ریسپریدون

از این دارو به منظور درمان شیزوفرنی ،اختلال دو قطبی و کج خلقی   در بیماران میتلا به اوتیسم استفاده میشود .از این دارو نباید برای درمان  اختلالالات رفتاری در بیمارانی که به جنون مبتلا هستند ،استفاده شود
پس از تشخیص مصارف تجاری یک دارو ،مصارف پزشکی  ان هم مشخص میشوند .ریسپریدون برای درمان مورد ذیل به کاربرده میشود اگرچه به روی برچسب ان ذکر نشده است .
این دارو  را فقط  میتوان با  تجویز پزشک مصرف کردوبه شکلهای زیر موجود است :

•    محلول
•    قرص
•    قرص تجزیه شدنی

به هنگام استعمال دارو به موارد زیر توجه کنید :
آلرژی  و حساسیت
اگر  به هر ماده غذایی و یا نگه دارنده و یا حیوانات  حساسیت دارید حتما پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید  .برای دارو هایی که با تجویز پزشک مصرف نمیشوند ,حتما برچسب دارو را مطالعه نمایید .
اطفال
تاثیر این دارو بروی کودکان زیر 13 سال و مبتلا به شیزوفرنی و کودکان زیر 10 سال و مبتلا به اختلال دوقطبی و کودکان زیر 5 سال و مبتلا به اختلال اوتیسم مشخص نشده است .
سالمندان
بنا  بر تحقیقات انجام گرفته مصرف این دارو  برای سالمندان منعی ندارد ولی به علت انکه این افراد بیشتر در معرض اختلالات کلیوی و کبدی و بیماری های قلبی  هستند،باید با احتیاط ییشتری از این دارو مصرف کنند  و ممکن است در برابر عوارض این دارو حساس تر باشند.
دوران بارداری
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد
دوران شیردهی و مادران شیرده
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد

تداخلات دارویی
مصرف همزمان  چند دارو با هم توصیه نمیشود و این در حالی است که گاهی اوقات چند دارو با هم مصرف میگردند .در چنین مواردی احتمالا پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر میدهد و یا از روش های دیگر استفاده میکند .قبل از مصرف این دارو حتما به پزشک خود در خصوص دارو های مصرفی اطلاع دهید .موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان ریسپریدون  با دارو ی زیر توصیه نمیشود و ممکن است پزشک شماریسپریدون را برایتان تجویز نکند و با دیگر داروهای مصرفی تان را تغییر دهد .
•    Amifampridine
•    Bepridil
•    Cisapride
•    Dronedarone
•    Levomethadyl
•    Mesoridazine
•    Metoclopramide
•    Pimozide
•    Piperaquine
•    Saquinavir
•    Sparfloxacin
•    Terfenadine
•    Thioridazine
•    Ziprasidone

مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی  را تغییر میدهد
•    Acecainide
•    Ajmaline
•    Amiodarone
•    Amisulpride
•    Amitriptyline
•    Anagrelide
•    Aprindine
•    Aripiprazole
•    Arsenic Trioxide
•    Asenapine
•    Astemizole
•    Azimilide
•    Bretylium
•    Bupropion
•    Buserelin
•    Chloral Hydrate
•    Chloroquine
•    Chlorpromazine
•    Citalopram
•    Clarithromycin
•    Crizotinib
•    Dabrafenib
•    Degarelix
•    Delamanid
•    Desipramine
•    Deslorelin
•    Dibenzepin
•    Disopyramide
•    Dofetilide
•    Dolasetron
•    Domperidone
•    Donepezil
•    Doxepin
•    Droperidol
•    Encainide
•    Enflurane
•    Erythromycin
•    Escitalopram
•    Flecainide
•    Fluconazole
•    Fluoxetine
•    Foscarnet
•    Gemifloxacin
•    Ginkgo Biloba
•    Gonadorelin
•    Goserelin
•    Halofantrine
•    Haloperidol
•    Histrelin
•    Hydrocodone
•    Hydromorphone
•    Hydroquinidine
•    Hydroxychloroquine
•    Ibutilide
•    Imipramine
•    Itraconazole
•    Ivabradine
•    Ketoconazole
•    Leuprolide
•    Levofloxacin
•    Linezolid
•    Lithium
•    Lorcainide
•    Mefloquine
•    Metronidazole
•    Milnacipran
•    Moxifloxacin
•    Nafarelin
•    Nortriptyline
•    Octreotide
•    Ondansetron
•    Panobinostat
•    Paroxetine
•    Pasireotide
•    Pazopanib
•    Pentamidine
•    Probucol
•    Procainamide
•    Prochlorperazine
•    Propafenone
•    Protriptyline
•    Quetiapine
•    Sematilide
•    Sertindole
•    Sertraline
•    Sevoflurane
•    Simvastatin
•    Sotalol
•    Spiramycin
•    Sulfamethoxazole
•    Sultopride
•    Tacrolimus
•    Tedisamil
•    Telithromycin
•    Tetrabenazine
•    Tramadol
•    Trifluoperazine
•    Trimethoprim
•    Trimipramine
•    Triptorelin
•    Vandetanib
•    Vemurafenib
•    Vinflunine
•    Zotepine
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر باعث افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شده  و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی  را تغییر میدهد
•    Carbamazepine
•    Cimetidine
•    Fosphenytoin
•    Lamotrigine
•    Levorphanol
•    Methadone
•    Midodrine
•    Phenobarbital
•    Phenytoin
•    Ranitidine
•    Ritonavir
•    Valproic Acid

تداخلات دارویی دیگر
مصرف همزمان دخانیات و الکل  و تعدادی از مواد غذایی به همراه تعدادی از دارو ها باعث بروز عوارض جانبی میشود و بهتر است در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید .
سایر مشکلات پزشکی
بروز بیماری های دیگر تاثیر این دارو را کاهش میدهد .در صورتی که به هر یک از این بیماری ها مبتلا میباشید ,حتما پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید :
•    ذات الریه استنشاقی -خطر ابتلا و یا سابقه ابتلا به ان
•    مشکلات گردش خون
•    کم ابی
•    جنون مانند کاهش توانایی ذهنی
•    اختلال در بلع که میتواند عوارض جانبی را وخیم تر نماید
•    سرطان سینه ،وابستگی به پرولاکتین
•    دیابت
•    صرع و یا اختلالات مرتبط
•    مشکل رگهای خونی ویا قلب مانند سکته و یا ضربان قلب نامنظم
•    قند خون بالا
•    پرولاکتین بالای خون
•    بیماری پارکینسون-میتواند وضعیت را وخیم تر نماید
•    بیماری های کلیوی
•    بیماری های کبدی –با احتیاط مصرف گردد .به دلیل دفع ارام مواد از بدن میزان تاثیرات بیشتر میشود
•    فنیل کتونوریا –قرص های تجزیه شدنی خوراکی حاوی اسپارتام هستند که باعث وخامت وضعیت میشود

این دارو باید مطابق با تجویز پزشک مصرف گردد و دوز مصرفی و تناوب مصرفی ان را تغییر ندهید .مصرف زیاد این دارو میتواند باعث بروز عوارض جانبی شود .میتوانید این دارو را به همراه و یا بدون غذا مصرف کنید .
-به هنگام مصرف نوع مایع دارو :
•    دوز مصرفی دارو را با یک ظرف ویژه اندازه گیری کنید
•    دارو را به صورت مستقیم از ظرف مربوطه خورده و یا ان را در اب یا قهوه  یا اب پرتقال و یا شیر کم چرب ترکیب کنید .از ترکیب ان با چای و یا نوشابه بپرهیزید
•    ظرف مربوطه را با اب بشویید و ان را در محل خود قرار دهید و سپس با درپوش پلاستیکی مربوطه ببندید
-به هنگام مصرف قرص های تجزیه شدنی :
•    پیش از انکه بخواهید دارو را مصرف کنید ،ان را باز نکنید .به منظور مصرف هم یکی از چهار قرص را جدا کنید
•    مطابق با بسته دارو،گوشه ان را تا بزیند و فویل را به عقب بکشید و از فشار دادن فویل در داخل قرص بپرهیزید زیرا میتواند به ان اسیب بزند
•    قرص را با دستان خشک خارج کنید و در دهانتان بگذارید و از کنار گذاشتن قرص های خارج از پوشش بپرهیزید .
•    این قرص پس از چندین ثانیه در دهان تجزیه میشود
•    میتوانید قرص را با مایع و یا بدون ان قورت دهید .از جویدن و خرد کردن دارو بپرهیزید

                        میزان مصرف
دوز مصرفی این دارو به نسبت افراد با هم متفاوت است و در این مورد به توصیه های پزشک خود و یا دستورات همراه دارو استفاده کنید .اطلاعات ذیل میزان متوسط مصرف دارو را نشان میدهند و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت میباشد ان را تغییر ندهید مگر با مشورت با پزشکتان .
دوز مصرفی دارو به شدت تاثیر دارو بستگی دارد .همچنین تعداد دفعات مصرف دارو ,مدت زمان ان ,زمان بین مصرف و موارد مشابه به شدت بیماری شما وابسته است .
-برای نوع خوراکی دارو (محلول،قرص،داروهای تجزیه شدنی )
به منظور درمان اختلال دوقطبی  :

•    بزرگسالان-ابتدا 2 تا 3 میلی گرم یک بار در روز و ممکن است پزشکتان در صورت نیاز دوز مصرفی تان را تغییر دهد و لی این دوز بیشتر از 6 میلی گرم در روز نخواهد شد
•    بزرگسالان با محدوده سنی بیشتر –ابتدا نیم میلی گرم دو بار در روز  و ممکن است پزشکتان در صورت نیاز دوز مصرفی تان را تغییر دهد و لی این دوز بیشتر از 6 میلی گرم در روز نخواهد شد
•    کودکان 10 تا 17 سال –ابتدا نیم میلی گرم به هنگام صبح یا غروب و سپس در صورت نیاز پزشکتان دوز مصرفی تان را تغییر میدهد

- به منظور درمان کج خلقی در افراد مبتلا به اوتیسم   
•    کودکان 5 تا 16 سال با وزن 20 کیلوگرم و بیشتر –ابتدا نیم میلی گرم  و سپس در صورت نیاز پزشکتان دوز مصرفی تان را تغییر میدهد
•    کودکان 5 تا 16 سال با وزن 20 کیلوگرم و کمتر  –ابتدا 0.25 میلی گرم در روز   و سپس در صورت نیاز پزشکتان دوز مصرفی تان را تغییر میدهد
•    کودکان زیر 5 سال –دوز مصرفی این گروه باید توسط پزشک تعیین گردد

- به منظور درمان  شیزوفرنی
•    بزرگسالان-ابتدا 2 میلی گرم یک بار در روز و ممکن است پزشکتان در صورت نیاز دوز مصرفی تان را تغییر دهد و لی این دوز بیشتر از 16 میلی گرم در روز نخواهد شد
•    بزرگسالان با محدوده سنی بیشتر –ابتدا نیم میلی گرم دو بار در روز  و ممکن است پزشکتان در صورت نیاز دوز مصرفی تان را تغییر دهد و لی این دوز بیشتر از 6 میلی گرم در روز نخواهد شد
•    کودکان 13 تا 17 سال –ابتدا نیم میلی گرم به هنگام صبح یا غروب و سپس در صورت نیاز پزشکتان دوز مصرفی تان را تغییر میدهد و لی این دوز بیشتر از 6 میلی گرم در روز نخواهد شد
•    کودکان زیر 13 سال- دوز مصرفی این گروه باید توسط پزشک تعیین گردد

 در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید ,به محض انکه این موضوع را به یاد اوردید ,از دارو استفاده کنید ولی در صورتی که خیلی نزدیک به زمان مصرف بعدی هستید همان روال را ادامه دهید .
در صورت استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم ؟
در صورتی که فرد میزان زیادی از دارو مصرف کرده باشد باید با مرکز عمومی کنترل سموم تماس بگیرید و اگر فرد نفس نمیکشد با اورژانس تماس بگیرید .

در هنگام استفاده از  دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
میتوانید رژیم غذایی نرمال خود را ادامه دهید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری داشته باشد
.
شیوه  نگهداری از دارو
دارو را در محلی سر پوشیده به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید .داروهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور بریزید .دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید

وضعیت بیمار باید به صورت مرتب چک شود به خصوص در چندین ماه اول درمان و در صورت نیاز دوز مصرفی دارو تغییر خواهد کرد .
پیش از مشورت با پزشکتان از قطع ناگهانی دارو بپرهیزید زیرا ممکن است پزشکتان بخواهد دوز دارو را ابتدا به ارامی کاهش دهد و بدین حالت از بروز عوارض جانبی و وخامت وضعیت بیمار پیشگیری میکند .
این دارو تاثیر الکل و دیگر داروهای ارام بخش سیستم عصبی مرکزی  (داروهایی که باعث خواب الودگی و کاهش هشیاری میشوند) را افزایش میدهد .نمونه ای از این دارو ها عبارتند از انتی هستامین ها،دارو های درمانی تب یونجه،حساسیت،سرما خوردگی،ارام بخش ها  یا داروهای درمانی خواب ،مسکن ها و مواد مخدر ،داروهای درمانی صرع و نمک اسید باربیتوریک ،ارام بخش های عضلانی و مواد بیهوشی حتی نوع مصرفی برای دندان.پیش از مصرف همزمان ریسپریدون با هر یک از این داروها با پزشکتان مشورت کنید.
پیش از انجام هر گونه جرای یا درمان دندان یا درمان های اورژانسی پزشکتان را از مصرف ریسپریدون مطلع کنید .مصرف همزمان ریسپریدون با هر یک از داروهای مصرفی در طی جراحی و درمانهای اورژانسی و موارد مشابه باعث افزایش تاثیر داروهای ارام بخش سیستم عصبی مرکزی  میشود .
این دارو باعث ایجاد خواب الودگی و سرگیجه  و تاری دید  شده و به همین دلیل باید پیش از کار با وسایل خطرناک و رانندگی از عکس العمل خود در برابر ان مطلع شوید .سرگیجه ،سبکی سر،غش از علائمی هستند  که به هنگام ایستادن و یا بلند شدن ناگهانی ممکن است بروز کنند .بهتر است به ارامی بلند شوید و در صورتی که وضعیتتان وخیم تر شد به پزشک مراجعه نمایید .
ریسپریدون باعث میشود تا بدنتان نتواند دمای ثابتی را حفظ کند و به همین دلیل به هنگام ورزش  ویا رفت و امد در هوای خیلی گرم باید از افزایش دمای شدید بدنتان جلوگیری کنید زیرا میتواند باعث بروز سکته قلبی شود .همچنان حمام اب داغ و سونا هم میتواند به غش و سرگیجه در فرد بینجامند .در صورتی که دمای بدن فرد در هنگام مصرف رسپریدون خیلی پایین بیاید هم علائمی همانند گیجی،سرگیجه و عدم تعادل خواهد داشت .
پس از قطع مصرف دارو احتمال بروز بیماری حرکتی به نام تاردیو دیسکینزی وجود دارد و علائم ان عبارتند از :حرکات کرم مانند زبان و یا دیگر رفتار های غیر ارادی دهان و زبان و گونه ها ،فک ،بازو و پاها .احتمال بروز سندروم بدخیم نورولپتیک هم وجود دارد که علائمی همانند ضعف،افزایش میزان ضربان قلب،مشکلات تنفسی،افزایش میزان تعریق ،ناتوانی در کنترل ادرار یا تشنج را به همراه دارد .بهتر است در خصوص مزایا و معایب این دارو با پزشکتان مشورت نمایید .
این دارو در طی زمان طولانی  سطح پرولاکتین در خون را افزایش میدهد .در صورتی که تورم یا درد سینه،تولید شیر از سینه،تاخیر در عادت ماهانه و یا قطع ان ،کاهش توانایی جنسی و میل جنسی و یا ناتوانی در حفظ نعوظ داشتید ،حتما به پزشکتان مراجعه نمایید .
پیش از مصرف دارو های دیگر از جمله مکمل ها و دارو های گیاهی و ویتامین ها  با ریسپریدون حتما با پزشکتان مشورت نمایید .

هر دارویی علاوه بر تاثیرات مثبت ,ممکن است تعدادی عوارض هم بر جای گذارد  و در صورت بروز هر یک از علائم  زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید
موارد معمول
•    رفتار خشونت امیز
•    پریشانی
•    اضطراب
•    تغییرات دیداری مانند تاری دید
•    مشکل در تمرکز
•    مشکل گفتاری و یا بلع
•    ناتوانی در حرکت دادن چشمان
•    افزایش میزان ادرار
•    کاهش کنترل تعادلی
•    مشکلات حافظه
•    اسپاسم عضلانی صورت و گردن و پشت
•    مشکل در دفع ادراری
•    بی قراری و یا نیاز به حرکت دائم
•    بروز دانه های قرمز پوستی و یا خارش
•    گرفتگی و یا ضعف بازو پا
•    حرکات تیک مانند
•    لرز ش دست و انگشتان
•    مشکل در خواب
•    حرکات چرخشی بدن
•    صورت ماسک مانند
•    تلوتلو خوردن به هنگام راه رفتن
موارد غیر معمول
•    درد پشت
•    درد قفسه سینه
•    مشکلات گفتاری یا دیداری
•    ضعف یا بی حسی صورت و بازو و پا
موارد نادر
•    گیجی
•    سرگیجه
•    خواب الودگی
•    تشنگی شدید
•    تنفس سریع و سطحی
•    ضربان قلب سریع و ضعیف
•    سردرد
•    افزایش تشنگی
•    کاهش اشتها
•    اسپاسم عضلانی
•    رنگ پریدگی پوست
•    همکاری ضعیف بدن
•    نعوظ طولانی و ضعیف و دردناک الت تناسلی اقایان
•    پف کردن گونه ها
•    حرکت سریع و کرم گونه زبان
•    صحبت کردن و حس کردن و رفتار کردن با هیجان و یا فعالیت های غیرقابل کنترل
•    حرکات غیر قابل کنترل در جویدن
•    چرخش های خیر قابل کنترل گردن و باسن و بازو پاها
•    خونریزی و کبودی شدید
•    حالت صورت یا بدن غیر معمول
•    لرز
•    درهم کشیدن لب ها
تعدادی از علائم به مرور زمان و یا تطبیق بدن با انها از بین میروند و حتی میتوانید با پزشک خود در خصوص نحوه کاهش این عوارض مشورت نمایید .در صورتی که هر یک از علائم زیر از بین نرفتند و پایدار بودند حتما به پزشک خود مراجعه نمایید :
موارد  معمول
•    یبوست
•    سرفه
•    اسهال
•    خشکی دهان
•    سردرد
•    سوزش سر معده
•    افزایش رویا دیدن
•    افزایش طول خواب
•    تهوع
•    خواب الودگی
•    گلودرد
•    گرفتگی بینی و یا ابریزش بینی
•    خستگی و ضعف شدید
•    افزایش وزن
موارد غیر معمول
•    قطع کامل و یا تاخیر در عادات ماهانه
•    درد بدن
•    تورم و ناراحتی سینه
•    لرز
•    تیرگی پوست
•    کاهش میل جنسی
•    خشکی پوست
•    گرفتگی گوش
•    تب
•    ناتوانی در نعوظ
•    افزایش میزان حرکت بدن
•    افزایش میزان اب دهان
•    درد مفاصل
•    کاهش علاقه  و توانایی جنسی
•    فقدان صدا
•    چربی پوست
•    درد و ناراحتی دور چشم و گونه
•    کمبود نفس یا مشکلات تنفسی
•    عطسه
•    معده درد
•    توقف عادت ماهیانه
•    تنگی قفسه سینه یا خس خس
•    دندان درد
•    استفراغ
•    کاهش وزن
•    شوره سر
  ممکن است تعدادی از بیماران علائم دیگر داشته باشند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه نمایند .