ریفاپنتین
rifapentine
دارو شناسی
از این دارو به همراه موارد دیگر به منظور درمان سل فعال در بزرگسالان و کودکان 12 سال به بالا مصرف میشود .همچنین میتواتن با این دارو نوع نهان سل را در بزرگسالان و کودکان 2 سال به بالا درمان نمود .ریفاپنتین نوعی انتی بیوتیک است و باکتری های را نابود کرده و یا از رشد انها پیشگیری میکند .این دارو تاثیری در نابودی ویروس ها ندارد .
.این دارو فقط با تجویز پزشک مصرف میگردد و به انواع زیر موجود است :
• قرص
پیش از مصرف
پیش از انتخاب یک دارو ، باید نکات مثبت و منفی ان ارزیابی شوند و خود و پزشکتان میتوانید در این خصوص تصمیم بگیرید .به منظور انتخاب این دارو ، به موارد زیر توجه کنید :
آلرژی و حساسیت
.در صورتی که قبلا به دارویی الرژی داشته اید ،حتما به پزشکتان اطلاع دهید .اگر به هر ماده غذایی و یا نگه دارنده و یا حیوانات حساسیت دارید حتما پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید .برای دارو هایی که با تجویز پزشک مصرف نمیشوند ,حتما برچسب دارو را مطالعه نمایید .
اطفال
اطلاعات کافی در خصوص ارتباط بین تاثیر این ماده بروی کودکان بالای 2 سال و مبتلا به سل نهان و یا کودکان بالای 12 سال و مبتلا به نوع فعال صورت نگرفته است و ایمنی و اثر بخشی ان مشخص نمیباشد .
سالمندان
مطالعات انجام نشان میدهند که مصرف این دارو برای سالمندان با مشکلی روبرو نیست و محدودیتی ندارد .
دوران بارداری
مطالعات انجام شده بروی حیوانات نشان میدهد که این دارو میتواند عوارض منفی داشته باشد ولی اطلاعاتی در خصوص تاثیر ان بروی بزرگسالان وجود ندارد .
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات انجام شده نشان میدهند که این دارو میتواند ترکیبات و یا محتوای شیر را تغییر دهد .در صورتی که داروی جایگزینی برای مادران شیرده تجویز نشود ، باید احتمال بروز عوارض جانبی و همچنین میزتن مصرف شیر توسط نوزاد بررسی شود .
تداخلات دارویی
مصرف همزمان چند دارو با هم توصیه نمیشود و این در حالی است که گاهی اوقات چند دارو با هم مصرف میگردند .در چنین مواردی احتمالا پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر میدهد و یا از روش های دیگر استفاده میکند .قبل از مصرف این دارو حتما به پزشک خود در خصوص دارو های مصرفی اطلاع دهید .موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود.ممکن است پزشکتان تصمیم بگیرد شما را با این دارو درمان نکند یا و یا سایر داروهای درمانی را تغییر دهد .
• Artemether
• Atazanavir
• Delamanid
• Isavuconazonium Sulfate
• Lurasidone
• Maraviroc
• Ranolazine
• Rilpivirine
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی را تغییر میدهد
• Abiraterone
• Amprenavir
• Apixaban
• Apremilast
• Axitinib
• Bedaquiline
• Bortezomib
• Cabozantinib
• Ceritinib
• Clarithromycin
• Clozapine
• Cobicistat
• Dabrafenib
• Daclatasvir
• Darunavir
• Dolutegravir
• Donepezil
• Doxorubicin
• Doxorubicin Hydrochloride Liposome
• Efavirenz
• Eliglustat
• Elvitegravir
• Enzalutamide
• Erlotinib
• Etravirine
• Everolimus
• Exemestane
• Fentanyl
• Fosamprenavir
• Ibrutinib
• Idelalisib
• Indinavir
• Irinotecan
• Irinotecan Liposome
• Ivabradine
• Ketoconazole
• Lapatinib
• Ledipasvir
• Linagliptin
• Lopinavir
• Macitentan
• Mifepristone
• Naloxegol
• Nelfinavir
• Netupitant
• Nevirapine
• Nifedipine
• Nilotinib
• Nimodipine
• Olaparib
• Palbociclib
• Panobinostat
• Pazopanib
• Perampanel
• Piperaquine
• Ponatinib
• Quetiapine
• Regorafenib
• Ritonavir
• Rivaroxaban
• Romidepsin
• Saquinavir
• Simeprevir
• Sofosbuvir
• Sorafenib
• Sunitinib
• Tasimelteon
• Ticagrelor
• Tipranavir
• Tofacitinib
• Tolvaptan
• Ulipristal
• Vandetanib
• Vemurafenib
• Vilazodone
• Vincristine
• Vincristine Sulfate Liposome
• Vinflunine
• Vorapaxar
• Vortioxetine
مصرف همزمان این دارو با هریک از موارد زیر امکان بروز عوارض جانبی را افزایش میدهد ولی ممکن است مصرف هر دو دارو بهترین گزینه درمانی برای شما باشد .در صورت تجویز همزمان ،ممکن است پزشکتان دوز مصرفی یکی از انها و یا تعداد دفعات مصرفی یک یا هر دو را تغییر دهد .
• Acenocoumarol
• Acetyldigoxin
• Alprazolam
• Amiodarone
• Amitriptyline
• Betamethasone
• Bisoprolol
• Carbamazepine
• Carteolol
• Carvedilol
• Chloramphenicol
• Chlorpropamide
• Ciprofloxacin
• Clofibrate
• Cyclosporine
• Dapsone
• Delavirdine
• Deslanoside
• Desogestrel
• Dexamethasone
• Diazepam
• Dicumarol
• Dienogest
• Digitoxin
• Digoxin
• Disopyramide
• Doxycycline
• Drospirenone
• Estradiol Cypionate
• Estradiol Valerate
• Ethinyl Estradiol
• Ethynodiol Diacetate
• Etonogestrel
• Fluconazole
• Fludrocortisone
• Fosphenytoin
• Gallopamil
• Glyburide
• Haloperidol
• Hydrocortisone
• Levonorgestrel
• Levothyroxine
• Lorcainide
• Medroxyprogesterone Acetate
• Mestranol
• Metildigoxin
• Metoprolol
• Mexiletine
• Nitrazepam
• Norelgestromin
• Norethindrone
• Norgestimate
• Norgestrel
• Nortriptyline
• Ospemifene
• Phenprocoumon
• Phenytoin
• Prednisone
• Propafenone
• Propranolol
• Quinidine
• Quinine
• Repaglinide
• Sildenafil
• Talinolol
• Temazepam
• Tertatolol
• Theophylline
• Tocainide
• Tolbutamide
• Triazolam
• Valproic Acid
• Warfarin
• Zidovudine
تداخلات دارویی دیگر
مصرف همزمان دخانیات و الکل و تعدادی از مواد غذایی به همراه تعدادی از دارو ها باعث بروز عوارض جانبی میشود و بهتر است در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید .در خصوص مصرف همزمان این دارو با دخانیات ،الکل و تعدادی از غذاها با پزشکتان مشورت نمایید.
سایر مشکلات پزشکی
ابتلا به بیماری های دیگر تاثیر این دارو را کاهش میدهد .در صورتی که به هر یک از این بیماری ها مبتلا میباشید ,حتما پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید :
• سومصرف الکل و یا سابقه ان –میتواند خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد
• افزایش سطح انزیم ها یا
• بیماری های کبدی –با احتیاط مصرف گردد زیرا میتواند وضعیت فرد را وخیم کند
• پورفیری –بیماران مبتلا به پورفیری باید از مصرف ریفاپنتین بپرهیزند
•
نحوه مصرف
این دارو را فقط با تجویز پزشکتان مصرف کنید .دوز مصرفی و تناوب مصرفی و یا طول مصرف ان را تغییر ندهید .این اقدامات میتوانند احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند .
این دار و با راهنمای مصرفی برای بیمار همراه است .حتما پیش از مصرف دارو ان را بخوانید و در صورت ابهام با پزشکتان مشورت نمایید. قرص را به صورت کامل قورت دهید و از جویدن و خرد کردن و ان بپرهیزید و ان را با غذا میل کنید .
در صورتی که نمیتوانید قرص را به صورت کامل قورت دهید ،ان را خرد کرده و به وعده های غذایی کوچک بیفزایید .سپس ان را بلافاصله مصرف کنید و برای مصارف بعدی ذخیره نکیند .
به منظور رفع کامل عفونت ،باید دارو را تا زمان اتمام مصرف کنید حتی اگر در طی چنیدن هفته بهتر شدید . در صورتی که به سل مبتلا هستید ، باید از این دارو برای چندین ماه استفاده کنید .نباید دوز های مصرفی را فراموش کنید .
میزان مصرف
دوز مصرفی این دارو به نسبت افراد با هم متفاوت است و در این مورد به توصیه های پزشک خود و یا دستورات همراه دارو استفاده کنید .اطلاعات ذیل میزان متوسط مصرف دارو را نشان میدهند و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت میباشد ان را تغییر ندهید مگر با مشورت با پزشکتان .
دوز مصرفی دارو به شدت تاثیر دارو بستگی دارد .همچنین تعداد دفعات مصرف دارو ,مدت زمان ان ,زمان بین مصرف و موارد مشابه به شدت بیماری شما وابسته است .
برای درمان سل فعال و به حالت قرص های خوراکی
• بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال :600 میلی گرم دو بار در هفته با فاصله کمتر از سه روز و یا 72 ساعت بین هر دوز –سپس 600 میلی گرم یک بار در هفته و مصرف همزمان با ایسونیازید ویا داروهای دیگر به مدت 4 ماه
• کودکان پایین 12 سال :دوز مصرفی باید توسط پزشک تعیین شود
برای درمان سل نهان و به حالت قرص های خوراکی
• بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال : دوز مصرفی با توجه به وزن فرد و توسط پزشک تعیین میشود .معمولا دوز مصرفی تا 900 میلی گرم یک بار در هقته است که با ایسونیازید و به مدت 12 هفته مصرف میگردد .
• کودکان 2 تا 11 سال : دوز مصرفی با توجه به وزن فرد و توسط پزشک تعیین میشود .معمولا دوز مصرفی بین 300 تا 900 میلی گرم یک بار در هفته است که با ایسونیازید و به مدت 12 هفته مصرف میگردد .
• کودکان زیر 2 سال : نحوه مصرف و دوز مصرفی باید توسط پزشک تعیین شود
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید ,به محض انکه این موضوع را به یاد اوردید ,از دارو استفاده کنید ولی در صورتی که خیلی نزدیک به زمان مصرف بعدی هستید همان روال را ادامه دهید و دوز مصرفی را دوبرابر نکنید .
در صورت استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم ؟
در صورتی که فرد میزان زیادی از دارو مصرف کرده باشد باید با مرکز عمومی کنترل سموم تماس بگیرید و اگر فرد نفس نمیکشد با اورژانس تماس بگیرید .
در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
.میتوایند رژیم غذایی نرمال خود را ادامه دهید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری داشته باشد .
دارو را در محلی سر پوشیده به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید .داروهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور بریزید .دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید
اقدامات احتیاطی
پزشکتان باید وضعیت شما را در فواصل معین بررسی نماید تا از عملکرد صحیح دارو اطمینان حاصل کند و احتمال بروز عوارض جانبی را مشخص نماید .ممکن است از ازمایش خون هم استفاده نماید .
در صورتی که نشانه های شما در طی 2 تا 3 هفته بهبود نیافتند و یا بدتر شدند ، با پزشکتان مشورت نمایید
در صورت بروز علائمی مانند درد و ناراحتی در بالای معده ،رنگ پریدگی مدفوع ،کاهش اشتها ،تهوع و استفراغ ،زردی چشمان و پوست با پزشکتان مشورت نمایید زیرا این موارد نشانه از بیماری های جدی کبدی هستند .
این دارو میتواند باعث بروز واکنش های الرژیک مانند انافلیکسی شود که نوعی وضعیت جدی بوده و به مراقبت های اورژانسی نیازمند است . در صورت بروز علائمی همانند دانه های قرمز پوستی ،خارش ،ضربان قلب نامنظم و خیلی سریع ،تورم های کهیر مانند روی پوست ،تب یا لرز ،سبکی سر و سرگیجه و یا غش ،پف و تورم پلک و یا دو رچشم ها و یا خونریزی غیر معمول و کبودی ،ضعف به پزشکتان مراجعه نمایید .این موارد به مراقبت های پزشکی فوری نیاز دارند .
در صورتی که شما به هنگام مصرف این دارو ،به طور منظم از مشروبات الکی مصرف کنید، احتمال ابتلا به بیماری های کبدی بیشتر خواهد شد .مصرف منظم الکل مانع از کارکرد صحیح این دارو میشود .در هنگام مصرف ریفاپنتین ،از مصرف الکل بپرهیزید .
این دارئ باعث میشود تا رنگ ادرار ،مدفوع ،مدفوع ،اشک و اب دهان و عرق به قرمز نارنجی مانند و یا قرمز قهوه ای مانند تغییر کند .این موار به هنگم مصرف دارو بروز میکنند . همچنین این موارد باعث رنگ پریدگی دائمی لنز های تماسی چشم میشوند .محلولهای پاک کننده استاندارد هم نیمتوانند این وضعیت را تغییر دهند .بهتر است در هنگام مصرف این دارو از استفاده از لنز های تماسی چشم خودداری نمایید .لنز های تماسی سخت توسط این دارو تغییر رنگ پیدا نمیکنند . در صورت ابهام میتوانید با پزشکتان مشورت نمایید .
این دارو میتواند اسهالی را بوجود اورد که در بعضی موارد شدید است .ممکن است این حالت تا 2 ماه و یا بیشتر پس از قطع مصرف دارو بروز نماید .پیش از مصرف داروهای درمانی اسهال حتما با پزشکتان مشورت نمایید . در صورتی که ابهامی دارید و یا اسهال شما خفیف است ولی رو به وخامت میرود ،با پزشکتان مشورت نمایید .
ریفاپنتین میتواند تعداد گلبولهای سفید خون را کاهش دهد و در نتیجه احتمال بروز عفونت افزایش خواهد یافت .همچنین این دارو میتواند تعداد پلاکت های خون را کاهش دهد که برای انعقاد خون ضروری هستند . این حالتها امکان ابتلا به عفونت های جدی ،بهبودی کندتر و خونریزی لثه ها را افزایش میدهد .به هنگام مصرف نخ دندن و مسواک و یا خلال دندن مراقب باشید . همچنین از مراجعه به پزشک تا زمان برگشت تعداد گلبولهای سفید به حالت نرمال ،بپرهیزید .در صورتی که ابهامی در خصوص بهداشت مناسب دهانی دارید ،حتما با پزشکتان مشورت نمایید .
پیش از هر گونه ازمایشی پزشک مربوطه را در خصوص مصرف این دارو مطلع کنید زیا نتایج ازمایش توسط این دارو تغییر میکنند .
از مصرف همزمان قرص های پیشگیری از بارداری با این دارو بپرهیزید زیرا عملکرد مناسبی نخواهند داشت و احتمال بروز بارداری های ناخواسته وجود دارد . به هنگم مصرف ریفاپنتین از نوع دیگری از روش های پیشگیری از بارداری مصرف کنید .در صورت ابهام با پزشکتان مشورت نمایید .
از مصرف همزمان این دارو با داروهای دیگر بپرهیزید مگر با تجویز پزشکتان مانند داروهای تجویزی و غیر تجویزی ،داروهای گیاهی یا مکمل های ویتامینی .
عوارض جانبی
این دارو علاوه بر تاثیرات مثبت ,ممکن است تعدادی عوارض هم بر جای گذارد .اگرچه تمام این موارد بروز نمی کنند ولی در صورت بروز باید مراقبت های پزشکی صورت گیرد .
در صورت بروز این موارد به پزشکتان اطلاع دهید :
موارد معمول
• خون در ادرار
• درد مفاصل
• درد کمر یا پهلو
• تورم دست و پایین پا
موارد غیر معمول
• واکنش های تهاجمی
• تیرگی مدفوع
• بروز خون در مدفوع
• تهوع
• بروز دانه هی قرمز پوستی
• درد شدید شکمی و یا معده
• گلودرد و تب
• خونریزی و کبودی شدید
• ضعف و خستگی شدید
• استفراغ
• زردی چشمان و پوست
موارد نادر
• اسهال
• سرگیجه
• افزایش فشار خون
• سردرد های شدید و پایدار
تعدادی از علائم به مرور زمان و یا تطبیق بدن با انها از بین میروند و حتی میتوانید با پزشک خود در خصوص نحوه کاهش این عوارض مشورت نمایید .در صورتی که هر یک از علائم زیر از بین نرفتند و پایدار بودند حتما به پزشک خود مراجعه نمایید :
موارد غیر معمول
• آکنه
• یبوست
• از دست دادن اشتها
ممکن است تعدادی از بیماران علائم دیگر داشته باشند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه نمایند .