پاريكالسيتول (خوراكي)
Paricalcitol
دارو شناسی
آنچه که باید درباره داروي خوراكي " پاريكالسيتول" بدانید!
پاريكالسيتول جهت درمان و پيشگيري از هيپرپاراتيروئيديسم در بيماران مبتلا به بيماري مزمن كليوي كه تحت دياليز هستند، مورد استفاده قرار ميگيرد. هيپرپاراتيروئيديسم، بيماري ايست كه در اثر ترشح بيش از حد هورمون پاراتيروئيد (PTH) توسط غدد پاراتيروئيد واقع در گردن بوجود مي آيد. اين هورمون وظيفه كنترل غلظت كلسيم و فسفر را در خون دارد. پاريكاسيتول به كاهش ميزان هورمون پاراتيروئيد (PTH) كه سبب افت كلسيم و فسفر در خون ميشود، كمك ميكند.
اين دارو تنها با تجويز پزشك در دسترس قرار دارد.
اين محصول در اشكال دارويي زير موجود ميباشد:
- كپسول مايع
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
اين دارو ميتواند در هر بيمار عوارض جانبي جدي در بر داشته باشد. بنابراين مشورت با متخصص اطفال در خصوص مصرف اين دارو در كودكان، بسيار حائز اهميت ميباشد.
سالمندان
سالمندان در مصرف اين دارو، عوارض ناخواسته از خود نشان داده اند. مصرف اين دارو در اين گروه سني، احتمال بروز مشكلات و آسيب هاي كليوي را افزايش ميدهد.
دوران بارداری
طبق مطالعاتي كه بر روي حيوانات صورت گرفته، اثرات سوء نشان داده شده است و هيچ مطالعات دقيقي بر روي زنان باردار صورت نگرفته است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد. تداخلات دارويي زير بر اساس اهميت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گير نميباشند.
مصرف اين دارو با داروهاي نامبرده زير به هيچ وجه پيشنهاد نميگردد اما در برخي موارد ضروريست. چنانچه هردو دارو با يكديگر تجويز شده اند، ممكن است پزشك درمان با اين دارو را ادامه ندهد و يا داروهاي مصرفي ديگر را تغيير دهد.
- Ketoconazole
تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند. در صورت بروز مشكل يا مصرف مواد غذايي خاص مانند الكل يا تنباكو، مراتب را به پزشك اطلاع دهيد.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشكلات پزشكي ديگر ممكن است بر مصرف اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورتيكه مشكل پزشكي ديگري داريد، حتما آنرا با پزشك خود مطرح سازيد، بويژه موارد زير:
- بيماري هاي مربوط به استخوان
- مشكلات ريتم قلب مانند آريتمي
- هيپركلسيوري (كلسيم بالا در ادرار)
- هيپرفسفاتمي (فسفات بالا در خون)
- تشنج
- هيپركلسمي (كلسيم بالا در خون)
- مصرف بيش از حد ويتامين D
نحوه مصرف
اين دارو را طبق دستور پزشك مصرف نماييد و هيچگاه بيش از ميزان و مدت تعيين شده، آنرا مصرف نكنيد.
اين دارو را ميتوانيد همراه با غذا نيز ميل نماييد.
دستور پزشك را به دقت دنبال كرده و از مصرف مكمل هاي ويتامين D، فسفات يا كلسيم و همچنين مصرف آنتي اسيد، بدون هماهنگي قبلي با پزشك، جدا خودداري كنيد.
ممكن است پزشك، رژيم غذايي شما را از وجود فسفات محدود سازد. مواد غذايي كه ميزان فسفات در آنها بسيار بالاست، شامل لوبيا، ماء الشعير، شكلات، پنير، نوشابه، بستني، شير، آجيل، نخود فرنگي، غلات سبوسدار و ماست ميباشد.
میزان مصرف
ميزان مصرف اين دارو در بيماران مختلف، متفاوت ميباشد. در اين خصوص دستورالعمل پزشك يا دستورات مندرج در برچسب اين دارو را دنبال نماييد. اطلاعات زير بر اساس متوسط ميزان مصرف اين دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه ميزان مصرفي شما متفاوت ميباشد، آنرا تغيير ندهيد، مگر در مواردي كه پزشك دستور دهد.
ميزان مصرف اين دارو بستگي به قدرت دارو دارد. همچنين تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بين آن و مدت مصرف، به بيماري شما بستگي دارد.
براي درمان هيپرپاراتيروئيديسم در بيماران مبتلا به بيماري مزمن كليوي
- بزرگسالان – در ابتدا 1 تا 2 ميكروگرم، 1 بار در روز، يا 2 تا 4 ميكروگرم، 3 بار در هفته
- كودكان – مصرف و ميزان آن توسط پزشك تعيين ميگردد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده اي از اين دارو را فراموش كرده ايد، جهت دريافت دستورالعمل با داروساز يا پزشكتان تماس حاصل نماييد.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بيش از حد اين دارو با نزديكترين مركز مسموميت هاي دارويي تماس گرفته شود. در صورتيكه بيمار تنفس نداشت سريعا با اورژانس تماس حاصل كنيد.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژيم غذايي عادي خود را دنبال نموده و در تنها صورتيكه پزشك دستور دهد، آنرا تغيير دهيد.
شیوه نگهداری از دارو
اين دارو را در جعبهء در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم قرار دهيد. از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
دور از دسترس كودكان نگهداري شود.
در صورت عدم نياز يا منقضي شدن دارو آنرا دور بريزيد.
اقدامات احتیاطی
بسيار حائز اهميت است كه پزشك براي بررسي عملكرد صحيح دارو در بازديدهاي منظم وضعيتتان را كنترل كند تا بتواند براي ادامه مصرف دارو تصميم گيري كند. ممكن است جهت بررسي هرگونه عوارض جانبي به انجام آزمايش خون و ادرار نياز باشد.
از مصرف همزمان اين دارو با داروهاي ديگر (بويژه ديگوكسين / لانوكسين) بپرهيزيد، مگر اينكه قبلا در اين مورد با پزشك مشورت شده باشد.
ممكن است حين مصرف اين دارو، هيپركلسمي شديد (افزايش كلسيم در خون) اتفاق بيافتد. هنگاميكه درمان با اين دارو را آغاز كنيد يا ميزان مصرف را افزايش دهيد، احتمال بروز هيپركلسمي افزايش ميابد. چنانچه به احساس گيجي، خشكي دهان، طعم آهن در دهان، ضعف عضلاني، تهوع، استفراغ، يا كاهش وزن مبتلا شديد، فورا به پزشك مراجعه كنيد.
مصرف همزمان اين دارو با داروهاي حاوي آلومينيوم، ممكن است سبب افزايش آلومينيوم در خون و در نتيجه، آسيب به استخوان ها شود. پيش از مصرف هر دارو، با پزشك خود مشورت نماييد.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:
موارد شايع
- تاري ديد
- سرفه يا گرفتگي صدا
- مشكل در بلع
- سرگيجه
- تب يا لرز
- سردرد
- كهير
- خارش
- درد كمر يا پهلو
- خشم
- درد
- ادرار دردناك و مشكل
- تپيدن گوش
- پف يا تورم پلك و اطراف چشم، صورت، لب يا زبان
- تنگي نفس
- بثورات پوستي
- ضربان تند يا كند قلب
- ورم
- تنگي قفسه سينه
- خستگي يا ضعف غيرمعمول
- خس خس
موارد كمتر رايج
- درد شكم يا معده
- بوي تنفس آمونياك مانند
- اضطراب
- درد مثانه
- نفخ يا تورم صورت، دست و پا
- ادرار كدر يا خوني
- سوزش، خارش، بيحسي يا درد دست و پا
- درد قفسه سينه
- تعريق سرد
- كما
- تشنج
- سردي و رنگ پريدگي پوست
- كاهش ادرار
- افسردگي
- سرگيجه، غش يا سبكي سر حين برخاستن از حال خوابيده يا نشسته
- خواب آلودگي
- خشكي دهان
- غش
- نياز مكرر به ادرار كردن
- احساس كسالت و بيماري
- افزايش ضربان قلب
- افزايش گرسنگي
- افزايش تشنگي
- ضربان نامنظم قلب
- درد مفاصل
- سبكي سر
- از دست دادن اشتها
- درد عضلاني
- تهوع يا استفراغ
- كابوس
- بيحسي يا سوزن سوزن شدن دست و پا يا لب
- درد در بازو، فك، كمر يا گردن
- تنفس سريع
- افزايش سريع وزن
- آبرزيش بيني
- احساس سوزن سوزن شدن
- لرزش
- لرز
- لكنت زبان
- عطسه
- گلو درد
- درد تير كشنده
- گود رفتن چشم ها
- تعريق
- تشنگي
- مشكل خواب
- مشكل تنفس
- افزايش يا كاهش وزن عيرمعمول
- چروك شدن پوست
بروز ناشناخته
- بزرگ شدن و تورم كهير مانند در صورت، پلك، لب، زبان، گلو، دست، پا يا اندام هاي تناسلي
- تنفس كند يا تند
در صورت بروز هريك از موارد زير، فورا با اورژانس تماس حاصل نماييد:
علائم مصرف بيش از حد
- درد شكم يا معده
- يبوست
- افسردگي
- ميزان بالاي كلسيم در ادرار
- سخنان بي ربط
- افزايش ادرار
- آهني شدن طعم دهان
- گرفتگي عضلات دست و پا يا صورت
- ضعف عضلاني
- لرزش
برخي عوارض جانبي نياز به مراقبت هاي پزشكي خاصي ندارند و ممكن است در طول مدت درمان از بين بروند. همچنين پزشك مربوطه نيز ميتواند با معرفي راه هايي به پيشگيري يا كاهش اين عوارض كمك كند. در صورتيكه هريك از عوارض زير در شما ادامه داشت، با پزشك خود مشورت نماييد:
موارد كمتر شايع
- ترش يا اسيدي شدن معده
- كمر درد
- آروغ
- خون دماغ
- كبودي
- تغيير در بينايي
- سرفه مخاط دار
- مشكلات حركتي
- احساس چرخش اطراف به دور سر
- سوزش سر دل
- نقص بينايي
- سوء هاضمه
- از دست دادن قواي بدني
- لكه هاي بزرگ، آبي يا بنفش بر روي پوست
- گرفتگي عضلات
- انقباض يا درد عضلاني
- درد يا حساسيت به لمس اطراف چشم و استخوان گونه
- درد، تورم يا قرمزي مفاصل
- احساس چرخش
- زخم شدن پوست
- درد يا ناراحتي معده
- گرفتگي بيني
در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است. در آنصورت به پزشك مراجعه كنيد.