پانكرليپاز (خوراكي)

آنچه که باید درباره داروی خوراکی "پانكرليپاز"  بدانید!

پانكرليپاز جهت بهبود مشكلات گوارشي همچون فيبروزكيستيك و بيماري هايي كه در آن پانكراس بخوبي كار نكند مورد استفاده قرار ميگيرد. پانكرليپاز حاوي آنزيم هاي ضروري براي هضم پروتئين، نشاسته و چربيست.
اين دارو تنها با تجويز پزشك در دسترس است.
اين محصول به شكل هاي زير موجود ميباشد:
-    كپسول دير رهش
-    قرص
-    قرص جويدني
-    پودر
-    كپسول

در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:

حساسيت و آلرژي
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.

اطفال
در مصرف اين دارو بر روي اطفال مشكلي ديده نشده اما صحت مصرف اين دارو در اين گروه سني هنوز تاييد نشده است.

سالمندان
هيچ اطلاعاتي مبني بر ارتباط ميان سن و عوارض مصرف اين دارو بر روي بيماران سالمند در دست نميباشد.

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.

تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد.

تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند.

سایر مشکلات پزشکی 
وقوع مشكلات دارويي ديگر ممكن است بر روي اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورت بروز هريك از موارد زير موضوع را با  پزشك خود درميان بگداريد:
-    تغيير غيرعادي سطح گلوكز خون ( داشتن سابقه يا بروز حين مصرف)
-    كولونوپاتي فيبروز (اختلال روده)
-    نقرس
-    هيپراوريسمي (اوريك اسيد بالا در خون)
-    هيپروكوسوريا (اوريك اسيد بالا در ادرار)
-    انسداد روده ( داشتن سابقه يا بروز حين مصرف)
-    ناراحتي كليه
-    پانكراتيت (التهاب پانكراس)
-    حساسيت به گوشت
-    عدم تحمل لاكتوز

اين دارو را طبق راهنمايي هاي پزشك خود مصرف نماييد. بيش از حد تعيين شده و طولاني تر از مدت تعيين شده از اين دارو مصرف ننماييد، چراكه در اين صورت امكان جذب و بروز عوارض جانبي در بدن افزايش ميابد.
اين دارو بايد همراه با راهنمايي مصرف شود و خواندن و فهم كامل راهنمايي ها بسيار مهم است. هر زمان ابهامي درباره راهنماي دارو داشتيد با پزشك خود مشورت نماييد.اين غذا همراه با غذا و آب فراوان ميل ميشود.
ممكن است پزشك حين تجويز دارو رژيم غذاييتان را تغيير دهد. بنابراين بدقت رژيم غذايي ارائه شده را دنبال نماييد. براي بيماران اين داروها تجويز ميگردد:
-    قرص ويوكاس براي زخم معده 
-    قرص غير جويدني كه با آب فراوان ميل ميشود
براي برخي بيماران كپسول هاي دير رهاشونده تجويز ميگردد:
-    قورت دادن كپسول
-    باز نكردن، نشكستن و نجويدن كپسول پيش از بلع. كپسول را در دهان نگه نداريد.
-    قبلا دادن كپسول به كودكان انرا باز نموده و پودر داخلش را برروي مواد خوراكي اي بريزيد كه بدون نياز به جويدن باشد. خوراكي هايي مانند سس، ژله، موز يا گلابي له شده و ماست. اين تركيب بايد فورا خورانده شود و پس از آن يك ليوان آبميوه به كودك داده شود تا از بلع كامل دارو اطمينان حاصل گردد و دهان كودك دچار سوزش نشود.
-    در صورتيكه مصرف كننده نوزاد باشد بايد محتويات كپسول مستقيم در دهانش ريخته شود يا با پوره ميوه مخلوط كرده و قبل از هر وعده شيردهي به نوزاد خورانده شود.
-    محتويات كپسول را نبايد با مواد خوراكي قليايي مانند شير گاو، شير مادر يا بستني تركيب كرد. اين امر سبب كاهش تاثير دارو ميگردد.
به هيچ وجه برند يا دوز دارو را خودسرانه تغيير ندهيد.

میزان مصرف
مصرف اين دارو در بيماران مختلف متفاوت است. دارو را طبق دستور پزشك يا دستورالعمل مندرج بر روي بسته مصرف نماييد. مقدار داروي مصرفي به قدرت دارو بستگي دارد. تعداد و مدت مصرف دارو نيز به بيماري شما بستگي دارد.
جهت كمك به هاضمه:
كپسول ها:
-    سالمندان، بزرگسالان و نوجوانان 1 تا 3 كپسول پيش و يا همراه غذا
-    كودكان محتواي 1 تا 3 كپسول كه بر روي مواد خوراكي ريخته ميشود
كپسول هاي دير رهش:
-    سالمندان، بزرگسالان، نوجوانان و كودكان بالاي 4 سال دوز بستگي به وزن دارد كه توسط پزشك تعيين ميگردد. دوز دارو از 500 واحد ليپاز در هر كيلوگرم وزن آغاز ميشود. اما معمولا بيش از 2500 واحد ليپاز نميشود كه در روز عددي كمتر از 4000 واحد ليپاز ميشود. 
-    كودكان بين 1 تا 4 سال دوز طبق وزن كودك و تشخيص پزشك تعيين ميگردد.
-    كودكان زير يكسال:
•    Creon®
•    Pancreaze®
•    Pertzye™
•    Ultresa™
•    Zenpep®
پودر:
-    سالمندان، بزرگسالان و نواجوانان يك چهارم قاشق چايخوري سرپر (معادل 7 گرم) بهمراه غذا
-    كودكان يك چهارم قاشق چايخوري سرپر 
قرص:
-    ويوكاس كه بر اساس وزن و توسط پزشك تعيين ميشود
-    1 تا 3 عدد قرص پيش و يا همراه غذا
-    براي كودكان بين 1 تا قرص كه توسط پزشك تعيين ميگردد.

در صورت فراموش کردن یک وعده  دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش كردن دوزي از اين دارو به محض يادآوري آنرا استعمال كنيد. چنانچه تقريبا زمان دوز بعدي فرا رسيده بود، طبق همان زمانبندي پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد.

درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این شرایط به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نموده و چنانچه وضعیت بیمار بحرانی گشته و قادر به تنفس نمیباشد با مرکز فوریت های اورژانس تماس بگیرید.

درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
ممكن است دکتر معالجتان به شما رژیم غذایی خاصی را توصیه كند، در آنصورت رژيم پيشنهادي را دنبال كنيد.

شیوه نگهداری از دارو
دور از دسترس كودكان نگهداري شود.
در صورت عدم نياز يا منقضي شدن دارو آنرا دور بريزيد.
اين دارو را در جعبه در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم قرار دهيد. از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
پس از گذشت 30 روز  نگهداري داروي سرئون در دماي اتاق آنرا دور بريزيد.
كپسول هاي دير رهش را در جعبه اي در بسته قرار دهيد تا مانع از ورود رطوبت در آن شويد.

بسيار حائز اهميت است كه پزشك در بازديد هاي منظم روند پيشرفت درمان شما يا كودكتان را بررسي كند. اين امر سبب ميشود تا پزشك عملكرد دارو را ببيند و جهت ادامه مصرف آن براي درمان تصميم گيري كند.
چنانچه شما يا كودكتان دچار دردهاي شديد و غيرعادي شكمي، مشكل در دفع مدفوع، تهوع يا استفراغ شديد به پزشك اطلاع دهيد. اين عوارض ناشي از يك اختلال روده اي نادر و جدي است كه كولونوپاتي فيبروزان ناميده ميشود.
اين دارو از پانكراس خوك تهيه شده است و در سالهاي اخير تا حد زيادي خطر ابتلا به ويروس ها را كاهش داده است. اگرچه خطر انتقال ويروسي خاص در اين دارو كم است اما در صورت بروز مشكل و نگراني با پزشكتان مشورت كنيد.
اين دارو ممكن است سبب بروز واكنش هاي آلرژيك جدي مانند آنافيلاكسي گردد. آنافيلاكسي مشكلي بسيار جدي و خطرناك است و نيازمند مراقبت هاي پزشكي است. در صورت مشاهده بثورات جلدي، خارش، كهير، گرفتگي صدا، مشكلات تنفسي، مشكل در بلع، تورم دست و پا، صورت، دهان يا گلو حين مصرف اين دارو با پزشك تماس بگيريد.
چنانچه پيش از مصرف Zenpep سابقه قند خون داشتيد پزشك را مطلع سازيد.

عليرغم تاثيراتي كه يك دارو بهمراه دارد امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز موجود است. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد:
موارد نادر
-    تحريكات پوستي و كهير
در مصارف بالا
-    انسداد روده
-    اسهال
-    تهوع
-    گرفتگي و در شكم
بيش از حد مصرف
-    ادرار خوني
-    درد مفاصل
-    تورم پا
در شكل پودر و يا محتويات كپسول
-    بريدن نفس
-    گرفتگي بيني
-    تنگي قفسه سينه
-    مشكل تنفسي
در شكل قرص
-    سوزش دهان
بروز شناخته شده نیست
-    سرفه
-    سختي بلع
-    سرگيجه
-    تپش قلب شديد
-    خارش
-    خس خس درتنفس 
-    پف و تورم پلك يا اطراف چشم، صورت، لب ها و زبان
-    قرمزي پوست
-    ضعف و بيحالي غيرعادي
برخي عوارض جانبي كه اتفاق مي افتد نياز به مراقبتهاي پزشكي خاصي ندارد و در طول درمان و مصرف دارو از بين خواهند رفت. همچنين ممكن است پزشكان راههايي را براي كاهش يا پيشگيري از بروز اين عوارض بشما ارائه دهد. به هرحال درصورت بروز يكي از موارد زير بلافاصله به پزشك مراجعه كنيد:
موارد بسيار شايع
-    تاري در ديد
-    خشكي دهان
-    سرخي و خشكي پوست
-    بوي غيرعادي دهان
-    سردرد
-    گرسنگي شديد
-    تشنگي شديد
-    تكرر ادرار
-    تعريق
-    كاهش وزن
-    استفراغ
موارد كمتر شايع
-    مدفوع غيرعادي
-    اضطراب
-    نفخ
-    لرز
-    عرق سرد
-    كما
-    گيجي
-    صورت سرد و رنگ پريده
-    افسردگي
-    جمع شدن بيش از حد گاز و هوا در شكم و روده
-    تب
-    حركات پي در پي روده
-    احساس سنگيني
-    درد عضلاني
-    كابوس
-    خروج با از معده
-    آبريزش بيني
-    حمله عطسه
-    سستي و ضعف
-    لكنت زبان
-    گلودرد
در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است.