روکسولوتینیب
ruxolitinib
دارو شناسی
از این دارو به منظور درمان میلوفیبروز با ریسک متوسط تا زیاد استفاده میشود که شامل میلوفیبروز اولیه ،میلوفیبروز پس از پلی سیتمی ورا و میلوفیبرز پس از ترومبوسیتمی ضروری میباشد .میلوفیبروز نوعی اختلال در مغز استخوان است که خطرناک بوده و با این علایم همراه است :بزرگی طحال ،خارش شدید ،تب و تعربق شبانه ،کاهش وزن ،استخوان درد و ضعف و خستگی غیر معمول .این دارو برای درمان بیمارانی که به پلی سیتمی ورا مبتلا هستند و با مصرف هیدروکسی اوره بهبود نیافتند ،هم استفاده میشود .
.این داروبا تجویز پزشک مصرف میگردد به انواع زیر موجود است :
-قرص
پیش از مصرف
پیش از انتخاب یک دارو ، باید نکات مثبت و منفی ان ارزیابی شوند و خود و پزشکتان میتوانید در این خصوص تصمیم بگیرید .به منظور انتخاب این دارو ، به موارد زیر توجه کنید :
آلرژی و حساسیت
.در صورتی که قبلا به دارویی الرژی داشتیه اید ،حتما به پزشکتان اطلاع دهید .اگر به هر ماده غذایی و یا نگه دارنده و یا حیوانات حساسیت دارید حتما پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید .برای دارو هایی که با تجویز پزشک مصرف نمیشوند ,حتما برچسب دارو را مطالعه نمایید .
اطفال
مطالعاتی در خصوص تأثیر این ماده بر کودکان وجود ندارد و ایمنی و اضر بخشی آن مشخص نمیباشد .
سالمندان
مطالعات انجام شده نشان میدهند که مصرف این دارو برای سالمندان با مشکلی روبرو نیست و محدودتی ندارد
دوران بارداری
مطالعاتی در این زمینه وجود ندارد
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعاتی در این زمینه وجود ندارد .پیش از مصرف نکات مثبت و منفی آن را با هم مقایسه کنید .
تداخلات دارویی
مصرف همزمان چند دارو با هم توصیه نمیشود و این در حالی است که گاهی اوقات چند دارو با هم مصرف میگردند .در چنین مواردی احتمالا پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر میدهد و یا از روش های دیگر استفاده میکند .قبل از مصرف این دارو حتما به پزشک خود در خصوص دارو های مصرفی اطلاع دهید .موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود.ممکن است پزشکتان تصمیم بگیرد دوز مصرفی و یا تعداد دفعات مصرفی یکی و یا هر دو را تغییر دهد .
Atazanavir
• Boceprevir
• Clarithromycin
• Cobicistat
• Conivaptan
• Delavirdine
• Fluconazole
• Idelalisib
• Imatinib
• Indinavir
• Itraconazole
• Ketoconazole
• Lopinavir
• Nefazodone
• Nelfinavir
• Posaconazole
• Ritonavir
• Saquinavir
• Telaprevir
• Telithromycin
• Tipranavir
• Voriconazole
تداخلات دارویی دیگر
مصرف همزمان دخانیات و الکل و تعدادی از مواد غذایی به همراه تعدادی از دارو ها توصیه نمیشود زیرا میتواند باعث بروز عوارض جانبی شود میتوانید با پزشکتان در خصوص مصرف همزمان این دارو با غذا ،الکل و دخانیات مشورت کنید ..موارد زیر با توجه به اهمیت شان انتخاب شده اند و تمام موارد را شامل نمیشوند
مصرف همزمان این دارو با دارو های دیگر توصیه نمیشود.ممکن است پزشکتان تصمیم بگیرد دوز مصرفی و یا تعداد دفعات مصرفی یکی و یا هر دو را تغییر دهد و یا دستوراتی در خصوص مصرف غذا و الکل و دخانیات بدهد .
-عصاره گریپ فروت
سایر مشکلات پزشکی
بروز بیماری های دیگر تاثیر این دارو را کاهش میدهد .در صورتی که به هر یک از این بیماری ها مبتلا میباشید ,حتما پیش از مصرف دارو به پزشک خود اطلاع دهید :
• کم خونی و یا کمبود گلبولهای قرمز خون
• نوتروپنی و یا کمبود گلبولهای سفید خون
• سرطان پوست و یا سابقه آن
• ترومپوسیتوپنی و یا سابقه آن -با احتیا ط مصرف گردد زیرا میتواند باعث وخامت وضعیت شود
• سل و یا سابقه آن --با احتیا ط مصرف گردد زیرا میتواند باعث وخامت وضعیت شود
• عفونت -میتواند توانایی بدن در مبارزه با عفونت را کاهش دهد
• بیماریهای کلیوی متوسط تا شدید
• بیماریهای کبدی -با احتیاط مصرف گردد .ممکن است اثرات دارو به دلیل دفع آرام مواد از بدن بیشتر شوند
• بیماریهای کلیوی نیازمن دیالیز -این دارو باید پس از درمان دیالیز مصرف گردد
نحوه مصرف
پزشکتان دوز مصرفی این دارو را برای شما مشخص خواهد کرد .دوز مصرفی تان با توجه به تعداد پلاکت ها تعیین میشود و باید در طی زمان تغییر کند تا بهترین دارو برای شما مشخص شود .تعداد دفعات مصرفی و یا ئوز مصرفی دارو را تغییر ندیهد مگر با تجویز پزشکتان .
.این دارو حاوی یک راهنمای مصرفی است و بهتر است پیش از مصرف ان را کامل بخوانید و در صورت ابهام با پزشکتان مشورت کنید .
دارو را به مدت جویز پزشک مصرف کنید و دوز آن را تغییر ندهید و پیش از مشورت با پزشکتان آن را قطع نکنید . میتوانید این دارو را با غذا و یا بدون آن مصرف کنید .
در صورتی که نمیتوانید قرص را قورت دهید ،بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید تا در صورت لزو م از لوله های گوارشی از راه بینی برای مصرف دارو استفاده کنید .پزشکتان دستورات ویژه ای در خصوص مصرف این لوله ها به شما خواهد داد
از مصرف گریپ فروت و یا عصاره آن در طی مصرف این دارو بپرهیزید زیرا میتوانند مقدار داروی جذب شده در بدن شما را تغییر دهند .
میزان مصرف
دوز مصرفی این دارو به نسبت افراد با هم متفاوت است و در این مورد به توصیه های پزشک خود و یا دستورات همراه دارو استفاده کنید .اطلاعات ذیل میزان متوسط مصرف دارو را نشان میدهند و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت میباشد ان را تغییر ندهید مگر با مشورت با پزشکتان .
دوز مصرفی دارو به شدت تاثیر دارو بستگی دارد .همچنین تعداد دفعات مصرف دارو ,مدت زمان ان ,زمان بین مصرف و موارد مشابه به شدت بیماری شما وابسته است .
-برای نوع خوراکی دارو (قرص ها ) و به منظور درمان میلوفیبروز :
• بزرگسالان -ابتدا 5 تا 20 میلی گرم دو بار در روز و سپس با توجه به نتایج حاصل از آزمایش خون تغییر میکند .پزشکتان دوز مصرفی شما را تعیین میکند ولی این دوز بیشتر از 25 میلی گرم و دو بار در روز نخواهد شد .
• اطفال :دوز مصرفی و نحوه استفاده باید توسط پزشک تعیین شود
-برای درمان پلی سیتمی ورا :
• بزرگسالان :ابتدا 10 میلی گرم دو بار در روز که با توجه به نتایج آزمایش خون تغییر میکند ..پزشکتان دوز مصرفی شما را تعیین میکند ولی این دوز بیشتر از 25 میلی گرم و دو بار در روز نخواهد شد .
• اطفال :دوز مصرفی و نحوه استفاده باید توسط پزشک تعیین شود
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید ,به محض انکه این موضوع را به یاد اوردید ,از دارو استفاده کنید ولی در صورتی که خیلی نزدیک به زمان مصرف بعدی هستید همان روال را ادامه دهید و دوز مصرفی را دوبرابر نکنید .
در صورت استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم ؟
در صورتی که فرد میزان زیادی از دارو مصرف کرده باشد باید با مرکز عمومی کنترل سموم تماس بگیرید و اگر فرد نفس نمیکشد با اورژانس تماس بگیرید .
در هنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
از مصرف گریپ فروت و عصاره آن با ین دارو بپرهیزید .میتوانید رژیم غذایی نرمال خود را ادامه دهید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری داشته باشد .
.
شیوه نگهداری از دارو
دارو را در محلی سر پوشیده به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم قرار دهید .داروهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور بریزید .دارو را از دسترس کودکان دور نگاه دارید.از انجماد دارو بپرهیزید
اقدامات احتیاطی
در صورتی که به مدتی طولانی از این دارو مصرف میکنید ،پزشکتان باید وضعیت شما را به صورت منظم بررسی نماید و عوارض ناشی از دارو را مصرف کند .از آزمایش خون به منظور بررسی این عوارض استفاده میشود .
در صورتی که وضعیت شما در طی 6 ماه بهتر نشد و یا بدتر شد با پزشکتان مشورت کنید .
این دارو میتواند به صورت موقتی تعداد گلبولهای سفید خون را کاهش دهد و احتمال ابتلا به عفونت را بیشتر کند .همچنین میتواند تعداد پلاکت های خون را کاهش دهد که برای انعقاد خون ضروری میباشند .شما میتوانید به منظور پیشکیری از بروز عفونت و خونریزی بهخصوص زمانی که تعداد سلولهای خونی تان کم است ،از این روشها استفاده کنید :
• در صورت امکان از افراد مبتلا به عفونت دوری کنید .در صورتی که فکر میکنید به عفونت دچار شدهاید و یا علائمی مانند تب و لرز ،گرفتگی صدا و یا سرفه ،درد کمر و پهلو و یا دشواری و درد در دفع ادرار داشتید ،به پزشکتان مراجعه کنید
• در صورتی که هر گونه کبودی و خونریزی غیر معمول،تیرگی مدفوع ،خون در ادرار یا مدفوع و یا بروز دانههای قرمزی پوستی را مشاهده کردید به پزشکتان اطلاع دهید .
• به هنگام مصرف نخ دندان و مسواک و خلال دندان مراقب باشید .ممکن است پزشک یا دندانپزشکتان سایر روشها را برای پاکیزگی دندانها و لثه شما پیشنهاد نماید .پیش از انجام هر گونه پروسیجر دندانی با پزشکتان مشورت کنید .
• از لمس چشمان و یا داخل بینی تان بپرهیزید مگر اینکه تازگی دستهای خود را شسته اید و در این زمان نیز شی دیگری را لمس نکردهاید
• به هنگام مصرف ناخن گیر و تیغ مراقب باشید که بدن خود را نبرید
• از انجام ورزش های تماسی و سایر موقعیت هایی که باعث بروز کبودی و آسیب دیدگی میشوند ،بپرهیزید .
این دارو میتواند احتمال بروز عفونت را افزایش دهد بنابراین از افراد بیمار و مبتلا به عفونت دوری کنید و دستهای خود را به دفعات بشویید .در صورتی که به هر گونه عفونتی دچار هستید پیش از آغاز مصرف به پزشکتان اطلاع دهید .همچنین اگر به عفونتی دچار بودهاید که از بین رفت و یا عود میکند به پزشکتان اطلاع دهید .
شما باید پیش از مصرف این دارو تست سل پوستی بدهید .اگر قبلاً پاسخ تست کسی در خانواده شما به این تست مثبت بوده است ،به پزشکتان اطلاع دهید .
این دارو میتواند احتمال ابتلا به نوعی عفونت مغزی جدی به نام لوکوانسفالوپاتی مولتی فوکال پیشرونده (PML) را افزایش دهد .در صورتی که علائمی مانند ضعف در یک طرف بدن و عدم همکاری بدنی ،سستی و مشکلات حافظه و مشکل در تفکر صحیح و یا عدم علاقه به اشیاء داشتید با پزشکتان تماس بگیرید .
در صورتی که به تاولهای دردناکی در قسمت میانی بدن دچار شدید به پزشکتان اطلاع دهید زیرا میتوانند نشان دهنده بیماری هرپس زوستر یا زونااشند .
این دارو میتواند باعث بروز سرطان پوست غیر ملانوم شود .اگر زخم های پوستی جدید ی داشتید به پزشکتان اطلاع دهید .
پیش از مشورت با پزشکتان مصرف دارو را قطع نکنید زیرا دوز آن باید به آرامی کاهش یابد و سپس قطع شود .این کار از وخامت وضعیت شما و یا بروز نشانههای ترک دارو مانند تب و سبک سر ،مشکلت تنفسی و تنگی قفسه سینه و سرگیجه و غش جلوگیری میکند .
در صورتی که به میزان زیادی از این دارو مصرف کردید ،به پزشکتان اطلاع دهید و یا به اورژانس مراجعه کنید و قوطی دارو را هم با خود ببرید .
از مصرف همزمان این دارو با داروهای دیگر از جمله داروهای تجویزی و غیر تجویزی مانند داروهای کیاهی و ویتامین ها و مکمل ها بپرهیزید .
عوارض جانبی
این دارو علاوه بر تاثیرات مثبت ,ممکن است تعدادی عوارض هم بر جای گذارد.تعدادی از این عوارض به توجه جدی نیاز دارند .
در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشکتان اطلاع دهید
موارد معمول
· سیاهی مدفوع
· درد مثانه
· خونریزی لثه
· خون در ادرار و مدفوع
· کبودی
· لرز
· تیرگی و ابری شدن ادرار
· اجتماع خون در زیر پوست
· سرفه
· کبودی های تیره و عمیق و بنفش رنگ بروی پوست
· دشواری و درد و سوزش در دفع ادرا
· تب
· افزایش تعداد دفعات دفع ادرار
· خارش و قرمزی و درد و تورم
· تکههای بزرگ مسطح آبی و یا بنفش رنگ بروی پوست
· درد کمر یا پهلو
· دشواری و درد در دفع ادرار
· بروز دانههای قرمز پوستی
· رنگ پریدگی پوست
· چرک در ادرار
· کمبود نفس
· دانههای کوچک و قرمز رنگ بروی پوست
· گلودرد
· مشکل در تنفس به هنگام تقلای فیزیکی
· زخم و دانههای سفید در دهان
· خونریزی و کبودی غیر معمول
· خستگی و ضعف غیر معمول
موارد غیر معمول
· تاولهای دردناک در ناحیه قسمت میانی بدن
تعدادی از علائم به مرور زمان و یا تطبیق بدن با انها از بین میروند و حتی میتوانید با پزشک خود در خصوص نحوه کاهش این عوارض مشورت نمایید .در صورتی که هر یک از علائم زیر از بین نرفتند و پایدار بودند حتما به پزشک خود مراجعه نمایید :
موارد معمول
· حس نفخ یا پری شکم
· سرگیجه و سبکی سر
· حس سرگیجه
· سردرد
· خروج باد از شکم
· سرگیجه
· افزایش وزن
· هوا یا گاز زیاد در معده و روده ها
ممکن است تعدادی از بیماران علائم دیگر داشته باشند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه نمایند .