واکسن هپاتیت A و هپاتیت B

ترکیب واکسن هپاتیت A و هپاتیت B برای پیشگیری از عفونت ناشی از ویروس هپاتیت A و B استفاده می شود. واکسن باعث می شود بدن در مقابل بیماری آنتی بادی های محافظ خود را تولید کند. 
هپاتیت A یک بیماری جدی کبدی است که ممکن است منجر به مرگ شود. عامل این بیماری ویروس هپاتیت A یا HAV می باشد و اکثر اوقات از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می شود. به علاوه تماس نزدیک با فرد بیمار (به عنوان مثال زندگی با فرد بیمار در یک خانه) نیز باعث انتقال بیماری می شود. گرچه برخی افراد مبتلا به این ویروس بیمار به نظر نمی رسند، اما به هرحال می توانند باعث انتشار آن شوند. 
میزان شیوع هپاتیت A در کشورهایی که دارای سیستم بهداشتی قوی و آب سالم هستند، بسیار کمتر است. به هرحال در کشورهایی که بهداشت مناسبی ندارند، میزان شیوع این بیماری بیشتر می باشد. اگر قصد سفر به برخی مناطق خاص را دارید، واکسن هپاتیت A را به هیچ عنوان فراموش نکنید. 
عامل بروز هپاتیت B نیز ویروس هپاتیت B یا HBV می باشد و از طریق تماس با مایعات و ترشحات بدن، مانند خون، بزاق، مایع منی، ترشحات واژن، سوزن یا سرنگ مشترک و یا از مادر به فرزند انتقال پیدا می کند. ترکیب واکسن هپاتیت A و B برای تمام افرادی بالای 18 سال که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند، توصیه می شود. به علاوه افرادی که به مناطق زیر سفر می کنند، حتما باید از این واکسن استفاده کنند: 
•    افریقا
•    امریکای مرکزی و جنوبی
•    آسیای جنوبی و جنوب شرقی (به جز ژاپن)
•    کارائیب
•    خاورمیانه 
•    اتحاد جماهیر شوروی سابق
ترکیب واکسن هپاتیت A و B برای افراد زیر توصیه می شود: 
•    افراد ارتشی
•    افرادی که در مناطق پرخطر زندگی می کنند یا قصد سفر به این مناطق را دارند. 
•    افرادی که فعالیت های جنسی پرخطر انجام می دهند.
•    افرادی که از داروهای تزریق مواد مخدر غیرقانونی استفاده می کنند. 
•    افرادی که در اماکن پرخطر مانند آزمایشگاه کار می کنند، پلیس ها، افرادی که کمک های پزشکی یا کمک های اولیه انجام می دهند. 
•    افرادی که در مهدکودک ها، مراکز تادیبی و اماکن ترک اعتیاد و الکل و بیماران و کارمندان واحدهای همودیالیز کار می کنند. 
•    افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به عفونت HBV هستند و یا کسانی که ارتباط مستقیم با فرد مبتلا به هپاتیت A یا B دارند. 
•    افراد مبتلا به هموفیلی
•    افراد مبتلا به بیماری های مزمن کبدی 
این واکسن فقط تحت نظارت مستقیم پزشک تزریق می شود و به شکل سوسپانسیون موجود می باشد. 

در تصمیم گیری برای تزریق واکسن، بهتر است خطرات مربوط به این واکسن مورد نظر گرفته شوند و در مقابل مزیت های آن قرار گیرند. این تصمیم توسط پزشک و شما گرفته می شود. برای این واکسن، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرند: 
حساسیت 
اگر تاکنون واکنش غیرعادی و آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، با پزشک خود در میان بگذارید.  به علاوه هرگونه حساسیت دیگر، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به مواد نگهدارنده و حساسیت به حیوانات، را به پزشک خود اطلاع دهید. برای محصولات غیر تزریقی، دستورالعمل روی بسته بندی و ترکیبات دارو را با دقت مطالعه کنید. 
اطفال
بررسی های اخیرا انجام شده بر روی تزریق این واکسن بر روی کودکان، هیچ محدودیتی را در رابطه با استفاده از آن برای کودکان نشان نداده است. ایمنی و اثر بخشی این واکسن تارکیبی تایید نشده است. 
سالمندان 
تحقیقاتی در مورد تاثیر واکسن ترکیبی هپاتیت A و B در سالمندان انجام نشده است. با این حال مشکل خاصی در این گروه سنی نیز گزارش نشده است. 
بارداری
بررسی های انجام شده بر روی نمونه های حیوانی نشان داده اند که این دارو در دوران بارداری دارای تاثیر معکوس می باشد، اما مطالعات کافی در رابطه با تاثیر آن بر روی نمونه های انسانی در دوران بارداری انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده 
تحقیقات کافی در مورد تاثیر این واکسن بر روی نوزاد در دوران شیردهی انجام نشده است. بهتر است قبل از مصرف این واکسن خطرات و مزایای مصرف آن را در کنار یکدیگر قرار داده و مورد مقایسه قرار دهید 
تداخلات دارویی 
گرچه برخی داروها نباید همزمان با یکدیگر مصرف شوند، اما برخی موارد وجود دارند که با وجود تداخلات دارویی، بهتر است که به طور همزمان استفاده شوند. در اینگونه موارد پزشک به بیمار توصیه می کند که میزان مصرف داروها را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را به وی گوش زد می کند. به هرحال هر داروی دیگری که مصرف می کنید (تجویز شده توسط پزشک یا داروهای موجود در بازار) را به پزشک خود اطلاع دهید.
دیگر تداخلات دارویی
برخی داروها نباید موقع صرف غذا یا نزدیک به نزدیک به این زمان مصرف شوند. به علاوه ممکن است خوردن برخی غذاها و مصرف تنباکو و الکل در زمان تجویز این واکسن ممنوع شود. در رابطه با تمام این محدودیت های دارویی و غذایی با پزشک متخصص خود مشورت کنید. 
سایر مشکلات پزشکی 
وجود مشکلات دارویی دیگر نیز بر روی اثربخشی این دارو تاثیر خواهد داشت. هرگونه مشکل دارویی را با پزشک خود در میان بگذارید، به ویژه وجود موارد زیر: 
•    حساسیت به نئومایسین 
•    حساسیت به مخمر – در بیماران با این شرایط دارو استفاده نمی شود. 
•    بیماری متوسط یا شدید همراه با تب – دارو باید در زمان دیگری مصرف شود. 
•    سیستم ایمنی ضعیف به خاطر یک بیماری یا دارو – این واکسن در افراد دارای این شرایط تاثیر خوبی نخواهد داشت. 

این واکسن توسط یک پرستار یا پزشک متخصص و به یکی از عضلات بدن تزریق می شود. این واکسن در 3 مرحله تزریق می شود و مراحل دوم و سوم تزریق واکسن به ترتیب 1 و 6 ماه پس از تزریق دوره اول انجام می شوند، مگر اینکه پزشک تصمیم دیگری بگیرد. 
دریافت واکسن در زمان درست بسیار مهم است. اگر یک دوره را از دست دادید، با پزشک خود تماس بگیرید تا بلافاصله وقت ملاقات به شما بدهد. 

بسیار مهم است که برای تزریق مراحل بعدی این واکسن در زمان درست به پزشک مراجعه کنید. پزشک خود را نسبت به تمام تاثیراتی که این واکسن پس از تزریق روی شما یا فرزند شما داشته، مطلع سازید. 
این واکسن گاهی نوعی واکنش شدید به نام آنافیلاکسی (شوک حساسیتی) در پی دارد. آنافیلاکسی بیماری بسیار خطرناکی است و باید فورا تحت درمان قرار گیرد. اگر پس از تزریق هر گونه جوش، خارش، تورم زبان و گلو و یا مشکل در تنفس مشاهده کردید، هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. 
اگر به لاتکس حساسیت دارید، پزشک را مطلع سازید. پوشش سوزن و پیستون لاستیکی سرنگ حاوی لاتکس طبیعی خشک است که ممکن است افراد حساس به لاتکس، نوعی واکنش های آلرژیک از خود نشان دهند. اگر فرد به هپاتیت A مبتلا باشد، این واکسن وی را در برابر این ویروس محافظت نمی کند.
اگر به ویروس هپاتیت A یا B مبتلا شده باشید، این واکسن از شما محافظت نخواهد کرد. 

هر دارویی همراه با تاثیراتی اولیه و مفیدی که دارد، ممکن است باعث عوارض جانبی نیز شود. گرچه همه این عوارض اتفاق نمی افتند، اما در صورت بروز نیاز به مراقبت های پزشکی خواهند داشت. در صورت بروز هر یک از عوارض زیر بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. 
عوارض رایج
•    تب بیشتر از 37.5 درجه سانتیگراد 
•    خستگی یا ضعف غیرطبیعی 
عوارض کمتر مشاهده شده 
•    بروز مشکل در تنفس یا بلع 
•    کهیر 
•    خارش، به ویژه در دست ها یا پاها 
•    قرمزی پوست، به ویژه در اطراف گوش ها 
•    التهاب چشم ها، صورت یا داخل بینی 
•    خستگی یا صعف غیرعادی (ناگهانی و شدید)
عوارض ناشناخته 
•    تحریک 
•    کمردرد
•    فراموشی 
•    مدفوع قیری و سیاه 
•    خونریزی از لثه ها 
•    تاول زدن یا شل شدن پوست 
•    مشاهده خون در ادرار یا مدفوع 
•    خون دماغ 
•    تاری دید 
•    احساس خارش، سوزش، بی حسی، سوزن سوزن شدن و لرز 
•    کما 
•    گیجی
•    تشنج
•    سرفه 
•    ادرار تیره 
•    اسهال 
•    مشکل در کنترل مثانه یا روده 
•    مشکل در راه رفتن 
•    سرگیجه 
•    خواب آلودگی 
•    تپش قلب یا نبض نامنظم و سریع 
•    احساس ناراحتی 
•    احساس غم و افسردگی 
•    احساس بیماری 
•    خستگی عمومی و ضعف
•    توهم 
•    سردرد 
•    قاعدگی های شدید 
•    ناتوانی در حرکت دادن دست ها و پاها 
•    تعریق زیاد 
•    التهاب مفاصل 
•    تحریک پذیری 
•    خارش
•    درد مفاصل و عضلات 
•    التهاب های بزرگ و کهیر مانند بر روی صورت، پلک ها، لب ها، زبان، گلو، دست ها، پاها یا اندام تناسلی 
•    مدفوع رنگ روشن 
•    گرفتگی یا درد عضلات 
•    تهوع و استفراغ
•    بی حسی یا سوزن سوزن شدن در دست ها، صورت و پاها
•    فلج خفیف یا مقطعی 
•    بروز لکه های قرمز روی پوست 
•    پف کردن یا التهاب پلک ها، اطراف چشم ها، صورت، لب ها و زبان 
•    چشم های قرمز تحریک شده 
•    قرمزی، خارش یا زخم شدن پوست 
•    سردرد شدید
•    تنگی نفس
•    لکنت زبان یا مشکل در بلع 
•    گلو درد 
•    بروز زخم یا لکه های سفید در دهان یا روی لب ها 
•    تاول یا زخم 
•    سفتی گردن یا پشت 
•    بی حسی و ضعف ناگهانی در دست ها و پاها 
•    التهاب غدد لنفاوی 
•    سفتی قفسه سینه 
•    کبودی یا خونریزی غیرعادی 
•    درد شکم یا معده 
•    خس خس کردن 
•    زردی چشم ها و پوست 
برخی عوارض جانبی نیازی به درمان ندارند و پس از مطابقت بدن با دارو، به خودی خود برطرف می شوند. به علاوه پزشک می تواند روش هایی برای مقابله و پیشگیری از بروز این عوارض ارائه دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر برای شما ایجاد مشکل کرده و یا پس از گذشت زمان برطرف نشدند، به پزشک خود مراجعه کنید:
عوارض شایع 
•    بدن درد 
•    گرفتگی گوش 
•    توده سخت، قرمزی، درد یا تورم در محل تزریق
•    از دست دادن صدا
•    گرفتگی بینی 
•    آبریزش بینی 
•    عطسه 
عوارض کمتر مشاهده شده 
•    درد معده یا شکم 
•    کبودی در محل تزریق
•    خشکی دهان 
•    ضعف یا سبکی سر در هنگام بلند شدن ناگهانی
•    احساس حرکت و جنبش مداوم در خود یا در اطراف 
•    احساس گرما 
•    سردرد شدید 
•    تنفس عمیق و سریع 
•    تکه های بزرگ آبی یا بنفش در محل تزریق 
•    از دست دادن اشتها 
•    سفتی یا درد عضلات 
•    درد، قرمزی یا التهاب در مفاصل 
•    قرمزی صورت، گردن، دست ها و معمولا بالای قفسه سینه 
•    بیقراری
•    احساس چرخش
•    لرز
•    خواب آلودگی یا گیج بودن غیرعای 
•    لکه های کوچک قرمز یا بنفش بر روی پوست 
•    عرق کردن 
•    اختلال در خواب
•    ناتوانی در خوابیدن 
•    ضربان سریع قلب
•    گرم شدن غیرعادی پوست 
•    ضعف
•    از دست دادن وزن 
عوارض ناشناخته 
•    اسید معده 
•    آروغ زدن 
•    زنگ زدن، وز وز کردن یا دیگر صداهای عجیب در گوش 
•    عدم درک صحیح رنگ ها 
•    دوبینی
•    گوش درد
•    ریزش مو یا نازک شدن موها 
•    مشاهده هاله در اطراف چراغ ها 
•    از دست دادن شنوایی
•    سوزش سر دل
•    سوء هاضمه 
•    شب کوری
•    روشنی بیش از حد چراغ ها
•    تاول های دردناک بر روی بدن 
•    ناراحتی معده 
•    دید تونلی
•    ضعف عضلات در صورت 
عوارض دیگری نیز ممکن است رخ دهد که در اینجا به آنها اشاره ای نکرده ایم. به هرحال در صورت بروز هرگونه عوارض بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.