دگزامفتامین و آمفتامین(خوراکی)

ترکیب آمفتامین و دگزامفتامین برای درمان اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD) و حمله خواب (تمایل غیر قابل کنترل برای خواب و یا حملات ناگهانی در خواب عمیق) استفاده می شود. این دو دارو متعلق به گروهی از داروها به نام محرک سیستم عصبی (CNS) مرکزی هستند .

ترکیب آمفتامین و دگزامفتامین در درمان اختلال نقص توجه بیش فعالی برای افزایش توجه و کاهش بی قراری در بیمارانی که بیش از حد فعال هستند و نمی توانند به خوبی تمرکز کنند  و یا سریعا پریشان می شوند ، مورد استفاده قرار می گیرد . از این دارو به عنوان بخشی از یک برنامه درمان کامل که شامل درمان اجتماعی، آموزشی، و روانی است ، استفاده می شود.

این دارو فقط با نسخه دکتر و در اشکال زیر موجود است:

قرص
کپسول پیوسته رهش
 

در تصمیم گیری برای استفاده، بهتر است خطرات مربوط به این داروی مورد نظر گرفته شوند و در مقابل مزیت های آن قرار گیرند. این تصمیم توسط پزشک و شما گرفته می شود. برای این دارو، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرند: 

آلرژی وحساسیت

اگر تاکنون واکنش غیرعادی و آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، با پزشک خود در میان بگذارید.  به علاوه هرگونه حساسیت دیگر، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به مواد نگهدارنده و حساسیت به حیوانات، را به پزشک خود اطلاع دهید. برای محصولات غیر تزریقی، دستورالعمل روی بسته بندی و ترکیبات دارو را با دقت مطالعه کنید.

اطفال

اگر چه مطالعات مناسب در رابطه سن با اثرات ترکیب آمفتامین و ترکیب دگزامفتامین برای درمان ADHD در کودکان انجام نشده است، هیچ مشکل و محدودیتی در رابطه بااستفاده این دارو در کودکان انتظار نمی رود . با این حال، ایمنی و اثر بخشی دارو در کودکان کمتر از 6 سال (کپسول آهسته رهش) و یا کودکان کمتر از 3 سال (قرص) مشخص نشده است.
سالمندان

مطالعات مناسبی در رابطه سن با اثرات ترکیب آمفتامین و دگزامفتامین در سالمندان انجام نشده است.

دوران بارداری

مطالعات حیوانی اثر سوء نشان داده اند و هیچ مطالعات کافی در زنان باردار وجود ندارد.

دوران شیردهی و مادران شیرده

مطالعات انجام شده در زنان در دوران شیردهی نشان داده است که  تغذیه نوزاد با شیر مادر مضر میباشد. یک جایگزین برای این دارو باید تجویزشود و یا  باید تغذیه با شیر مادر بهنگام استفاده از این دارو متوقف شود.

تداخلات دارویی

 گرچه برخی داروها نباید همزمان با یکدیگر مصرف شوند، اما برخی موارد وجود دارند که با وجود تداخلات دارویی، بهتر است که به طور همزمان استفاده شوند. در اینگونه موارد پزشک به بیمار توصیه می کند که میزان مصرف داروها را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را به وی گوش زد می کند. به هرحال هر داروی دیگری که مصرف می کنید (تجویز شده توسط پزشک یا داروهای موجود در بازار) را به پزشک خود اطلاع دهید. 
Clorgyline
Furazolidone
Iproniazid
Isocarboxazid
Linezolid
Methylene Blue
Moclobemide
Nialamide
Pargyline
Phenelzine
Procarbazine
Rasagiline
Safinamide
Selegiline
Sibutramine
Toloxatone
Tranylcypromine
Acetazolamide
Benzthiazide
Chlorothiazide
Chlorpromazine
Citalopram
Diazoxide
Donepezil
Furazolidone
Hydrochlorothiazide
Hydroflumethiazide
Hydroxytryptophan
Polythiazide
Safinamide
Sodium Bicarbonate
Trichlormethiazide
XipamideGuanethidine

تداخلات دارویی دیگر

برخی داروها نباید موقع صرف غذا یا  نزدیک به این زمان مصرف شوند. به علاوه ممکن است خوردن برخی غذاها و مصرف تنباکو و الکل در زمان تجویز این داروممنوع میباشد. در رابطه با تمام این محدودیت های دارویی و غذایی با پزشک متخصص خود مشورت کنید. استعمال همزمان داروها ممکن است بهترین گزینه درمانی برای بیمار به شمار آید. در صورت استعمال هر داروی مشخص، پزشک ممکن است میزان یکی از داروهای تجویز شده را تغییر دهد.   

سایر مشکلات پزشکی

وجود مشکلات دارویی دیگر نیز بر روی اثربخشی این دارو تاثیر خواهد داشت. هرگونه مشکل پزشکی را با دکتر خود در میان بگذارید، به ویژه وجود موارد زیر:
اضطراب شدید 
سردرگمی شدید
تصلب شرایین
بیماری عروق کرونر
سوء مصرف مواد مخدر
گلوکوم 
حمله قلبی
نارسایی قلبی
قلب یا رگ های خونی بیماری (به عنوان مثال، کاردیومیوپاتی) 
مشکلات ریتم قلب (به عنوان مثال، آریتمی بطنی) 
فشار خون بالا ،متوسط تا شدید
پرکاری تیروئید (تیروئید پر کار) 
سکته مغزی
تنش شدید، در بیماران با این شرایط نباید استفاده شود.
اختلال دو قطبی (بیماری جنون ادواری)
مشکلات رگ های خونی (به عنوان مثال، بیماری رینود) 
افسردگی
فشار خون بالا 
روان پریشی (بیماری های روانی)
تشنج
مشکلات تیروئید 
سندرم یا سابقه خانوادگی تورت، با احتیاط استفاده کنید. ممکن است شرایط را بدتر کند.

 این دارو توسط پزشک برای بهبود وضعیت فعلی شما تجویزشده است. بیش از حد وبیش از زمانی که  این دارو تجویز شده است،استفاده ننمایید.  
اگر بیش از حد از این دارو استفاده کنید، ممکن است تبدیل به عادت شود. اگراحساس می کنید که این دارو بعد از گذشت چند هفته به درستی اثر نمیکند، دوز را افزایش ندهید و در وهله اول با دکتر تماس بگیرید.
این دارو همراه یک بروشور برای راهنمای دارو آمده است.این دستورالعمل ها را با دقت بخوانید و دنبال کنید. اگر هر گونه سوالی داشتید از دکتر خود بپرسید .
اگر فکر می کنید پس از سپری شدم چندین هفته این دارو به درستی اثر نمی کند ، دوز مصرفی را افزایش ندهید و ایم موضوع را با دکتر در میان بگذارید .

قرص را به طور منظم در صبح و اوایل بعد از ظهر مصرف نمایید . اگر قرص را در بعدازظهر مصرف کنید، ممکن است باعث مشکلات خواب شبانه شود .

اگر از کپسول پیوسته رهش استفاده می کنید :

می توان  کپسول را با یا بدون غذا میل کنید.
اگرنمی توانید کپسول را قورت دهید، به دقت آن را باز کنید وسپس آنرا با سیب مخلوط کرده  و مصرف نمایید . 
بهترین زمان مصرف کپسول پیوسته رهش در صبح است. مصرف این دارو در بعد از ظهر یا شب می تواند باعث بی خوابی شود.
کپسول پیوسته رهش را ببلعید و از جویدن ، بازکردن و شکستن کپسول اجتنناب کنید. 

میزان مصرف

 بیمار می بایست طبق دستور العمل پزشک یا راهنمایی های موجود بر روی برچسب دارو اقدام به استفاده و مصرف دارو کند. مقدار داروی مصرفی به شدت بیماری و قدرت اثربخشی دارو بستگی دارد. تعداد دفعاتی که دارو در طی روز دریافت می شود، فاصله زمانی میان هر بار مصرف کپسول و دوره زمانی تعیین شده و مجاز برای استفاده از دارو به شدت بیماری و نوع دارو بستگی بسیار دارد.

اشکال خوراکی (کپسول پیوسته رهش):
برای ADHD:
بزرگسالان : 20 میلی گرم یک بار در روز در صبح . در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند.
نوجوانان 13 تا 17 سال : در ابتدا، 10 میلی گرم یک بار در روز در صبح . در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند.
کودکان 6 تا 12 سال : در ابتدا، 10 میلی گرم یک بار در روز در صبح . در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 30 میلی گرم در روز نیست.
در کودکان کمتر از 6 سال : استفاده و دوزمصرفی باید توسط دکتر تعیین شود.

اشکال خوراکی (قرص):
برای ADHD:
بزرگسالان و کودکان 6 سال و بزرگتر : در ابتدا، 5 میلی گرم  یک یا دو بار در روز. در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند.
 
کودکان 3 تا 5 سال : در ابتدا، 2.5 میلی گرم یک بار در روز . در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند.
کودکان کمتر از 3 سال : استفاده از این دارو توصیه نمی شود.

برای حمله خواب:
بزرگسالان و کودکان 12 سال و برزگتر : در ابتدا، 10 میلی گرم در روز، منقسم در 2 دوز. در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند.
کودکان 6 تا 12 سال : در ابتدا، 5 میلی گرم در روز . در صورت نیاز ممکن است دکتر دوز مصرفی را تنظیم کند.
در کودکان کمتر از 6 سال : استفاده و دوز مصرفی باید توسط دکتر تعیین شود.

در صورت فراموش کردن یک وعده ی دارویی چه کنیم؟

اگر بیمار، یک نوبت دارو را فراموش کند، به‌محض یادآوری، باید آن را مصرف کند. اگر نزدیک نوبت بعدی باشد، باید نوبت بعدی را حذف کند و سپس به برنامۀ داروییِ منظم‌خود بازگردد. مقدار دارو را نباید دوبرابر کرد.

در هنگام استفاده ی بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟

در این شرایط به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نموده و چنانچه وضعیت بیمار بحرانی گشته و قادر به تنفس نمیباشد با مرکز فورییت های پزشکی تماس بگیرید.

در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟

تا زمانیکه کتر معالجتان به شما رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.

شیوه ی نگهداری از دارو

از قرار دادن دارو در معرض نور مستقیم خورشید، رطوبت و آتش خودداری کنید. 
دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید. 
از مصرف داروهای تاریخ گذشته و قدیمی پرهیز کنید.
 دارو در یخچال نگهداری شود.
از پزشک معالج خود سئوالاتی راجع به نحوه ی دور ریزی داروهای بی مصرف مطرح کنیم. 
 

مصرف‌کنندۀ دارو باید به‌طور منظم به پزشک خود مراجعه کند تا بهبود او را زیر نظر داشته‌باشد.
ترکیب  آمفتامین و دگزامفتامین را با مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAO) (به عنوان مثال، ایزوکاربوکسازید [Marplan®]، فنلزین [Nardil®]، سلجیلین [Eldepryl®]، ترانیل سیپرومین [Parnate®]) مصرف نکنید . در طول 2 هفته پس از توقف مهار کننده MAO  ، مصرف این دارو را آغاز نکنید . اگر بیش از 2 هفته صبر نکنید و این داروها را همزمان با هم مصرف کنید ، ممکن است باعث گیجی، بی قراری، سردرد، بی قراری، معده یا روده درد ، افزایش  درجه حرارت بدن  ، فشار خون بالا، یا تشنج شدید شود .

دکترتان را در مورد تمام داروهایی که مصرف مینمایید مطلع نمایید، از جمله داروهای با نسخه و بدون نسخه داروها ومکمل های غذایی، داروهای گیاهی و یا دارو برای کنترل اشتها، آسم، سرماخوردگی، سرفه، تب یونجه و مشکلات سینوس.

این دارو ممکن است باعث مشکلات جدی قلب یا رگ های خونی  شود. این ممکن است به احتمال زیاد در بیمارانی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند رخ دهد. اگر دچار درد قفسه سینه، تنگی نفس، یا غش بهنگام مصرف این دارو شدید بلافاصله به دکتر مراججعه نمایید.

در مدت درمان با این دارو ممکن است با واکنش های جدی روبرو شوید . بلافاصله بعد از مشاهده علائم، خواب آلود گی ،گیجی ، نیمه هشیاری به دکتر مراجعه نمایید. باید در رانندگی و کار با وسایل خطرناک و وسایلی که به دقت نیاز دارند، احتیاط کرد. برخی افراد در طی مصرف این دارو دچار خواب‌آلودگی و کاهش سطح هشیاری می‌شوند

اگر دچار تاری دید، مشکل در خواندن، و یا هر تغییر دیگری دردید در طول یا پس از درمان رخ داد ، بلافاصله به دکتر مراجعه نمایید. دکتر ممکن است شما را به یک چشم پزشک (دکتر چشم) ارجاع دهید.

 اگرمتوجه هر گونه تغییررفتار غیر معمول  مانند افزایش پرخاشگری، خصومت، تحریک پذیری، و یا افکار خودکشی شدید به دکتر مراجعه نمایید. 

اگر با استفاده از این دارو برای یک مدت طولانی  دچار وابستگی ذهنی یا جسمی شدید ، این موضوع را به دکترتان اطلاع دهید . برخی از نشانه های وابستگی ممکن است:

میل شدید و یا نیاز به ادامه مصرف دارو.
نیاز به افزایش میزان دارو برای دریافت اثرات قبل.
پس از قطع دارو  متوجه علائم زیر شدن:
 افسردگی، تهوع یا استفراغ، گرفتگی معده یا درد، لرزش، یا خستگی و یا ضعف غیر معمول.

این دارو ممکن است باعث رشد کند در کودکان شود. اگر کودکتان از این دارواستفاده میکند ، برای اطمینان ممکن است دکتر قد و وزن کودک را خود را برای کنترل رشد بررسی نماید.

این دارو ممکن است باعث یک بیماری به نام پدیده رینود شود. اگردچار سوزن سوزن شدن یا درد در انگشتان دست و پا ، رنگ پریدگی و یا احساس سرما در نوک انگشتان دست و پا و یا تغییر رنگ پوست در انگشتان دست شدید، به دکتر خود اطلاع دهید.

اگر  از این دارو در دوزهای زیاد برای یک مدت طولانی استفاده میکنید ،یکدفعه مصرف دارو را برای اولین بارو بدون مشورت با دکتر متوقف نکنید . دکتر شما ممکن است بخواهد به تدریج مقدار مصرف را قبل از توقف آن به طور کامل، کاهش دهد.

به همراه تاثیرات مفید، هر دارو دارای اثرات ناخواسته ای نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت مشاهده ی هرکدام از آنها درمان های فوری نیاز خواهد بود. در صورتی که هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: 
عوارض شایع

درد مثانه
ادرار خونی یا ابری
مشکل یا سوزش در دفع ادرار
ضربان قلب نامنظم و سریع، تپش
نیاز مکرر به دفع ادرار
کمر یا پهلو درد 

عوارض غیرشایع

علائمی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا 
سرفه یا گرفتگی صدا
تب یا لرز

عوارض ناشناخته 

تاول پوستی یا شل شدن پوست
درد قفسه سینه یا احساس ناراحتی
گیجی
تشنج
ادرار تیره رنگ
اسهال
اشکال در تنفس
مشکل با زبان
عدم وجود بلع
سرگیجه
دوبینی
غش
سردرد
ناتوانی در حرکت بازوها، پاها، و یا عضلات صورت
عدم توانایی در صحبت
خارش
درد مفاصل و عضلات
تورم در صورت، پلک ها، لب ها، زبان، گلو، دست ها، پاها و یا اندام های جنسی
از دست دادن کنترل مثانه
گرفتگی عضلانی یا اسپاسم
درد یا سفتی عضلانی 
اسپاسم عضلانی و یا حرکات تند و سریع همه اندام ها
حالت تهوع
درد و ناراحتی در بازوها، فک، پشت، یا گردن
ضایعات پوستی قرمز، اغلب با یک مرکز بنفش
قرمزی و یا تحریک چشم
دیدن، شنیدن، و یا احساس چیزهایی که وجود ندارد،
بثورات پوستی
کندی در صحبت کردن
گلو درد
زخم، و یا لکه های سفید در دهان یا روی لب
از دست دادن ناگهانی هوشیاری
تعریق
تورم پا یا ساق پا
تنگی در قفسه سینه
حرکات کنترل نشده (تیک)
خستگی یا ضعف غیر معمول
استفراغ
برخی عوارض جانبی نیازی به درمان ندارند و پس از مطابقت بدن با دارو، به خودی خود برطرف می شوند. به علاوه پزشک می تواند روش هایی برای مقابله و پیشگیری از بروز این عوارض ارائه دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر برای شما ایجاد مشکل کرده و یا پس از گذشت زمان برطرف نشدند، به پزشک خود مراجعه کنید.

عوارض شایع

اضطراب
خشکی دهان
فقدان یا از دست دادن قدرت
دل درد
کاهش وزن

عوارض ناشناخته

یبوست
کاهش علاقه در مقاربت جنسی
ناتوانی در داشتن و یا نگه داشتن نعوظ
از دست دادن توانایی ، میل  و یا عملکرد جنسی 
حرکات تکراری کنترل نشده زبان، لب ها، صورت، بازوها، پاها 

پس از استفاده این دارو عوارض دیگری هم ممکن است مشاهده شود که در اینجا ذکر نشده است در صورت مشاهده ی هرگونه علائم خطرناک به پزشک مراجعه کنید.