داکاربازین(داخل وریدی)
Dacarbazine (Intravenous Route, Injection Route)
دارو شناسی
داکاربازین متعلق به گروهی از داروها به نام آلکیله کننده است . از این دارو برای درمان سرطان سیستم لنفاوی و ملانوم بدخیم ( نوعی سرطان پوست) استفاده می شود. همچنین ممکن است برای درمان انواع دیگر سرطانها استفاده شود، که توسط دکتر تعیین می شود.
داکاربازین در رشد سلول های سرطانی تداخل ایجاد می کند و در نهایت آنها را از بین می برد. بهنگام مصرف این دارو ممکن است ریزش مو رخ دهد ، که این مسئله ممکن است باعث نگرانی شود . بعد از استفاده دارو برخی از اثرات ممکن است برای ماه ها یا سال رخ ندهد .
قبل شروع داکاربازین برای درمان ، شما و دکتر معالج باید در مورد مزایا و معایب دارو صحبت کنید .
داکاربازین در بیماران خاص با شرایط پزشکی زیر استفاده می شود:
سرطان سلول های جزایر ( بخشی از لوزالمعده)
بافت نرم سارکوم (سرطان عضلات، تاندونها، عروق خونی یا لنف، مفاصل)
داکاربازین تنها یا تحت نظارت فوری دکتر و در اشکال زیر موجود است:
پودر محلول در آب
پودر قابل تزریق
پیش از مصرف
در تصمیم گیری برای استفاده، بهتر است خطرات مربوط به این داروی مورد نظر گرفته شوند و در مقابل مزیت های آن قرار گیرند. این تصمیم توسط پزشک و شما گرفته می شود. برای این دارو، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرند:
آلرژی وحساسیت
اگر تاکنون واکنش غیرعادی و آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، با پزشک خود در میان بگذارید. به علاوه هرگونه حساسیت دیگر، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به مواد نگهدارنده و حساسیت به حیوانات، را به پزشک خود اطلاع دهید. برای محصولات غیر تزریقی، دستورالعمل روی بسته بندی و ترکیبات دارو را با دقت مطالعه کنید.
اطفال
این دارو تنها برروی بیماران بزرگسال تست شده است و اطلاعاتی در مقایسه با استفاده از داکاربازین در کودکان نسبت به گروه های سنی دیگر وجود ندارد.
سالمندان
بسیاری از داروها به طور خاص در افراد مسن مطالعه نشده است. بنابراین، مشخص نیست که آیا این دارو دقیقا به همان شیوه که در افراد جوان اثر می کند در سالمندان هم به همان گونه اثر بخشی دارد یا نه . اطلاعاتی در مورد استفاده از داکاربازین در افراد سالمند وجود ندارد.
دوران بارداری
مطالعات حیوانی اثر سوء نشان داده اند و هیچ مطالعات کافی در زنان باردار وجود ندارد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات کافی در مورد استفاده از این دارو در دوران شیردهی و تهدید نوزاد وجود ندارد . بهتر است قبل از استفاده این دارو به هنگام شیردهی خطرات مربوط به مصرف این دارو در مقابل مزیت های آن قرار گیرند.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها نباید همزمان با یکدیگر مصرف شوند، اما برخی موارد وجود دارند که با وجود تداخلات دارویی، بهتر است که به طور همزمان استفاده شوند. در اینگونه موارد پزشک به بیمار توصیه می کند که میزان مصرف داروها را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را به وی گوش زد می کند. به هرحال هر داروی دیگری که مصرف می کنید (تجویز شده توسط پزشک یا داروهای موجود در بازار) را به پزشک خود اطلاع دهید.
Rotavirus Vaccine, Live
Adenovirus Vaccine Type 4, Live
Adenovirus Vaccine Type 7, Live
Bacillus of Calmette and Guerin Vaccine, Live
Influenza Virus Vaccine, Live
Measles Virus Vaccine, Live
Mumps Virus Vaccine, Live
Poliovirus Vaccine, Live
Rubella Virus Vaccine, Live
Smallpox Vaccine
Typhoid Vaccine
Varicella Virus Vaccine
Yellow Fever Vaccine
استفاده این دارومعمولا با داروهای زیر توصیه نمیشود ، اما در شرایطی استعمال همزمان داروها ممکن است بهترین گزینه درمانی برای بیمار به شمار آید. در صورت استعمال هر داروی مشخص، پزشک ممکن است میزان یکی از داروهای تجویز شده را تغییر دهد.
Aldesleukin
تداخلات دارویی دیگر
برخی داروها نباید موقع صرف غذا یا نزدیک به این زمان مصرف شوند. به علاوه ممکن است خوردن برخی غذاها و مصرف تنباکو و الکل در زمان تجویز این داروممنوع میباشد. در رابطه با تمام این محدودیت های دارویی و غذایی با پزشک متخصص خود مشورت کنید. استعمال همزمان داروها ممکن است بهترین گزینه درمانی برای بیمار به شمار آید. در صورت استعمال هر داروی مشخص، پزشک ممکن است میزان یکی از داروهای تجویز شده را تغییر دهد.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات دارویی دیگر نیز بر روی اثربخشی این دارو تاثیر خواهد داشت. هرگونه مشکل پزشکی را با دکتر خود در میان بگذارید، به ویژه وجود موارد زیر:
آبله مرغان
هرپس زوستر (زونا)
عفونت ؛ داکاربازین توانایی بدن را در مقابله با عفونت کاهش می دهد.
بیماری های کلیوی
بیماری کبدی ؛ داکاربازین ممکن است به دلیل دفع آهسته از بدن اثرات جانبی را افزایش دهد.
نحوه مصرف
این دارو توسط پزشک برای بهبود وضعیت فعلی شما تجویزشده است. بیش از حد وبیش از زمانی که این دارو تجویز شده است،استفاده ننمایید.
داکاربازین گاهی اوقات همراه با برخی از داروهای دیگر تجویز می شود . اگر از ترکیبی از داروها استفاده می کنید ، بسیار مهم است که هر یک را در زمان مناسبی مصرف نمایید .
این دارو اغلب باعث تهوع، استفراغ، و از دست دادن اشتها می گردد . تزریق این دارو نیز ممکن است با احساس درد یا سوزش همراه باشد . گرچه ، مصرف این دارو از اهمیت بالایی برخوردار است ، حتی اگر احساس ناراحتی و یا بدی داشتید . پس از 1 یا 2 روز مصرف ، ناراحتی معده نیز کاهش می یابد . برای کاهش عوارض جانبی با پزشک معالج مشورت نمایید .
میزان مصرف
بیمار می بایست طبق دستور العمل پزشک یا راهنمایی های موجود بر روی برچسب دارو اقدام به استفاده و مصرف دارو کند. مقدار داروی مصرفی به شدت بیماری و قدرت اثربخشی دارو بستگی دارد. تعداد دفعاتی که دارو در طی روز دریافت می شود، فاصله زمانی میان هر بار مصرف کپسول و دوره زمانی تعیین شده و مجاز برای استفاده از دارو به شدت بیماری و نوع دارو بستگی بسیار دارد.
در صورت فراموش کردن یک وعده ی دارویی چه کنیم؟
اگر بیمار، یک نوبت دارو را فراموش کند، بهمحض یادآوری، باید آن را مصرف کند. اگر نزدیک نوبت بعدی باشد، باید نوبت بعدی را حذف کند و سپس به برنامۀ داروییِ منظمخود بازگردد. مقدار دارو را نباید دوبرابر کرد.
در هنگام استفاده ی بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این شرایط به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نموده و چنانچه وضعیت بیمار بحرانی گشته و قادر به تنفس نمیباشد با مرکز فورییت های پزشکی تماس بگیرید.
در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
تا زمانیکه کتر معالجتان به شما رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه ی نگهداری از دارو
از قرار دادن دارو در معرض نور مستقیم خورشید، رطوبت و آتش خودداری کنید.
دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید.
از مصرف داروهای تاریخ گذشته و قدیمی پرهیز کنید.
دارو در یخچال نگهداری شود.
از پزشک معالج خود سئوالاتی راجع به نحوه ی دور ریزی داروهای بی مصرف مطرح کنیم.
اقدامات احتیاطی
مصرفکنندۀ دارو باید بهطور منظم به پزشک خود مراجعه کند تا بهبود او را زیر نظر داشتهباشد.
بهنگام درمان با داکاربازین و پس از توقف درمان ، از انجام هر گونه واکسن بدون تایید دکتر خودداری نمایید . داکاربازین ممکن است مقاومت بدن را کاهش دهد و ممکن است سیستم ایمنی بدن پایین بیاید و دچار عفونت شوید .
بعلاوه ، افراد دیگری که با شما در یک خانواده زندگی می کنند نباید واکسن خوراکی فلج اطفال را مصرف کنند زیرا ویروس فلج اطفال را به شما منتقل می کنند. همچنین، از افرادی که واکسن خوراکی فلج اطفال در چند ماه گذشته مصرف کرده اند دوری کنید و یا به مدت طولانی در یک اتاق با آنها نمانید . اگر نمی توانید این اقدامات احتیاطی را انجام دهید ، باید ماسکی برروی بینی و دهان خود قرار دهید .
داکاربازین به طور موقت می تواند تعداد سلول های سفید خون را کاهش دهد و احتمال ابتلا به عفونت را افزایش دهد . همچنین می تواند تعداد پلاکتی که برای لخته شدن خون لازم است را کاهش دهد. در این صورت، باید اقدامات احتیاطی خاصی را برای کاهش خطر ابتلا به عفونت و خونریزی انجام داد :
از معاشرت با افراد مبتلا به عفونت خودداری کنید . اگر فکر می کنید دچار عفونت و یا تب یا لرز، سرفه یا گرفتگی صدا، کمر یا پهلو درد ، و مشکل در دفع ادرار شده اید سریعا به پزشک مراجعه نمایید .
اگر متوجه هر گونه خونریزی غیر معمول و یا کبودی؛ مدفوع قیری و یا سیاه ؛ خون در ادرار یا مدفوع؛ و یا لکه های قرمز بر روی پوست خود شدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید .
هنگام استفاده از مسواک ، نخ دندان، یا خلال دندان مراقب باشید. دکتر، دندانپزشک، یا پرستار ممکن است راه های دیگری را برای تمیز کردن دندانها و لثه ها توصیه کند . قبل از انجام هرگونه عمل جراحی دندانی با دکتر صحبت نمایید .
چشم و یا درون بینی خود را لمس نکنید مگر اینکه دستانتان را شسته باشید .
بهنگام استفاده از اشیاء تیز مانند تیغ ریش تراشی یا ناخن گیر یا قیچی مراقب باشید.
از انجام ورزش و یا شرایط دیگری که سبب کبودی یا آسیب دیدگی میشود بپرهیزید .
اگر داکاربازین به طور تصادفی از ورید که به داخل آن تزریق می شود ترشح کند ، ممکن است باعث زخم و آسیب دیدگی بافت آن قسمت شود . اگر متوجه قرمزی، درد یا تورم در محل تزریق شدید به دکتر یا پرستار اطلاع دهید.
عوارض جانبی
به همراه تاثیرات مفید، هر دارو دارای اثرات ناخواسته ای نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت مشاهده ی هرکدام از آنها درمان های فوری نیاز خواهد بود. در صورتی که هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض شایع
قرمزی، درد یا تورم در محل تزریق
عوارض غیر شایع
مدفوع قیری یا سیاه
خون در ادرار یا مدفوع
سرفه یا گرفتگی صدا، همراه با تب و لرز
تب یا لرز
درد در پشت یا پهلو همراه با تب یا لرز
درد و یا مشکل در دفع ادرار همراه با تب یا لرز
لکه های قرمز و کوچک بر روی پوست
خونریزی و یا کبودی غیر معمول
برخی عوارض جانبی نیازی به درمان ندارند و پس از مطابقت بدن با دارو، به خودی خود برطرف می شوند. به علاوه پزشک می تواند روش هایی برای مقابله و پیشگیری از بروز این عوارض ارائه دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر برای شما ایجاد مشکل کرده و یا پس از گذشت زمان برطرف نشدند، به پزشک خود مراجعه کنید.
عوارض نادر
تنگی نفس
دل درد
ورم کردن صورت
زردی چشم ها و یا پوست
در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید اگر هر کدام از عوارض جانبی زیر رخ داد:
عوارض نادر
زخم در دهان و بر روی لب
پس از استفاده این دارو عوارض دیگری هم ممکن است مشاهده شود که در اینجا ذکر نشده است در صورت مشاهده ی هرگونه علائم خطرناک به پزشک مراجعه کنید.