سوماتریپتان (اسپری بینی)
Sumatriptan (Nasal Route)
دارو شناسی
از پودر و اسپری بینی سوماتریپتان برای درمان سردرد های میگرنی حاد در بزرگسالان استفاده می شود.
توجه داشته باشید که این دارو به منظور جلوگیری از سردرد های میگرنی مورد استفاده قرار نمی گیرد و برای سردرد خوشه ای استفاده نمی شود.
داروی سوماتریپتان سردرد های میگرنی را از بین می برد. این دارو متعلق به گروه دارویی تریپتان تعلق دارد.
بسیاری از افراد مبتلا به میگرن متوجه می شوند که سردرد های آنها بعد از استفاده از سوماتریپتان به طور کامل از بین می رود. سردرد بعضی دیگر از افراد نیز کمتر شده و آنها حتی اگر سردرد شان به طور کامل از بین نرفته باشد ، می توانند به فعالیت های عادی خود بازگردند.
داروی سوماتریپتان اغلب علائم همراه با سردرد میگرنی مانند تهوع ، استفراغ ، حساسیت به نور و حساسیت به صدا را از بین می برد.
داروی سوماتریپتان برای درد های عادی تجویز نمی شود و درد های غیر میگرنی را تسکین نمی دهد.
این دارو معمولاً برای افرادی تجویز می شود که سردرد آنها با دارو هایی مانند استامینوفن ، آسپیرین یا سایر داروهای آرام بخش برطرف نمی شود.
داروی سوماتریپتان باعث ایجاد عوارض جانبی شدید در برخی افراد ، به ویژه افرادی که به بیماری قلبی - عروقی مبتلا هستند ، می شود.
حتماً با پزشک خود در مورد خطرات استفاده از این دارو و همچنین مزایائی که می تواند داشته باشد صحبت کنید.
این دارو فقط با نسخه پزشک در دسترس می باشد.
این دارو به اشکال زیر موجود می باشد:
- پودر
- اسپری
اسامی تجاری
- Imitrex
پیش از مصرف
در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو ، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. در انتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک از این دارو استفاده کنید.
آلرژی و حساسیت
وجود هر گونه حساسیت به این دارو یا دارو های دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هر گونه حساسیت به غذا ، رنگ ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید.
برای استفاده از دارو های بدون نسخه حتما بروشور آنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات مناسب در مورد مصرف این دارو در کودکان زیر 12 سال انجام نشده است. با این حال ایمنی و اثربخشی دارو در کودکان ثابت نشده است
سالمندان
استفاده از این دارو در سالمندان مبتلا به مشکلات کلیوی ، بیماری های قلبی - عروقی و فشارخون بالا، و سالمندان مبتلا به مشکلات کبدی توصیه نمی شود.
دوران بارداری
هرچند مطالعات انجام شده ب رروی حیوانات اثرات سوء نشان داده اند اما مطالعات کافی برروی زنان باردار در این زمینه انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات انجام شده بر روی زنان شیرده نشان دهنده حداقل میزان خطر برای نوزاد در دوران شیردهی باشد.
در دوران شیردهی برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد.
نحوه مصرف
این دارو فقط باید توسط پزشک برای شما تجویز شود تا شرایط شما را بهبود بخشد. دارو را بیش از میزان تجویز شده مصرف نکنید.
قبل از استفاده از این دارو مطمئن شوید که از تمامی مزایا و خطرات دارو مطلع هستید. بروشور آن را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را در مورد دارو کسب کنید.
اگر ابهامی وجود داشت با پزشک خود مطرح کنید.
از داروی سوماتریپتان برای تسکین سردرد های عادی استفاده نکنید. از خرد کردن و شکستن دارو خودداری کنید.
این دارو فقط برای بینی استفاده می شود. اگر دارو اشتباهاً وارد چشم ها شد و یا روی پوست ریخت ، بلافاصله محل را شستشو دهید.
از این دارو برای سردرد های غیر میگرنی استفاده نکنید.
برای از بین بردن میگرن به محض شروع سردرد از این دارو استفاده کنید. حتی اگر متوجه علائم اولیه میگرن شدید ، قبل از شروع درد دارو را استفاده نکنید.
در صورتی که سوماتریپتان اثر نکرد ، از پزشک خود در مورد زمان استفاده از داروهای دیگر سؤال کنید.
سردردی که با داروی سوماتریپتان تسکین نمی یابد ، گاهی اوقات ناشی از بیماری های دیگری است که نیاز به درمان های دیگر دارد.
اگر بعد از یک دوز سوماتریپتان سردرد تان کاهش پیدا کرد ، اما پس از مدتی دوباره شروع شد یا بدتر شد ، ممکن است 2 ساعت بعد از اولین دوز ، یک دوز اضافی سوماتریپتان استفاده کنید. از بیش از 3 دوز در هر 24 ساعت استفاده نکنید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد.
دوزدارو
از این دارو طبق دستور پزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدار متوسط مصرف این دارو را نشان می دهد.
اگر میزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را طبق دستورپزشک تغییر دهید.
مقدار مصرف شما بستگی به میزان دوز دارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که در طول روز دارو مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف دارو بستگی به بیماری شما دارد.
برای فرم دوز پودر بینی برای درمان سردرد میگرنی
- بزرگسالان : 22 میلی گرم یک بار در روز. دوز دارو ممکن است پس از 2 ساعت تکرار شود. اما معمولاً بیش از2 پاف در روز نیست. پزشک شما ممکن است در صورت لزوم دوز را تنظیم کند.
- کودکان : استفاده و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
برای فرم دوز محلول بینی برای درمان سردرد میگرنی
- بزرگسالان : 5 یا 10 یا 20میلی گرم یک بار در روز. دوز دارو ممکن است پس از 2 ساعت تکرار شود. اما معمولاً بیش از 40 میلی گرم در روز نیست. پزشک شما ممکن است در صورت لزوم دوز را تنظیم کند.
- کودکان : استفاده و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگریک بارمصرف دارو را فراموش کردید آن را در اولین فرصت مصرف کنید اما اگ ربه زمان مصرف دوزبعدی نزدیک هستید تا آن زمان صبرکنید.
دوز بعدی را طبق معمول مصرف کنید. مصرف دارو را دو برابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگر پزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را در دمای معمولی اتاق نگهداری کنید و از گرما ، رطوبت ، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. در دارو را محکم ببندید.
دور ازدسترس اطفال نگهداری کنید. دارو را بیش از حد نیاز خود تهیه نکنید. ازپزشک خود بپرسید با داروهای اضافه چه باید کرد.
اقدامات احتیاطی
کنترل و معاینه مرتب بیمار در طول درمان و استفاده از این دارو برای اطمینان از عملکرد آن و تغییر در میزان مصرف در صورت لزوم برای کاهش عوارض جانبی حائز اهمیت است.
نتیجه استفاده از دارو را به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورتی که از این دارو استفاده کرده اید و بهبود پیدا نکرده اید ، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین اگر سردرد میگرنی یا خوشه ای بد تر شد یا اگر بیشتر از قبل دچار سر درد می شود ، قبل از شروع مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
اگر در 24 ساعت گذشته از سایر داروهای میگرن استفاده کرده اید ، از مصرف این دارو خودداری کنید. سایر داروها عبارت هستند از :
- آلماتپرتان (Axert®)،
- الکتروتراپی (Relpax®)،
- فورواتریپتان (Frova®)،
- ناراریت پپتان (Amerge®)، rizatriptan (Maxalt®)، sumatriptan / naproxen (Treximet®) یا zolmitriptan (Zomig® )
بعضی از نمونه های داروهای قارچ عبارتند از :
- دی هیدرورگوتامین (D.H.E. 45®، Migranal®)، ergotamine (Bellergal®، Cafergot®، Ergomar®، Wigraine®) یا methysergide (Sansert®).
همچنین اگر از 14 روز قبل از مهارکننده MAO-A (مانند Nardil®، Parnate®) استفاده کرده اید ، از این دارو استفاده نکنید.
استفاده از این دارو ممکن است واکنش های جدی آلرژیک ، از جمله آنافیلاکسی ، که می تواند تهدید کننده زندگی باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد ، ایجاد کند.
اگر پس از مصرف دارو دچار خارش شدید ، با پزشک خود تماس بگیرید. علائم دیگر شامل تاول ، خشونت ، تنگی نفس ، مشکل تنفسی ، مشکل بلع ، یا تورم دست ها ، صورت یا دهان پس از دریافت این دارو می باشد.
اگر پس از مصرف این دارو میگرن شما تشدید شد به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر دچار مشکلات قلبی هستید ، ممکن است پزشک از شما بخواهد که دوز اول دارو را در مطب استفاده کنید تا بتواند شما را کنترل کند.
این دارو ممکن است خطر ابتلا به اریتمی قلب ، حمله قلبی ، آنژین ، یا سکته مغزی را افزایش دهد.
در صورت ابتلای بیمار یا یکی از اعضای خانواده به بیماری قلبی احتمال بروز مشکلات قلبی بیشتر می شود.
در صورت وجود بیماری دیابت ، فشار خون بالا یا کشیدن سیگار به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر دچار علائم زیر شدید پزشک خود اطلاع دهید:
- مشکل قلبی مانند درد قفسه سینه ، ناراحتی قلبی ،
- حالت تهوع یا استفراغ ،
- درد یا ناراحتی در شانه ها ، دست ها ، فک ، پشت و یا گردن ،
- تنگی نفس ،
- عرق کردن .
در صورت بروز هرگونه نشانه ای از سکته مغزی از جمله :
- سردرگمی ،
- مشکل صحبت کردن ،
- مشکل بینایی ،
- سردرد ،
- ناتوانی در حرکت دادن دست ها، پاها یا عضلات صورت ،
- عدم توانایی در صحبت کردن ،
- صحبت کردن به کندی.
اگر بعد از استفاده از این دارو احساس ناراحتی در قفسه سینه ، فک و گردن دارید ، با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین اگر پس از مصرف این دارو ، به طور ناگهانی دچار درد شدید شكم یا معده یا اسهال خونی شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده از سوماتریپتان به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروهای میگرنی برای 10 روز یا بیشتر در ماه ممکن است منجر به بد تر شدن سردرد شود.
مصرف بعضی از دارو ها هم زمان با سوماتریپتان ممکن است یک بیماری جدی به نام سندروم سروتونین ایجاد کند که شامل داروهایی است که برای درمان افسردگی تجویز می شوند. مانند :
- سیتالوپرام ،
- دلوکستین ،
- اسکلیتوپرام ،
- فلوکستین ،
- فلووکسامین ،
- الانزاپین ،
- پاروکستین ،
- سرترالین ،
- نلافاکسین ،
اگر دچار آشفتگی ، سردرگمی ، اسهال ، هیجان در صحبت کردن ، تب ، رفلکس های بیش فعالی ، هماهنگی ضعیف ، بیحسی ، لرز، عرق کردن ، لرزش ، تکان خوردن شدید که نمیتوانید کنترل کنید به پزشک خود اطلاع دهید. این علائم می تواند نشانه های سندرم سروتونین باشد.
اگر پس از مصرف دارو دچار مشکلات بینایی ، دشواری در خواندن و یا هر گونه تغییر در دید در طول زمان یا پس از درمان شدید ، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید. شاید لازم باشد چشم شما توسط چشم پزشک معاینه شود.
نوشیدن مشروبات الکلی می تواند سردرد شما را بدتر کند یا سردرد جدید ایجاد کند. افرادی که از سردرد شدید رنج می برند ، باید از نوشیدن الکل خودداری کنند.
بعضی از افراد در طی یا پس از حمله میگرن احساس سرگیجه یا خواب آلودگی می کنند. تا زمانی که احساس سرگیجه یا خواب آلودگی دارید ، رانندگی نکنید و از انجام کارهایی که نیاز به دقت زیاد دارند خودداری کنید.
بدون اطلاع پزشک معالج خود از مصرف سایر دارو ها ، حتی مکمل ها و ویتامین ها خودداری کنید.
درصورت استفاده از داروهای مکمل گیاهی و یا ویتامین ها به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی
هر دارویی با وجود مزایا در مورد درمان ممکن است عوارض جانبی هم بدنبال داشته باشد. عوارض جانبی جدی ممکن است در طول درمان با این دارو رخ دهد.
گاهی عوارض جانبی بدون هیچگونه پیش آگاهی اتفاق می افتند. اما اغلب علائم هشداردهنده وجود دارند.
عوارض جانبی کمترشایع
- درد ملایم قفسه سینه
- مشکل با بلع
- تنگی یا فشار در قفسه سینه یا گردن
- تپش قلب
- خارش پوست
عوارض جانبی نادر
- تغییردر رنگ پوست صورت
- درد شدید قفسه سینه
- تشنج
- تنفس سریع یا نامنظم
- تورم پلک ها ، ناحیه اطراف چشم ، صورت یا لب ها
- مشکل تنفسی
برخی از عوارض جانبی ممکن نیازی به مراقبت های پزشکی نداشته باشند. این عوارض جانبی ممکن است تا زمان سازگاری بدن با دارو در طول درمان باقی بمانند.
عوارض جانبی بیشترشایع
- سوزش ، ترشح ، یا درد در بینی
- تغییر در چشایی
- ناراحتی در فک ، دهان ، زبان ، گلو، بینی یا سینوس ها
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- احساس سرمای شدید
- احساس سوزش ، گرما ، بی حسی، فشار یا سوزش
- گر گرفتگی
- سرگردانی
- درد ، گرفتگی، یا سفتی عضلانی
- تهوع یا استفراغ
- طعم غیر معمولی یا ناخوشایند
عوارض جانبی کمترشایع
- احساس حرکت خود و محیط اطراف
- احساس چرخش
عوارض جانبی کمتر شایع یا نادر
- اضطراب
- احساس سوزش
- ناراحتی در حفره بینی و گلو
- احساس عمومی بیماری یا خستگی
- تغییرات دید
اگرمتوجه هرگونه عوارض جانبی دیگری شدید با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
تداخلات دارویی
اگر چه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند ، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگر تداخل دارویی داشته باشند.
در چنین مواردی ممکن است پزشک دوز دارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد. در صورتی که هر نوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده از این دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوز دارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد.
· Almotriptan
· Bromocriptine
· Dihydroergotamine
· Eletriptan
· Ergoloid Mesylates
· Ergonovine
· Ergotamine
· Frovatriptan
· Furazolidone
· Iproniazid
· Isocarboxazid
· Linezolid
· Methylene Blue
· Methylergonovine
· Methysergide
· Moclobemide
· Naratriptan
· Phenelzine
· Procarbazine
· Rasagiline
· Rizatriptan
· Safinamide
· Selegiline
· Tranylcypromine
استفاده از این دارو با هر یک ازدارو های زیر ممکن است خطر بعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد . اما استفاده از دو دارو به طورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد.
در چنین مواردی ممکن است پزشک دوز یک دار و یا هر دو دارو را عوض کند:
· Amineptine
· Amitriptyline
· Amitriptylinoxide
· Amoxapine
· Buprenorphine
· Citalopram
· Clomipramine
· Dasabuvir
· Desipramine
· Desvenlafaxine
· Dexfenfluramine
· Dibenzepin
· Dolasetron
· Doxepin
· Duloxetine
· Escitalopram
· Fentanyl
· Fluoxetine
· Fluvoxamine
· Granisetron
· Imipramine
· Levomilnacipran
· Lofepramine
· Lorcaserin
· Melitracen
· Meperidine
· Milnacipran
· Mirtazapine
· Nefazodone
· Nortriptyline
· Opipramol
· Oxycodone
· Palonosetron
· Paroxetine
· Protriptyline
· Reboxetine
· Sertraline
· Sibutramine
· St John's Wort
· Tapentadol
· Tianeptine
· Tramadol
· Trazodone
· Trimipramine
· Venlafaxine
· Vilazodone
· Vortioxetine
تداخلات دارویی دیگر
بعضی از داروها را نباید با غذا و یا در نزدیکی وقت غذا و یا با غذا های خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل دارویی پیش بیاید.
استفاده از الکل یا سیگار در هنگام مصرف بعضی از دارو ها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگری ممکن است بر روی استفاده از این دارو اثرگذارباشد. وجود هر گونه مشکل پزشکی دیگری از قبیل موارد زیر را به اطلاع پزشک خود برسانید:
- آنژین (درد قفسه سینه)
- آریتمی (مشکل ریتم قلب)
- میگرن Basilar (میگرن با مشکلات بینایی و شنوایی) ، یا سابقه آن
- حمله قلبی ، یا سابقه آن
- مشکلات قلبی یا رگ های خونی
- میگرن همی پلژی (میگرن همراه با نوعی فلج) ، یا سابقه آن
- فشار خون بالای کنترل نشده
- بیماری روده ای ایسکمیک
- بیماری کبدی شدید
- بیماری عروقی محیطی
- سکته مغزی ، یا سابقه آن
- حمله ایسکمیک گذرا (TIA) ، یا سابقه آن
- سندرم وولف پارکینسون سفید (مشکل ریتم قلب) - در بیماران مبتلا به این بیماری نباید استفاده شود.
- مشکلات خونریزی
- مشکلات بینایی
- اختلالات CNS
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- تشنج یا صرع ، یا سابقه آن
- خونریزی معده یا روده . با احتیاط استفاده کنید. ممکن است این بیماری بدتر شود
- بیماری عروق کرونر، یا سابقه خانوادگی
- دیابت
- هیپرکلسترولمی (کلسترول بالا در خون)
- فشار خون بالا
- چاقی
- سندرم ریودو . با احتیاط استفاده کنید. ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی خاص قرار بگیرید.