سم بوتولینوم (تزریقی)

سم بوتولینوم برای درمان پوزیشن غیر طبیعی سر و درد گردن که ناشی از دیستونی گردن می شود (اسپاسم های عضلانی شدید گردن)، استفاده می شود. از سم بوتولینوم نیز در زمینه زیبایی و برای بهبود خطوط عمیق و چین و چروک صورت و ابرو استفاده می شود. از این دارو همچنین  برای درمان اسپاسم اندام فوقانی در بزرگسالان استفاده می شود.

این دارو بر روی سیستم عصبی اثر میکند و عضلات را شل می کند .

این دارو فقط با نسخه دکتر و در اشکال زیر موجود است:

پودر محلول در آب
 

در تصمیم گیری برای استفاده، بهتر است خطرات مربوط به این داروی مورد نظر گرفته شوند و در مقابل مزیت های آن قرار گیرند. این تصمیم توسط پزشک و شما گرفته می شود. برای این دارو، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرند: 

آلرژی وحساسیت

اگر تاکنون واکنش غیرعادی و آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، با پزشک خود در میان بگذارید.  به علاوه هرگونه حساسیت دیگر، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به مواد نگهدارنده و حساسیت به حیوانات، را به پزشک خود اطلاع دهید. برای محصولات غیر تزریقی، دستورالعمل روی بسته بندی و ترکیبات دارو را با دقت مطالعه کنید.

اطفال

مطالعات مناسبی در رابطه سن با اثرات سم بوتولینوم در کودکان مبتلا به دیستونی گردن یا اسپاسم اندام فوقانی انجام نشده است. ایمنی و اثر بخشی دارو ثابت نشده است.

استفاده از سم بوتولینوم برای درمان خطوط پیشانی در کودکان توصیه نمی شود.

سالمندان

اگر چه مطالعات مناسب در رابطه سن با اثرات سم بوتولینوم درسالمندان انجام نشده است، هیچ مشکل و محدودیتی در رابطه بااستفاده این دارو در سالمندان انتظار نمی رود. در سالمندان  با احتیاط و حداقل میزان ممکن بکار رود.

دوران بارداری

مطالعات حیوانی اثر سوء نشان داده اند و هیچ مطالعات کافی در زنان باردار وجود ندارد.

دوران شیردهی و مادران شیرده

هیچ مطالعات کافی در زنان برای تعیین خطر نوزاد با مصرف این دارو در دوران شیردهی وجود ندارد.قبل از مصرف این دارو در حالی که تغذیه با شیر مادرانجام میشود منافع بالقوه در برابر خطرات بالقوه باید تخمین زده شود.

تداخلات دارویی

 گرچه برخی داروها نباید همزمان با یکدیگر مصرف شوند، اما برخی موارد وجود دارند که با وجود تداخلات دارویی، بهتر است که به طور همزمان استفاده شوند. در اینگونه موارد پزشک به بیمار توصیه می کند که میزان مصرف داروها را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را به وی گوش زد می کند. به هرحال هر داروی دیگری که مصرف می کنید (تجویز شده توسط پزشک یا داروهای موجود در بازار) را به پزشک خود اطلاع دهید. 

تداخلات دارویی دیگر

برخی داروها نباید موقع صرف غذا یا  نزدیک به این زمان مصرف شوند. به علاوه ممکن است خوردن برخی غذاها و مصرف تنباکو و الکل در زمان تجویز این داروممنوع میباشد. در رابطه با تمام این محدودیت های دارویی و غذایی با پزشک متخصص خود مشورت کنید. استعمال همزمان داروها ممکن است بهترین گزینه درمانی برای بیمار به شمار آید. در صورت استعمال هر داروی مشخص، پزشک ممکن است میزان یکی از داروهای تجویز شده را تغییر دهد.   

سایر مشکلات پزشکی

وجود مشکلات دارویی دیگر نیز بر روی اثربخشی این دارو تاثیر خواهد داشت. هرگونه مشکل پزشکی را با دکتر خود در میان بگذارید، به ویژه وجود موارد زیر:

اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (بیماری لو گرینگ) 
مشکلات پوستی
سندرم لامبرت ایتون (اختلال عصبی-عضلانی)
نوروپاتی موتور (مشکلات عضلانی و عصبی)
گراو میاستنی (ضعف شدید عضلانی)
پوست چرب، ضخیم 
جراحی بر روی صورت، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی تر افزایش یابد.
مشکلات تنفسی (به عنوان مثال، آسم، آمفیزم)
اختلال در بلع
پتوز (افتادگی پلک) با احتیاط استفاده نمایید . ممکن است این بیماری را تشدید کند.
آلرژی به شیر گاو
عفونت در نواحی تزریقی ، در بیماران با این شرایط نباید استفاده شود.
 

 این دارو توسط پزشک برای بهبود وضعیت فعلی شما تجویزشده است. بیش از حد وبیش از زمانی که  این دارو تجویز شده است،استفاده ننمایید.  
این دارو باید توسط دکتر و در بیمارستان یا درمانگاه تزریق شود . این دارو باید در عضلات تزریق شود .

میزان مصرف

 بیمار می بایست طبق دستور العمل پزشک یا راهنمایی های موجود بر روی برچسب دارو اقدام به استفاده و مصرف دارو کند. مقدار داروی مصرفی به شدت بیماری و قدرت اثربخشی دارو بستگی دارد. تعداد دفعاتی که دارو در طی روز دریافت می شود، فاصله زمانی میان هر بار مصرف کپسول و دوره زمانی تعیین شده و مجاز برای استفاده از دارو به شدت بیماری و نوع دارو بستگی بسیار دارد.

در صورت فراموش کردن یک وعده ی دارویی چه کنیم؟

اگر بیمار، یک نوبت دارو را فراموش کند، به‌محض یادآوری، باید آن را مصرف کند. اگر نزدیک نوبت بعدی باشد، باید نوبت بعدی را حذف کند و سپس به برنامۀ داروییِ منظم‌خود بازگردد. مقدار دارو را نباید دوبرابر کرد.

در هنگام استفاده ی بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟

در این شرایط به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نموده و چنانچه وضعیت بیمار بحرانی گشته و قادر به تنفس نمیباشد با مرکز فورییت های پزشکی تماس بگیرید.

در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟

تا زمانیکه کتر معالجتان به شما رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.

شیوه ی نگهداری از دارو

از قرار دادن دارو در معرض نور مستقیم خورشید، رطوبت و آتش خودداری کنید. 
دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید. 
از مصرف داروهای تاریخ گذشته و قدیمی پرهیز کنید.
 دارو در یخچال نگهداری شود.
از پزشک معالج خود سئوالاتی راجع به نحوه ی دور ریزی داروهای بی مصرف مطرح کنیم. 
 

مصرف‌کنندۀ دارو باید به‌طور منظم به پزشک خود مراجعه کند تا بهبود او را زیر نظر داشته‌باشد.
واکنش عضلات جدی در عرض چند ساعت تا چند هفته پس از دریافت این دارو گزارش شده است. اگر دچار ضعف عضلانی و یا مشکل با بلع، صحبت کردن، و یا در تنفس شدید ، به دکتر مراجعه نمایید . در برخی شرایط ، این مشکلات می تواند حیات را تهدید کنند و ممکن است درمان در بیمارستان یا درمانگاه انجام شود.

این دارو ممکن است باعث تضعیف ماهیچه ها و مشکلات بینایی شود .بهنگام مصرف این دارو  از رانندگی، کار با ماشین آلات و یا انجام هر چیز دیگری که نیاز به هشیاری دارد ، اجتناب نمایید .

بدون مشورت با پزشک از داروهای دیگر استفاده نکنید که این شامل داروهای با نسخه یا بدون نسخه [OTC] و مکمل های گیاهی یا ویتامین ها می شود .
 

به همراه تاثیرات مفید، هر دارو دارای اثرات ناخواسته ای نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت مشاهده ی هرکدام از آنها درمان های فوری نیاز خواهد بود. در صورتی که هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: 
عوارض شایع

مشکل با بلع یا صحبت کردن
خشونت صدا
درد عضلات یا استخوان 
ضعف عضلانی
گلو درد
تغییرات صدا

عوارض غیرشایع

تاول، سوزش، پوسته پوسته شدن و خشکی پوست
بدن درد 
لرز
سرفه
تولید خلط بهمراه سرفه 
اسهال
مشکلات تنفسی
احتقان گوش
تب
احساس ضعف عمومی
سردرد
خارش، پوسته پوسته شدن، قرمزی شدید، درد یا تورم پوست
درد مفاصل
از دست دادن اشتها
از دست دادن صدا
درد عضلانی
حالت تهوع
لرز
عطسه
سفتی عضلات
گرفتگی  یا آبریزش بینی
تعریق
تنگی در قفسه سینه
بی خوابی
خستگی یا ضعف غیر معمول
استفراغ

عوارض ناشناخته

سوزش ، خارش، بی حسی، سوزن سوزن شدن پوست
گرگرفتگی و یا قرمزی پوست
فلج قسمتی از صورت
گرمی غیر عادی پوست 
برخی عوارض جانبی نیازی به درمان ندارند و پس از مطابقت بدن با دارو، به خودی خود برطرف می شوند. به علاوه پزشک می تواند روش هایی برای مقابله و پیشگیری از بروز این عوارض ارائه دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر برای شما ایجاد مشکل کرده و یا پس از گذشت زمان برطرف نشدند، به پزشک خود مراجعه کنید.

عوارض شایع 

خونریزی، تاول، سوزش، سرما، تغییر رنگ پوست، احساس فشار، کهیر، عفونت، التهاب، خارش، بی حسی، درد، التهاب پوست، قرمزی، زخم، درد، سوزش، تورم، حساسیت ، احساس سوزن سوزن شدن، زخم و یا گرما در محل تزریق
تاری دید
کاهش دید
دوبینی
خشکی چشم
خشکی دهان
چشم درد
خارش چشم

عوارض غیرشایع 

سرگیجه
افتادگی پلک بالا
درد یا حساسیت در اطراف چشم و استخوان های گونه
تورم پلک

عوارض ناشناخته

تغییر در دید
مشکل دید در شب
سرگیجه یا سبکی سر
افزایش حساسیت چشم به نور خورشید
احساس سرگیجه

پس از استفاده این دارو عوارض دیگری هم ممکن است مشاهده شود که در اینجا ذکر نشده است در صورت مشاهده ی هرگونه علائم خطرناک به پزشک مراجعه کنید.