سولفاسالازین (خوراکی)
Sulfasalazine
دارو شناسی
آنچه که باید درمورد سولفاسالازین بدانید
ازداروی سولفاسلازین برای درمان و جلوگیری ازکولیت اولسراتیو استفاده می شود. این دارو داخل روده کارمی کند و کارآن کمک به کاهش التهاب و علائم دیگربیماری کولیت است.
ازقرص پوشش دارروده سولفاسلازین برای درمان کودکان و بزرگسالان مبتلا به آرتریت روماتوئید استفاده می شود چون این افراد نمی توانند داروهای دیگری مانند سالیسیلاتها را تحمل کنند.
این دارو را فقط با نسخه پزشک می توانید تهیه کنید.
داروهایی که پس ازتأئید شدن برای بیماری خاصی به بازارعرضه می شوند، ممکن است که برای سایرمشکلات پزشکی هم مؤثرباشند. البته این شامل همه داروها نمی شود. ازداروی سولفاسلازین دربیمارانی خاص که مبتلا به بیماری زیرهستند استفاده می شود:
• اسپاندیلیت انکیلوزین
این دارو به صورت های زیر موجود است:
• قرص
• قرص پوشش دار روده
اسامی تجاری
1. Azulfidine
2. Azulfidine Entabs
3. Sulfazine
4. Sulfazine EC
1. alti-sulfaSALAzine
2. Salazopyrin
پیش از مصرف
درتصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. درانتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک ازاین دارو استفاده کنید.
آلرژی و حساسیت
وجود هرگونه حساسیت به این دارو یا داروهای دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هرگونه حساسیت به غذا، رنگ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید. برای استفاده ازداروهای بدون نسخه حتما بروشورآنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات مناسب درمورد ارتباط سن نسبت به اثرات قرص سولفاسالازین و قرص پوشش دارروده برای درمان کولیت اولسراتیو درکودکان زیردو سال انجام نشده است. ایمنی و اثربخشی این دارودرکودکان زیر 2 سال ثابت نشده است.
همچنین مطالعات مناسب انجام شده بروز مشکلات خاصی زا درمورد استفاده قرص پوشش دارروده سولفاسالازین برای درمان آرتریت روماتوئید درکودکان نشان نداده است با این حال ایمنی و اثربخشی این دارودرکودکان زیر6سال ثابت نشده است.
سالمندان
مطالعات انجام شده مشکلات خاصی در رابطه استفاده از این دارو و اثرات آن دربزرگسالان را نشان نداده است.
دوران بارداری
هرچند مطالعات انجام شده برروی حیوانات اثرات سوء نشان داده اند اما هیچ تحقیقی برروی زنان بارداردراین زمینه انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات انجام شده نشان می دهد که این دارو ممکن است تغییراتی درتولید و ترکیب شیرایجاد کند. بهتراست داروی جایگزینی تجویزشود. همچنین نوزادان ازنظرعوارض جانبی باید تحت نظرباشند.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگرتداخل دارویی داشته باشند. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد. درصورتی که هرنوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده ازاین دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. درچنین مواردی ممکن است پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که داروی دیگری را برای درمان شما تجویزکند و یا داروهای دیگرشما را تغییردهد.
• Methenamine
استفاده ازاین دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگرتداخل دارویی داشته باشند. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد:
• Azathioprine
• Dasabuvir
• Mercaptopurine
• Riluzole
• Topotecan
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را عوض کند:
• Chlorpropamide
• Cyclosporine
• Digoxin
• Glimepiride
• Glipizide
• Glyburide
• Nateglinide
• Repaglinide
• Tolazamide
• Tolbutamide
• Warfarin
تداخلات دارویی دیگر
بعضی ازداروها را نباید باغذا و یا درنزدیکی وقت غذا و یا با غذاهای خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل داروی پیش بیاید. استفاده ازالکل یا سیگاردرهنگام مصرف بعضی ازداروها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
استفاده ازاین دارو ممکن است برروی دیگرمشکلات پزشکی شما اثرگذارباشد. وجود هرگونه بیماری دیگری را به اطلاع پزشک خود برسانید. بخصوص مشکلات زیر:
• هرگونه آلرژی به داروهای سولفا و یا سالیسیلاتها
• انسداد روده
• پورفیری (مشکل آنزیم)
• درانسداد مثانه استفاده ازدارو تحت شرایط خاصی انجام می شود.
• آسم- برونشیا با احتیاط مصرف شود. ممکن است واکنشهای آلرژیک را افزایش دهد.
• مشکلات خونی و مغزاستخوان (آگرانولوسیتوز، آنمی آیلاستیک)
• بیماریهای کلیوی
• بیماری کبدی با احتیاط مصرف شود. ممکن است شرایط را بدترکند.
• کمبود گلوکز6 (G6PD) (اختلال سوخت و سازبدن تحت تأثیرسلولهای قرمزخون) که باعث کم خونی همولیتیک (اختلال خونی) درچنین بیمارانی می شود.
• عفونت این دارو ممکن است توانایی بدن در مبارزه با عفونت را کاهش دهد.
نحوه مصرف
این دارو باید توسط پزشک تجویزشود. ازاین دارو بیش ازمیزان تجویزشده توسطپزشک مصرف نکنید زیرا احتمال بروزعوارض جانبی را بیشترمی کند.
زمان مناسب برای مصرف دارو بعد ازغذا و هر8 ساعت یکباراست.
قرص پوشش داررا قورت بدهید. آن را نجوید و خرد نکنید.
درزمان مصرف این دارو مایعات بیشتری بنوشید تا حجم ادراربیشترشده و ازبروز مشکلات کلیوی جلوگیری شود.
ممکن است قسمتی ازپوشش دارو همراه مدفوع دفع شود. جای نگرانی نیست.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد. ازاین مکمل طبق دستورپزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدارمتوسط مصرف این دارو را نشان می دهد.
اگرمیزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را تغییرندهید مگرطبق دستورپزشک.
مقدارمصرف شما بستگی به میزان دوزدارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که درطول روز دارد مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف داروبستگی به بیماری شما دارد.
برای درمان کولیت اولستراتیوبرای فرم خوراکی (قرص پوشش دارروده):
• بزرگسالان درابتدا 500 تا 1000 میلی گرم هر6 تا 8 ساعت. دوزدارو ممکن است توسط پزشک تنظیم شود. معمولا دوزتعیین شده بیش از4000 میلی گرم درروز نیست.
• کودکان 6 سال به بالا دوزدارو به نسبت وزن بدن و توسط پزشک تنظیم می شود.معمولا بین 40 تا 60 میلی گرم درهرکیلوو 3 تا 6 دوزدرروز
• کودکان 2 تا 5 سال دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
• کودکان زیر2 سال استفاده و دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
برای فرم خوراکی (قرص):
بزرگسالان درابتدا 500 تا 1000 میلی گرم هر6 تا 8 ساعت. دوزدارو ممکن است توسط پزشک تنظیم شود. معمولا دوزتعیین شده بیش از4000 میلی گرم درروز نیست.
کودکان 6 سال به بالا دوزدارو به نسبت وزن بدن و توسط پزشک تنظیم می شود.معمولا بین 40 تا 60 میلی گرم درهرکیلوو 3 تا 6 دوزدرروز
کودکان 2 تا 5 سال دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
کودکان زیر2 سال استفاده و دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
برای نگهداری درمان کولیت اولستراتیوبرای فرم خوراکی (قرص پوشش دارروده):
• بزرگسالان 2000 میلی گرم درروز
• کودکان 6 سال به بالا دوزدارو به نسبت وزن بدن و توسط پزشک تنظیم می شود.معمولا 30 میلی گرم درهرکیلو که به 4 دوزتقسیم می شود.
• کودکان 2 تا 5 سال دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
• کودکان زیر2 سال استفاده و دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
برای فرم خوراکی (قرص):
بزرگسالان 2000 میلی گرم درروز
کودکان 6 سال به بالا دوزدارو به نسبت وزن بدن و توسط پزشک تنظیم می شود.معمولا 30 میلی گرم درهرکیلو که به 4 دوزتقسیم می شود.
کودکان 2 تا 5 سال دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
کودکان زیر2 سال استفاده و دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
برای درمان آرتریت روماتوئید برای فرم خوراکی (قرص پوشش دارروده):
بزرگسالان درابتدا 500 تا 1000 میلی گرم که به 2 دوزدرروزتقسیم می شود.. دوزدارو ممکن است توسط پزشک افزایش پیدا کند. معمولا دوزتعیین شده بیش از3000 میلی گرم درروز نیست.
کودکان 6 سال به بالا دوزدارو به نسبت وزن بدن و توسط پزشک تنظیم می شود.معمولا بین 30 تا 50 میلی گرم درهرکیلوو2 دوزدرروز
کودکان زیر6 سال استفاده و دوزدارو باید توسط پزشک تنظیم شود.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
به محض یادآوری آن را مصرف کنید اما اگربه زمان مصرف دوزبعدی نزدیک هستید تا زمان مصرف دوزبعدی صبرکنید. برای جبران دوزفراموش شده میزان مصرف را دوبرابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگرپزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را درظرف دربسته دردمای معمولی اتاق نگهداری کنید و ازگرما، رطوبت، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. داروهای اضافی را نگهداری نکنید. ازپزشک خود بپرسید با داروهایی که استفاده نمی کنید چه باید کرد.
اقدامات احتیاطی
بسیارمهم است که پزشک بصورت هفتگی پیشرفت درمان شما را پیگیری کند و مطمئن شود که دارو بخوبی عمل می کند. انجام آزمایش خون و ادرار برای بررسی عملکرد داروو اثرات ناخواسته لازم است.
اگربرای کودک شما مشکلاتی مانند درد یا حساسیت درقسمت بالای معده، مدفوع کم رنگ، ادرارتیره، ازدست دادن اشتها، تهوع، استفراغ، زردی چشم یا پوست پیش آمد نشاندهنده مشکل جدی کبدی می باشد.
اگر فرزند شما دچارتب و گلودرد، رنگ پریدگی پوست، کبودی یا خونریزی غیرعادی،خستگی و یا ضعف غیرعادی شد با پزشک تماس بگیرید چون این نشانه های مشکلات خونی است.
این دارو ممکن است موجب کاهش میزان اسپرم درمردان شود. با پزشک خود دراین زمینه مشورت کنید.
این دارو ممکن است خطرابتلا به عقونت را افزایش دهد. درزمان استفاده ازاین دارو ازتماس با افراد بیماریا دچارعفونت خودداری کنید.
اگرقبل ازشروع دارو عفونت داشته اید به پزشک خود اطلاع دهید.
اگردرحال استفاده ازدارومشکلاتی مانند سرفه کردن، کاهش وزن، تعریق شبانه، تب، لرز، یا علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی و سردرد، تاری دید پیداکردید با پزشک خود تماس بگیرید.
استفاده ازاین دارو ممکن است به واکنشهای پوستی منجربشود. اگرفرزند شما دچارتاول، قرمزی، آکنه یا بثورات جلدی شدید، زخم برروی پوست، تب و یا لرز شد با پزشک خود تماس بگیرید.
سولفاسالازین ممکن است باعث مشکلات خونی بشود. مانند احتمال بیشترابتلا به عفونت، کاهش سرعت بهبودی، و خونریزی ازلثه. هنگام استفاده ازمسواک ، نخ دندان و دندانپزشکی مراقب باشید.
سولفاسالازین ممکن است باعث شود پوست شما نسبت به نورخورشید حساس شود و با قرارگرفتن مقابل خورشید حتی برای مدتی کوتاه دچار بثورات جلدی، خارش، قرمزی و یا تغییررنگ پوست بشوید.
• درصورت امکان بین ساعتهای 10 صبح تا 3 بعد ازظهردرمعرض نورخورید قرارنگیرید.
• ازکلاه و عینک آفتابی استفاده کنید.
• ازمحصولات ضد آفتاب استفاده کنید.
• برای محافظت ازلبها ازرژ لب محتوای ضد آفتاب استفاده کنید.
• حتی برای برنزه شدن از لامچهای مخصوص استفاده نکنید.
درحال مصرف دارو رنگ پوست و ادرارممکن است زرد یا نارنجی شود این ازعوارض طبیعی دارو است و جای نگرانی نیست.
عوارض جانبی
هردارویی ممکن است اثرات نامطلوبی داشته باشد. البته تمامی عوارض دریک فرد دیده نمی شود اما درصورت بروزهریک ازآنها با پزشک مشورت کنید.
درصورت بروز هریک از عوارض جانبی هرچه زودتر با پزشک خود تماس بگیرید:
عوارضی جانبی بیشتررایج
• درد مفاصل
• تب
• سردرد ادامه دار
• افزایش حساسیت پوست به نورخورشید
• راش پوستی یا خارش
• استفراغ
عوارضی جانبی کمتررایج
• دردکمر، پا یا معده
• خونریزی لثه
• رنگ مایل به آبی ناخن، لب، پوستف کف دست
• لرز
• ادرارتیره
• اشکال درتنفس
• تب
• ورم کلی بدن
• سردرد
• ازدست دادن اشتها
• تهوع
• خون دماغ
• پوست رنگ پریده
• گلودرد
• تنفس مشکل در حین فعالیت
• خونریزی یا کبودی غیرعادی
• خستگی و ضعف غیرعادی
• زردی چشم یا پوست
عوارض جانبی نادر
• درد عضلات
• مدفوع سیاه و قیری
• تاول، کنده شدن و یا شل شدن پوست
• نفخ
• وجود خون درادراریا مدفوع
• اسهال خونی
• ناخن یا لب و پوست مایل به آبی رنگ
• دردقفسه سینه
• یبوست
• سرفه
• اشکال دربلع
• سرگیجه
• غش
• ضربان سریع قلب
• احساس بیماری
• خستگی و ضعف عمومی
• کهیر
• سوء هاضمه
• التهاب مفصل
• ضربان نامنظم قلب
• مدفوع روشن
• درد عضلانی
• گرفتگی عضلانی
• ادراردردناک
• درد معده و یا شکم
• لکه های قرمزبرروی پوست
• پف کردگی پلک یا دورچشم، صورت، لبها زبان
• ضایعات پوستی با مرکزبنفش رنگ
• قرمزی و تحریک چشمها
• زخم یا لکه های سفید برروی لبها و دردهان
• غدد متورم و دردناک
• تنگی قفسه سینه
• درد شکم یا معده درقسمت بالای سمت راست
برخی عوارض جنبی دیگرهم ممکن است دیده شود که نیازی به مراقبت های پزشکی ندارد. این عوارض جانبی درطول درمان با بدن تنظیم خواهد شد.
توصیه های لازم درمورد عوارض جانبی توسط پزشک به اطلاع شما می رسد.