پومالیدوماید (خوراكي)

آنچه که باید درباره داروي خوراكي " پومالیدوماید "  بدانید!

پومالیدوماید در ترکیب با دگزامتازون جهت درمان مولتیپل میلوما (سرطان خون) در بیمارانی که دست کم 2 نوع داروی دیگر در آنها موثر نبوده است، مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو در درمان آندسته از بیماران مبتلا به مولتیپل میلوما (میلوم متعدد) موثر واقع میگردد که در طول درمان یا ظرف 60 روز آخر درمان، وضعیتشان وخیم تر شده است. این دارو رشد سلول های میلوم متعدد را که در نهایت بدن را نابود میکنند، مختل میسازد.
پومالیدوماید یک ضد سرطان (داروی سرطان) محسوب میگردد.
اين دارو تنها با نسخه پزشك در دسترس قرار ميگيرد.
اين محصول در اشكال دارويي زير موجود ميباشد:
-    کپسول
 

در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:

آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.

اطفال
مطالعاتي در خصوص ارتباط ميان سن و مصرف اين دارو در كودكان صورت نگرفته است. ايمني و اثربخشي آن ثابت نشده است.

سالمندان
بر اساس مطالعات انجام شده، هيچ مشكلي خاصي مبني بر محدود كردن مصرف اين دارو در سالمندان وجود ندارد. 

دوران بارداری
طبق مطالعاتي كه بر روي حيوانات يا زنان باردار صورت گرفته، بروز اختلالات جنيني نشان داده شده است. اين دارو نبايد در زنان باردار و زناني كه قصد بارداري دارند، مصرف گردد.

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.

تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد. تداخلات دارويي زير بر اساس اهميت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گير نميباشند.
مصرف اين دارو با داروهاي نامبرده زير به هيچ وجه پيشنهاد نميگردد اما در برخي موارد ضروريست. چنانچه هردو دارو با يكديگر تجويز شده اند، ممكن است پزشك درمان با اين دارو را ادامه ندهد و يا داروهاي مصرفي ديگر را تغيير دهد.
•    Ciprofloxacin
•    Enoxacin
•    Fluvoxamine
•    Pixantrone

تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند. در صورت بروز مشكل يا مصرف مواد غذايي خاص مانند الكل يا تنباكو، مراتب را به پزشك اطلاع دهيد.

سایر مشکلات پزشکی
وجود مشكلات پزشكي ديگر ممكن است بر مصرف اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورتيكه مشكل پزشكي ديگري داريد، حتما آنرا با پزشك خود مطرح سازيد، بويژه موارد زير:
-    کم خونی (کمبود گلوبول های قرمز خون)
-    لخته شدن خون
-    مشکلات مغز استخوان
-    ترومبوز وریدی عمقی (لخته شدن خون در پا)
-    نوتروپنی (کمبود گلوبول های سفید خون)
-    آمبولی ریوی (لخته شدن خون در ریه)
-    ترومبوسیتوپنی (کمبود پلاکت های خون)
-    بیماری کلیوی
-    ناراحتی کبد
 

اين دارو را طبق دستور پزشك مصرف نماييد. هيچگاه بيش از مدت و ميزان تعيين شده، اين دارو را مصرف نكنيد.
اين دارو به همراه يك دفترچه راهنما به بيمار ارائه ميگردد. دستورالعمل هاي مندرج در اين دفترچه را به دقت مطالعه كرده و در صورت بروز هرگونه ابهام با پزشك مشورت نماييد.
این دارو را با معده خالی، حداقل 2 ساعت قبل یا بعد از صرف غذا مصرف نمایید. این دارو را هر روز در یک زمان معین مصرف نمایید.
از شکستن، جویدن یا باز کردن کپسول خودداری کنید. در صورتیکه بطور تصادفی کپسول باز شد و با دستتان تماس پیدا کرد، فورا دست خود را با آب و صابون بشویید.

ميزان مصرف
ميزان مصرف اين دارو در بيماران مختلف، متفاوت ميباشد. در اين خصوص دستورالعمل پزشك يا دستورات مندرج در برچسب اين دارو را دنبال نماييد. اطلاعات زير بر اساس متوسط ميزان مصرف اين دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه ميزان مصرفي شما متفاوت ميباشد، آنرا تغيير ندهيد، مگر در مواردي كه پزشك دستور دهد.
ميزان مصرف اين دارو بستگي به قدرت دارو دارد. همچنين تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بين آن و مدت مصرف، به بيماري شما بستگي دارد. 

جهت میلوم متعدد:
-    بزرگسالان – در ابتدا 4 میلی گرم، یکبار در روز. در صورت لزوم پزشک میزان مصرف را تغییر میدهد. این دارو معمولا در یک دوره 28 روزه مصرف میگردد.
-    كودكان – مصرف و ميزان آن توسط پزشك تعيين ميگردد.

در صورت فراموش کردن یک وعده  دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده اي از اين دارو را فراموش كرده ايد، به محض يادآوري آنرا استعمال نماييد. چنانچه زمان وعده بعدي دارو فرا رسيده است، وعده فراموش شده را كنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نماييد. هيچگاه دارو را در يك وعده، دو برابر دوز، مصرف ننماييد.

درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بيش از حد اين دارو با نزديكترين مركز مسموميت هاي دارويي تماس گرفته شود. در صورتيكه بيمار تنفس نداشت سريعا با اورژانس تماس حاصل كنيد.

درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژيم غذايي عادي خود را دنبال نموده و در تنها صورتيكه پزشك دستور دهد، آنرا تغيير دهيد.

شیوه نگهداری از دارو
اين دارو را در جعبهء در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم قرار دهيد. از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
دور از دسترس كودكان نگهداري شود.
در صورت عدم نياز يا منقضي شدن دارو آنرا دور بريزيد.

بسيار حائز اهميت است كه پزشك براي بررسي عملكرد صحيح دارو در بازديدهاي منظم وضعيتتان را كنترل كند تا بتواند براي ادامه مصرف دارو تصميم گيري كند. گاهي براي بررسي اثرات ناخواسته، انجام آزمايش خون ضروريست. 
مصرف این دارو حین بارداری میتواند به جنین آسیب وارد سازد. قبل و حین درمان با این دارو، انجام تست های بارداری ضروریست. زنانی که از لحاظ جنسی فعال هستند، جهت پیشگیری از بارداری باید از 2 روش جلوگیری استفاده نمایند. پیش از شروع درمان باید به مدت 4 هفته پیشگیری از بارداری صورت گیرد. در طول درمان، حتی در صورتیکه مصرف دارو برای مدت کوتاهی متوقف گردد و 4 هفته پس از آخرین مصرف نیز باید از بارداری جلوگیری بعمل آید. در خصوص روش های موثر پیشگیری از بارداری با پزشک خود مشورت نمایید و در صورتیکه تصور میکنید باردار هستید فورا به پزشک مراجعه کنید.
مردانی که از لحاظ جنسی فعال هستند باید از باردار شدن همسر خود پیشگیری نمایند. از آنجاییکه این دارو وارد مایع منی مردان میشود، باید از اهدای اسپرم نیز خودداری نمایند. در صورتیکه از لحاظ جنسی فعال هستید، حتی در صورت انجام وازکتومی، حین مقاربت از کاندوم استفاده نمایید. حتی در صورت توقف مصرف دارو برای مدتی کوتاه و 28 روز پس از آخرین مصرف، حین برقراری رابطه جنسی از کاندوم استفاده نمایید. چنانچه تصور میکنید همسرتان باردار شده است فورا به پزشک مراجعه کنید.
حین مصرف این دارو و حداقل یکماه پس از آخرین مصرف از اهدای خون خودداری نمایید.
مصرف این دارو منجربه افزایش خطر لخته شدن خون، سکته مغزی و حمله قلبی میگردد. در صورت ابتلا به فشار خون یا کلسترول بالا و سیگاری بودن، احتمال بروز این خطرات بیشتر افزایش میابد. در صورت تجربه درد قفسه سینه، گیجی، مشکل حین صحبت کردن، دو بینی، سردرد، ناتوانی در حرکت دادن دست و پا یا عضلات صورت و ناتوانی در صحبت کردن فورا به پزشک مراجعه نمایید.
این دارو بطور موقت منجربه کاهش گلوبول های سفید خون و افزایش احتمال ابتلا به عفونت های میگردد. همچنین این دارو منجربه کاهش تعداد پلاکت ها شده و این امر شرایط را برای لخته شدن خون فراهم میکند. در خصوص اقدامات احتیاطی لازم در اینباره با پزشکتان نمایید.
مصرف این دارو منجربه بروز مشکلات شدید کبدی میگردد. در صورت بروز علائمی چون درد یا حساسیت به لمس در ناحیه معده، مدفوع روشن، ادرار تیره، کاهش اشتها، تب، سردرد، خارش، از دست دادن اشتها، تهوع و استفراغ، خارش پوست، تورم پاها، خستگی و ضعف غیرعادی یا زردی چشم و پوست فورا به پزشک مراجعه کنید.
این دارو منجربه واکنش های آلرژیک جدی از جمله آنژیوادم میشود. در صورت بروز جوش، خارش، تورم بزرگ و کهیر مانند روی صورت، پلک، لب، زبان، گلو، دست، پا یا اندام های تناسلی، مشکل در تنفس یا تنگی قفسه سینه فورا به پزشک مراجعه کنید.
این دارو ممکن است منجربه یک نوع واکنش  جدی بنام سندرم لیز توموری شود. پزشک ممکن است جهت پیشگیری از بروز این وضعیت، دارویی برایتان تجویز نماید. در صورت کاهش یا تغییر در حجم ادرار، درد مفاصل، انقباض یا تورم کمر و پهلو، افزایش سریع وزن، تورم پاها یا خستگی و ضعف غیرعادی با پزشکتان مشورت نمایید.
این دارو ممکن است سبب وارد آمدن آسیب های عصبی شود. در صورت سوزن سوزن شدن، سوزش ، بیحسی یا درد با پزشکتان تماس حاصل نمایید. این علائم ممکن است نشانه های یک بیماری عصبی بنام نوروپاتی محیطی باشد.
این دارو منجربه بروز سرگیجه و احساس گیجی میشود. در زمان مصرف این دارو از رانندگی، استفاده از ماشین آلات و انجام امور خطرناک خودداری کنید.
حین مصرف این دارو از استعمال سیگار خودداری نمایید. در صورت کشیدن سیگار، سطح خون کمتر از حد طبیعی خواهد شد.
از مصرف همزمان اين دارو با داروهاي ديگر (داروهاي بدون نسخه، داروهاي تجويز شده، داروهاي گياهي، مكمل ها يا ويتامين ها) بپرهيزيد، مگر اينكه قبلا در اين مورد با پزشك مشورت شده باشد.
 

عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:

موارد بيشتر شايع
-    درد شکم یا معده
-    مدفوع سیاه و قیرگون
-    درد مثانه
-    خونریزی لثه
-    باد کردن یا تورم صورت، دست و پا
-    وجود خون در ادرار یا مدفوع
-    خون دماغ
-    بدن درد
-    سوزش، بیحسی، سوزن سوزن شدن یا احساس درد
-    درد قفسه سینه
-    لزر
-    ادرار کدر
-    یبوست
-    سرفه
-    کاهش یا افزایش ادرار
-    افسردگی
-    درد و سوزش حین ادرار کردن
-    مشکل تنفسی
-    سرگیجه
-    خشکی دهان
-    گرفتگی گوش
-    ضربان سریع یا نامنظم قلب
-    تب
-    نیاز مکرر به ادرار کردن
-    سردرد
-    سخنان بی ربط
-    افزایش تشنگی
-    از دست دادن اشتها
-    از دست دادن صدا
-    درد کمر یا پهلو
-    آهنی شدن طعم دهان
-    درد یا گرفتگی عضلات
-    ضعف عضلات
-    گرفتگی بینی
-    تهوع یا استفراغ
-    بیحسی یا سوزن سوزن شدن دست و پا یا لب
-    درد
-    رنگ پریدگی پوست
-    لکه های قرمز روی پوست
-    افزایش سریع وزن
-    آبریزش بینی
-    لرزش دست و پا
-    عطسه
-    گلودرد
-    تنگی قفسه سینه
-    لرزش یا پرش دست و پا
-    تنفس سخت حین فعالیت
-    عدم تعادل یا ناراحتی
-    زخم یا لکه های سفید در دهان
-    خونریزی یا کبودی غیرعادی
-    افزایش یا کاهش وزن غیرمعمول
-    ضعف دست و پا

موارد کمتر شایع
-    اضطراب
-    سرگیجه یا سبکی سر
-    غش
-    درد، قرمزی یا تورم دست و پا
-    تنگی نفس ناگهانی

بروز ناشناخته
-    سختی در دفع ادرار
-    ضعف یا سنگینی پاها
-    زردی پوست یا چشم

برخي عوارض جانبي نياز به مراقبت هاي پزشكي خاصي ندارند و ممكن است در طول مدت درمان از بين بروند. همچنين پزشك مربوطه نيز ميتواند با معرفي راه هايي به پيشگيري يا كاهش اين عوارض كمك كند. در صورتيكه هريك از عوارض زير در شما ادامه داشت، با پزشك خود مشورت نماييد:

موارد بيشتر شايع
-    کمردرد
-    تاری دید
-    کاهش اشتها
-    مشکل حرکتی
-    خشکی پوست
-    قرمزی و خشکی پوست
-    بوی میوه ای مانند تنفس
-    افزایش گرسنگی
-    افزایش تعریق
-    درد مفاصل
-    از دست دادن قوای جسمانی
-    انقباض یا اسپاسم های عضلانی
-    تعریق شبانه
-    راش
-    مشکل خواب

بروز ناشناخته
-    احساس چرخش محیط اطراف به دور سر
-    سرگیجه

در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است. در آنصورت به پزشك مراجعه كنيد.