ممانتین (خوراکی)
Memantine
دارو شناسی
ممانتین برای درمان آلزایمر خفیف یا شدید استفاده می شود. ممانتین آلزایمر را درمان نمی کند، بلکه می تواند به فرد مبتلا به این بیماری کمک کند. این دارو پیشروی بیماری را نیز متوقف نخواهد کرد.
داروی ممانتین فقط با نسخه پزشک در دسترس بیمار قرار می گیرد و به شکل های زیر موجود است:
• کپسول طولانی رهش
• قرص
• محلول
پیش از مصرف
در مورد تصمیم گیری برای مصرف دارو، خطرات و مزایای داروی مورد نظر باید با یکدیگر مقایسه شوند. تصمیم نهایی توسط پزشک و بیمار گرفته خواهد شد. در مورد این دارو نکات زیر باید در نظر گرفته شوند:
آلرژی و حساسیت
اگر به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت نشان داده اید، حتما پزشک خود را مطلع سازید. به علاوه اگر دچار حساسیت های دیگری هم هستید، مانند حساسیت غذایی، حساسیت به رنگ، مواد نگهدارندهو یا حیوانات، به پزشک خود اطلاع دهید. در مورد داروهایی که تاکنون مصرف نکرده اید، ابتدا دستورالعمل دارو را بخوانید.
اطفال
در مورد مصرف داروی ممانتین در اطفال بررسی های کافی انجام نشده است.
سالمندان
در مورد مصرف داروی ممانتین در سالمندان بررسی های کافی انجام نشده است.
دوران بارداری
بررسی کافی در مورد مصرف داروی ممانتین در دوران بارداری انجام نشده است. با این حال بررسی های انجام شده خطری را در این دوران نشان نداده اند.
دوران شیردهی و مادران شیرده
بررسی کافی در مورد تاثیر مصرف دارو بر روی مادر و نوزاد در دوران بارداری انجام نشده است. در این شرایط بهتر است پیش از مصرف خطرات و مزایای مصرف دارو با یکدیگر مقایسه شوند.
تداخلات دارویی
گرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم مصرف شوند، اما بعضی داروها را با وجود تداخل، می توان همزمان با هم مورد مصرف قرار داد. در چنین مواقعی پزشک میزان مصرف دارو را تغییر می دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری را در پیش می گیرد. به هرحال مصرف هرگونه داروی دیگری را با پزشک خود درمیان بگذارید. تداخلات دارویی زیر براساس اهمیت آنها انتخاب شده اند و لزوما بروز نمی کنند.
مصرف این دارو با هر یک از داروهای زیر توصیه نمی شود، اما در برخی موارد ممکن است لازم باشد هر دو دارو با هم مصرف شوند. در این شرایط پزشک میزان مصرف دارو و وعده های مصرف آن و یا هر دو را تغییر خواهد داد.
• Acetazolamide
• Amantadine
• Brinzolamide
• Bupropion
• Dextromethorphan
• Dorzolamide
• Ketamine
• Methazolamide
• Sodium Bicarbonate
دیگر تداخلات دارویی
بعضی داروها را نباید در زمان غذا خوردن یا با برخی غذاهای خاص مصرف کرد چرا که ممکن است تداخلاتی به وجود آید. مصرف تنباکو و الکل یا بعضی داروها نیز خطرناک می باشد. در مورد زمان مناسب مصرف دارو و غذاهای مناسب دوره ی مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.
دیگر مشکلات پزشکی
وجود دیگر مشکلات پزشکی نیز بر روی مصرف دار تاثیر خواهد گذاشت. اگر دچار مشکلات دیگری هستید، حتما به پزشک اطلاع دهید، به ویژه مشکلات زیر:
• صرع یا تشنج
• مشکلات دستگاه ادراری (به عنوان مثال مشکل ادرار کردن و مشکلات مثانه)، در این شرایط دارو با احتیاط مصرف شود زیرا ممکن است شرایط بدتر شود.
• بیماری های کلیوی
• بیماری کبدی، در این شرایط دارو با احتیاط مصرف شود، به دلیل خارج شدن آهسته دارو از بدن، تاثیر دارو افزایش می یابد.
نحوه مصرف
دارو را درست طبق دستور پزشک مصرف کنید. بیشتر از میزان توصیه شده و یا در وعده های بیشتر و مدت طولانی تر دارو را مصرف نکنید.
این دارو با یک دستورالعمل دارویی همراه است. پیش از مصرف آن این دستورالعمل را با دقت مطالعه کنید. اگر سوالی داشتید به پزشک مراجعه کنید.
می توانید این دارو را همراه با غذا یا به تنهایی مصرف کنید. کپسول طولانی رهش را به طور کامل ببلعید و قبل از خوردن آن را خراش ندهید یا نشکنید و از جویدن آن نیز اجتناب کنید.
اگر بلعیدن کپسول آن برایتان سخت است، می توانید آن را باز کرده و محتویات آن را با یک غذای سبک مخلوط کرده و میل کنید. این مخلوط را به خوبی هم بزنید و سپس آن را بدون جویدن بخورید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو برای بیماران مختلف، متفاوت خواهد بود. طبق دستورات پزشک یا دستورالعمل دارویی روی بسته بندی، دارو را مصرف کنید. اطلاعات زیر مربوط به میزان متوسط مصرف دارو می شود. اگر میزان مصرف شما متفاوت است، بدون مشورت پزشک آن را تغییر ندهید.
میزان مصرف دارو بستگی به قدرت آن دارد. به علاوه تعداد وعده های مصرف دارو در هر روز، فاصله زمانی بین هر وعده و مدت زمان مصرف آن به نوع بیماری بستگی دارد.
برای درمان بیماری آلزایمر:
• برای مصرف خوراکی (کپسول های طولانی رهش):
بزرگسالان – در ابتدا 7 میلی گرم، یک وعده در روز. پزشک در صورت نیاز، میزان مصرف را به تدریج افزایش می دهد. به هرحال میزان مصرف معمولا بیشتر از 28 میلی گرم در روز نیست.
کودکان – مصرف و میزان دارو باید توسط پزشک تعیین شوند.
• برای مصرف خوراکی (محلول ها و قرص ها):
بزرگسالان – در ابتدا 5 میلی گرم، یک وعده در روز. پزشک در صورت نیاز میزان مصرف را افزایش خواهد داد. با این حال میزان مصرف روزانه بیش از 10 میلی گرم در دو وعده نخواهد بود.
کودکان - مصرف و میزان دارو باید توسط پزشک تعیین شوند.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگر یک وعده ی دارویی را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید. اما اگر تقریبا زمان مصرف وعده ی بعدی فرا رسیده، بهتر است وعده ی فراموش شده را نادیده گرفته و به برنامه ی سابق خود ادامه دهید. هرگز دو وعده را همزمان مصرف نکنید.
شیوه نگهداری
دارو باید در بسته بندی و در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگهداری شود. دور از دسترس اطفال نگهداری شود. از نگهداری داروهای قدیمی و تاریخ گذشته خودداری کنید.
اقدامات احتیاطی
ملاقات منظم با پزشک و بررسی بهبود بیماری در طی مصرف دارو، بسیار اهمیت دارد. این امر به پزشک اجازه می دهد تا اثر بخشی دارو را بررسی کرده و در مورد ادامه ی مصرف دارو تصمیم گیرد. آزمایش های خون و ادرار برای بررسی عوارض جانبی لازم خواهند بود.
در زمان مصرف این دارو از هیچ دارو و مکمل دیگری، داروهای با نسخه و یا بدون نسخه پزشک، مصرف نکنید مگر با توصیه و مشورت پزشک.
عوارض جانبی
در کنار تاثیرات مفید، هر دارو دارای عوارض جانبی نیز می باشد. گرچه تمام این عوارض جانبی اتفاق نمی افتند، اما در صورت بروز هریک از آنها درمان های خاصی لازم است. در صورت مشاهده ی هر یک از علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
عوارض کمتر مشاهده شده:
• نفخ یا التهاب صورت، دست ها، بازوها و پاها
• تاری دید
• سرگیجه
• سردرد
• عصبی شدن
• صدای تپش در گوش
• افزایش ناگهانی وزن
• سوزن سوزن شدن دست و پا
• کاهش یا افزایش غیرعادی وزن
عوارض ناشناخته
• درد معده یا شکم
• آشفتگی
• مدفوع سیاه و قیری
• خونریزی لثه ها
• تاول زدن یا شل شدن پوست
• مشاهده خون در ادرار یا مدفوع
• درد قفسه سینه
• کما
• یبوست
• استفراغ مداوم
• تشنج
• ادرار تیره
• کاهش میزان ادرار
• افسردگی
• ضعف
• ضربان قلب یا نبض نامنظم
• احساس ضعف و خستگی
• تب شدید
• افزایش یا کاهش فشار خون
• خشونت
• عرق کردن زیاد
• سوء هاضمه
• عفونت ریه از طریق تنفس مواد خارجی
• خارش
• بی حالی
• مدفوع رنگ روشن
• کاهش هوشیاری
• خوردن لب ها
• کشش عضلات
• نداشتن فشار خون
• نداشتن تنفس
• نداشتن نبض
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن صورت، بازوها و پاها
• درد معده، پهلو یا شکم که به پشت هم کشیده می شود.
• درد یا تورم دست ها و پاها
• درد، تنش و یا ضعف که در هنگام پیاده روی رخ می دهد و در زمان استراحت بهبود می یابد.
• بروز لکه های قرمز بر روی پوست
• کند شدن ضربان قلب
• پف کردن گونه ها
• حرکات سریع یا کرم مانند زبان
• غش کردن مکرر
• چشم های تحریک شده و قرمز
• ضایعات پوستی قرمز که اغلب دارای مرکز بنفش هستند.
• یبوست شدید
• تشنج
• سردرد شدید
• سفتی عضلات
• استفراغ
• زخم ها یا لکه های سفید در دهان و بر روی لب ها
• بی حسی
• ضعف ناگهانی و شدید
• ورم صورت، مچ پا یا دست
• حرکات تند و سریع کل بدن
• بروز مشکل در راه رفتن یا صحبت کردن
• مشکل در تنفس
• کشش، چرخش و یا حرکات تکراری و کنترل نشده زبان، لب ها، صورت، بازوها و پاها
• جویدن کنترل نشده
• خونریزی یا کبودی غیرمعمول
• پوست رنگ پریده
• استفراغ
• زردی چشم ها و پوست
برخی عوارض جانبی نیاز به درمان نداشته و به خودی خود درمان می شوند. این عوارض در طول زمان و با مطابقت بدن به دارو برطرف می شوند. به علاوه پزشک نیز راهکارهایی برای پیشگیری ز بروز این عوارض و یا درمان آنها ارائه می دهد. در صورتی که هر یک از عوارض زیر به طور مستمر مشاهده شدند و یا در مورد آنها سوالی داشتید، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض رایج
• سرگیجه
عوارض کمتر مشاهده شده
• اضطراب
• کمردرد
• درد مثانه
• ادرار کدر یا خونی
• تغییر تعادل در هنگام راه رفتن
• لرز
• عدم تعادل یا انجام درست کارها
• تولید مخاط در هنگام سرفه
• سرفه
• اسهال
• سوزش یا درد در هنگام دفع ادرار
• بروز مشکل در تنفس
• بروز مشکلات حرکتی
• ناامیدی
• دهان خشک
• ترس
• احساس غم و اندوه
• تب
• تکرر ادرار
• احساس عمومی ناراحتی و بیماری
• تنفس عمیق و سریع
• بیخوابی
• کج خلقی
• درد مفاصل
• از دست دادن اشتها
• کم شدن علاقه
• کمر درد یا پهلو درد
• درد یا سفتی عضلانی
• حالت تهوع
• عصبانیت
• درد بدن
• درد مفاصل
• بی قراری
• دیدن، شنیدن یا حس کردن چیزهایی که وجود ندارند.
• تنگی نفس
• خواب آلودگی
• گلو درد
• سفتی قفسه سینه
• خستگی
• بروز مشکل در تمرکز
• بروز اختلالات خواب
• خستگی یا ضعف غیرمعمول
• استفراغ
• خس خس کردن
عوارض شناخته نشده
• سوزش در قفسه سینه و معده
• سوزش، بی حسی، درد و احساس سوزن سوزن شدن در تمام انگشتان به جز کوچکترین انگشت
• عرق سرد
• پوست سرد و رنگ پریده
• کاهش میل جنسی
• بروز مشکل در بلع
• احساس عمومی بیماری و ضعف
• سوزش معده
• ناتوانی یا بروز مشکل در نعوظ
• گرسنگی مکرر
• افزایش چربی خون
• کاهش توانایی و عملکرد جنسی
• کابوس
• لرز
• لکنت زبان
• گرفتگی معده
• ناراحتی معده
• حساسیت به لمس در ناحیه معده
• اسهال آبکی یا خونی
عوارض دیگری که در اینجا لیست نشده اند هم ممکن است اتفاق بیفتد. به هرحال در صورت مشاهده هرگونه عوارض به پزشک مراجعه کنید.