ریفامپین،ایسونیازید و پیرازینامید

ریفامپین و ایسونیازید وپیرازینامید  نوعی ترکیب دارویی  انتی بیوتیک و ضد عفونت است که برای درمان سل به کار میرود .میتوان این دارو را به تنهایی و یا به همراه سایر داروهای در مانی سل استفاده نمود .

.این دارو فقط با تجویز پزشک مصرف میگردد  و به انواع زیر موجود است :
 •    قرص

یش از انتخاب یک دارو ،  باید   نکات مثبت و منفی ان ارزیابی شوند و خود و پزشکتان میتوانید در این خصوص تصمیم بگیرید  .به منظور انتخاب این دارو  ، به موارد زیر توجه کنید :
آلرژی  و حساسیت
.در صورتی که قبلا به دارویی الرژی داشتیه اید ،حتما به پزشکتان اطلاع دهید .اگر  به هر ماده غذایی و یا نگه دارنده و یا حیوانات  حساسیت دارید حتما پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید  .برای دارو هایی که با تجویز پزشک مصرف نمیشوند ,حتما برچسب دارو را مطالعه نمایید .
اطفال
مصرف این ترکیب دارویی برای کودکان و نوجوانان زیر 15 سال توصیه نمیشود برای این گروه سنی دوز بالاتری از ایزونیازید تجویز می‌شود
سالمندان
مطالعات انجام شده نشان میدهند که مصرف این دارو برای سالمندان محدودیتی ندارد و عوارض جانبی جدی برای آن‌ها گزارش نشده است
دوران بارداری
اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد
دوران شیردهی و مادران شیرده
اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد و بهتر است پیش از مصرف آن در این دوره نکات مثبت و منفی آن را در نظر بگیرید

تداخلات دارویی
مصرف همزمان  چند دارو با هم توصیه نمیشود و این در حالی است که گاهی اوقات چند دارو با هم مصرف میگردند .در چنین مواردی احتمالا پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر میدهد و یا از روش های دیگر استفاده میکند .قبل از مصرف این دارو حتما به پزشک خود در خصوص دارو های مصرفی اطلاع دهید .موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود.ممکن است پزشکتان تصمیم بگیرد شما را با این دارو درمان نکند یا و یا سایر داروهای درمانی را تغییر دهد .

•    Atazanavir
•    Boceprevir
•    Cobicistat
•    Daclatasvir
•    Darunavir
•    Dasabuvir
•    Delamanid
•    Elvitegravir
•    Fosamprenavir
•    Isavuconazonium Sulfate
•    Lopinavir
•    Lurasidone
•    Maraviroc
•    Nelfinavir
•    Ombitasvir
•    Paritaprevir
•    Praziquantel
•    Ranolazine
•    Rilpivirine
•    Ritonavir
•    Saquinavir
•    Telaprevir
•    Tipranavir
•    Voriconazole

مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی  را تغییر میدهد
•    Acetaminophen
•    Afatinib
•    Amiodarone
•    Amprenavir
•    Apixaban
•    Apremilast
•    Aprepitant
•    Aripiprazole
•    Atovaquone
•    Axitinib
•    Bedaquiline
•    Bosutinib
•    Brexpiprazole
•    Bupropion
•    Cabozantinib
•    Canagliflozin
•    Carbamazepine
•    Cariprazine
•    Ceritinib
•    Clozapine
•    Cobimetinib
•    Crizotinib
•    Cyclosporine
•    Dabigatran Etexilate
•    Dabrafenib
•    Dasatinib
•    Deferasirox
•    Delavirdine
•    Dolutegravir
•    Domperidone
•    Donepezil
•    Doxorubicin
•    Doxorubicin Hydrochloride Liposome
•    Dronedarone
•    Edoxaban
•    Efavirenz
•    Eliglustat
•    Enzalutamide
•    Erlotinib
•    Ethionamide
•    Etravirine
•    Everolimus
•    Exemestane
•    Fentanyl
•    Fosphenytoin
•    Gefitinib
•    Glimepiride
•    Hydrocodone
•    Ibrutinib
•    Idelalisib
•    Ifosfamide
•    Imatinib
•    Indinavir
•    Irinotecan
•    Irinotecan Liposome
•    Isoniazid
•    Itraconazole
•    Ivabradine
•    Ivacaftor
•    Ixabepilone
•    Ixazomib
•    Ketoconazole
•    Lamotrigine
•    Lapatinib
•    Ledipasvir
•    Levodopa
•    Linagliptin
•    Lorcainide
•    Macitentan
•    Mifepristone
•    Mycophenolate Mofetil
•    Mycophenolic Acid
•    Naloxegol
•    Netupitant
•    Nevirapine
•    Nifedipine
•    Nilotinib
•    Nimodipine
•    Nintedanib
•    Olaparib
•    Osimertinib
•    Palbociclib
•    Panobinostat
•    Pazopanib
•    Perampanel
•    Phenytoin
•    Piperaquine
•    Pitavastatin
•    Pixantrone
•    Ponatinib
•    Posaconazole
•    Pyrazinamide
•    Quetiapine
•    Quinine
•    Regorafenib
•    Rifampin
•    Rivaroxaban
•    Roflumilast
•    Rolapitant
•    Romidepsin
•    Simeprevir
•    Sirolimus
•    Sofosbuvir
•    Sonidegib
•    Sorafenib
•    Sunitinib
•    Tacrolimus
•    Tasimelteon
•    Tegafur
•    Telithromycin
•    Temsirolimus
•    Ticagrelor
•    Tofacitinib
•    Tolvaptan
•    Trabectedin
•    Ulipristal
•    Vandetanib
•    Vemurafenib
•    Vilazodone
•    Vincristine
•    Vincristine Sulfate Liposome
•    Vinflunine
•    Vorapaxar
•    Vortioxetine
•    Zidovudine
e
مصرف همزمان این دارو با هریک از موارد زیر امکان بروز عوارض جانبی را افزایش میدهد ولی ممکن است مصرف هر دو دارو بهترین گزینه درمانی برای شما باشد .در صورت تجویز همزمان ،ممکن است پزشکتان دوز مصرفی یکی از انها  و یا تعداد دفعات  مصرفی یک یا هر دو را تغییر دهد .
•    Aliskiren
•    Aminosalicylic Acid
•    Anisindione
•    Atorvastatin
•    Betamethasone
•    Bexarotene
•    Bosentan
•    Buspirone
•    Carbamazepine
•    Carvedilol
•    Caspofungin
•    Chloramphenicol
•    Chlorpropamide
•    Citalopram
•    Clarithromycin
•    Clofibrate
•    Cortisone
•    Desogestrel
•    Dexamethasone
•    Diazepam
•    Dicumarol
•    Dienogest
•    Digoxin
•    Diltiazem
•    Disopyramide
•    Disulfiram
•    Doxycycline
•    Drospirenone
•    Eltrombopag
•    Enalaprilat
•    Enalapril Maleate
•    Enflurane
•    Estradiol Cypionate
•    Estradiol Valerate
•    Ethinyl Estradiol
•    Ethionamide
•    Ethynodiol Diacetate
•    Etonogestrel
•    Etoricoxib
•    Fesoterodine
•    Fluconazole
•    Fludrocortisone
•    Fosaprepitant
•    Fosphenytoin
•    Gliclazide
•    Glyburide
•    Haloperidol
•    Isradipine
•    Levomethadyl
•    Levonorgestrel
•    Levothyroxine
•    Linezolid
•    Losartan
•    Mefloquine
•    Meperidine
•    Mestranol
•    Metformin
•    Methadone
•    Methylprednisolone
•    Metoprolol
•    Morphine
•    Morphine Sulfate Liposome
•    Moxifloxacin
•    Nisoldipine
•    Norelgestromin
•    Norethindrone
•    Norgestimate
•    Norgestrel
•    Ospemifene
•    Oxycodone
•    Phenprocoumon
•    Phenytoin
•    Pioglitazone
•    Pirmenol
•    Prednisolone
•    Prednisone
•    Propafenone
•    Raltegravir
•    Repaglinide
•    Rofecoxib
•    Rosiglitazone
•    Sertraline
•    Simvastatin
•    Tadalafil
•    Tamoxifen
•    Theophylline
•    Tocainide
•    Triazolam
•    Trimetrexate
•    Valproic Acid
•    Warfarin
•    Zaleplon
•    Zidovudine
•    Zolpidem

تداخلات دارویی دیگر
مصرف همزمان دخانیات و الکل  و تعدادی از مواد غذایی به همراه تعدادی از دارو ها باعث بروز عوارض جانبی میشود و بهتر است در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید .تداخلات دارویی ذیل بر حسب میزان اهمیتش انتخاب شده اند و شامل همه موارد نمیشوند
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی  را تغییر میدهد و یا دستوراتی در خصوص مصرف غذا و الکل و دخانیات میدهد .
ethanol
مصرف همزمان این دارو با هریک از موارد زیر امکان بروز عوارض جانبی را افزایش میدهد ولی در بعضی موارد غیر قابل اجتناب  است . .در صورت تجویز همزمان ،ممکن است پزشکتان دوز مصرفی یکی از انها  و یا تعداد دفعات  مصرفی یک یا هر دو را تغییر دهد و یا دستوراتی در خصوص مصرف غذا و الکل و دخانیات میدهد
•    غذا
•    غذاهای حاوی تیرامین
سایر مشکلات پزشکی
ابتلا به  بیماری های دیگر تاثیر این دارو را کاهش میدهد .در صورتی که به هر یک از این بیماری ها مبتلا میباشید ,حتما پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید :
 •    سومصرف الکل و یا سابقه ان- در صورتی که فرد از این دارو مصرف کند و  به صورت روزانه الکل بنوشد ،احتمال بروز هپاتیت بیشتر میشود
 •    دیابت و یا سابقه ابتلا به آن
 •    پورفیریا-نوعی اختلال انزیمی -با احتیاط مصرف گردد زیرا میتواند باعث وخامت وضعیت شود
 •    نقرس مزمن یا
 •    بیماری‌های کلیوی مزمن یا شدید  -این بیماران نباید از این ترکیب دارویی مصرف کنند
 •   

این دارو را مطابق با دستور پزشک مصرف کنید و از تغییر دوز مصرفی و یا تناوب مصرفی دارو بپرهیزید  در غیر این وصرت احتمال بروز عوارض جانبی بیشتر خواهد شد .
از مصرف این دارو دبا معده خالی بپرهیزید و بهتر است آن را 1 ساعت پیش از غذا و یا دو ساعت پس از آن مصرف کنید و به همراه آن یک لیوان کامل آب بنوشید .همچنین مصرف این دارو باید مطابق با برنامه و منظم باشد
در صورتی که این دارو معده شما را اذیت مکند ،ان را با غذا میل کنید .مصرف انتاسید ها هم مؤثر خواهد بود .از مصرف انتاسیدهای حاوی الومینیوم یک ساعت قبل از مصرف این ترکیب دارویی بپرهیزید زیرا اثر بخشی دارو را کاهش میدهند .
به منظور رفع کامل عفونت سل  از بدن ،باید این دارو را  تا اخرین دوز تجویزی مصرف کنید  حتی اگر  پس از چندین هفته بهبود یافتید  .نباید مصرف دوزی را فراموش کنید .
همچنین ممکن است پزشکتان پریدوکسین ( هگزا بتالین ،ویتامین ب 6 ) را برای مصرف روزانه تان تجویز نماید تا تا از بروز عوارض دارویی پیشگیری شود  و یا این عوارض کاهش یابند .
مصرف روزانه ی پریدوکسین به همراه این دارو ضروری است و نباید مصرف دوزی را فراموش کنید .
میزان مصرف
دوز مصرفی این دارو به نسبت افراد با هم متفاوت است و در این مورد به توصیه های پزشک خود و یا دستورات همراه دارو استفاده کنید .اطلاعات ذیل میزان متوسط مصرف دارو را نشان میدهند و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت میباشد ان را تغییر ندهید مگر با مشورت با پزشکتان .
دوز مصرفی دارو به شدت تاثیر دارو بستگی دارد .همچنین تعداد دفعات مصرف دارو ,مدت زمان ان ,زمان بین مصرف و موارد مشابه به شدت بیماری شما وابسته است .
برای درمان  سل  و به حالت خوراکی
 •    بزرگسالان  و نوجوانان بالای 15 سال که 55 کیلوگرم و یا بیشتر وزن دارند-6 قرص در روز
 •    بزرگسالان و نوجوانان بالای 15 سال که بین 45 تا 55 کیلوگرم وزن دارند -5 قرص در روز
 •    بزرگسالان و نوجوانان بالای 15 سال که 44 کیلوگرم به پایین وزن دارند-4 قرص در روز
 •    نوجوانان و کودکان زیر 15 سال -مصرف این ترکیب دارویی برای این گروه سنی توصیه نمیشود

در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید ,به محض انکه این موضوع را به یاد اوردید ,از دارو استفاده کنید ولی در صورتی که خیلی نزدیک به زمان مصرف بعدی هستید همان روال را ادامه دهید  و دوز مصرفی را دوبرابر نکنید .در صورتی که مصرف این ترکیب دارویی نامنظم باشد ،عوارض جانبی جدی تری بروز میکنند .درصورت ابهام در این زمینه با پزشکتان مشورت نمایید .
در صورت استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم ؟
در صورتی که فرد میزان زیادی از دارو مصرف کرده باشد باید با مرکز عمومی کنترل سموم تماس بگیرید و اگر فرد نفس نمیکشد با اورژانس تماس بگیرید .

در هنگام استفاده از  دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
.میتوایند رژیم غذایی نرمال خود را ادامه دهید  مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری داشته باشد .

شیوه  نگهداری از دارو
دارو را در محلی سر پوشیده به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیمو سرمای شدید  قرار دهید .داروهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور بریزید .دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید

پزشکتان باید وضعیت شما  را   در فواصل معین بررسی نماید تا میزان پیشرفت شما مشخص شود .
از مصرف همزمان این دارو با ترکیبات درمانی ایدز بپرهیزید مانند (اتازاناویر ،داروناویر ،فوسامپرناویر ،ریتوناویر ،ساکوییناویر ،تریپراناویر )
در صورتی که علائمتان در طی 2 تا 3هفته از بین نرفتند  و یا وخیم شدند ،با پزشکتان مشورت کنید  .
در صورتی که شما در حین مصرف این دارو به صورت منظم از ترکیبات الکلی استفاده کنید ،احتمال بروز بیماری‌های کبدی بیشتر خواهد  شد و  الکل اثر بخشی این دارو  را کاهش میدهد
در  صورت بروز علائمی همانند تاری دید ،دشواری در مطالعه  و یا سایر تغییرات دیداری در طی درمان و یا پس از آن میتوانید به پزشکتان مراجعه نمایید تا شما را به یک متخصص چشم ارجاع دهد .
در صورت بروز علائمی همانند  درد مفصل ،گرفتگی و تورم ،درد کمر و پهلو و معده  و یا تورم دست و پایین پا به پزشکتان مراجعه کنید
این دارو میتواند  باعث تغییر رنگ ادرار ،مدفوع ،اب دهان و عرق و خلط سینه به قرمز نارنجی مانند و یا قهوه ای قرمز مانند شود .همچنین این اثرت میتوانند باعث رنگ پریدگی دائمی  لنز های نرم شوند و محلولهای پاک کننده استاندارد هم نمیتوانند این حالت را از بین ببرند  .بهتر است در هنگام مصرف این ترکیب دارویی ،از لنزهایسافت چشمی استفاده  نکنید  و پس از قطع مصرف دارو ،مصرف این لنزها منعی نخواهد داشت .لنز های چشمی سخت در برابر مصرف این دارو تغییر رنگی ندارند و میتوانید در این خصوص با پزشکتان صحبت کنید .
در صورتی که این دارو باعث بروز حس خستگی و ضعف شدید میشود  و یا بی ثباتی ،فقدان اشتها،تهوع ،بی حسی ،مور مور شدن ،سوزش ،درد  دست و پا ،استفراغ  وتهوع  شما میشود ،مصرف ان را قطع کنید  و بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید .این  نشانه ها به ندرت میتوانند علائم بیماری های کبدی یا مشکلات عصبی جدی باشند که پس از مدتی ظاهر میشوند
ترکیب دارویی یاد شده میتواند باعث بروز اختلالات خونی شود که خود احتمال بروز عفونت های خاص ،التیام  ارام  و خونریزی لثه ها را بیشتر میکند  .به هنگام مصرف نخ دندان،مسواک ،خلال دندن  مراقب باشید .همچنین  از مراجعه به دندانپزشکی تا زمانی که تعداد سلولهای خونی شما به حالت نرمال بازنگشته اند ،بپرهیزید .در صورت ابهام در زمینه  بهداشت دهانی در طی مصرف داروها ،حتما با پزشکتان و یا دندانپزشک مشورت کنید .
در صورت بروز علائمی همانند بثورات پوستی ،کهیر یا واکنش هاش الرژیک به دارو شدید ،مصرف دارو را قطع کنید و بلافاصله به پزشکتان مراجعه نمایید

تعدادی از غذاها مانند پنیر (سوییسی یا چشایر )  یا ماهی (تن ،ساریدنلا و نوعی ماهی که در سطح اب زندگی میکند ) به ندرت میتوانند باعث بروز عوارض جانبی و واکنش های شدید در افرادی شوند که از این ترکیب دارویی مصرف میکنند . در هنگام مصرف دارو پس از صرف این غذاها در صورتی که این علائم را داشتید حتماً به پزشکتان مراجعه نمایید ا  :قرمزی یا خارش پوست ، گرگرفتگی ،ضربان قلب سریع ،تعریق ،لرز و یا حس رطوبت ،سردرد ،سبکی سر،سرگیجه  
مصرف همزمان قرص های پیشگیری از بارداری با این ترکیب دارویی میتواند اثر بخشی آن را کاهش دهد   بنابراین درطی مصرف این ترکیب دارویی ،از سایر روش‌های پیشگیری  از بارداری استفاده نمایید مانند کاندوم ،دیافراگم  و یا فوم ها و ژلهای پیشگیری از بارداری
از مصرف همزمان قرص های تجویزی و غیر تجویزی مانند ویتامین ها و و مواد گیاهی با این ترکیب دارویی بپرهیزید مگر با مشورت با پزشکتان .

این دارو علاوه بر تاثیرات مثبت ,ممکن است تعدادی عوارض هم بر جای گذارد  .اگرچه تمام این موارد بروز نمی کنند ولی در صورت بروز باید مراقبت های پزشکی صورت گیرد .
در صورت بروز این موارد به پزشکتان اطلاع دهید :
موارد معمول
•    بی ثباتی یا کندی
•    تیرگی ادرار
•    فقدان اشتها
•    تهوع و استفراغ
•    بی حسی ،مور مور شدن ،سوزش یا درد دست و پا
•    درد در مفاصل بزرگ و کوچک
•    خستگی و ضعف شدید
•    زردی چسمان و پوست
موارد غیر معمول
•    لرز
•    دشواری در تنفس
•    سرگیجه
•    تب
•    سردرد
•    خارش
•    درد استخوان و عضلات
•    قرمزی پوست
•    بتورات پوستی
•    لرز
موارد نادر
•    ادرار خونی یا تار
•    دید تار یا فقدان بینایی با درد چشم و یا بدون آن
•    کاهش میزان و یا تعداد دفعات دفع ادرار
•    افسردگی روحی
•    تغییرات روحی یا روانی
•    گلودرد
•    خونریزی و کبوی غیر معمول
تعدادی از علائم به مرور زمان و یا تطبیق بدن با انها از بین میروند و حتی میتوانید با پزشک خود در خصوص نحوه کاهش این عوارض مشورت نمایید .در صورتی که هر یک از علائم زیر از بین نرفتند و پایدار بودند حتما به پزشک خود مراجعه نمایید :
موارد معمول
•    اسهال
•    درد معده
موارد غیر معمول
•    دهان یا زبان درد

این دارو باعث تغییر رنگ ادرار ،مدوفع ،اب دهان ،عرق و خلط و اشک به نارنجی قرمز مانند یا قهوه ای قرمز مانند می‌شود که به مراقبت های اورژانسی نیازی ندارد .
تیرگی ادرار و زردی چشمان (نشانه های بیماری های کبدی ) بیشتر در میان افراد 50 سال به بالا بروز میکنند که به دلیل مصرف ایسونیازید میباشد
  ممکن است تعدادی از بیماران علائم دیگر داشته باشند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه نمایند .