پریماکین (خوراكي)
Primaquine
دارو شناسی
آنچه که باید درباره داروي خوراكي " پریماکین " بدانید!
پریماکین متعلق به گروه دارویی آنتی پروتوزوال میباشد. این دارو در درمان مالاریا (بیماری گلبول های قرمز خون که توسط نیش یک پشه منتقل میشود) مورد استفاده قرار میگیرد.
انتقال مالاریا در مناطق وسیعی از آسیای مرکزی و جنوب امریکا، هیسپانیولا، کشورهای جنوبی صحرای آفریقا، شبه قاره هند، آسیای جنوب شرقی، شرقه میانه و اقیانوسیه اتفاق می افتد.
اين دارو تنها با نسخه پزشك در دسترس قرار ميگيرد.
تجربه نشان داده است هنگاميكه دارويي از لحاظ بازاريابي براي مصرف خاصي تاييد گردد براي مشكلات ديگر نيز مورد استفاده قرار ميگيرد. اگرچه بر روي برچسب محصول قيد نشده، اما پریماکین براي بيماران با مشكلات زير نيز استفاده ميگردد:
- پنومونی پنوموسیستیس کارینی (PCP)
اين محصول در اشكال دارويي زير موجود ميباشد:
- قرص
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
باید از به سفر بردن کودکان در مناطقی که در آن احتمال ابتلا به مالاریا بالاست، جلوگیری شود. مگر اینکه از داروهای موثر ضد مالاریا مانند پریماکین استفاده شود.
سالمندان
اطلاعاتی مبنی بر وجود ارتباط سن و اثرات این دارو در سالمندان در دست نمیباشد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد. تداخلات دارويي زير بر اساس اهميت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گير نميباشند.
مصرف اين دارو با داروهاي نامبرده زير به هيچ وجه پيشنهاد نميگردد اما در برخي موارد ضروريست. چنانچه هردو دارو با يكديگر تجويز شده اند، ممكن است پزشك درمان با اين دارو را ادامه ندهد و يا داروهاي مصرفي ديگر را تغيير دهد.
- Aurothioglucose
- Levomethadyl
تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند. در صورت بروز مشكل يا مصرف مواد غذايي خاص مانند الكل يا تنباكو، مراتب را به پزشك اطلاع دهيد.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشكلات پزشكي ديگر ممكن است بر مصرف اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورتيكه مشكل پزشكي ديگري داريد، حتما آنرا با پزشك خود مطرح سازيد، بويژه موارد زير:
- سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به فاویسم یا کم خونی همولیتیک
- کمبود گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز (G6PD)
- نیکوتینامید دی نوکلئوتید آدنین (NADH)
نحوه مصرف
چنانچه مصرف این دارو سبب بروز ناراحتی معده شده است، آنرا همراه با وعده های غذایی یا آنتی اسید میل کنید. اگر ناراحتی معده تان (تهوع، استفراغ یا معده درد) ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
چنانچه این دارو را برای درمان مالاریا مصرف میکنید، برای برطرف شدن کامل آن، دوره درمان را کامل کنید و هیچیک از وعده های مصرف را فراموش نکنید.
ميزان مصرف
ميزان مصرف اين دارو در بيماران مختلف، متفاوت ميباشد. در اين خصوص دستورالعمل پزشك يا دستورات مندرج در برچسب اين دارو را دنبال نماييد. اطلاعات زير بر اساس متوسط ميزان مصرف اين دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه ميزان مصرفي شما متفاوت ميباشد، آنرا تغيير ندهيد، مگر در مواردي كه پزشك دستور دهد.
ميزان مصرف اين دارو بستگي به قدرت دارو دارد. همچنين تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بين آن و مدت مصرف، به بيماري شما بستگي دارد.
در شکل قرص
جهت مالاریا:
- بزرگسالان و کودکان بالای 15 سال: 15 میلی گرم، یکبار در روز، به مدت 14 روز.
- كودكان: مصرف و ميزان آن توسط پزشك و بر اساس وزن کودک تعيين ميگردد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده اي از اين دارو را فراموش كرده ايد، به محض يادآوري آنرا استعمال نماييد. چنانچه زمان وعده بعدي دارو فرا رسيده است، وعده فراموش شده را كنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نماييد. هيچگاه دارو را در يك وعده، دو برابر دوز، مصرف ننماييد.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بيش از حد اين دارو با نزديكترين مركز مسموميت هاي دارويي تماس گرفته شود. در صورتيكه بيمار تنفس نداشت سريعا با اورژانس تماس حاصل كنيد.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژيم غذايي عادي خود را دنبال نموده و در تنها صورتيكه پزشك دستور دهد، آنرا تغيير دهيد.
شیوه نگهداری از دارو
اين دارو را در جعبهء در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم قرار دهيد. از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
دور از دسترس كودكان نگهداري شود.
در صورت عدم نياز يا منقضي شدن دارو آنرا دور بريزيد.
اقدامات احتیاطی
بسيار حائز اهميت است كه پزشك براي بررسي عملكرد صحيح دارو در بازديدهاي منظم وضعيتتان را كنترل كند تا متوجه شود که پریماکین منجربه بروز مشکلات خونی نشده باشد.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:
موارد بیشتر شایع
- درد کمر، پا یا معده
- ادرار تیره
- تب
- از دست دادن اشتها
- رنگ پریدگی پوست
- خستگی یا ضعف غیر معمول
موارد کمتر شایع
- متمایل شدن ناخن ها، لب ها یا پوست به رنگ آبی
- مشکل تنفسی
- سرگیجه یا سبکی سر
موارد نادر
- گلودرد و تب
برخي عوارض جانبي نياز به مراقبت هاي پزشكي خاصي ندارند و ممكن است در طول مدت درمان از بين بروند. همچنين پزشك مربوطه نيز ميتواند با معرفي راه هايي به پيشگيري يا كاهش اين عوارض كمك كند. در صورتيكه هريك از عوارض زير در شما ادامه داشت، با پزشك خود مشورت نماييد:
موارد بيشتر شايع
- گرفتگی عضلات
- تهوع یا استفراغ
در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است. در آنصورت به پزشك مراجعه كنيد.