نیتروگلیسیرین
nitroglycerin
دارو شناسی
از این دارو به منظور پیشگیری از آنژین و یا درد قفسه سینه استفاده میشود که به دلیل بیماری های عروق کرونر بوجود امده است .این دارو برای بهبود آنژین های قلبی در ییماران هم مصرف میگرددو در گروه نیترات ها قرار میگیرید و رگهای خونی را سست کرده و میزان جریان خون و اکسیژن به قلب را افزایش داده و در همان حال میزان فشار وارد بر قلب را کم میکند .در صورتی که از این دارو به مدت طولانی و بلافاصله پیش از ورزش و یا رخداد های استرس زا استفاده شود ،از بروز آنژین قلبی پیشگیری میکند
این دارو را فقط میتوان با تجویز پزشک مصرف کردوبه شکلهای زیر موجود است :
• قرص های دیررهش
• کپسول های دیررهش
• قرص
• اسپری
پیش از مصرف
به هنگام استعمال دارو به موارد زیر توجه کنید :
آلرژی و حساسیت
اگر به هر ماده غذایی و یا نگه دارنده و یا حیوانات حساسیت دارید حتما پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید .برای دارو هایی که با تجویز پزشک مصرف نمیشوند ,حتما برچسب دارو را مطالعه نمایید .
اطفال
اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد.
سالمندان
باید تحقیقاتی در خصوص دوز مصرفی افراد سالخورده صورت گیرد زیرا احتمال بروز عوارض جانبی مانند اختلالات کبدی و کلیوی در انها بیشتر میباشد .دوز مصرفی دارو برای سالمندان باید با احتیاط تعیین گردد
دوران بارداری
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد
دوران شیردهی و مادران شیرده
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد
تداخلات دارویی
مصرف همزمان چند دارو با هم توصیه نمیشود و این در حالی است که گاهی اوقات چند دارو با هم مصرف میگردند .در چنین مواردی احتمالا پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر میدهد و یا از روش های دیگر استفاده میکند .قبل از مصرف این دارو حتما به پزشک خود در خصوص دارو های مصرفی اطلاع دهید .موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان نیتروگلیسیرین با داروها ی زیر توصیه نمیشود و ممکن است پزشکتان مصرف این دارو را قطع کند و یا داروهای دیگری را برای شما تجویز کند.
• Avanafil
• Riociguat
• Sildenafil
• Tadalafil
• Vardenafil
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی را تغییر میدهد
• Alteplase, Recombinant
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر باعث افزایش احتمال بروز عوارض جانبی میشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی را تغییر میدهد
• Acetylcysteine
• Aspirin
• Dihydroergotamine
• Pancuronium
تداخلات دارویی دیگر
مصرف همزمان دخانیات و الکل و تعدادی از مواد غذایی به همراه تعدادی از دارو ها باعث بروز عوارض جانبی میشود و بهتر است در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید .
سایر مشکلات پزشکی
بروز بیماری های دیگر تاثیر این دارو را کاهش میدهد .در صورتی که به هر یک از این بیماری ها مبتلا میباشید ,حتما پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید :
• کم خونی شدید
• تومور مغزی
• اسیب به سر به صورت شدید به همراه افزایش فشار در سر
• حمله قلبی مزمن (در حال وقوع )-در این افراد نباید از نیتروگلیسیرین استفاده کرد
• نارسایی احتقانی قلب
• حملات قلبی اخیر
• بیماری های قلبی مانند کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک،پرکاردیت فشارنده،تنگی مجرای ائورت یا دریچه ی میترال
• فشار خون پایین
• کاهش میزان خون –با احتیاط مصرف گردد .میتواند باعث وخامت اوضاع شود
نحوه مصرف
این دارو باید مطابق با تجویز پزشک مصرف گردد و دوز مصرفی و تناوب مصرفی ان را تغییر ندهید و ان را بیش از مدت تجویز شده مصرف کنید .
نیتروگلیسیرین دارای دو نوع محصول است که برای دلایل متفاوت مورد استفاده قرار میگیرند .کپسول های دیرهش هر روز با توجه به برنامه منظمی مصرف میشوند تا از بروز حملات آنژین پیشگیری نمایند .اسپری های خوراکی و قرص های زیرزبانی هم با سرعت آنژین قلبی را متوقف میکنند ودر صورتی که شما میدانید در موقعیتی استرس زا قرار میگیرد و یا میخواهید ورزش کنید ،این دارو میتواند از بروز آنژین پیشگیری کند
زمانی که علائم این حملات را حس کردید مانند درد قفسه سینه،تنگی و فشار در قفسه سینه و موارد دیگر ،بنشینید و یک قرص زیر زبانی را در دهانتان قرار دهید .اگر از اسپری های خوراکی استفاده میکنید باید ان را در رو و یا زیر زبانتان اسپری کنید .ممکن است علائمی همانند خواب الودگی ،سبکی سر،غش را پس از مصرف قرص داشته باشید.بنابراین بهتر است که در هنگام مصرف دارو بنشینید.در صورتی که غش کردید و گیج شدید،بدنتان را به سمت جلو متمایل کرده و سرتان را بین دو زانویتان قرار دهید و چندین نفس عمیق بکشید.ارام باشید تا پس از چندین لحظه بهبود یابید .از جویدن و قورت دادن و خرد کردن این دارو بپرهیزیدزیرا زمانی که توسط پوشش دهان جذب میشوند،به میزان بیشتری تاثیر میگذارند.قرص را زیر زبانتان و یا بین گونه و لثه هایتان قرار دهید تا حل شود .در این حین از مصرف دخانیات جویدنی،سیگار و یا نوشیدنی و مواد غذایی بپرهیزید.
این دارو بین 1 تا 5 دقیقه تاثیر میگذارد ولی در صورتی که دردتان بهتر نشد،5 دقیقه پس از مصرف قرص اول،قرص دوم را مصرف کنید و دوباره پس از 5 دقیقه میتوان از قرص بعدی مصرف کرد.اگر پس مصرف قرص سوم هم درد قفسه سینه داشتید،با اورژانس تماس بگیرید و خود را حرکت ندهید .
میتوانید از یک تا دو اسپری از نیتروگلیسیرین در هنگام بروز آنژین قلبی مصرف کنید و در صورتی که درد پس از 5 دقیقه کاهش نیابد میتوانید از اسپری سوم مصرف کنید .در صورتی که پس از مصرف اسپری سوم هم بهتر نشدید با اورژانس تماس بگیرید و خود حرکت نکنید.در طی 15 دقیقه بیش از سه اسپری مصرف نکنید.
کپسول های دیر رهش را به صورت کامل قورت دهید و از جویدن و خرد کرن انها بپرهیزید .انها را هر روز صبح در زمان معینی استفاده کنید و این برنامه را به صورت منظم ادامه دهید .در صورتی که از این دارو در طی زمان معینی در روز مصرف کنید،تاثیر بیشتری خواهد داشت .دستوررات پزشک را با دقت دنبال کنید تا دارو بیشترین تاثیر را داشته باشد ..دارو حاوی دسترات پزشکی همراه است و قبل از مصرف ان را حتما بخوانید .در صورت هر گونه ابهامی با پزشکتان مشورت نمایید.
به منظور استفاده از اسپری خوراکی :
• پوشش پلاستیکی را بردارید
• محتوی را تکان ندهید
• اگر برای بار اول از اسپری استفاده میکنید،ان را 5 تا 10 بار به دور از صورت خود و دیگران در هوا اسپری کنید
• در صورتی که در طی 6 ماه قبل از این اسپری مصرف نکرده اید ،1 تا 2 بار ان را به صورت ازمایشی اسپری کنید
• اسپری را به صورت برعکس جلوی دهانتان بگیرید و انگشت سبابه تان را روی دکمه قرار دهید دهانتان را باز کنید و فاصله اسپری تا دهانتان را به میزان کافی کاهش دهید
• با انشگت سبابه تان دکمه را فشار دهید تا یک تا دو بار اسپری در دهانتان و یا زیر زبانتان زده شود . از استنشاق این اسپری و یا نفس کشیدن در ان بپرهیزید
• دکمه را رها کرده و دهانتان را ببندید ولی محتوی را بلافاصله قورت ندهید و به مدت 5 تا 10 دقیقه اب دهان خود را بیرون نریخته و دهانتان را نشویید .
• در صورتی که به اسپری سوم نیاز دارید 5 دقیقه صبر کنید و در طی 15 دقیقه بیش از سه اسپری مصرف نکنید
• پس از مصرف دارو پوشش ان را در حای خود قرار دهید
• در صورتی که از اسپری مصرف نمیکنید ان را به حالت برعکس قرار دهید .همچنین بهتر است میزان مایع نیترومیست را ارزیابی کنید .در صورتی که مایع به سر و یا نیمه بطری برسد،به معنی ان است که باید مجددا پر شود
• در هنگام مصرف سیگار و یا نزدیک گرما و شعله اتش از مصرف این اسپری بپرهیزید .
میزان مصرف
دوز مصرفی این دارو به نسبت افراد با هم متفاوت است و در این مورد به توصیه های پزشک خود و یا دستورات همراه دارو استفاده کنید .اطلاعات ذیل میزان متوسط مصرف دارو را نشان میدهند و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت میباشد ان را تغییر ندهید مگر با مشورت با پزشکتان .
دوز مصرفی دارو به شدت تاثیر دارو بستگی دارد .همچنین تعداد دفعات مصرف دارو ,مدت زمان ان ,زمان بین مصرف و موارد مشابه به شدت بیماری شما وابسته است .
-برای نوع کپسول های دیرهش و درمان و یا پیشگیری از آنژین
• بزرگسالان-2.5 تا 6.5 میلی گرم سه تا چهار بار در روز .ممکن است پزشکتان در صورت نیاز دوز مصرفی تان را تغییر دهید
• اطفال –دوز مصرفی اطفال توسط پزشک تعیین میگردد
-برای اسپری های زیر زبانی
• بزرگسالان-یک تا دو اسپری رو و یا زیر زبان به هنگام بروز علائمی همچون درد قفسه سینه .اسپری هر 5 دقیقه یکبار باید تکرار شود . در صورتی که به اسپری سوم نیاز دارید 5 دقیقه صبر کنید و در طی 15 دقیقه بیش از سه اسپری مصرف نکنید . در صورتی که شما میدانید در موقعیتی استرس زا قرار میگیرد و یا میخواهید ورزش کنید ،5 تا 10 دقیقه پیش از ان از یک تا دو اسپری مصرف کنید.
• اطفال-–دوز مصرفی اطفال توسط پزشک تعیین میگردد
-برای نوع قرص های زیرزبانی
• بزرگسالان-در هنگام بروز علائم آنژین قلبی ،یک قرص زیر زبان و یا بین گونه و لثه قرار داده شود .در صورت نیاز هر 5 دقیقه یکبار یک قرص مصرف کنید و در طی 15 دقیقه بیش از سه قرص استفاده نکنید . در صورتی که شما میدانید در موقعیتی استرس زا قرار میگیرد و یا میخواهید ورزش کنید ،5 تا 10 دقیقه پیش از ان از یک تا دو اسپری مصرف کنید.
• اطفال زیر 3 سال-مصرف و دوز ان باید توسط پزشک تعیین گردد
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید ,به محض انکه این موضوع را به یاد اوردید ,از دارو استفاده کنید ولی در صورتی که خیلی نزدیک به زمان مصرف بعدی هستید همان روال را ادامه دهید .
در صورت استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم ؟
در صورتی که فرد میزان زیادی از دارو مصرف کرده باشد باید با مرکز عمومی کنترل سموم تماس بگیرید و اگر فرد نفس نمیکشد با اورژانس تماس بگیرید .
در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
میتوانید رژیم غذایی نرمال خود را ادامه دهید .مگر پزشکتان توصیه دیگری داشته باشد
.
شیوه نگهداری از دارو
کپسول های دیرهش را در محلی سر پوشیده به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید .داروهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور بریزید .دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید.
داروهای زیرزبانی را را در شیشه مخصوص خود نگاه دارید و پس از هر بار مصرف در ان را به خوبی ببندید و به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید
نوع اسپری های خوراکی را دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید و انها را فریز نکنید .این دارو را در خودرو نگاه ندارد زیرا احتمال دارد در معرض گرما و سرما قرار گیرد .در را با فشار باز نکنید و یا ان را در داخل اتش نیندازید حتی اگر خالی است .
اقدامات احتیاطی
پزشکتان باید میزان پیشرفت شما را در فواصل معین بررسی نماید تا از عملکرد دارو مطمئن شود و ممکن است از ازمایش خون هم استفاده کرد.
از مصرف همزمان اوانافیل،ربسیگوات،سیلدنافیل،تادالافیل،واردنافیل با این دارو بپرهیزید .مصرف همزمان این داروها با هم میتواند باعث بروز علائمی همانند تاری دید،خواب الودگی،سبکی سر و غش شود .در صورتی که از شما از این داروها مصرف میکنید وبه آنژین قلبی مبتلا شده اید ،سریعا به اورژانس مراجعه نمایید.
این دارو میتواند باعث بروز سردرد شود که به معنی تاثیر گذاری دارو است .حتی در صورتی که بهبود یافتید مصرف دارو را قطع نکنید و یا دوز مصرفی تان را تغییر ندهید .اگر سردردتان شدید بود به پزشکتان اطلاع دهید
خواب الودگی،گیجی،غش پس از ایستادن و یا نشستن میتوانند بروز کنند و بهتر است به ارامی بلند شوید .همچنین میتوانید کمی بخوابید تا حالت سرگیجه و خواب الودگی کاهش یابد.
در صورتی که هوا گرم باشد،الکل مصرف کنید،برای مدتی طولانی بیاستید به احتمال بیشتری علائمی همانند سبکی سر و گیجی و غش خواهید داشت .بهتر است در هنگام مصرف دارو میزان الکل را کاهش دهید .در هنگامی که در شرایط یادشده قرار گرفتید بسیار مراقب باشید.
مصرف این دارو با صورت ناگهانی قطع نکیند وابتدا با پزشکتان مشورت کنید تا در صورت نیاز دوز دارو را به ارامی کاهش دهد .
در هنگام مصرف این دارو احتمال برو زاین علائم وجود دارد :تاری دید،خشکی دهان،ترک های پوستی ،گرگرفتگی ،کاهش گرمای بدن،بروز دانه های قرمز پوستی ،قرمزی صورت و گردن و بازو و بالای قفسه سینه و یا پوسته پوسته شدن پوست .
از مصرف همزمان این دارو با هر یک از داروهای تجویزی و غیر تجویزی حتی مواد گیاهی و معدنی بپرهیزید مگر با مشورت با پزشکتان
عوارض جانبی
هر دارویی علاوه بر تاثیرات مثبت ,ممکن است تعدادی عوارض هم بر جای گذارد و در صورت بروز هر یک از علائم زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید
موارد معمول
• باد کردن یا تورم صورت و بازو و دست و پایین پا و پا
• سوزش و خارش و بی حسی و سوزن سوزن شدن
• دشواری در تنفس
• غش و سرگیجه و سبکی سر
• حس گرما
• قرمزی پوست صورت و گردن
• سردرد
• افزایش وزن سریع
• تعریق
• تنگی قفسه سینه
• سوزش دست و پا
• افزایش یا کاهش وزن شدید
موارد نادر
• ابی شدن لب ها و ناخن ها و کف دستان
• تیرگی ادرار
• رنگ پریدگی
• افزایش میزان ضربان قلب
• گلودرد
• خونریزی و کبودی غیر معمول
• خستگی و ضعف غیر معمول
موارد ناشناخته
• درد پشت و بازو و فک
• تاری دید
• درد و ناراحتی قفسه سینه
• تنگی و سنگینی قفسه سینه
• گیجی
• سرفه
• ترک های پوستی
• دشواری در بلع
• سرگیجه،غش،سبکی سر به هنگام ایستادن و یا نشستن
• غش
• افزایش میزان ضربان قلب
• حس چرخش دائمی خود یا اطراف
• گرگرفتگی
• کهیر و خارش پوستی
• افزایش میزان تعریق
• کاهش گرمای بدن
• تهوع و استفراغ
• تورم پلک ها و چشمان و صورت و لب ها و زبان
• قرمزی و تورم پوستی
• قرمزی گردن و بازو و صورت به خصوص بالای قفسه سینه
• پوسته پوسته شدن پوست
• سرگیجه
• ضعف
در صورت بروز علائم مصرف بیش از اندازه بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید :
• ابی شدن لب ها و ناخن ها و کف دستان
• تاری دید
• تورم نقاطی نرم بروی سر نوزادان
• تغییر میزان هشیاری
• کوررنگی به خصوص ابی و زرد
• سردی پوست
• تیرگی ادرار
• مشکلات تنفسی
• اختلال در درک رنگ ها
• سرگیجه و سبکی سر
• دوبینی
• تب
• قرمزی پوست
• مشاهده هاله به دور نور
• سردرد شدید و خفقان
• افزایش تعریق
• کاهش سطح هشیاری
• شب کوری
• فلج
• کاهش میزان ضربان قلب
• گلو درد
• دید تونلی
• خونریزی و کبودی شدید
• خستگی و ضعف شدید
تعدادی از علائم به مرور زمان و یا تطبیق بدن با انها از بین میروند و حتی میتوانید با پزشک خود در خصوص نحوه کاهش این عوارض مشورت نمایید .در صورتی که هر یک از علائم زیر از بین نرفتند و پایدار بودند حتما به پزشک خود مراجعه نمایید :
موارد غیر معمول
• درد شکم و معده
• درد بدن
• گرفتگی صدا
• کاهش میزان توانایی بدن
• ابریزش بینی
• عطسه
• تورم غدد در گردن
• تغییرات صدا
• گرفتگی
ممکن است تعدادی از بیماران علائم دیگر داشته باشند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه نمایند .