پرومتازین (رکتال)
Promethazine
دارو شناسی
آنچه که باید درباره داروی رکتال " پرومتازین " بدانید!
پرومتازین جهت از بین بردن یا پیشگیری از بروز علائم تب یونجه، ملانژیتی آلرژیک (التهاب چشم) و سایر آلرژی ها یا واکنش های آلرژیک مورد استفاده قرار می گیرد.
عملکرد این دارو، پیشگیری از اثرات ماده ای به نام هیستامین است که توسط بدن تولید می شود. هیستامین می تواند سبب خارش، عطسه، آبریزش بینی و اشکریزی شود. گاهی اوقات نیز سبب مسدود شدن لوله های برونش (مسیرهای هوایی ریه ها) شده و تنفس را سخت و دشوارمی سازد.
پرومتازین همچنین جهت پیشگیری و کنترل بیماری حرکت، تهوع، استفراغ و سرگیجه مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین ممکن است جهت کمک در به خواب رفتن افراد و کنترل درد یا اضطراب پیش از جراحی یا سایر موارد به کار رود.
این دارو تنها با نسخه پزشک در دسترس قرار میگیرد.
این محصول در اشکال دارویی زیر موجود میباشد:
- شیاف
پیش از مصرف
در صورتیکه تصمیم به مصرف دارویی دارید همه جوانب آن باید بدقت بررسی گردد. این تصمیمی است که شما و پزشکتان میگیرید. درمورد مصرف این دارو موارد زیر باید درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسیت خاص به این دارو یا دیگر داروها مساله را با پزشک خود درمیان بگذارید. همچنین درصورتیکه نسبت به برخی مواد غذایی، رنگ مو، مواد نگهدارنده یا حیوانات حساسیت دارید پیش از مصرف این دارو، موضوع را با پزشک خود مطرح سازید. در صورتیکه بصورت آزاد و بدون تجویز پزشک قصد استفاده از این دارو را دارید حتما بروشور و یا توضیحات مندرج بر روی بسته را با دقت مطالعه فرمایید.
اطفال
مطالعات خاصی منبی بر مصرف این دارو درکودکان صورت نگرفته است. تزریق پرومتازین در کودکان زیر 2 سال، به دلیل افزایش خطر دیسترس تنفسی، توصیه نمی شود. برای کودکان 2 سال به بالا نیز باید جانب احتیاط رعایت شود.
سالمندان
بسیاری از داروها بطور انحصاری در افراد مسن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته اند. با این حال از آنجاییکه احتمال بروز مشکلات قلبی و عروقی یا پروستات ناشی از کهولت سن در افراد سالمند بیشتر است، مصرف این دارو نیازمند تنظیم یک دوز مناسب و دقیق است.
دوران بارداری
رده C بارداری. طبق مطالعاتی که بر روی حیوانات یا زنان باردار صورت گرفته، بروز اختلالات جنینی نشان داده شده است. این دارو نباید در زنان باردار و زنانی که قصد بارداری دارند، مصرف گردد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقیقات خاصی بر روی زنان شیرده مبنی بر مصرف این دارو صورت نگرفته است. پیش از مصرف این دارو در زنان شیرده همه جوانب مثبت و منفی آن باید درنظر گرفته شود.
نحوه مصرف
هرگز نباید شیاف رکتال را با دهان تماس دهید.
قبل و بعد از استفاده از این دارو، دست ها را با آب و صابون بشویید.
برای قرار دادن شیاف: ابتدا بسته بندی فویل را باز کرده و شیاف را با آب سرد مرطوب کنید. به پهلو دراز بکشید و با استفاده از انگشت خود شیاف را به داخل مقعد فشار دهید. اگر شیاف برای قرار دادن بیش از حد نرم بود، آن را تا 30 دقیقه در یخچال قرار دهید یا قبل از باز کردن بسته بندی فویل، روی آن آب سرد بگیرید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف، متفاوت میباشد. در این خصوص دستورالعمل پزشک یا دستورات مندرج در برچسب این دارو را دنبال نمایید. اطلاعات زیر بر اساس متوسط میزان مصرف این دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه میزان مصرفی شما متفاوت میباشد، آنرا تغییر ندهید، مگر در مواردی که پزشک دستور دهد.
میزان مصرف این دارو بستگی به قدرت دارو دارد. همچنین تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بین آن و مدت مصرف، به بیماری شما بستگی دارد.
در شکل شیاف رکتال
برای علائم آلرژی:
- بزرگسالان و نوجوانان – 12.5 میلی گرم قبل از غذا و در زمان خواب. یا در صورت لزوم 25 میلی گرم در هنگام خواب.
- کودکان بالای 2 سال – دوز بر اساس وزن و توسط پزشک تعیین خواهد شد. دوز معمول 6.25 الی 12.5 میلی گرم، سه بار در روز است. یا در صورت لزوم 25 میلی گرم در هنگام خواب.
- کودکان زیر 2 سال – مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می گردد.
برای پیشگیری از بیماری حرکت:
- بزرگسالان و نوجوانان – 25 میلی گرم دو بار در روز. دوز اولیه باید نیم الی یک ساعت پیش از سفر باشد. در صورت لزوم می توان این دوز را 8 یا 12 ساعت بعد نیز تکرار کرد. در روزهای بعد سفر، 25 میلی گرم در ظهر و پیش از شام مصرف شود.
- کودکان بالای 2 سال – دوز بر اساس وزن و توسط پزشک تعیین خواهد شد. دوز معمول 12.5 الی 25 میلی گرم، نیم الی یک ساعت پیش از سفر. . در صورت لزوم می توان این دوز را 8 یا 12 ساعت بعد نیز تکرار کرد.
- کودکان زیر 2 سال – مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می گردد.
برای حالت تهوع و استفراغ:
- بزرگسالان و نوجوانان – 25 میلی گرم برای اولین دوز، سپس 12.5 الی 25 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت در صورت نیاز.
- کودکان بالای 2 سال – دوز بر اساس وزن و توسط پزشک تعیین خواهد شد. دوز معمول 0.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن کودک است. در صورت نیاز 12.5 الی 25 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت.
- کودکان زیر 2 سال – مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می گردد.
برای آرامش:
- بزرگسالان و نوجوانان – 25 تا 50 میلی گرم.
- کودکان بالای 2 سال – دوز بر اساس وزن و توسط پزشک تعیین خواهد شد. این دوز معمولا 12.5 الی 25 میلی گرم است.
- کودکان زیر 2 سال – مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می گردد.
برای کنترل درد یا اضطراب پیش از عمل جراحی:
- بزرگسالان و نوجوانان – 50 میلی گرم شب قبل از عمل و 25 تا 50 میلی گرم بعد از عمل.
- کودکان بالای 2 سال – دوز بر اساس وزن و توسط پزشک تعیین خواهد شد. دوز معمول 0.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن کودک است. یا 12.5 الی 25 میلی گرم در روز.
- کودکان زیر 2 سال – مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می گردد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده ای از این دارو را فراموش کرده اید، به محض یادآوری آنرا استعمال نمایید. چنانچه زمان وعده بعدی دارو فرا رسیده است، وعده فراموش شده را کنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نمایید. هیچگاه دارو را در یک وعده، دو برابر دوز، مصرف ننمایید.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بیش از حد این دارو با نزدیکترین مرکز مسمومیت های دارویی تماس گرفته شود. در صورتیکه بیمار تنفس نداشت سریعا با اورژانس تماس حاصل کنید.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژیم غذایی عادی خود را دنبال نموده و در تنها صورتیکه پزشک دستور دهد، آنرا تغییر دهید.
شیوه نگهداری از دارو
این دارو را در جعبهء در بسته، در دمای اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم قرار دهید. از یخ زدگی دارو جلوگیری شود.
دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
در صورت عدم نیاز یا منقضی شدن دارو آنرا دور بریزید.
اقدامات احتیاطی
بسیار حائز اهمیت است که پزشک برای بررسی عملکرد صحیح دارو در بازدیدهای منظم وضعیتتان را کنترل کند تا بتواند برای ادامه مصرف دارو تصمیم گیری کند. گاهی جهت بررسی عوارض جانبی ناخواسته، انجام آزمایش خون یا ادرار الزامی است.
این دارو ممکن است سطح قند خون را تحت تأثیر قرار دهد. اگر متوجه تغییر نتایج آزمایش خون یا آزمایش قند خون خود شوید یا اگر سؤالی دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو تاثیر الکل و داروهای ضد افسردگی CNS را مضائف میکند. برخی از نمونه های داروهای ضد افسردگی شامل آنتی هیستامین، دارو برای تب یونجه، داروی آلرژی و سرماخوردگی، آرام بخش ها، داروهای خواب آور، داروهای مسکن یا مخدر، داروهای ضد تشنج میباشند. پیش از مصرف مصرف هریک از این داروها، پزشک خود را نسبت به مصرف این دارو مطلع سازید.
اين دارو سبب بروز خواب آلودگي، دوبینی، تاری دید، مشكل در فكر كردن و مشكل در حركات يا كنترل آن شود. حين مصرف اين دارو از انجام اموري چون رانندگي، استفاده از ماشين آلات و موارد خطرناك بپرهيزيد.
اگر شما یا فرزندتان دچار آبی شدن لب ها، ناخن ها یا پوست؛ تنفس دشوار یا مشکلات تنفسی، تنفس نتمنظم، سریع، آهسته یا کم عمق؛ یا تنگی نفس شدید با پزشک خود مشورت کنید. اینها می تواند علائم یک بیماری به نام دیسترس تنفسی باشند.
اگر خودتان یا فرزندتان دچار تشنج، مشکل تنفسی، ضربان قلب تند، تب بالا، فشار خون بالا یا پایین، افزایش عرق، از دست دادن کنترل مثانه، سفتی شدید عضلانی، رنگ پریدگی و یا خستگی شدید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. اینها می تواند نشانه هایی از یک بیماری جدی به نام سندرم نورولپتیک بدخیم (NMS) باشد.
قبل از انجام هر گونه آزمایش پزشکی، پزشک مربوطه را نسبت به اینکه خود یا فرزندتان این دارو را دریافت می کنید، مطلع سازید. نتایج این آزمایش ها ممکن است تحت تاثیر این دارو قرار بگیرد.
این دارو منجربه خشكي دهان ميشود. جهت تسكين موقت خشكي دهان، از آبنبات يا آدامس بدون قند، تكه هاي يخ يا بزاق جايگزين (بزاق مصنوعي) استفاده نماييد. اما چنانچه خشكي دهانتان بيش از 2 هفته بطول انجاميد، با پزشك يا دندانپزشك خود مشورت نماييد. خشكي دهان مداوم ممكن است خطر ابتلا به بيماري هاي دندان، از جمله پوسيدگي دندان، بيماري لثه و عفونت هاي قارچي را افزايش دهد.
این دارو ممکن است پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس کند. هنگامی که در خارج از منزل هستید، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. از لامپ های خورشیدی و برنزه کردن نیز اجتناب کنید.
این دارو حالت تهوع و استفراغ را کنترل می کند. به همین علت ممکن است منجر به بروز برخی از نشانه های مصرف بیش از حد ناشی از داروهای دیگر، علائم آنسفالوپاتی یا سندرم ریژه شود. این امر سبب می شود که تشخیص این بیماری ها برای پزشکتان دشوار شود. اطمینان حاصل کنید که پزشک شما می داند این دارو را مصرف می کنید.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:
موارد نادر
• صرع (تشنج)
• تنفس دشوار یا غیر عادی
• ضربان قلب سریع یا پالس نامنظم
• تب شدید
• فشار خون بالا یا پایین
• افزایش عرق
• از دست دادن کنترل مثانه
• گرفتگی شدید عضله
• رنگ پریدگی غیر معمول پوست
• خستگی یا ضعف غیرعادی
بروز ناشناخته
• درد شكم یا معده
• مدفوع سیاه
• خون در ادرار
• خون دماغ
• تاری دید
• درد یا ناراحتی قفسه سینه
• لرز
• مدفوع قرمز رنگ
• سرفه یا گرفتگی صدا
• ادرار تیره
• کاهش هوشیاری
• مشکل حین صحبت کردن
• سرگیجه
• دو بینی
• ریختن بزاق از دهان به طور غیر قابل ارادی
• ضربان قلب یا پالس نامنظم، سریع، تپنده
• تب با یا بدون لرز
• موقعیت ثابت چشم
• سردرد
• دوره های قاعدگی سنگین تر
• افزایش و کاهش فشار خون
• خارش
• تورم کهیر مانند بر روی صورت، پلک ها، لب ها، زبان، گلو، دست ها، پاها، و یا اندام های جنسی
• سبکی سر، سرگیجه یا غش کردن
• از دست دادن اشتها
• از دست دادن کنترل تعادل
• درد کمر یا پهلو
• گفتار یا حرکات تقلیدی
• لرزش، تکان خوردن، یا سفتی عضلانی
• بی احترامی
• حالت تهوع
• منفی گرایی
• تنفس پر سر و صدا
• ادرار دردناک یا دشوار
• حرکت ها و یا حرکات، رفتارها و یا گرایشهای عجیب و غریب
• نقطه های قرمز روی پوست
• بی قرار بودن
• دوبینی
• دیدن، شنیدن، یا احساس کردن چیزهایی که وجود خارجی ندارد
• تشنج
• خواب آلودگی شدید
• تنگی نفس
• کج و معوج راه رفتن
• بثورات پوستی
• ضربان قلب آهسته یا نامنظم
• گلو درد
• زخم، و یا نقاط سفید بر روی لب و یا دهان
• سفتی اندام ها
• تورم غدد
• حساسیت به لمس، درد، تورم، گرما، تغییر رنگ پوست، و برجسته شدن رگ ها در منطقه آسیب دیده
• تنگی قفسه سینه
• لرزش
• حرکات پیچشی بدن
• حرکات غیرقابل کنترل، به خصوص صورت، گردن و کمر
• بوی بد تنفس
• خونریزی یا کبودی غیر معمول
• استفراغ خونی
• خس خس
• زردی چشم یا پوست
در صورت بروز هر یک از علائم زیر به علت مصرف بیش از حد، فورا با اورژانس تماس حاصل کنید:
نشانه های مصرف بیش از حد
• حرکات غیر طبیعی
• سردرگمی در مورد زمان، مکان یا هویت
• سرگیجه، ضعف و یا سبکی سر، حین برخاستن از موضع خوابیده یا نشسته
• احساس گرما
• داشتن باورهای غلطی که در واقعیت قابل تغییر نیست
• هیجان داشتن
• تنفس نامنظم، سریع یا آهسته یا کم عمق
• کابوس
• آبی شدن لب ها، یا ناخن، یا پوست
• بزرگ شدن، حرکت نکردن و واکنش نشان ندان به نور مردمک چشم
• قرمزی صورت، گردن، بازوها و گاهی اوقات بالای قفسه سینه
• تعریق
• تنفس مشکل
• هیجان ، نگرانی و یا بی حوصلگی غیر معمول
در برخی بیماران امکان بروز عوارض دیگر نیز وجود دارد که در اینجا لیست نشده است. در آنصورت به پزشک مراجعه کنید.
تداخلات دارویی
تداخلات شدید با سایر داروها
Pimozideاگرچه بی شک هیچ دارویی نباید همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارویی، ممکن است نیاز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنین مواردی ممکن است پزشک مربوطه مقدار مصرف دارو را تغییر دهد و یا داروی دیگری تجویز کند. بنابراین در صورت مصرف داروی دیگر آنرا با پزشک خود مطرح سازید. تداخلات دارویی زیر بر اساس اهمیت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گیر نمیباشند.
مصرف این دارو با داروهای نامبرده زیر به هیچ وجه پیشنهاد نمیگردد اما در برخی موارد ضروریست. چنانچه هردو دارو با یکدیگر تجویز شده اند، ممکن است پزشک درمان با این دارو را ادامه ندهد و یا داروهای مصرفی دیگر را تغییر دهد.
• Amifampridine
• Amisulpride
• Bepridil
• Bromopride
• Cisapride
• Dronedarone
• Mesoridazine
• Metoclopramide
• Pimozide
• Piperaquine
• Saquinavir
• Sodium Oxybate
• Sparfloxacin
• Terfenadine
• Thioridazine
• Ziprasidone
معمولا مصرف همزمان این دارو با داروهای زیر توصیه نمیشود، اما ممکن است در برخی موارد نیاز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنین مواردی اغلب پزشک دوز یا تعداد دفعات یک یا هر دو دارو را تغییر میدهد.
• Alfuzosin
• Amiodarone
• Amitriptyline
• Amoxapine
• Anagrelide
• Apomorphine
• Aripiprazole
• Arsenic Trioxide
• Asenapine
• Astemizole
• Azithromycin
• Bromazepam
• Bromopride
• Buprenorphine
• Bupropion
• Buserelin
• Butorphanol
• Carbinoxamine
• Chloroquine
• Chlorpromazine
• Ciprofloxacin
• Citalopram
• Clarithromycin
• Clomipramine
• Clozapine
• Codeine
• Crizotinib
• Dabrafenib
• Dasatinib
• Degarelix
• Delamanid
• Desipramine
• Deslorelin
• Dihydrocodeine
• Disopyramide
• Dofetilide
• Dolasetron
• Domperidone
• Donepezil
• Doxylamine
• Droperidol
• Efavirenz
• Erythromycin
• Escitalopram
• Fentanyl
• Fingolimod
• Flecainide
• Flibanserin
• Fluconazole
• Fluoxetine
• Gatifloxacin
• Gemifloxacin
• Gonadorelin
• Goserelin
• Granisetron
• Halofantrine
• Haloperidol
• Histrelin
• Hydrocodone
• Hydromorphone
• Hydroxychloroquine
• Hydroxyzine
• Ibutilide
• Iloperidone
• Imipramine
• Isradipine
• Ivabradine
• Ketoconazole
• Lapatinib
• Leuprolide
• Levofloxacin
• Levorphanol
• Lithium
• Lopinavir
• Lumefantrine
• Meclizine
• Mefloquine
• Methadone
• Metrizamide
• Metronidazole
• Mifepristone
• Morphine
• Morphine Sulfate Liposome
• Moxifloxacin
• Nafarelin
• Nilotinib
• Norfloxacin
• Nortriptyline
• Octreotide
• Ofloxacin
• Ondansetron
• Oxycodone
• Oxymorphone
• Paliperidone
• Panobinostat
• Pasireotide
• Pazopanib
• Pentamidine
• Pentazocine
• Perflutren Lipid Microsphere
• Periciazine
• Pimavanserin
• Pitolisant
• Posaconazole
• Procainamide
• Procarbazine
• Prochlorperazine
• Propafenone
• Protriptyline
• Quetiapine
• Quinine
• Ranolazine
• Remifentanil
• Salmeterol
• Sevoflurane
• Sodium Phosphate
• Sodium Phosphate, Dibasic
• Sodium Phosphate, Monobasic
• Solifenacin
• Sorafenib
• Sotalol
• Sufentanil
• Sulpiride
• Sunitinib
• Tacrolimus
• Tapentadol
• Telavancin
• Telithromycin
• Tetrabenazine
• Tiotropium
• Toremifene
• Tramadol
• Trifluoperazine
• Trimipramine
• Triptorelin
• Vandetanib
• Vardenafil
• Vemurafenib
• Vinflunine
• Voriconazole
• Zolpidem
• Zuclopenthixol
معمولا مصرف همزمان این دارو با داروهای زیر توصیه نمیشود، اما ممکن است در برخی موارد نیاز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنین مواردی اغلب پزشک دوز یا تعداد دفعات یک یا هر دو دارو را تغییر میدهد.
• Belladonna
• Belladonna Alkaloids
• Betel Nut
• Evening Primrose
• Meperidine
• Midodrine
• Phenylalanine
تداخلات دارویی دیگر
بی شک هیچ دارویی را نباید در زمان غذا خوردن یا حوالی آن مصرف نمود چراکه امکان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الکل و تنباکو نیز ایجاد برخی تداخلات میکند. در صورت بروز مشکل یا مصرف مواد غذایی خاص مانند الکل یا تنباکو، مراتب را به پزشک اطلاع دهید.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگر ممکن است بر مصرف این دارو تاثیرگذار باشد. در صورتیکه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما آنرا با پزشک خود مطرح سازید، بویژه موارد زیر:
• بیماری یا آسیب مغزی
• مشکلات تنفسی یا ریوی (مانند، آسم، COPD)
• وضعیت کماتوز (ناخودآگاه)
• سندرم رید
• آپنه خواب، یا سابقه آن - در بیماران با این وضعیت نباید استفاده شود.
• انسداد مثانه
• بیماری های مغز استخوان
• بزرگ شدن پروستات
• گلوکوم، زاویه محدود
• بیماری قلبی یا عروق خونی
• انسداد روده
• بیماری کبدی (از جمله زردی)
• سندرم نورولپتیک بدخیم ، یا سابقه آن
• دسترس تنفسی (تنفس بسیار آهسته)
• زخم معده
• انسداد مجاری ادراری یا ادرار دشوار - با احتیاط استفاده کنید. ممکن است این وضعیت بدتر شود.
• اختلالات تشنج - این دارو ممكن است احتمال تشنج را به خصوص در بیمارانی كه از داروهای مخدر و داروهای بیهوشی نیز استفاده می كنند، افزایش دهد.