امپرازول
Omeprazole (Oral Route)
دارو شناسی
ازامپرازول دردرمان زخم معده و اثنی عشر، ازوفاژیت و بیماری رفلاکس معده به مری استفاده می شود. ازامپرازول با ترکیبات آنتی بیوتیکی مانند آموکسی سیلین و کلاریترومایسین برای درمان زخم همراه با عفونت ناشی ازباکتری هلیکوباکتراستفاده می شود.
ازامپرازول دردرمان سندرم زولینجرالیسون، نوعی بیماری که باعث ترشح بیش ازحد اسید معده است، استفاده می شود.
امپرازول دردرمان سوء هاضمه که باعث ترش کردن ، آروغ زدن و سوزش سردل می شود، مورد استفاده قرارمی گیرد.
علاوه براین، امپرازول میزان اسید مترشحه توسط معده را کاهش داده و درجلوگیری از خونریزی دستگاه گوارش فوقانی دربیماران استفاده می شود. زیرا امپرازول مهارکننده پمپ پروتون است.
این دارو با و بدون نسخه پزشک دردسترس می باشد.
این دارو به صورت های زیر موجود است:
• قرص آهسته رهش
• کپسول آهسته رهش
• پودر برای سوسپانسیون
اسامی تجاری
1. First - Omeprazole
2. PriLOSEC
3. PriLOSEC OTC
پیش از مصرف
درتصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. درانتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک ازاین دارو استفاده کنید. نکات زیررا درنظرداشته باشید.
آلرژی و حساسیت
وجود هرگونه حساسیت به این دارو یا داروهای دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هرگونه حساسیت به غذا، رنگ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید. برای استفاده ازداروهای بدون نسخه حتما بروشورآنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات انجام شده درمورد اثرات امپرازول درکودکان 1 تا 16 سال محدودیتی نشان نداده است. ایمنی و اثربخشی این دارودرکودکان کمتراز1 سال ثابت نشده است.
سالمندان
مطالعات انجام شده در رابطه استفاده از این دارومحدودیت مصرف را دربزرگسالان نشان نداده است. با این حال در افراد بزرگسال که به مشکلات قلبی یا کلیوی و یا مشکلات شدید تاندون پا مانند پارگی تاندون مبتلا هستند، رعایت احتیاط و تنظیم دوز افلوکساسین لازم می باشد.
دوران بارداری
هرچند مطالعات انجام شده برروی حیوانات اثرات سوء نشان داده اند اما هیچ تحقیقی برروی زنان بارداردراین زمینه انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
هیچ تحقیقی برروی زنان شیرده انجام نشده که نشان دهنده میزان خطر برای نوزاد دردوران شیردهی باشد. دردوران شیردهی برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگرتداخل دارویی داشته باشند. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد. درصورتی که هرنوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده ازاین دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد:
• Rilpivirine
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را عوض کند:
• Atazanavir
• Bendamustine
• Bosutinib
• Cilostazol
• Citalopram
• Clopidogrel
• Clorazepate
• Clozapine
• Dabrafenib
• Dasabuvir
• Dasatinib
• Delavirdine
• Erlotinib
• Eslicarbazepine Acetate
• Gefitinib
• Indinavir
• Ketoconazole
• Ledipasvir
• Methotrexate
• Mycophenolate Mofetil
• Mycophenolic Acid
• Nelfinavir
• Nilotinib
• Ombitasvir
• Paritaprevir
• Pazopanib
• Ritonavir
• Saquinavir
• Tacrolimus
• Topotecan
• Vismodegib
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را و یا زمان مصرف یک یا هردو دارو را عوض کند:
• Armodafinil
• Carbamazepine
• Cranberry
• Digoxin
• Disulfiram
• Fluconazole
• Ginkgo Biloba
• Iron
• Levothyroxine
• Raltegravir
• St John's Wort
• Tipranavir
• Triazolam
• Voriconazole
• Warfarin
تداخلات دارویی دیگر
بعضی ازداروها را نباید با غذا و یا درنزدیکی وقت غذا و یا با غذاهای خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل داروی پیش بیاید. استفاده ازالکل یا سیگاردرهنگام مصرف بعضی ازداروها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
بیماریها و مشکلات پزشکی دیگر ممکن است برنحوه استفاده ازدارو اثرگذارباشد. وجود هرگونه مشکل پزشکی را به اطلاع پزشک خود برسانید. ازجمله مشکلات زیر:
• اسهال
• کاهش منیزیم یا سابقه آن
• پوکی استخوان
• تشنج دراین مورد دارو با احتیاط مصرف شود چون ممکن است بیماری را تشدید کند.
• بیماری کبدی دراین مورد دارو با احتیاط مصرف شود. اثرات و عوارض دارو ممکن است به دلیل دفع کند دارو دربدن افزایش پیدا کند.
نحوه مصرف
این دارو فقط باید توسط پزشک برای شما تجویزشود تا شرایط شما را بهبود بخشد. دارو را بیش از میزان تجویزشده مصرف نکنید.
قبل ازاستفاده ازاین دارو مطمئن شوید که از تمامی مزایا و خطرات دارو مطلع هستید. بروشورآن را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را درمورد دارو کسب کنید. اگر ابهامی وجود داشت با پزشک خود مطرح کنید.
کپسول امپرازول یا کپسول آهسته رهش را قبل ازغذا ، ترجیحاً صبح ها مصرف کنید. این دارو را می توان با غذا یا با معده خالی مصرف کرد. پودرامپرازول برای تهیه سوسپانسیون را 1 ساعت قبل ازغذا و با معده خالی مصرف کنید. برای بیمارانی که ازطریق لوله تغذیه می شوند، تغذیه باید 3 ساعت قبل و 1 ساعت بعد ازمصرف پودر سوسپانسیون بطورموقت قطع شود.
تأثیردارو پس ازچند روز شروع می شود درطول این مدت درصورتی که پزشک معالج مخالفتی نداشته باشد، می توانید ازداروهای ضد اسید معده برای درمان درد کمک بگیرید.
اگرمصرف این دارو برای درمان زخم همراه با عفونت هلیکوباکتراست، ازهمان ابتدا برای شما آنتی بیوتیک هایی مانند آموکسی سیلین، کلاریترومایسین تجویزخواهد شد.
ازجویدن یا دونیم کردن کپسولها خودداری کنید. درمورد مصرف کپسول امپرازول آهسته روش می توانید کپسول را بازکرده و محتوای آن را با یک قاشق غذاخوری سیب خنک مخلوط کرده و با یک لیوان آب سرد میل کنید.
برای مصرف پودرسوسپانسیون خورکی:
• بسته پودررا دریک فنجان کوچک حاوی 2 قاشق غذاخوری آب بریزید.
• ازمایع دیگری بجای آب استفاده نکنید.
• مخلوط را خوب بهم زده و بلافاصله بنوشید.
• پس ازآن یک فنجان دیگرآب بنوشید.
برای مصرف پودرسوسپانسیون آهسته رهش خورکی:
• یک بسته پودر5/2 میلی گرمی را دریک فنجان حاوی 5 میلی لیترآب بریزید.
• یک بسته پودر10میلی گرمی را دریک ظرف حاوی 15 میلی لیترآب بریزید.
• ازمایع دیگری بجای آب استفاده نکنید.
• مخلوط را خوب بهم بزنید و 2 تا 3 دقیقه صبرکنید تاغلیظ شود.
• تکان دهید به آن آب اضافه کنید، بهم زده و بلافاصله بنوشید.
برای استفاده از سوسپانسیون آهسته رهش خورکی
دربیمارانی که ازطریق لوله تغذیه می شوند:
• افزودن 5 میلی لیترآب به یک سرنگ و سپس افزودن یک بسته پودر5/2 میلی گرمی یا یک بسته پودر10میلی گرمی را دریک سرنگ حاوی 15 میلی لیترآب.
• سرنگ را بمدت 2 تا 3 دقیقه تکان دهید تا غلیظ شود.
• سرنگ را تکان داده و دارو را درعرض 30 دقیقه ازطریق لوله غذایی به بیمار بدهید.
• باقیمانده دارورا هم ازطریق لوله به معده بفرستید.
دوز دارو
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد. ازاین دارو طبق دستورپزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدارمتوسط مصرف این دارو را نشان می دهد. اگرمیزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را طبق دستورپزشک تغییردهید.
مقدارمصرف شما بستگی به میزان دوزدارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که درطول روز دارو مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف داروبستگی به بیماری شما دارد.
برای فرم دوزخوراکی قرص، کپسول، کپسول آهسته رهش یا سوسپانسیون
برای درمان زخم اثنی عشر
• بزرگسالان 20 میلی گرم یکباردرروزقبل ازغذا. ممکن است پزشک دوزخاصی را برای شما تجویزکند.
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان زخم اثنی عشرپیلوری
• بزرگسالان 20 تا 40 میلی گرم یک ، دو تا سه باردرروزقبل ازغذا. این دوزمعمولاً همراه با کلاریترومایسین یا کلاریترومایسین همراه با آموکسی سیلین تجویزمی شود. ممکن است پزشک دوزخاصی را برای شما تجویزکند.
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان ازوفاژیت فرسایشی
• بزرگسالان 20 میلی گرم یکباردرروزقبل ازغذا. ممکن است پزشک دوزخاصی را برای شما تجویزکند.
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان زخم معده
• بزرگسالان 40 میلی گرم یکباردرروزقبل ازغذا. ممکن است پزشک دوزخاصی را برای شما تجویزکند.
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان بیماری ریفلاکس معده به مری
• بزرگسالان 20 میلی گرم یکباردرروزقبل ازغذا. ممکن است پزشک مصرف ییش از8 هفته را برای درمان بیماری خاصی برای شما تجویزکند.
• کودکان 1 سال و بزرگتر دوزدارو به نسبت وزن بدن ودوز توسط پزشک تنظیم می شود. دوزدارو معمولاً 5 تا 20 میلی گرم یکباردرروزقبل ازغذا می باشد.
• کودکان زیر1 سال استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان سندرم زولینجرالیسون
• بزرگسالان 60 میلی گرم یکباردرروزقبل ازغذا. ممکن است پزشک دوزخاصی را برای شما تجویزکند.
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای فرم دوزخوراکی سوسپانسیون
برای جلوگیری ازخونریزی شدید دستگاه گوارش فوقانی دربیماران
• بزرگسالان روز اول 40 میلی گرم برای اولین دوز سپس بعد از 6 تا 8 ساعت دومین دوز 40 میلی گرم . پس ازروزاول 40 میلی گرم یکباردرروزتا 14 روز.
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان زخم اثنی عشر
• بزرگسالان 20 میلی گرم یکباردرروزبه مدت 4 تا 8 هفته
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان زخم معده
• بزرگسالان 40 میلی گرم یکباردرروزبه مدت 4 تا 8 هفته
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
برای درمان ازوفاژیت فرسایشی و بیماری ریفلاکس معده به مری
• بزرگسالان 20 میلی گرم یکباردرروزبه مدت 4 تا 8 هفته
• کودکان استفاده و دوز توسط پزشک تنظیم می شود.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگریکبارمصرف دارو را فراموش کردید فوراً آن را مصرف کنید اما اگر به مصرف دوزبعدی نزدیک هستید دارورا طبق معمول مصرف کنید. مصرف دارو را دو برابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگرپزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را دردمای معمولی اتاق نگهداری کنید و ازگرما، رطوبت، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. دردارو را محکم ببندید. دورازدسترس اطفال نگهداری کنید. ازداروهایی که مورد استفاده قرارنمی گیرند نگهداری نکنید.
اقدامات احتیاطی
کنترل و معاینه مرتب بیماردرطول درمان و استفاده ازاین دارو برای اطمینان ازعملکرد آن حائز اهمیت است. انجام آزمایش خون و ادرارجهت بررسی عوارض دارو ممکن است لازم باشد.
اگرعلائم بیماری درعرض چند روز بهبود پیدا نکرد و یا تشدید شد با پزشک خود دراین باره مشورت کنید.
بیمارانی که نسبت فامیلی با نژاد آسیایی مانند فیلیپینی، چینی، کره ای، ژاپنی و یا تایوانی دارند، برای درمان ازوفاژیت فرسایشی ممکن است به دوز پایینتری نیازداشته باشند.
این دارو ممکن است برای درمان زخم همراه با داروهای دیگرتجویزشود. درمورد عوارض جانبی داروهای دیگری که همراه با امپرازول برای شما تجویزشده با پزشک خود مشورت کنید.
اگرهنگام مصرف امپرازول همراه با آنتی بیوتیک متوجه علائمی مانند خارش، مشکلات تنفسی یا بلع، تورم دست و صورت یا دهان شدید بلافاصله با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
اگرداروی امپرازول برای مدت طولانی مصرف شود ممکن است به گاستریت آتروفیک (التهاب معده) منجرشود. دراین مورد با پزشک خود مشورت کنید.
اگرداروی امپرازول برای طولانی مصرف شود ممکن است باعث عدم جذب ویتامین ب 12 شود.
اگرعلائمی نظیرتب، درد مفاصل، خارش پوست، تورم بدن- پاها- مچ پا و یا افزایش وزن غیرعادی شدید، با پزشک خود مشورت کنید. این علائم ممکن است مربوط به بیماری نفریت بینابینی حاد باشد.
مصرف این دارو بتنهایی یا همراه با آنتی بیوتیک ممکن است موجب بروزبیماریهای شدید معده بشود.
درصورت مشاهده هریک ازاین نشانه ها بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
• درد شکم یا معده
• نفخ
• اسهال آبکی و شدید گاهی خونی
• تب
• حالت تهوع یا استفراغ
• خستگی و ضعف غیرمعمول
درصورت مصرف این دارو با دوزبالا یا بیش از یک سال ممکن است خطرشکستگی های لگن، مچ دست وستون فقرات افزایش یابد. احتمال بروز این موارد درسنین 50 سال به بالا بیشتراست.
مصرف این دارو با دوزبالا یا بیش از یک سال ممکن است موجب هیپومنیزیمی (کمبود منیزیم درخون) شود. اگرداروی دیگری مانند دیگوکسین یا دیورتیک یا قرص آب مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. اگردچارتپش قلب، تشنج، اسپاسم عضلانی، لرزش، خستگی و یا ضعف غیرمعمول شدید به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف دارو را بدون اطلاع پزشک قطع نکنید.
اگربه دندانپزشک یا پزشک دیگری مراجعه می کنید به او اطلاع دهید که درحال مصرف این دارو هستید.
درصورت استفاده از داروهای مکمل گیاهی و یا ویتامین ها به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی
هردارویی با وجود مزایا درمورد درمان ممکن است عوارض جانبی هم بدنبال داشته باشد. عوارض جانبی جدی ممکن است درطول درمان با این دارو رخ دهد. گاهی عوارض جانبی بدون هیچگونه پیش آگاهی اتفاق می افتند. اما اغلب علائم هشداردهنده وجود دارند.
اگرهرکدام ازعوارض جانبی زیررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
برخی ازعوارض جانبی نیازی به توجهات پزشکی ندارد. این عوارض ممکن است درطول درمان و تنظیم بدن با دارو برطرف شود. پزشک شما می تواند راهکارهایی برای جلوگیری و یا کاهش عوارض به شما توصیه کند.
اگرعوارض جانبی برای بیماررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی که بندرت پیش می آید
• درد کمر، ساق پا یا معده
• خونریزی یا زخم لبها
• تاول
• ادرارخونی یا کدر
• سوزش یا درد هنگام ادرارکردن
• تب
• تکرر ادرار
• احساس بیماری
• درد مفاصل
• ازدست دادن اشتها
• درد و گرفتگی عضلات
• چشم های قرمز و ملتهب
• قرمزی، خارش، سوزش و لایه لایه شدن پوست
• راش پوستی
• زخم یا لکه های سفید برروی لبها، دهان یا دستگاه تناسلی
• خونریزی یا کبودی غیرعادی
• خستگی و ضعف غیرعادی
عوارض جانبی ناشناخته
• خواب آلودگی
• ضربان قلب غیرعادی
• تغییرات روانی و خلق و خو
• اسپاسم عضلانی (کزاز)
• تهوع یا استفراغ
• لرزش
علائم استفاده بیش ازحد ازدارو:
• تاری دید
• گیجی
• خشکی دهان
• سرخ شدن
• سردرد
• افزایش تعریق
درصورت مشاهده عوارض بالا بلافاصله با ید به اورژانس مراجعه کنید.
برخی ازعوارض جانبی نیازی به توجهات پزشکی ندارد. این عوارض ممکن است درطول درمان و تنظیم بدن با دارو برطرف شود. پزشک شما می تواند راهکارهایی برای جلوگیری و یا کاهش عوارض به شما توصیه کند.
عوارض جانبی کمتررایج
• بدن درد
• درد قفسه سینه
• یبوست
• سرفه
• اسهال یا مدفوع شل
• مشکلات تنفسی
• سرگیجه
• احتقان گوش
• نفخ
• سوزش سردل
• ازدست دادن صدا
• درد عضلانی
• گرفتگی بینی
• آبریزش بینی
• عطسه
• خواب آلودگی غیرعادی
اگرعوارض جانبی دیگری برای بیماررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.