ریزاتریپتن(ریزاتریپتان )
rizatriptan
دارو شناسی
از این دارو به منظور درمان سردرد های مزمن در بزرگسالان و کودکان بالای 6 سال استفاده میشود .این دارو تاثیری در پیشگیری از بروز سردرد و یا درمان سردرد های خوشه ای ندارد.این دارو در مغز عمل میکند و به گروه تریپتن ها تعلق دارد
در تعداد زیادی از افراد مصرف این دارو موجب قطع سردرد میشود و تعدادی دیگر هم حس میکنند که درد انها کمتر شده است و میتوانند به فعالیت های روزانه ی خود ادامه دهند حتی اگر درد انها به صورت کلی قطع نشده باشد.این دارو در درمان سایر علائم سردرد همانند تهوع،استفراغ،حساسیت به نور و صدا موثر میباشد.
ریزاتریپتن یک مسکن معمولی درد نیست و تاثیری در درمان سردرد های غیر میگرنی ندارد و بیشتر برای افرادی استفاده میشود که سردرد انها با مصرف استامینوفن،اسپیرین و یا سایر مسکن ها بهبود نیافته است .
ریزاتریپتن میتواند باعث بروز تعدادی از عوارض جانبی در افراد مبتلا به بیماری های قلبی یا رگهای خونی شود .میتوانید در خصوص مزایا و معایب این این دارو با پرشکتان مشورت نمایید.
این دارو را فقط میتوان با تجویز پزشک مصرف کردوبه شکلهای زیر موجود است :
• قرص های تجزیه شدنی
• قرص
پیش از مصرف
به هنگام استعمال دارو به موارد زیر توجه کنید :
آلرژی و حساسیت
اگر به هر ماده غذایی و یا نگه دارنده و یا حیوانات حساسیت دارید حتما پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید .برای دارو هایی که با تجویز پزشک مصرف نمیشوند ,حتما برچسب دارو را مطالعه نمایید .
اطفال
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد
سالمندان
بنا بر تحقیقات انجام گرفته مصرف این دارو برای سالمندان منعی ندارد ولی به علت انکه این افراد بیشتر در معرضابتلا به فشار خون و مشکلات قلبی هستند،باید با احتیاط ییشتری از این دارو مصرف کنند و ممکن است در برابر عوارض این دارو حساس تر باشند.
دوران بارداری
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد
دوران شیردهی و مادران شیرده
اطلاعات کافی در این زمنیه وجود ندارد
تداخلات دارویی
مصرف همزمان چند دارو با هم توصیه نمیشود و این در حالی است که گاهی اوقات چند دارو با هم مصرف میگردند .در چنین مواردی احتمالا پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر میدهد و یا از روش های دیگر استفاده میکند .قبل از مصرف این دارو حتما به پزشک خود در خصوص دارو های مصرفی اطلاع دهید .موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان این دارو با هر یک از موارد زیر توصیه نمیشود و ممکن است پزشکتاتن تصمیم بگیرد تا شما را با ریزاتریپتن درمان نکند یا دیگر داروهای مصرفی تان را تغییر دهد .
• Almotriptan
• Bromocriptine
• Dihydroergotamine
• Eletriptan
• Ergoloid Mesylates
• Ergonovine
• Ergotamine
• Frovatriptan
• Isocarboxazid
• Linezolid
• Methylene Blue
• Methylergonovine
• Methysergide
• Naratriptan
• Phenelzine
• Procarbazine
• Sumatriptan
• Tranylcypromine
• Zolmitriptan
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی را تغییر میدهد
• Amitriptyline
• Citalopram
• Clovoxamine
• Desvenlafaxine
• Dolasetron
• Duloxetine
• Escitalopram
• Femoxetine
• Fentanyl
• Fluoxetine
• Fluvoxamine
• Granisetron
• Levomilnacipran
• Lorcaserin
• Meperidine
• Milnacipran
• Mirtazapine
• Nefazodone
• Palonosetron
• Paroxetine
• Reboxetine
• Safinamide
• Sertraline
• Sibutramine
• St John's Wort
• Tapentadol
• Tramadol
• Trazodone
• Venlafaxine
• Vilazodone
• Vortioxetine
• Zimeldine
• Ziprasidone
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر باعث افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شده و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی را تغییر میدهد
Propranolol
تداخلات دارویی دیگر
مصرف همزمان دخانیات و الکل و تعدادی از مواد غذایی به همراه تعدادی از دارو ها باعث بروز عوارض جانبی میشود و بهتر است در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید .
مصرف همزمان این دارو با موارد زیر توصیه نمیشود و در صورت استفاده همزمان ,پزشکتان دوز یکی از انها و یا تناوب مصرفی را تغییر میدهد و یا دستوراتی در خصوص نحوه مصرف مواد غذایی،دخانیات و یا الکل میدهد
سایر مشکلات پزشکی
بروز بیماری های دیگر تاثیر این دارو را کاهش میدهد .در صورتی که به هر یک از این بیماری ها مبتلا میباشید ,حتما پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید :
• آنژین یا درد قفسه سینه
• میگرن بنیادی که با تغییرات دیداری و شنیداری همراه است
• حمله قلبی و یا سابقه ان
• مشکلات قلب یا رگهای خونی
• میگرن همیپلژی که با نوعی از فلج همراه است
• فشار خون بالا و کنترل نشده
• بیماری های روده ای ایسکمیک که در ان جریان خون کافی به روده نمیرسد
• بیماری عروق محیطی یا عروق مسدود
• سکته یا سابقه ان
• حمله ایسکمیک گذرا و یا سابقه ان –نباید این بیماران از داروی یاد شده مصرف کنند
• بیماری عروق کرونر یا سابقه خانوادگی ابتلا به ان
• دیابت
• کلسترول بالای خون
• فشار خون بالا
• چاقی
• سندروم ریناود –با احیتاط مصرف گردد.این افراد ممکن است بیشتر در معرض بروز عوارض جانبی باشند
• فنیل کتونوریا –قرص های خوراکی تجزیه شدنی حاوی فنیلانین میباشند که میتواند وضعیت را وخیم تر کند
نحوه مصرف
این دارو باید مطابق با تجویز پزشک مصرف گردد و دوز مصرفی و تناوب مصرفی ان را تغییر ندهید .مصرف زیاد این دارو میتواند باعث بروز عوارض جانبی شود .
این دارو در درمان سایر انواع سردرد به جز میگرن تاثیری ندارد .بهتر است به محض اغاز درد از دارو مصرف کنید .حتی اگر نشانه های بروز میگران را مشاهده کردید ،باید صبر کنید تا درد میگرن اغاز شود و سپس از این دارو مصرف کنید .بهتر است پس از مصرف دارو برای مدتی در اتاق تارکی بخوابید تا درد بهتر شود .
در صورتی که این دارو در درمان میگرن موثر نبود،در خصوص دیگر داروهای مصرفی با پزشکتان مشورت نمایید و معمولا این وضعیت به دلیل سایر بیماری ها وجود میاید . پس از مصرف داروهای دیگر با ریزاتریپتن حتما با پزشکتان مشورت نمایید.
در صورتی که پس از مصرف قرص درد شما بهتر شد ولی کمی بعد دوباره اغاز شد میتوانید پس از دو ساعت یک قرص دیگر مصرف کنید و نباید در طی 24 ساعت بیش از دو قرص مصرف کنید .از مصرف این دارو به مدت بیبش از 10 روز در طی یک ماه بپرهیزید مگر اینکه پزشکتان توصیه کند.
قرص را به صورت کامل قورت داده و از جویدن و خرد کردن ان بپرهیزید
داروهای تجزیه شدنی را فقط به هنگام مصرف از فویل مربوطه خارج کنید و در این هنگام مطمئن شوید که دستهایتان خشک هستند .قرص را روی زبانتان گذاشته و صبر کنید تا تجزیه شود .برای حل این دارو نیازی به نوشیدن اب ندارید .
میزان مصرف
دوز مصرفی این دارو به نسبت افراد با هم متفاوت است و در این مورد به توصیه های پزشک خود و یا دستورات همراه دارو استفاده کنید .اطلاعات ذیل میزان متوسط مصرف دارو را نشان میدهند و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت میباشد ان را تغییر ندهید مگر با مشورت با پزشکتان .
دوز مصرفی دارو به شدت تاثیر دارو بستگی دارد .همچنین تعداد دفعات مصرف دارو ,مدت زمان ان ,زمان بین مصرف و موارد مشابه به شدت بیماری شما وابسته است .
-برای نوع خوراکی دارو (قرص های تجزیه شدنی و قرص های معمول )
به منظور درمان سردرد میگرنی :
• بزرگسالان-5 تا 10 میلی گرم و در صورت بازگشت درد مصرف قرص بعدی در طی 2 ساعت .از مصرف بیش از 30 میلی گرم در طی 24 ساعت بپرهیزید
• کودکان بالای 6 سال با حداقل وزن 40 کیلوگرم و نوجوانان –دوز مصرفی این گروه باید توسط پزشک و با توجه به وزن تعیین میشود
• کودکان بالای 6 سال با حداکثر وزن 40 کیلوگرم و نوجوانان –دوز مصرفی این گروه باید توسط پزشک و با توجه به وزن تعیین میشود.این دوز معمولا 5 میلی گرم در روز است و از مصرف بیش از یک دوز در طی 24 ساعت بپرهیزید
• کودکان زیر 6 سال –مصرف و دوز مصرفی باید توسط پزشک تعیین گردد
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید ,به محض انکه این موضوع را به یاد اوردید ,از دارو استفاده کنید ولی در صورتی که خیلی نزدیک به زمان مصرف بعدی هستید همان روال را ادامه دهید .
در صورت استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم ؟
در صورتی که فرد میزان زیادی از دارو مصرف کرده باشد باید با مرکز عمومی کنترل سموم تماس بگیرید و اگر فرد نفس نمیکشد با اورژانس تماس بگیرید .
در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
میتوانید رژیم غذایی نرمال خود را ادامه دهید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری داشته باشد
.
شیوه نگهداری از دارو
دارو را در محلی سر پوشیده به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید .داروهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور بریزید .دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید
اقدامات احتیاطی
وضعیت بیمار باید به صورت مرتب چک شود تا احتمال تاثیر دارو و بروز عوارض ناخواسته بررسی شود و پزشکتان بتواند احتمال مصرف بیشتر دارو و یا قطع ان را مشخص کند .
از مصرف همزمان این دارو یا دیگر تریپتن ها و یا داروهای درمان میگرن نوع ارگوت در طی 24 ساعت بپرهیزید .داروهای تیریپتن عبارتند از الوتریپتن ،التریپتن،فرواتیرپتن،ناراتریپتن ؛سوماتریپتن ،زولمتریپتن.داروهای نوع ارگوت هم عبارتند از :دایهیدروارگوتامین ،ارگوتامین و متیسرجید . از مصرف این دارو تا دو هفته پس از مصرف این مهار کننده های مونواکسیداز بپرهیزید مانند الدپریل،مارپلان،ناردیل یا پارنات
در صورتی که با مصرف این دارو بدتر شدید یا بهتر نشدید و یا درد دوباره بازگشت حتما به پزشکتان مراجعه نمایید.
این دارو خطر ابتلا به مشکلات ریتمی قلب،انژین ،حمله قلب یا سکته شود .در صورتی که خودتان و یا یکی از اعضای خانواده به بیماری های قلبی،دیابت ،فشار خون و کلسترول بالا ومبتلا باشید و یا سیگار بکشید یا برای مردان بالای 40 سال و یا خانمهایی که در سنین یائستگی قرار دارند احتمال بروز این موارد بیشتر خواهد شد .در صورتی که هر یک از علائم بیماری های قلبی را داشتید حتما به پزشکتان اطلاع دهید همانند :درد و ناراحتی قفسه سینه،ضربان قلب نامنظم ،تهوع و استفراغ،درد و ناراحتی در شانه ها و بازو و فک و پشت و گردن،کمبود نفس و یا تعریق.در صورت بروز علائم سکته قلبی هم بلافاصله با پزشکتان تماس بگیرید مانند گیجی،اختلالات گفتاری ،دوبینی،سردرد،ناتوانی در حرکت بازو و پا و ماهیچه های صورت ،ناتواتی در تکلم یا تکلم اهسته .
در صورت بروز این علائم به پزشکتان مراجعه کنید :تاری دید،دشواری در خواندن،تغییرات دیداری . ممکن است پزشکتان شما را به یک متخصص چشم ارجاع دهد .
مصرف همزمان این دارو با سایر داروها به مدت 10 روز در ماه و یا بیشتر میتواند باعث وخامت سردرد شود .بهتر است تناوب سردرد های میگرنی و داروهای مصرفی خود را در یک دفترچه ثبت کنید .
د ر خصوص سایر داروهای مصرفی تان به پزشکتان اطلاع دهید زیرا مصرف همزمان ریزاتریپن با تعدادی از داروهای باعث بروز سندروم سروتونین میشود مانند داروهای درمانی افسردگی :سیتالوپرام،دولوکستین،اسیتالوپرام،فلووکستین،اولانزاپین،پاروکستین،سرتالین یا ونلافاکسین .در صورتی که خودتان و یا کودکتان این علائم را داشتید با پزشکتان مشورت نمایید :پریشانی ،گیجی،اسهال،هیجان غیر نرمال به هنگام صحبت کردن،تب،رفلکس های شدید ،هماهنگی نامطلوب،بی قراری ،تعریق،لرزش غیر ارادی یا پرش . این موارد نشانه های سندروم سروتونین میباشند .
مصرف مشروبات الکی میتواند باعث وخامت وضعیت شود یا سردرد های جدید را بوجود اورد .افرادی که به سردرد های شدیدی مبتلا هستند،بایداز مصرف مشروبات الکلی بپرهیزند به خصوص در هنگام مصرف دارو
تعدادی افراد در طی مصرف دارو و یا پس از ان ، سرگیجه و خواب الودگی دارند و بهتر است در صورت بروز این علائم از رانندگی و کار با ماشین و یا سایر مواردی که نیاز به هشیاری دارند بپرهیزید
پیش از مصرف دارو های دیگر از جمله مکمل ها و دارو های گیاهی و ویتامین ها با این دارو حتما با پزشکتان مشورت نمایید .
عوارض جانبی
هر دارویی علاوه بر تاثیرات مثبت ,ممکن است تعدادی عوارض هم بر جای گذارد و در صورت بروز هر یک از علائم زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید
موارد معمول
• درد قفسه سینه
• تنگی و سنگینی و فشار بروی قفسیه سینه یا گردن
• تپش قلب
• حس سوزش و گرما و بی حسی و تنگی
• کمبود نفس
موارد غیر معمول
• سوزش و خارش و بی حسی سوزن سوزن شدن
• افزایش ضربان قلب
• ضربان قلب نامنظم
• درد و تنگی و فشار در گردن و فک و گلو
• کاهش میزان ضربان قلب
تعدادی از علائم به مرور زمان و یا تطبیق بدن با انها از بین میروند و حتی میتوانید با پزشک خود در خصوص نحوه کاهش این عوارض مشورت نمایید .در صورتی که هر یک از علائم زیر از بین نرفتند و پایدار بودند حتما به پزشک خود مراجعه نمایید :
موارد معمول
• سرگیجه
• خشکی دهان
• گرگرفتگی
• کاهش توانایی
• تهوع یا استفراغ
• خواب الودگی شدید
• ضعف و خستگی شدید
موارد غیر معمول
• پریشانی
• اضطراب
• تاری دید
• لرز
• یبوست
• افسردگی
• اسهال
• دشواری در بلع
• خشکی چشم
• سرگیجه
• ورم معده
• سردرد
• حساسیت چشم
• سوزش سر معده
• ناتوانی در خوابیدن
• حساسیت به نور
• افزایش تعریق
• افزایش تشنگی
• کج خلقی
• خارش پوستی
• گرفتگی . سفتی و خشکی ماهیچه ها یا عضلات
• درد یا اسپاسم عضلانی
• زنگ زدن گوش
• افزایش ناگهانی میزان ادرار
• لرزش دست و پا
• حس خوشی غیر معمول
• حس گرما یا سرما
ممکن است تعدادی از بیماران علائم دیگر داشته باشند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه نمایند .