تب و لرز
موارد کمتر شایع
- بدن درد
- سرفه
- سختی تنفس
- گرفتگی گوش
- تب
- سردرد
- از دست دادن صدا
- گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- عطسه
- گلودرد
- خستگی یا ضعف
موارد نادر
- تب بیش از 39 درجه
بروز ناشناخته
- مدفوع سیاه
- خونریزی از لثه
- التهاب یا تورم صورت، دست و پا
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- سوزش، خارش، گز گز، بیحسی و احساس سوزن سوزن شدن
- کاهش حرکت پا
- دشواری در بلع یا تنفس
- سرگیجه
- چشم درد
- ضربان قلب سریع
- احساس ناراحتی
- احساس بیماری
- سردرد
- کهیر
- التهاب مفاصل
- خارش به خصوص در دست و پا
- خارش، درد، قرمزی، تورم، حساسیت به لمس یا داغ شدن پوست
- تورم صورت، پلک، لب، زبان، گلو، دست، پا یا اندام های تناسلی
- دردهای عضلانی
- لکه های قرمز روی پوست
- پف یا تورم پلک، اطراف چشم، صورت، لب یا زبان
- افزایش سریع وزن
- بثورات پوستی
- تنگی نفس
- تورم یا درد غدد لنفاوی
- تنگی قفسه سینه
- سوزش دست و پا
- تورم چشم، صورت یا داخل بینی
- خونریزی یا کبودی غیر معمول
- افزایش یا کاهش غیر معمول وزن
- خس خس
برخی عوارض جانبی نیاز به مراقبت های پزشکی خاصی ندارند و ممکن است در طول مدت درمان از بین بروند. همچنین پزشک مربوطه نیز میتواند با معرفی راه هایی به پیشگیری یا کاهش این عوارض کمک کند. در صورتیکه هریک از عوارض زیر در شما ادامه داشت، با پزشک خود مشورت نمایید:
موارد بیشتر شایع
- دشواری در حرکت
- از دست دادن نیرو
- درد یا گرفتگی عضلانی
- قرمزی، درد، برآمدگی سخت، تورم، حساسیت به لمس یا درد در محل تزریق
- تورم مفاصل
موارد کمتر شایع یا نادر
- درد مفاصل یا عضلات
- تب بالای 38 درجه
- تورم غدد
- احساس ناراحتی در بدن
در برخی بیماران امکان بروز عوارض دیگر نیز وجود دارد که در اینجا لیست نشده است. در آنصورت به پزشک مراجعه کنید.
تداخلات دارویی
تداخلات شدید با سایر داروها
Varicella Virus Vaccineاگرچه بی شک هیچ دارویی نباید همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارویی، ممکن است نیاز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنین مواردی ممکن است پزشک مربوطه مقدار مصرف دارو را تغییر دهد و یا داروی دیگری تجویز کند. بنابراین در صورت مصرف داروی دیگر آنرا با پزشک خود مطرح سازید. تداخلات دارویی زیر بر اساس اهمیت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گیر نمیباشند.
مصرف این دارو با داروهای نامبرده زیر به هیچ وجه پیشنهاد نمیگردد اما در برخی موارد ضروریست. چنانچه هردو دارو با یکدیگر تجویز شده اند، ممکن است پزشک درمان با این دارو را ادامه ندهد و یا داروهای مصرفی دیگر را تغییر دهد.
• Varicella Virus Vaccine
معمولا مصرف همزمان اين دارو با داروهاي زير توصيه نميشود، اما ممكن است در برخي موارد نياز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
• Rituximab
تداخلات دارویی دیگر
بی شک هیچ دارویی را نباید در زمان غذا خوردن یا حوالی آن مصرف نمود چراکه امکان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الکل و تنباکو نیز ایجاد برخی تداخلات میکند. در صورت بروز مشکل یا مصرف مواد غذایی خاص مانند الکل یا تنباکو، مراتب را به پزشک اطلاع دهید.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگر ممکن است بر مصرف این دارو تاثیرگذار باشد. در صورتیکه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما آنرا با پزشک خود مطرح سازید، بویژه موارد زیر:
• بیماری مغزی
• مشکلات سیستم ایمنی (مانند سرطان، HIV) - این واکسن ممکن است در بیماران مبتلا به این شرایط به خوبی عمل نکند.
• بیماری قلبی یا عروق خونی
• بیماری ریوی - با احتیاط استفاده کنید. ممکن است خطر بروز عوارض جانبی جدی تری را افزایش دهد.
• بیماری های حاد متوسط تا شدید - بیماران مبتلا به این بیماری ها باید واکسن را در زمان تأخیر دریافت کنند.
• پورپورای ترومبوسیتوپنی (اختلال خون) - با احتیاط استفاده کنید. ممکن است این بیماری بدتر شود.