ایزوسورباید مونونیترات (خوراکی)
Isosorbide mononitrate
دارو شناسی
داروی ایزوسورباید مونونیترات برای پیشگیری از آنژین (درد قفسه سینه) که به خاطر بیماری قلبی عروقی بروز کرده، استفاده می شود. این دارو آنقدر سریع عمل نمی کند تا برای برطرف کردن درد ناشی از حمله آنژین استفاده شود.
ایزوسورباید مونونیترات به گروهی از داروها به نام نیترات ها تعلق دارد. این دارو از طریق شل کردن رگ های خونی و افزایش خون رسانی و اکسیژن رسانی به قلب عمل می کند و میزان کار آن را نیز کاهش می دهد. این دارو اگر به طور منظم و برای مدت طولانی استفاده شود از بروز دردهای ناشی از آنژین پیشگیری می کند.
این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد و به شکل های زیر موجود می باشد:
• قرص زود رهش
• قرص
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان مي گيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
اگر به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت نشان داده اید، حتما پزشک خود را مطلع سازید. به علاوه اگر دچار حساسیت های دیگری هم هستید، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به رنگ، مواد نگهدارندهو یا حیوانات، به پزشک خود اطلاع دهید. در مورد داروهایی که تاکنون مصرف نکرده اید، ابتدا دستورالعمل دارو را بخوانید.
اطفال
در مورد مصرف این دارو در کودکان مطالعات زیادی انجام نشده است. ایمنی و اثر بخشی دارو مورد تایید قرار نگرفته اند.
افراد مسن
مطالعاتی که تاکنون انجام شده اند، در مورد مصرف داروی ایزوسورباید مونونیترات در افراد مسن مشکل و محدودیتی نشان نداده است. با این حال بیماران مسن به خاطر افزایش سن در معرض مشکلات کلیه، کبد یا بیماری های قلبی حساس تر هستند، بنابراین داروی مورد نظر باید با احتیاط مصرف شود و میزان مصرف دارو برای بیمار تنظیم شود.
دوران بارداری
در مورد مصرف این دارو در زنان باردار مطالعات کافی انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
در مورد مصرف دارو در دوران شیردهی و خطرات و اثرات آن تحقیقی انجام نشده است. در این شرایط مزایای مصرف دارو در مقابل خطرات آن قرار می گیرند و مورد مقایسه قرار می گیرند.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها را نمی توان همزمان با برخی دیگر مصرف کرد، اما در برخی موارد با وجود تداخلات دارویی، می توان دو دارو را همزمان مصرف کرد. در این شرایط پزشک ممکن است میزان مصرف دارو را تغییر دهد یا تدابیر احتیاطی دیگری بیندیشد. در زمان مصرف این دارو اگر داروی دیگری نیز مصرف می کنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید، به ویژه هر یک از داروهای لیست شده در زیر. تداخلات زیر بر اساس اهمیت آنها انتخاب شده اند.
استفاده از داروی ایزوسورباید مونونیترات با هر یک از موارد زیر پیشنهاد نمی شود. در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر، پزشک ممکن است این دارو را تجویز نکند و یا دیگر داروهای شما را تغییر دهد.
• Avanafil
• Riociguat
• Sildenafil
• Tadalafil
• Vardenafil
تداخلات دارویی دیگر
بعضی داروها را نباید در زمان غذا خوردن یا با برخی غذاهای خاص مصرف کرد چرا که ممکن است تداخلاتی به وجود آید. مصرف تنباکو و الکل با بعضی داروها نیز خطرناک می باشد. در مورد زمان مناسب مصرف دارو و غذاهای مناسب دوره ی مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید. مصرف این دارو همراه با دخانیات توصیه نمی شود.
دیگر مشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگر بر روی مصرف این دارو تاثیر می گذارد. در صورتی که مشکلات دیگری دارید، با پزشک خود در میان بگذارید، به ویژه اگر یکی از موارد زیر باشند:
• حساسیت به نیترات (به عنوان مثال امیل نیترات و باتیل نیترات) و نیتریت ها –بیماران دارای این شرایط نباید از این دارو مصرف کنند.
• نارسایی احتقانی قلب
• حمله قلبی یا سابقه حمله قلبی
• کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (یک بیماری قلبی)
• افت فشار خون
• هیپوولمی (کم بودن مقدار خون) – در این شرایط دارو با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است شرایط را بدتر سازد.
نحوه مصرف
این دارو را درست طبق دستور پزشک مصرف کنید تا بهبود شرایط حاصل شود. بیش از حد توصیه شده و در مدت طولانی تر از این دارو مصرف نکنید. این دارو با یک دستورالعمل دارویی همراه است که پیش از مصرف آن را با دقت مطالعه کنید.
این شکل دارویی در بلند مدت برای کاهش میزان حملات آنژین استفاده می شود. این دارو درد را برطرف نمی کند، زیرا تاثیر آن خیلی آهسته است، بلکه از بروز درد جلوگیری می کند. شکل زودرهش این دارو برای تاثیر آن به مدت 8 تا 10 ساعت می باشد. اگر دارویی با اثربخشی سریعتر نیاز دارید، به پزشک خود مراجعه کنید تا درد ناشی از حمله آنژین را تسکین دهد.
زمان مصرف این دارو صبح می باشد و پس از آن روال مصرف را ادامه دهید. این دارو زمانی به بهترین شکل تاثیر می گذارد که یک دوره را در روز از دارو مصرف نکنید. پزشک میزان مصرف دارو را طوری برنامه ریزی خواهد کرد که یک زمان بدون دارو در روز داشته باشید. بنابراین طبق دستور پزشک دارو را مصرف کنید تا تاثیر بهتری داشته باشد.
این دارو را باید به طور کامل بلعید و از خراشیدن یا شکستن و یا جویدن قرص آن اجتناب کنید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو برای بیماران مختلف یکسان نمی باشد. بنابراین طبق دستور پزشک یا راهنمایی های روی بسته بندی از دارو مصرف کنید. اطلاعات زیر مربوط به مصرف میزان متوسط دارو می باشد. اگر میزان مصرف شما متفاوت با این مقدار است بدون مشورت پزشک آن را تغییر ندهید.
میزان مصرف دارو بستگی به قدرت آن دارو دارد. به علاوه تعداد وعده هایی دارویی، فاصله بین آنها و مدت زمان مصرف دارو به نوع و شدت بیماری بستگی دارد.
• برای پیشگیری از آنژین:
o برای شکل خوراکی دارو (قرص های زود رهش):
بزرگسالان – در ابتدا 30 یا 60 میلی گرم در روز و در یک وعده. دارو در صبح و درست پس از بیدار شدن مصرف می شود. پزشک میزان مصرف دارو را در صورت نیاز افزایش خواهد داد.
کودکان – مصرف و میزان مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
o برای شکل خوراکی دارو (قرص):
بزرگسالان – مقدار 20 میلی گرم و دو بار در روز مصرف می شود. اولین وعده در صبح و درست پس از بیدار شدن مصرف می شود و وعده دوم 7 ساعت بعد.
کودکان - مصرف و میزان مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه باید کرد؟
اگر یک وعده ی دارویی را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید. اما اگر تقریبا زمان مصرف وعده ی بعدی فرا رسیده، بهتر است وعده ی فراموش شده را نادیده گرفته و به برنامه ی سابق خود ادامه دهید. هرگز دو وعده را همزمان مصرف نکنید.
شیوه نگهداری
دارو باید در بسته بندی و در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگهداری شود. دور از دسترس اطفال نگهداری شود. از نگهداری داروهای قدیمی و تاریخ گذشته خودداری کنید.
اقدامات احتیاطی
ملاقات منظم با پزشک و بررسی بهبود بیماری در طی مصرف دارو، بسیار اهمیت دارد. این امر به پزشک اجازه می دهد تا اثر بخشی دارو را بررسی کرده و در مورد ادامه ی مصرف دارو تصمیم گیرد. آزمایش های خون و ادرار برای بررسی عوارض جانبی لازم خواهند بود.
در زمان مصرف این دارو از داروهای سیلدنافیل، تادالافیل و یا واردنافیل استفاده نکنید. مصرف همزمان این داروها باعث افت فشار خون، تاری دید، سرگیجه، سبکی سر و یا غش می شود. اگر در حال مصرف این داروها هستید و دچار حمله آنژین می شوید، بلافاصله باید به بیمارستان انتقال داده شوید.
این دارو ممکن است باعث سردرد شود. این سردردها علائم تاثیر دارو می باشند. برای جلوگیری از سردرد مصرف دارو را متوقف نکنید یا زمان آن را تغییر ندهید. اگر سردردها شدید هستند، به پزشک مراجعه کنید.
سرگیجه، سبکی سر یا ضعف نیز ممکن است رخ دهند، به ویژه اگر به سرعت از حالت نشسته یا دراز کشیده بلند شوید. بهتر است به آرامی تغییر وضعیت دهید.
به علاوه اگر نوشیدنی الکلی مصرف کنید، مدت طولانی بایستید، ورزش کنید یا در آب هوای خیلی گرم ممکن است دچار سرگیجه، سبکی سر یا ضعف شوید. در زمان مصرف این دارو به شدت مراقب ورزش کردن های خود باشید و در هوای گرم نیز خیلی احتیاط کنید و نباید به مدت طولانی سرپا بایستید.
مصرف این دارو را بدون مشورت با پزشک و به طور ناگهانی قطع نکنید. پزشک ممکن است توصیه کند مصرف دارو را به تدریج قطع کنید.
به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دید که در حال مصرف داروی ایزوسورباید مونونیترات هستید. شاید لازم باشد چند روز قبل از انجام آزمایشات پزشکی مصرف دارو را متوقف کنید.
همزمان با این دارو هیچ داروی دیگری مصرف نکنید، داروهای با نسخه یا بدون نسخه و یا ویتامین ها و مکمل ها. مصرف تمام آنها باید با مشورت پزشک باشد.
عوارض جانبی
هر دارو همراه با تاثیرات اولیه، دارای عوارض ناخواسته ای نیز می باشد. گرچه لزوما تمام این عوارض رخ نمی دهند، اما در صورت بروز هر یک از آنها به مراقبت های پزشکی نیاز خواهید داشت.
در صورت مشاهده هر یک از عوارض زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض کمتر مشاهده شده
• صدای غیرطبیعی قلب
• کم شدن یا از بین رفتن حرکت بدن
• درد دست، پشت و فک
• مدفوع سیاه و قیری
• درد مثانه
• خونریزی پس از مدفوع
• خونریزی لثه
• خون در ادرار یا مدفوع
• تاری دید
• درد بدن
• سوزش ادرار
• سوزش، خارش، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس قلقلک
• ناراحتی یا درد قفسه سینه
• سفتی یا سنگینی قفسه سینه
• لرز
• عرق سرد
• گیجی
• تشنج
• سرفه یا خشکی صدا
• کم شدن ادرار
• اسهال
• تنفس مشکل
• درد یا سوزش در زمان دفع ادرار
• گشاد شدن رگ گردن
• سرگیجه
• سرگیجه، ضعف یا سبکی سر در هنگام بلند شدن یا تغییر وضعیت
• خشکی دهان
• گرفتگی گوش
• افزایش ضربان قلب
• ضعف
• سریع شدن یا نامنظم شدن ضربان قلب یا نبض
• تب یا لرز
• علائمی شبیه به آنفلوآنزا
• تکرر ادرار
• احساس ناراحتی و بیماری عمومی
• سردرد
• سردرد شدید یا ضربان دار
• سوفل قلبی
• تعریق زیاد
• افزایش تشنگی
• افزایش حجم ادرار کم رنگ و رقیق
• تنفس نامنظم
• خارش، درد، قرمزی یا التهاب در پاها
• سفتی، درد یا التهاب مفاصل
• سبکی سر
• از دست دادن اشتها
• از دست دادن صدا
• درد معده، کمر یا پهلو
• درد عضلات
• گرفتگی عضلات
• گرفتگی بینی
• تهوع و استفراغ
• عصبی شدن
• بی حسی یا خارش در دست ها، پاها یا لب ها
• درد یا ناراحتی در دست ها، فک، پشت یا گردن
• درد و گرفتگی و ضعف در زمان پیاده روی که در زمان استراحت فروکش می کند.
• فلج جزئی
• زیاد شدن ادرار
• بروز لکه های قرمز و بنفش روی پوست
• نبض در گوش
• آبریزش بینی
• لرزش دست ها و پاها
• لرز
• عطسه
• زخم بر روی پاها
• کاهش ناگهانی میزان ادرار
• عرق کردن
• التهاب
• التهاب صورت، انگشتان دست، پا و یا ساعد
• سفتی قفسه سینه
• لرزش در دست ها و پاها
• مشکل در خوابیدن
• مشکل در تنفس
• التهاب ناراحت کننده در اطراف مقعد
• خونریزی یا کبودی غیرعادی
• ضعف و خستگی غیرعادی
• خون استفراغ کردن یا وجود ماده ای مانند دانه های قهوه در استفراغ
• ضعیف شدن
• افزایش وزن
علائم کمیاب
• آبی شدن رنگ لب ها، ناخن های دست یا کف دست ها
• تیره شدن ادرار
• پوست رنگ پریده
• افزایش ضربان قلب
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید:
علائم مصرف بیش از اندازه
• تاری یا از دست دادن دید
• برآمدگی نقطه نرم در سر نوزاد
• تغییر در آگاهی
• تغییر در توانایی دیدن رنگ ها، به ویژه رنگ آبی و زرد
• پوست سرد و رنگ پریده
• ادراک آشفته از رنگ ها
• دو بینی
• احساس مکرر از حرکت خود یا محیط پیرامون
• مشاهده هاله در اطراف چراغ
• سردرد شدید و ضرباندار
• از دست دادن هوشیاری
• شب کوری
• مشاهده نور در طول شب
• فلج
• احساس چرخش
• دید تونلی
برخی عوارض جانبی به خودی خود برطرف می شوند. گاهی نیز پزشک راهکارهایی برای مقابله و پیشگیری از هر گونه عوارض جانبی ارائه می دهد. به هرحال اگر هریک از این عوارض طولانی و آزار دهنده شدند، به پزشک مراجعه کنید.
عوارض کمتر مشاهده شده:
• افزایش اسید معده
• اضطراب
• کمردرد
• آروغ زدن
• بروز لکه بر روی پوست
• پف کردن
• درد پستان
• احساس سوزش در معده یا قفسه سینه
• سوزش، خارش یا خشکی چشم ها
• تغییر در بینایی رنگ
• تغییر در بینایی
• عرق سرد
• تداوم زنگ، وزوز یا دیگر صداهای غیرقابل توضیح در گوش
• تولید خلط با سرفه
• کاهش علاقه به مقاربت جنسی
• مشکل دید در شب
• مشکل حرکتی
• ریزش اشک
• دوبینی
• افتادگی پلک
• درد مبهم یا احساس فشار یا سنگینی در پاها
• گوش درد
• هوا یا گاز اضافه در معده
• احساس حرکت در خود یا محیط اطراف
• احساس گرما
• احساس سرمای غیرعادی
• نیاز مکرر به دفع مدفوع
• یخ زدن کتف
• احساس سیر و پر بودن
• از دست دادن شنوایی
• سوزش معده
• تنفس عمیق و سرد
• ناتوانی در داشتن یا نگه داشتن نعوظ
• افزایش اشتها
• افزایش حساسیت چشم به نور خورشید
• افزایش خلط
• سوء هاضمه
• کج خلقی
• خارش پوست در نزدیگی رگ های آسیب دیده
• کم شدن قدرت
• از دست میل یا توانایی جنسی
• درد عضلات یا استخوان
• سفتی یا درد عضلات
• کابوس دیدن
• تنفس پر سر و صدا
• درد یا حساسیت در اطراف چشم یا استخوان های گونه
• خارج شدن گاز
• جوش زدن پوست
• کم شدن تمرکز
• بثورات پوستی
• قرمزی پوست صورت، گردن، بازوها و گاهی اوقات قسمت بالای قفسه سینه
• قرمزی و درد و تورم چشم، پلک یا پوشش داخلی پلک
• قرمزی، تورم یا درد زبان
• بی قراری
• دوبینی
• احساس چرخش
• خواب آلودگی غیرعادی
• بروز صداهای سریع و کلیک کردن در ریه ها زممانی که با گوشی پزشک به صدای ریه گوش داده می شود.
• توده های کوچک در زیر پوست
• درد دهان یا زبان
• گرفتگی گردن
• نفخ، سوزش یا درد معده
• ناراحتی معده
• زور زدن برای دفع مدفوع
• گرفتگی بینی
• عرق کردن ناگهانی
• تورم پا یا مچ پا
• متورم شدن غدد گردن
• حساسیت به لمس در ناحیه معده
• رویاهای وحشتناک و اختلال در خواب
• اختلالات دندان
• مشکل در بلع
• جنبش و پیچش کنترل نشده گردن
• تغییرات صدا
• کاهش وزن
• لکه های سفید در دهان، زبان و یا گلو
عوارض دیگری که در اینجا لیست نشده اند هم ممکن است اتفاق بیفتد. به هرحال در صورت مشاهده هرگونه عوارض به پزشک مراجعه کنید.