ایباندرونیت (خوراکی)
ibandronate
دارو شناسی
داروی ایباندرونیت در خانم ها پس از یائسگی و برای درمان و پیشگیری از بیماری پوکی استخوان، مصرف می شود. این دارو فقط با نسخه پزشک فروخته می شود و به شکل قرص موجود می باشد.
پیش از مصرف
در زمان تصمیم گیری برای مصرف یک دارو، خطرات و مزایای دارو باید با هم در نظر گرفته شوند. این تصمیم توسط پزشک و بیمار گرفته می شود. در مورد این دارو موارد زیر باید در نظر گرفته شوند:
آلرژی و حساسیت
اگر تاکنون به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. به علاوه اگر هر حساسیت دیگری دارید، مانند حساسیت به غذا، پرندگان، حیوانات و مواد نگهدارنده، با پزشک خود در میان بگذارید. در مورد داروهای بدون نسخه توضیحات روی بسته بندی دارو را با دقت مطالعه کنید.
اطفال
تا کنون مطالعات دقیق و کافی برای بررسی اثربخشی و ایمنی این ترکیب در کودکان انجام نگرفته است.
سالمندان
طبق مطالعاتی که تاکنون انجام شده، مشکلی که مصرف این دارو را برای سالمندان محدود کند،وجود نداشته است.
دوران بارداری
طبق مطالعاتي كه بر روي حيوانات صورت گرفته، اثرات سوء نشان داده شده است و هيچ مطالعات دقيقي بر روي زنان باردار صورت نگرفته است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
در مورد تاثیر این دارو بر روی نوزاد در دوران شیردهی مطالعات کافی انجام نشده است. در صورت مصرف این دارو در دوران شیردهی مزایای آن را در کنار خطرات بالقوه آن قرار دهید.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها نباید با هم مصرف شوند، در مورد برخی دیگر مصرف دو دارو به طور همزمان مانعی ندارد، حتی اگر تداخلی وجود داشته باشد. در این موارد پزشک میزان مصرف داروها را تغییر می دهد یا توصیه های احتیاطی دیگری خواهد کرد. اگر داروی دیگری مصرف می کنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی دیگر
بعضی داروها نباید در زمان خوردن غذا یا فورا پس از آن و یا با برخی غذاهای خاص، مصرف شوند، چرا که احتمال بروز مشکلاتی وجود دارد. مصرف تنباکو و الکل نیز با بعضی داروها مشکلاتی را در پی خواهد داشت. تداخلات زیر براساس اهمیت آنها انتخاب شده و لزوما فراگیر نیستند.
مصرف داروی ایباندرونیت با هر یک از موارد زیر ممکن است دارای عوارض جانبی جدی باشد، اما در برخی موارد این عوارض اجتناب ناپذیر خواهند بود:
• مواد لبنی
• غذا
دیگر مشکلات بهداشتی
وجود مشکلاتی دیگر در بهداشت و سلامت فرد، مصرف این دارو را تحت الشعاع قرار خواهد داد. هر گونه مشکل و بیماری دیگری را با پزشک خود درمیان بگذارید، به ویژه اگر هر کدام از موارد زیر باشد:
• کم خونی
• مشکلات لخته شدن خون
• سرطان
• مشکلات دندانی
• درمان های دندانپزشکی ( به عنوان مثال کاشت یا کشیدن دندان.)
• عفونت
• بهداشت ضعیف دهان و دندان
• جراحی (به عنوان مثال جراحی دندان) – ممکن است باعث بروز مشکلات جدی در فک شود.
• مشکلات مری (لوله ای که از حلق به معده امتداد دارد.)، به عنوان مثال آشالازی و تنگی مری
• هیپوکلمسی (کمبود کلسیم در خون)
• ناتوانی در ایستادن یا نشستن به صورت قائم، به مدت حداقل 60 دقیقه
• بیماری های کلیوی شدید
• مشکل در بلع – بیماران مبتلا به این شرایط نباید این دارو را مصرف کنند.
• مشکلات معده یا روده – به عنوان مثال التهاب معده، سوزش سردل، التهاب مری یا زخم های دستگاه گوارش – تحت این شرایط دارو با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است بیماری را بدتر کند.
نحوه مصرف
این دارو با راهنمای دارویی همراه است. این راهنما را با دقت خوانده و طبق آن عمل کنید. اگر هر گونه سوالی دارید، از پزشک خود بپرسید. اگر رژیم خاصی را دنبال می کنید، مانند مصرف سدیم کم یا قند کم، حتما با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک ممکن است یک رژیم متعادل با میزان کافی کلسیم و ویتامین D به شما پیشنهاد کند (که در شیر و دیگر فرآورده های لبنی یافت می شود.).
ایباندرونیت را با یک لیوان آب کامل (آب ساده) و معده خالی بخورید. این دارو باید صبح و حداقل 60 دقیقه قبل از خوردن هرگونه غذا و نوشیدنی دیگر، مصرف شود. غذا و نوشیدنی ها ( مانند آب معدنی، قهوه، چای، شیر و آب میوه) میزان جذب این دارو را کاهش خواهند داد. اگر بیشتر از 60 دقیقه پس از مصرف دارو چیزی خورده نشود، جذب دارو بهتر انجام می شود. داروهایی مانند آنتی اسیدها، کلسیم یا ویتامین های مکمل نیز جذب ایباندرونیت را کاهش می دهند.
قرص باید به طور کامل بلعیده شود. این امر کمک می کند تا ایباندرونیت سریعتر وارد معده شود و به علاوه از آسیب رساندن به مری جلوگیری می کند.
در زمان مصرف این دارو خیلی مهم است که رژیم متعادلی حاوی کلسیم و ویتامین D داشته باشید. به هرحال تا حداقل 60 دقیقه پس از خوردن این دارو از هیچگونه نوشیدنی، غذا، مکمل ویتامین و یا کلسیم مصرف نکنید تا جذب دارو به طور کامل انجام شود.
دارو را طبق دستورالعمل و توصیه های پزشک مصرف کنید. در غیر اینصورت ممکن است تاثیر دارو تغییر کند. مصرف آن را به طور ناگهانی و بدون مشورت پزشک قطع نکنید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو برای بیماران مختلف متفاوت است. اطلاعات زیر مربوط به میزان مصرف متوسط این دارو می باشد. اگر میزان مصرف شما از این دارو متفاوت است، آن را تغییر ندهید مگر با مشورت پزشک.
میزان دارویی که مصرف می کنید به قدرت آن دارو بستگی دارد. به علاوه تعداد دفعات مصرف آن و فاصله بین هر دفعه، بستگی به نوع مشکلی دارد که به خاطر آن دارو مصرف می شود.
• برای مصرف خوراکی (قرص):
برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان پس از یائسگی:
• بزرگسالان – 2.5 میلی گرم و یک بار در روز (صبح) یا 150 میلی گرم و یک بار در ماه، در همان تاریخ و حداقل 60 دقیقه قبل از اولین غذا یا نوشیدنی روز، به جز آب.
• کودکان – مصرف دارو و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی آن را نادیده بگیرید و به روند معمول مصرف آن ادامه دهید. دو وعده را با هم مصرف نکنید.
برای بیمارانی که هر روز از این دارو مصرف می کنند: اگر فراموش کردید دارو را صبح بخورید، آن را نادیده گرفته و صبح روز بعد دارو را مصرف کنید و دو برابر آن را در یک روز مصرف نکنید.
برای بیمارانی که به صورت ماهانه از دارو مصرف می کنند: اگر دارو را در روز تعیین شده خود مصرف نکردید و زمان بعدی مصرف شما بیشتر از 7 روز بعد است، بهتر است همان صبحی که به خاطر آوردید دارو را مصرف کنید و سپس طبق برنامه قبل بهه مصرف خود ادامه دهید (روز تعیین شده مصرف را در ماه تغییر ندهید.).
برای بیمارانی که به صورت ماهانه از دارو مصرف می کنند: اگر دارو را در روز تعیین شده خود مصرف نکردید و زمان بعدی مصرف شما بین 1 تا 7 روز است، وعده فراموش شده را نادیده گرفته و منتظر بمانید تا روز تعیین شده برای مصرف دارو برسد و طبق برنامه قبلی خود به مصرف دارو ادامه دهید.
شیوه نگهداری از دارو
دارو را در بسته بندی، در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگهداری کند. از یخ زدگی دارو جلوگیری کنید. دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید. داروهایی را که مصرف نمی کنید و داروهای قدیمی را دور بریزید.
اقدامات احتیاطی
بسیار مهم است که پزشک طی ملاقات های منظم میزان بهبود شما و تاثیر دارو را بررسی کند و عوارض جانبی ناخواسته را چک کند.
داروی ایباندرونیت مری را تحریک می کند. اگر تصور می کنید که دارو به مری شما آسیب رسانده، مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید. برخی علائم مربوط به آسیب دیدگی مری عبارتند از سوزش سردل، درد در هنگام بلع، درد در مرکز قفسه سینه، مشکل در بلع، احساس گیر کردن مواد غذایی در بین مسیر رسیدن به معده.
این دارو میزان کلسیم خون را کاهش می دهد، اگر علائم کم شدن کلسیم خون را مشاهده می کنید، فورا به پزشک مراجعه کنید. علائم کمبود کلسیم عبارتند از: گرفتگی یا کشش عضلانی، بی حسی یا سوزش سر انگشتان دست، پا و لب.
بسیار مهم است که مصرف دارو ایباندرونیت را به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در زمان مصرف این دارو، فرایندهای مربوط به دندانپزشکی انجام دهید، احتمال بروز مشکل در فک شما خیلی زیاد است، به ویژه اگر مدت زیادی است که از این دارو مصرف می کنید.
بروز هر گونه مشکل، به ویژه مشکل مربوط به دندان ها و فک، را به پزشک اطلاع دهید. به علاوه اگر در زمان مصرف این دارو دچار درد شدید استخوان ها، مفاصل و یا عضلات می شوید، نیز به پزشک اطلاع دهید.
مصرف این دارو خطر شکستگی استخوان ران را افزایش می دهد، بنابراین اگر در قسمت رن، کشاله ران و یا باسن خود دچار درد مبهمی هستید، به پزشک مراجعه کنید. این دارو با رنگی که برای اسکن استخوان مورد استفاده قرار می گیرد، تداخل پیدا می کند.
در زمان مصرف این دارو، هیچ داروی دیگری را مصرف نکنید مگر با توصیه و مشورت پزشک باشد.
عوارض جانبی
علاوه بر تاثیرات مثبت، هر دارو ممکن است دارای تاثیرات منفی و عوارض جانبی نیز باشد. گرچه ممکن است تمام عوارض مربوط به یک دارو اتفاق نیفتند، اما در صورت بروز هر کدام، مراقبت های پزشکی ضروری خواهند بود.
اگر هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض رایج
• درد مثانه
• ادرار خونی یا تیره
• درد قفسه سینه
• سرفه همراه با تولید مخاط
• بروز مشکل و سوزش و درد در هنگام دفع ادرار
• بروز مشکل در تنفس
• تب و لرز شدید
• نیاز مکرر به ادرار
• کمردرد یا پهلو درد
• عصبانیت
• تپش در گوش
• تنگی نفس
• سریع یا آهسته شدن ضربان قلب
• عطسه
• گلو درد
• سفتی و تنگی قفسه سینه
علائمی که کمتر مشاهده می شود:
• ادرار خونی یا تیره
• بدن درد
• مشکل در بلع
• سرگیجه
• خشکی گلو
• ضربان سریع قلب
• تکرر ادرار
• کهیر
• گرفتگی صدا
• خارش
• بی حسی
• پف کردگی یا تورم پلک یا دور چشم، صورت، لب ها و زبان
• گرفتگی بینی
• آب ریزش بینی
• بثورات پوستی
• تورم غدد گردن
• مورمور کردن
• خستگی و ضعف غیر معمول
• تغییرات صدا
عوارض ناشناخته
• درد شکم یا معده
• تاری دید و یا تغییر در بینایی
• درد استخوان و مفاصل و درد عضلانی شدید و گاهی ناتوان کننده
• گیجی
• تشنج
• قرمز شدن چشم ها
• حساسیت چشم ها
• احساس سنگینی در فک
• ضربان نامنظم قلب
• تورم های بزرگ و کهیر مانند در صورت، پلک ها، لب ها، زبان، گلو، دست ها، پاها و یا اندام جنسی
• سست شدن دندان ها
• گرفتگی عضلانی در دست ها، بازوها، پاها، ساق پا یا صورت
• کرختگی و گزگز اطراف دهان، نوک انگشتان پا و پا
• درد، بی حسی و تورم در دهان و یا فک
• حساسیت به نور
• درد شدید در چشم
• ریزش اشک
• لرزش
• درد غیرمعمول در ران، کشاله ران و باسن
در صورتی که هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید فورا به پزشک مراجعه کنید:
علائم مصرف بیش از اندازه
• ترش کردن و افزایش اسید معده
• آروغ زدن
• درد استخوان
• احساس سوزش در قفسه سینه یا شکم
• سوزش سردل
• سوء هاضمه
• کم شدن اشتها
• درد یا سوزش در گلو
• ناراحتی و درد در معده
• حساسیت به لمس در ناحیه معده
• استفراغ
• لکه های سفید روی لب ها یا زبان یا در داخل دهان
برخی عوارض اتفاق افتاده نیازی به درمان ندارند و با سازگار شدن با دارو با بدن، به خودی خود بهبود می یابند. به علاوه پزشک نیز روش هایی برای پیشگیری از بروز عوارض به شما آموزش خواهد داد. اگر هر یک از علائم زیر با گذشت زمان بهبود یافت و یا باعث بروز مشکل برایتان شد، به پزشک مراجعه کنید:
علائم رایج تر
• اسهال
• گرفتگی گوش
• سردرد
• گرفتگی صدا
• درد در اندام ( ست و پا)
علائمی که کمتر رایج هستند:
• سرفه
• بروز مشکل در اجابت مزاج (مدفوع)
• بروز مشکل در حرکت
• ناامیدی
• احساس حرکت ثابت در خود یا محیط اطراف
• احساس ناراحتی و غم
• احساس بیمار بودن
• کج خلقی
• درد مفاصل
• کم شدن قدرت
• سبک شدن سر
• کم شدن علاقه و لذت
• درد عضلات
• سفت شدن عضلات
• درد، التهاب و قرمزی مفاصل
• احساس چرخش
• لرز
• گرفتگی بینی
• تعریق
• اختلال دندان
• مشکل در خواب
• مشکل در تمرکز
عوارض دیگری نیز ممکن است اتفاق بیفتند که در اینجا بیان نشده اند. اگر هرگونه عوارض دیگری مشاهده کردید، با پزشک خود مشورت کنید.