ایبوپروفن (خوراکی)
Ibuprofen
دارو شناسی
ایبوپروفن یک داروی غیراستروئیدی ضدالتهاب (ASAID) می باشد که برای درمان دردهای خفیف و شدید به کار می رود و به بهبود علائم آرتروز (استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید و یا آرتریت کودکان)، مانند التهاب، سفتی و درد مفاصل کمک می کند. در واقع این دارو به درمان بیماری آرتروز کمکی نمی کند، بلکه تا زمانی که از آن مصرف می کنید، بر روی درد ناشی از بیماری تاثیر خواهد داشت.
به علاوه ایبوپروفن برای درمان تب، گرفتگی های قاعدگی و دیگر شرایطی که توسط پزشک تعیین شده، استفاده می شود. این دارو هم با نسخه ی پزشک و هم به طور آزاد در دسترس بیماران قرار می گیرد.
این محصول به اشکال زیر موجود می باشد:
• سوسپانسیون (حالت تعلیق)
• قرص
• کپسول، پر شده از مایع
• قرص جویدنی
• کپسول
پیش از مصرف
پیش از مصرف
در مورد مصرف هر دارویی، بهتر است مزیت ها و معایب آن دارو در کنار یکدیگر قرار گرفته و با هم مقایسه شوند. تصمیم نهایی توسط بیمار و پزشک گرفته می شود. در مورد داروی مورد بحث، موارد زیر باید در نظر گرفته شوند:
آلرژی و حساسیت
اگر تاکنون به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت نشان داده اید، با پزشک خود در میان بگذارید. به علاوه هر گونه حساسیت دیگری، مانند حساسیت های غذایی، حساسیت به رنگ و مواد نگهدارنده و حیوانات را نیز به پزشک خود اطلاع دهید. در مورد داروهایی بدون تجویز پزشک مصرف می کنید، حتما بسته بندی آن را مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات کافی در مورد تاثیر ایبوپروفن در کودکان زیر 6 ماه انجام نشده است. بی خطر بودن و اثر بخشی آن نیز مشخص نشده است.
سالمندان
مطالعاتی که تاکنون در مورد داروی ایبوپروفن انجام شده، محدودیت مصرف در رابطه با این دارو بر روی سالمندان نشان نداده است. به هرحال بیماران مسن دچار مشکلات کلیوی ناشی از افزایش سن هستند که نیازمند تعیین میزان دریافتی دارو است.
دوران بارداری
در مطالعه ی سه ماهه اول بارداری در حیوانات، مصرف این دارو تاثیر معکوس نشان داده است، اما مطالعه کافی در مورد مصرف این دارو در خانم های باردار انجام نشده است.
در مطالعه ی سه ماهه ی دوم بارداری نیز، مصرف دارو در حیوانات تاثیرات سو نشان داده است، اما مطالعه کافی در مورد مصرف این دارو در خانم های باردار انجام نشده است.
در مورد سه ماهه ی سوم بارداری، مصرف این دارو ایجاد خطر برای جنین می کند. به هرحال مزیت های درمانی دارو در کنار وضعیت تهدید کننده ی آن قرار گرفته و در نتیجه خطرات ناشی از آن سنگین تر به نظر می رسند.
دوران شیردهی و مادران شیرده
در مورد مصرف دارو ایبوپروفن در دوران شیردهی و خطرات آن و تاثیر آن بر روی نوزاد، بررسی کافی انجام نشده است. در دوران شیردهی باید مزیت ها و میزان خطرات دارو با هم مقایسه شوند.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها نباید همزمان با هم مصرف شوند، اما در برخی موارد، علیرغم وجود تداخلات دارویی، دو داروی مختلف باید همزمان مصرف شوند. در این موارد احتمالا پزشک مقدار مصرف داروها را تغییر می دهد یا اینکه اقدامات احتیاطی دیگری توصیه شوند. در زمان مصرف این دارو، اگر هر یک از داوهای زیر را نیز مصرف می کنید، بسیار مهم است که به پزشک خود اطلاع دهید. تداخلات زیر براساس میزان اهمیت آنها انتخاب شده و لزوما اتفاق نمی افتند.
مصرف ایبوپروفن با داروهای زیر توصیه نمی شود. پزشک ممکن است پزشک تصمیم بگیرد در مورد شما از این دارو استفاده نکند و یا اینکه داروهای دیگری را که مصرف می کنید، تغییر دهد.
• Ketorolac
مصرف ایبوپروفن معمولا با هریک از داروهای زیر توصیه نمی شود، اما ممکن است در برخی موارد ضروری باشد. اگر هر دو دارو با هم مصرف می شوند، پزشک میزان مصرف آنها را تغییر می دهد.
• Abciximab
• Amineptine
• Amitriptyline
• Amitriptylinoxide
• Amoxapine
• Anagrelide
• Apixaban
• Ardeparin
• Argatroban
• Aspirin
• Beta Glucan
• Bivalirudin
• Ceritinib
• Certoparin
• Cilostazol
• Citalopram
• Clomipramine
• Clopidogrel
• Cyclosporine
• Dabigatran Etexilate
• Dabrafenib
• Dalteparin
• Danaparoid
• Desipramine
• Desirudin
• Desvenlafaxine
• Dibenzepin
• Dipyridamole
• Dothiepin
• Doxepin
• Duloxetine
• Edoxaban
• Enoxaparin
• Eptifibatide
• Erlotinib
• Escitalopram
• Feverfew
• Fluoxetine
• Fluvoxamine
• Fondaparinux
• Ginkgo
• Gossypol
• Heparin
• Imipramine
• Lepirudin
• Levomilnacipran
• Lofepramine
• Meadowsweet
• Melitracen
• Methotrexate
• Milnacipran
• Nadroparin
• Nefazodone
• Nitisinone
• Nortriptyline
• Opipramol
• Parnaparin
• Paroxetine
• Pemetrexed
• Pentosan Polysulfate Sodium
• Pentoxifylline
• Pralatrexate
• Prasugrel
• Protein C
• Protriptyline
• Reboxetine
• Reviparin
• Rivaroxaban
• Sertraline
• Sibutramine
• Tacrolimus
• Tianeptine
• Ticlopidine
• Tinzaparin
• Tirofiban
• Trimipramine
• Venlafaxine
• Vilazodone
• Vortioxetine
مصرف ایبوپروفن با هریک از داروهای زیر احتمال بروز عوارض جانبی و خطرات دیگر را افزایش می دهد، اما ممکن است مصرف هر دوی آنها بهترین روش درمانی باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز می شوند، پزشک احتمالا میزان مصرف آنها را تغییر داده است.
• Acebutolol
• Alacepril
• Alprenolol
• Amikacin
• Amiloride
• Amlodipine
• Arotinolol
• Atenolol
• Azilsartan
• Azilsartan Medoxomil
• Azosemide
• Befunolol
• Bemetizide
• Benazepril
• Bendroflumethiazide
• Benzthiazide
• Bepridil
• Betaxolol
• Bevantolol
• Bisoprolol
• Bopindolol
• Bucindolol
• Bumetanide
• Bupranolol
• Buthiazide
• Candesartan Cilexetil
• Canrenoate
• Captopril
• Carteolol
• Carvedilol
• Celiprolol
• Chlorothiazide
• Chlorpropamide
• Chlorthalidone
• Cilazapril
• Clopamide
• Cyclopenthiazide
• Delapril
• Desipramine
• Dilevalol
• Diltiazem
• Enalapril
• Enalaprilat
• Eprosartan
• Esmolol
• Ethacrynic Acid
• Felodipine
• Fluconazole
• Flunarizine
• Fosinopril
• Fosphenytoin
• Furosemide
• Gallopamil
• Glimepiride
• Glipizide
• Glyburide
• Hydrochlorothiazide
• Hydroflumethiazide
• Imidapril
• Indapamide
• Irbesartan
• Isradipine
• Labetalol
• Lacidipine
• Landiolol
• Levobunolol
• Lidoflazine
• Lisinopril
• Lithium
• Losartan
• Manidipine
• Mepindolol
• Methyclothiazide
• Metipranolol
• Metolazone
• Metoprolol
• Moexipril
• Nadolol
• Nateglinide
• Nebivolol
• Nicardipine
• Nifedipine
• Nilvadipine
• Nimodipine
• Nipradilol
• Nisoldipine
• Nitrendipine
• Olmesartan Medoxomil
• Oxprenolol
• Penbutolol
• Pentopril
• Perindopril
• Phenytoin
• Pindolol
• Piretanide
• Polythiazide
• Pranidipine
• Propranolol
• Quinapril
• Ramipril
• Repaglinide
• Sotalol
• Spirapril
• Spironolactone
• Tacrine
• Talinolol
• Tasosartan
• Telmisartan
• Temocapril
• Tertatolol
• Timolol
• Tolazamide
• Tolbutamide
• Torsemide
• Trandolapril
• Triamterene
• Trichlormethiazide
• Valsartan
• Verapamil
• Voriconazole
• Xipamide
• Zofenopril
تداخلات داوریی دیگر
بعضی داروها نباید در زمان خوردن غذا یا فورا پس از آن مصرف شوند، چرا که احتمال بروز مشکلاتی وجود دارد. مصرف تنباکو و الکل نیز با بعضی داروها مشکلاتی را در پی خواهد داشت. در مورد مصرف داروی خود و چگونگی و زمان مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
سایر مشکلات پزشکی
وجود برخی دیگر از مشکلات پزشکی بر روی مصرف دارو تاثیر می گذارد. در صورتی که هرگونه مشکل پزشکی دیگری دارید، حتما پزشک خود را مطلع سازید، به ویژه یکی از موارد زیر:
• کم خونی
• آسم
• مشکلات خونریزی
• لخته شدن خون
• ادم (احتباس مایعات بدن و یا تورم)
• سابقه ی حمله ی قلبی
• بیماری های قلبی ( به عنوان مثال نارسایی احتقانی قلب)
• فشار خون بالا
• بیماری کلیوی
• بیماری کبد (مانند هپاتیت)
• زخم یا خونریزی معده یا روده
• سابقه سکته مغزی، در این صورت با احتیاط مصرف شود، در این مواقع مصرف دارو شرایط را بدتر می سازد.
• سابقه ی حساسیت به آسپرین – در این افراد داروی ایبوپروفن نباید مصرف شود.
• دیابت – با احتیاط مصرف شود. شکل سوسپانسیون دارو حاوی قند می باشد.
• جراحی قلب (به عنوان مثال جراحی پیوند عروق کرونر) – این دارو نباید قبل و بعد از جراحی به عنوان ضد درد مصرف شود.
نحوه مصرف
نحوه مصرف
برای مصرف درست و اثربخشی داروی ایبو پروفن، از این دارو زیاد و همیشه مصرف نکنید. مصرف زیاد این دارو برای مدت طولانی احتمال بروز عوارض جانبی را، به ویژه در افراد مسن، افزایش می دهد.
زمانی که از ایبوپروفن برای آرتروز شدید و مداوم مصرف می کنید، باید از آن طبق دستور پزشک استفاده کنید. این دارو معمولا طی یک هفته تاثیر می گذارد، اما در موارد شدیدتر اثر بخشی آن دو هفته یا حتی بیشتر به طول می انجامد. به علاوه تا زمان بهبودی کامل چندین هفته زمان لازم است.
برای کم کردن تاثیر سوء آن بر روی معده، بهتر است دارو را با غذا یا شیر مصرف کنید.
میزان مصرف دارو
میزان مصرف داروی ایبوپروفن برای بیماران مختلف یکسان نیست. بهتر است بیمار طبق دستور پزشک یا دستورالعمل روی بسته عمل کند. اطلاعات زیر تنها مربوط به میانگین مصرف این دارو است. اگر مقدار تعیین شده برای شما متفاوت است، هیچ تغییری در آن ایجاد نکنید، مگر با مشورت پزشک.
مقدار مصرف دارو به میزان مصرف آن بستگی دارد. به علاوه تعداد دفعات خوردن دارو در طول روز و فاصله ی زمانی تعیین شده بین هر دفعه بستگی به شدت بیماری فرد دارد.
• در مورد مصرف شکل خوراکی دارو (قرص ها و سوسپانسیون ها): برای تب:
• در کودکان بالای 2 سال مصرف دارو و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود. در کودکان 6 ماه تا 1 سال، میزان مصرف دارو بر اساس وزن و دمای بدن می باشد که باید توسط پزشک تعیین شود. در مورد تب های کمتر از 39.2 درجه سانتی گراد، میزان مصرف معمولا 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. در مورد تب شدیدتر، میزان مصرف حدود 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. دارو باید هر 6 ساعت یا 8 ساعت مصرف شود، که در هر روز ، اگر لازم باشد، 40 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم مصرف خواهد شد. در مورد کودکان کمتر از 6 ماه، میزان و مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
برای گرفتگی عضلات:
• بزرگسالان 400 میلی گرم هر 4 ساعت.
• در مورد کودکان میزان و مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
برای دردهای شدید و خفیف:
• بزرگسالان و نوجوانان، 400 میلی گرم هر 4 ساعت یا هر 6 ساعت، اگر لازم باشد.
• کودکان بالای 6 ماه، میزان مصرف براساس وزن بدن و توسط پزشک تعیین می شود. میزان مصرف معمولا 10 میلی گرم به ازای هر کیلو وزن بدن است که هر 6 یا 8 ساعت مصرف می شود، 40 میلی گرم در هر روز.
• در مورد نوزادهای کمتر از 6 ماه، میزان و مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
برای استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید:
• بزرگسالان و نوجوانان، 1200 تا 3200 میلی گرم از دارو در هر روز که این مقدار بین 3 تا 4 وعده ی مساوی تقسیم می شود.
• کودکان، میزان مصرف براساس وزن بدن تعیین می شود و باید توسط پزشک تعیین شود. این میزان معمولا حدود 30 تا 40 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است و هر روز در 3 یا 4 وعده ی مساوی مصرف می شود.
• در مورد نوزادهای کمتر از 6 ماه، میزان و مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
در صورت فراموش کردن یک وعده ی دارویی چه کنیم؟
اگر یک وعده ی دارویی را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید. اما اگر تقریبا زمان مصرف وعده ی بعدی فرا رسیده، بهتر است وعده ی فراموش شده را نادیده گرفته و به برنامه ی سابق خود ادامه دهید. هرگز دو وعده را همزمان مصرف نکنید.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت فورا به پزشک مراجعه کنید. اگر فرد بیمار بیهوش است یا تنفس وی به سختی انجام می شود، هرچه سریعتر با اورژانس تماس بگیرید.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
می توانید رژیم غذایی معمول خود را دامه دهید، مگر اینکه پزشک رژیم خاصی برای شما در نظر بگیرد.
شیوه ی نگهداری از دارو
دارو باید در بسته بندی و در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگهداری شود. دور از دسترس اطفال نگهداری شود. از نگهداری داروهای قدیمی و تاریخ گذشته خودداری کنید.
اقدامات احتیاطی
اقدامات احتیاطی
ملاقات منظم با پزشک و بررسی بهبود بیماری در طی مصرف دارو، بسیار اهمیت دارد. این امر به پزشک اجازه می دهد تا اثر بخشی دارو را بررسی کرده و در مورد ادامه ی مصرف دارو تصمیم گیرد. آزمایش های خون و ادرار برای بررسی عوارض جانبی لازم خواهند بود.
مصرف ایبوپروفن احتمال حمله ی قلبی و سکته ی مغزی را افزایش می دهد. این مسئله بیشتر در افرادی که دارای سابقه ی مشکلات قلبی هستند، دیده می شود. افرادی که به مدت طولانی از این دارو مصرف می کنند، بیشتر در معرض خطر هستند.
این دارو باعث بروز خونریزی در معده یا روده ی فرد می شود. این مشکلات بدون هیچ هشداری اتفاق می افتند، اما اگر قبلا زخم معده داشته اید، یا سیگار می کشید، الکل مصرف می کنید، سن شما بیشتر از 60 سال است، شرایط جسمی مناسبی ندارید یا داروهای دیگری هم مصرف می کنید، احتمال بروز آن خیلی بیشتر است.
در زمان مصرف این دارو مشکلات جدی پوستی نیز ممکن است اتفاق بیفتد. در صورتی که هر یک از این علائم را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: تاول، شل شدن پوست، لرز، سرفه، اسهال، تب، خارش، درد مفاصل و عضلات، ضایعات قرمز پوستی، گلودرد، زخم، لکه های سفید در دهان یا روی لب، خستیگ غیرمعمول یا ضعف.
برخی علائم هشداردهنده که در زمان مصرف این دارو اتفاق می افتد، عبارتند از: التهاب صورت، انگشتها، پاها و قسمت های تحتانی ران ها، دل درد شدید، مدفوع سیاه یا قیری شکل، خون بالا آوردن یا موادی که مشابه دانه های قهوه هستند، افزایش بی دلیل وزن، خونریزی یا کبودی و جوش های پوستی. به علاوه برخی علائم جدی قلبی مشاهده می شود، مانند درد قفسه سینه، تنگ شدن و سفتی قفسه سینه، نامنظم شدن ضربان قلب، گر گرفتن یا گرم شدن غیرعادی پوست، ضعف و لکنت زبان. در صورت مشاهده ی هریک از علائم نامبرده، فورا مصرف داره را متوقف کنید و به پزشک خود مراجعه کنید.
این دارو ممکن است یک واکنش شدید حساسیتی به نام آنافیلاکسی، در پی داشته باشد. گرچه این واکنش حساسیتی خیلی نادر است، اما معمولا در بیمارانی بروز می کند که به آسپرین یا دیگر داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی حساسیت دارند. فرد مبتلا به آنافیلاکسی به رسیدگی های پزشکی فوری نیاز خواهد داشت. علائم جدی این واکنش عبارتند از تنفس سریع و نامنظم، نفس نفس زدن، خس خس، یا غش کردن. از دیگر علائم آن نیز تغییر رنگ پوست صورت، ضربان سریع یا نامنظم قلب، التهاب هایی مانند کهیر روی پوست و التهاب پلک ها و اطراف چشم ها می باشد. در صورت بروز هر یک از این علائم فورا به پزشک مراجعه کنید.
برخی افرادی که از این دارو مصرف کرده اند، علائم مننژیت نشان داده اند. اگر در زمان مصرف این دارو دچار تب، سردرد، تهوع و استفراغ و سفتی گردن و پشت می شوید، با پزشک خود در میان بگذارید.
مصرف ایبوپروفن در دوران بارداری ممکن است بر روی نوزاد تاثیر بدی داشته باشد. اگر در زمان مصرف این دارو باردار شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
در طول دوره ی درمان و یا مصرف دارو و پس از اتمام آن اگر دچار تاری دید و مشکل در خواندن شدید، به پزشک مراجعه کنید ( چشم پزشک )
قبل از هرگونه جراحی یا آزمایشات پزشکی، به پزشک خود اطلاع دهید که در حال مصرف داروی ایبوپروفن هستید. ممکن است لازم شود آزمایش و یا جراحی را به تعویق بندازید یا اینکه داروی خود را تغییر دهید.
عوارض جانبی
عوارض جانبی
در کنار تاثیرات مفید، هر دارو دارای عوارض جانبی نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت بروز هریک از آنها درمان های خاصی لازم است. در صورت مشاهده ی هر یک از علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض شایع تر:
• دل درد
• ترش کردن یا افزایش اسید معده
• آروغ زدن
• نفخ
• تیره شدن ادرار
• کاهش میزان ادرار
• کاهش حجم ادرار یا کاهش توانایی ادرار
• اسهال
• مشکل در دفع مدفوع
• وجود گاز در معده یا روده
• احساس سیر بودن
• سوزش سردل
• سوء هاضمه
• خارش پوست
• درد یا ناراحتی در قفسه سینه، قسمت بالای شکم یا گلو
• رنگ پریده شدن پوست
• خارج شدن گاز از معده
• نفس کشیدن تند تند و پرسرو صدا
• بروز ضایعات پوستی
• تنگی نفس
• التهاب پوست، انگشت ها، دست ها، پاها و مچ پاها
• مشکل در تنفس در زمان استراحت
• بروز مشکل در تنفس در زمان فعالیت
• خونریزی غیرمعمول یا کبودی
• خستگی و ضعف غیرمعمول
• استفراغ
• افزایش وزن
عوارض کمتر مشاهده شده:
• گرفتگی عضلات شکم
• درد یا ناراحتی معده
عوارض نادر
• درد پا، کمر یا معده
• خونریزی لثه
• تاول زدن و یا شل شدن پوست
• مشاهده ی خون در ادرار یا مدفوع
• مدفوع سیاه یا قیری
• تاری دید
• احساس سوزش در قفسه سینه یا معده
• تغییر در بینایی
• درد قفسه سینه
• لرز
• مدفوع به رنگ خاک رس
• کما
• سرگیجه
• یبوست
• سرفه یا گرفتگی صدا
• ادرار تیره
• کاهش میزان ادرار
• افسردگی
• بروز مشکل در تنفس
• بروز مشکل در بلع
• گشاد شدن رگ گردن
• سرگیجه
• خشکی دهان
• خستگی شدید
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• تب با یا بدون لرز
• تکرر ادرار
• تورم کلی بدن
• احساس عمومی خستگی و ضعف
• ریزش و نازک شدن مو
• سردرد
• کهیر یا تاول
• اختلال در بینایی
• افزایش فشار خون
• افزایش خشم
• افزایش حجم کم رنگ ادرار
• تنفس نامنظم
• کج خلقی
• خارش
• درد مفاصل یا عضلات
• نتایج آزمایشگاهی که مشکلات کبد را نشان می دهد.
• بی حالی و ضعف
• روشن شدن رنگ مدفوع
• کم شدن اشتها
• درد کمر یا پهلو
• حرکت ناگهانی عضلات
• خون دماغ
• ادرار دردناک یا بروز مشکل در دفع ادرار
• درد در معده یا شکم و پهلو که احتمالا به پشت هم می رسد.
• بروز لکه های قرمز روی پوست
• پف کردن پلک ها، دور چشم ها، صورت، لب ها و زبان
• بروز ضایعات پوستی که معمولا دارای یک مرکز بنفش رنگ است.
• چشم های قرمز و تحریک شده
• قرمزی پوست
• تشنج
• دل درد یا شکم درد شدید یا سوزش شکم
• تهوع شدید
• گلو درد
• بروز زخم و لکه های سفید در دهان و روی لب
• سفت شدن گردن یا کمر
• ناراحتی معده
• بی حسی
• غدد متورم و دردناک
• حساس شدن ناحیه ی شکم و معده
• تشنگی
• تنگی قفسه سینه
• بوی بد دهان
• خون بالا آوردن
• استفراغ موادی شبیه به دانه های قهوه
• خس خس
• زرد شدن پوست و چشم ها
علائم مصرف بیش از حد
• کبودی پوست یا لب ها
• مشکل در خوابیدن
• سردرگمی
• سرگیجه، غش یا سبکی سر در هنگام یلند شدن از حالت دراز کش
• خواب آلودگی یا کما
• توهم
• سبکی سر یا غش کردن
• تغییر خلق و خو یا سایر تغییرات مغزی
• لرزش عضلانی
• توقف در تنفس
• نفس کشیدن سریع و عمیق
• بی قراری
• کند شدن یا نامنظم شدن ضربان قلب
• گرفتگی معده
• غش کردن ناگهانی
• تعریق
برخی عوارض جانبی نیاز به درمان نداشته و به خودی خود درمان می شوند. این عوارض در طول زمان و با مطابقت بدن به دارو برطرف می شوند. به علاوه پزشک نیز راهکارهایی برای پیشگیری ز بروز این عوارض و یا درمان آنها ارائه می دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر به طور مستمر مشاهده شدند و یا در مورد آنها سوالی داشتید، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض رایج تر
• وزوز کردن یا بروز دیگر صداهای غیرقابل توضیح در گوش
• از دست دادن شنوایی
• عصبانیت
عوارض نادر
• گریه کردن
• بروز مشکل شخصیتی
• خشکی چشم
• بی قراری
• شادی و سرخوشی
• احساس غم
• کم شدن اشتها
• از دست دادن علاقه و لذت
• افسردگی
• نشان دادن واکنش های سریع یا شدید
• تغییر سریع خلق و خو
• آبریزش بینی
• خواب آلودگی غیرعادی
• بی خوابی
• پارانویا (بیماری بدبینی)
• عطسه کردن
• گرفتگی بینی
• مشکل در تمرکز
• مشکل در خواب
• ناتوانی در خوابیدن
عوارض دیگری که در اینجا لیست نشده اند هم ممکن است اتفاق بیفتد. به هرحال در صورت مشاهده هرگونه عوارض به پزشک مراجعه کنید.