ایبروتینیب خوراکی

ایبروتینیب که در ایران بیشتر با نام ایمبروویکا شناخته می شود، برای درمان نوعی لنفوم با نام لنفوم سلول مانتل Mantle cell lymphoma  (MCL) و همچنین لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) مورد استفاده قرار می گیرد و به بیمارانی تجویز می شود که حداقل یک بار تحت درمان ناموفق قرار گرفته اند. همچنین این دارو برای درمان بیماران مبتلا به CLL انجام می شود که دچار نوعی نبود کروموزوم 17 هستند و به درمان های استاندارد برای CLL پاسخ نمی دهند. داروی ایبروتینیب برای درمان ماکروگلوبولینمی والدن اشتروم (Waldenström’s macroglobulinemia) نیز استفاده می شود. این دارو در رشد سلول های سرطانی دخالت می کند که در نهایت توسط بدن از بین می روند. این دارو در حقیقت یک عامل ضد سرطان است.
داروی ایبروتینیب یا ایمبروویکا فقط با نسخه پزشک در دسترس بیمار قرار می گیرد و به شکل کپسول موجود می باشد. 

در زمان تصمیم گیری برای مصرف یک دارو، خطرات و مزایای دارو باید با هم در نظر گرفته شوند. این تصمیم توسط پزشک و بیمار گرفته می شود. در مورد این دارو موارد زیر باید در نظر گرفته شوند:
آلرژی و حساسیت
اگر تاکنون به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. به علاوه اگر هر حساسیت دیگری دارید، مانند حساسیت به غذا، پرندگان، حیوانات و مواد نگهدارنده، با پزشک خود در میان بگذارید. در مورد داروهای بدون نسخه توضیحات روی بسته بندی دارو را با دقت مطالعه کنید. 
اطفال
در مورد ارتباط بین سن و تاثیر دارو در کودکان مطالعه ای انجام نشده است. ایمنی و اثربخشی این دارو مشخص نیست. 
افراد مسن
بررسی هایی که تاکنون در رابطه با این دارو انجام شده است، محدودیتی را در مورد مصرف این دارو برای سالمندان نشان نداده است. با این حال افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به برخی عوارض جانبی مربوط به داروها هستند (به عنوان مثال فیبریلاسیون دهلیزی، فشار خون بالا، عفونت و اسهال) که بهتر است در این بیماران دارو با احتیاط مصرف شود. 
دوران بارداری
در مطالعات مربوط به مصرف این دارو برای زنان باردار خطراتی را برای جنین نشان داده است. با این حال فواید مصرف دارو در شرایط تهدید آمیز بیماری باید در نظر گرفته شوند. 
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات کافی در مورد تاثیر دارو بر روی نوزاد در دوران شیردهی انجام نشده است. در صورت مصرف دارو در دوران شیردهی خطرات و مزایای بالقوه دارو را با یکدیگر مقایسه کنید. 
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها نباید با هم مصرف شوند، در مورد برخی دیگر مصرف دو دارو به طور همزمان مانعی ندارد، حتی اگر تداخلی وجود داشته باشد. در این موارد پزشک میزان مصرف داروها را تغییر می دهد یا توصیه های احتیاطی دیگری خواهد کرد. اگر داروی دیگری مصرف می کنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. تداخلات زیر براساس اهمیت بالقوه آنها انتخاب شده اند و لزوما همه آنها اتفاق نمی افتند. 
مصرف این دارو با هریک از داروهای زیر توصیه نمی شود. در این صورت ممکن است پزشک تصمیم خود را در مورد درمان بیمار با این دارو عوض کند و یا اینکه داروهای مصرفی دیگر بیمار را تغییر دهد. 
•    Atazanavir
•    Boceprevir
•    Cobicistat
•    Lopinavir
•    Nelfinavir
•    Ritonavir
•    Saquinavir
•    Telaprevir
•    Tipranavir
مصرف این دارو با هریک از داروهای زیر معمولا توصیه نمی شود، اما در برخی موارد ممکن است مصرف همزمان آنها لازم باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک میزان و یا دفعات مصرف دارو و یا هر دو را تغییر خواهد داد. 
•    Abiraterone
•    Amprenavir
•    Aprepitant
•    Carbamazepine
•    Ciprofloxacin
•    Clarithromycin
•    Conivaptan
•    Crizotinib
•    Darunavir
•    Delavirdine
•    Diltiazem
•    Enzalutamide
•    Erythromycin
•    Fluconazole
•    Fosamprenavir
•    Fosaprepitant
•    Fosphenytoin
•    Imatinib
•    Indinavir
•    Itraconazole
•    Ketoconazole
•    Nefazodone
•    Phenobarbital
•    Phenytoin
•    Posaconazole
•    Primidone
•    Rifabutin
•    Rifampin
•    Rifapentine
•    St John's Wort
•    Telithromycin
•    Verapamil
•    Voriconazole

اختلالات دارویی دیگر
بعضی داروها نباید در زمان خوردن غذا یا فورا پس از آن و یا با برخی غذاهای خاص، مصرف شوند، چرا که احتمال بروز مشکلاتی وجود دارد. مصرف تنباکو و الکل نیز با بعضی داروها مشکلاتی را در پی خواهد داشت. تداخلات زیر براساس اهمیت آنها انتخاب شده و لزوما فراگیر نیستند.
مصرف داروی ایبروتینیب با آب گریپفروت توصیه نمی شود، اما در برخی موارد ممکن است اجتناب ناپذیر باشد. اگر این موارد با دارو همزمان مصرف شوند، پزشک میزان و دفعات مصرف دارو را تغییر خواهد داد و یا اینکه در مورد غذا و دخانیات دستورالعمل خاصی به شما ارائه خواهد داد. 
شرایط پزشکی دیگر
وجود برخی شرایط دیگر نیز ممکن است بر روی مصرف این دارو تاثیر بگذارد. در صورتیکه هرگونه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. به ویژه هر یک از موارد زیر:
•    سابقه فیبریلاسیون دهلیزی (مشکل ریتم قلبی)
•    مشکلات خونریزی – در صورت ابتلا به این مشکل دارو را با احتیاط مصرف کنید چرا که شرایط ره بدتر می سازد. 
•    عفونت – این دارو توانایی بدن را در مقابله با عفونت کاهش می دهد. 
•    بیماری های کبد – در صورت داشتن مشکل در کبد این دارو با احتیاط مصرف شود، زیرا به خاطر سرعت پایین حذف دارو از بدن، تاثیرات آن افزایش می یابد. 

این دارو را درست طبق دستورات پزشک مصرف کنید. میزان و دفعات مصرف آن را کم و زیاد نکنید. این دارو همراه با جزوه اطلاعات بیمار همراه است، بنابراین دستورالعمل ها و جزوه را به دقت مطالعه کنید و هر گونه سوالی که دارید از پزشک خود بپرسید. این دارو باید راس یک زمان خاص مصرف شود. 
کپسول را به طور کامل و با یک لیوان آب بنوشید. کپسول نباید باز یا خراشیده یا جویده شود. در زمان مصرف این دارو گریپ فوروت یا پرتقال و یا آب گریپفوروت نخورید. 
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. برای مصرف این دارو دستورات پزشک و یا دستورالعمل روی بسته بندی را با دقت مطالعه کنید. اگر میزان مصرف شما متفاوت است، آن را تغییر ندهید مگر با توصیه پزشک. 
میزان مصرف دارو به قدرت آن دارو بستگی دارد. به علاوه تعداد دفعاتی که در یک روز از آن مصرف می کنید و فاصله هر وعده و طول دوره مصرف آن بستگی به مشکل به وجود آمده دارد. 
•    برای مصرف خوراکی دارو (کپسول)
•    بزرگسالان – 420 میلی گرم ( 3 کپسول 140 گرمی) یک بار در روز
•    کودکان – مصرف و میزان مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود. 
•    برای لنفوم سلول مانتل:
•    بزرگسالان – 560 میلی گرم (4 کپسول 140 میلی گرمی)، یک بار در روز
•    کودکان - مصرف و میزان مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
•    برای ماکروگلوبولینمی والدن اشتروم:
•    بزرگسالان – 420 گرم (3 کپسول 140 گرمی)، یک بار در روز
•    کودکان - مصرف و میزان مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی، به محض به خاطر آوردن دارو را مصرف کنید. اگر نزدیک به وعده بعدی بود، آن را نادیده بگیرید و به روند معمول مصرف آن ادامه دهید. دو وعده را با هم مصرف نکنید. 
شیوه نگهداری از دارو
دارو را در بسته بندی، در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگهداری کند. از یخ زدگی دارو جلوگیری کنید. دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید. داروهایی را که مصرف نمی کنید و داروهای قدیمی را دور بریزید.

بسیار مهم است که پزشک طی ملاقات های منظم میزان بهبود شما و تاثیر دارو را بررسی کند و عوارض جانبی ناخواسته را چک کند. ممکن است آزمایش خون و ادرار مورد نیاز باشند تا عوارض جانبی چک شوند. 
مصرف این دارو در دوران بارداری تاثیر بدی بر روی نوزاد به دنیا نیامده دارد. بنابراین در دوره مصرف این دارو از روش های پیشگیری بارداری مطمئنی استفاده کنید. اگر تصور می کنید باردار شده اید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. 
داروی ایبروتینیب ممکن است باعث بروز مشکلات خونریزی شود. در صورت مشاهده علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید: مشاهده مدفوع قیری، خونی یا سیاه، ادرار قرمز یا قهوه ای، درد شدید معده، خونریزی غیرعادی، کبودی یا ضعف، خون بالا آوردن، یا بالا آوردن ماده ای که شبیه قهوه به نظر می رسد. 
اطمینان حاصل کنید که هر پزشک یا دندانپزشکی که شما را درمان می کند، در جریان مصرف داروی ایبروتینیب است. ممکن است چندین روز قبل و بعد از جراحی لازم باشد مصرف این دارو را متوقف کنید. 
در صورت مشاهده موارد زیر نیز فورا به پزشک مراجعه کنید: سرفه های مکرر، کاهش وزن، عرق کردن در شب، تب و لرز یا علائم شبیه به آنفلوآنزا مانند آب ریزش بینی، سردرد، تاری دید و یا احساس بیماری کردن. این علائم می توانند نشان دهنده بروز عفونت باشند. 
مصرف داروی مورد بحث می تواند به طور موقت تعداد گلبول های سفید خون را کاهش داده و احتمال بروز عفونت را افزایش دهد.  این دارو باعث کاهش تعداد پلاکت های خون نیز می شود که برای لخته شدن خون لازم هستند. در این صورت برخی اقدامات احتیاطی لازم به انجام هستند تا از هرگونه خونریزی و عفونت پیشگیری کنید، به ویژه زمانی که دچار کم خونی هم هستید. 
•    تا جایی که ممکن است از تماس با افرادی که دچار عفونت هستند خودداری کنید. اگر علائمی مانند تب و لرز، سرفه و خشن شدن صدا و کمر درد یا پهلو درد و دفع ادرار دردناک و مشکل مشاهده کردید و تصور کردید که دچار عفونت شده اید، فورا به پزشک مراجعه کنید. 
•    اگر علائمی غیرعادی مانند خونریزی، کبودی و سیاهی، مدفوع سیاه، خون در مدفوع یا نقاط قرمز رنگ روی پوست مشاهده کردید فورا به پزشک مراجعه کنید. 
•    زمانی که از مسواک، نخ دندان و یا خلال دندان استفاده می کنید، خیلی مراقب باشید. پزشک یا دندانپزشک در این مواقع روش های دیگری را برای تمیز کردن دندان ها و لثه ها پیشنهاد می دهد. به هرحال قبل از انجام کارهای مربوط به بهداشت دهان و دندان بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. 
•    در این مدت به چشم ها یا داخل بینی خود دست نزنید، مگر اینکه قبل از آن دست های خود را تمیز شسته باشید. 
•    در زمان استفاده از اشیا نوک تیز خیلی مراقب باشید تا باعث بریدگی نشوند. 
•    از قرار گرفتن در موقعیت هایی که احتمال کبودی بدن وجود دارد، مانند ورزش و غیره، اجتناب کنید. 
•    این دارو ممکن است باعث فیبریلاسیون دهلیزی شود. اگر پس از استفاده از این دارو علائمی مانند ضربان قلب سریع یا نامنظم، بروز مشکل در تنفس، احساس سبکی سر، سرگیجه، غش کردن را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید. 
مصرف داروی ایبروتینیب احتمال بروز سرطان های جدید، مانند سرطان پوست را افزایش می دهد. گر علائمی مربوط به این بیماری در خود مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. 
مصرف این دارو باعث بروز نوعی واکنش جدی به نام سندروم لیز توموری می شود. پزشک دارویی برای پیشگیری از این واکنش تجویز خواهد کرد. در صورتی که علائم زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: کاهش میزان ادرار، درد مفاصل، سفتی، تورم و یا درد در کمر، معده و یا پهلو، افزایش وزن، تورم پا یا پایین پاها، خستگی غیرمعمول و یا ضعف. داروی دیگری را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید.

به همراه تمام تاثیرات اولیه، هر دارو دارای عوارض ناخواسته نیز می باشد. گرچه همه این عوارض اتفاق نمی افتند، اما در صورت بروز هر کدام از این عوارض، مراقبت های پزشکی نیاز خواهد بود. 
در صورت بروز هر یک از عوارض زیر، به پزشک مراجعه کنید:
عوارض رایج تر:
•    درد مثانه
•    نفخ یا تورم صورت، بازوها، دست، پایین پاها
•    مدفوع قیری، خونین و یا سیاه
•    ادرار خون یا کدر
•    تاری دید
•    درد بدن
•    درد در قفسه سینه
•    تب و لرز
•    گیجی
•    سرفه یا خشن شدن صدا
•    کاهش میزان ادرار
•    بروز مشکل در دفع ادرار، همراه با درد و سوزش
•    سرگیجه یا سبکی سر
•    خشکی دهان
•    ضعف شدید
•    ضربان قلب سریع و نامنظم 
•    تب
•    تکرر ادرار
•    تشنگی
•    ضربان نامنظم قلب
•    خارش
•    کم شدن اشتها
•    کمر درد یا پهلو درد
•    تهوع و استفراغ
•    افزایش وزن سریع
•    سردرد شدید
•    شکم درد شدید
•    نفس های کوتاه یا بروز مشکل در تنفس
•    گلو درد
•    سفتی در قفسه سینه
•    سوزن سوزن شدن دست و پا
•    زخم در معده و زخم و لکه های سفید در دهان
•    خونریزی غیرمعمول یا کبودی
•    خستگی و ضعف غیر معمول
•    افزایش یا کاهش غیرعادی وزن
•    بالا آوردن خوی یا موادی که شبیه قهوه هستند. 
•    گرمی پوست
•    افزایش وزن
•    چروک شدن پوست
علائمی که کمتر رایج هستند:
•    درد مداوم و بدون بهبودی
•    صورتی شدن پوست
•    قرمز یا حساس شدن پوست
•    براق شدن یا برآمده شدن پوست
•    بروز زخم های سفید، زرد و یا مومی بر روی پوست
برخی عوارض جانبی ممکن است به مراقبت های پزشکی نیازی نداشته و به خودی خود برطرف شوند. به علاوه پزشک نیز راه کارهایی برای مقابله با برخی عوارض ارائه می دهد. در صورت ادامه یافتن و آزاردهنده شدن علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
علائم رایج تر:
•    آروغ زدن
•    کاهش اشتها
•    بروز مشکل در حرمات روده 
•    سوزش سر دل یا سوء هاضمه
•    درد مفاصل و عضلات
•    از دست دادن قدرت
•    سفتی یا گرفتگی عضلات
•    جوش زدن صورت
•    بروز لکه های کوچک قرمز یا بنفش بر روی پوست
•    ناراحتی یا درد معده
•    تورم یا التهاب دهان 
عوارض دیگری نیز ممکن است در برخی بیماران اتفاق بیفتد. اگر موجه هرگونه عوارض جانبی دیگری شدید، به پزشک مراجعه کنید.