سوماتریپتان (تزریق زیر پوستی)
sumatriptan (Subcutaneous Route)
دارو شناسی
تزریق زیر پوستی سوماتریپتان برای درمان حملات میگرنی حاد و سردرد خوشه ای در بزرگسالان استفاده می شود.
این دارو متعلق به گروه دارویی تریپتان تعلق دارد.
بسیاری از افراد مبتلا به میگرن متوجه می شوند که سردرد های آنها بعد از استفاده از داروی سوماتریپتان به طور کامل از بین می رود. سردرد بعضی دیگر از افراد نیز کمتر شده و آنها حتی اگر سردرد شان به طور کامل از بین نرفته باشد ، می توانند به فعالیت های عادی خود بازگردند.
داروی سوماتریپتان اغلب علائم همراه با سردرد میگرنی از جمله تهوع ، استفراغ ، حساسیت به نور و حساسیت به صدا را از بین می برد.
داروی سوماتریپتان برای درد های عادی تجویز نمی شود و درد های غیر میگرنی را تسکین نمی دهد.
این دارو معمولاً برای افرادی تجویز می شود که سردرد آنها با دارو هایی مانند استامینوفن ، آسپیرین یا سایر داروهای آرام بخش برطرف نمی شود.
داروی سوماتریپتان باعث ایجاد عوارض جانبی شدید در برخی افراد ، به ویژه افرادی که به بیماری قلبی - عروقی مبتلا هستند ، می شود.
حتماً با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای استفاده از این دارو صحبت کنید.
این دارو فقط با نسخه پزشک در دسترس می باشد.
این دارو به اشکال زیر موجود می باشد:
- کیت
- محلول
اسامی تجاری
- Alsuma
- Imitrex
- Imitrex Stat Dose Refill
- Sumavel DosePro
پیش از مصرف
در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو ، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. در انتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک از این دارو استفاده کنید.
آلرژی و حساسیت
وجود هر گونه حساسیت به این دارو یا دارو های دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هر گونه حساسیت به غذا ، رنگ ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید.
برای استفاده از دارو های بدون نسخه حتما بروشور آنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات مناسب در مورد مصرف داروی سوماتریپتان در کودکان انجام نشده است. با این حال ایمنی و اثربخشی دارو در کودکان ثابت نشده است.
سالمندان
استفاده از داروی سوماتریپتان در سالمندان مبتلا به مشکلات کلیوی ، بیماری های قلبی - عروقی و فشارخون بالا، و سالمندان مبتلا به مشکلات کبدی توصیه نمی شود.
دوران بارداری
هرچند مطالعات انجام شده برروی حیوانات اثرات سوء نشان داده اند اما مطالعات کافی برروی زنان باردار در این زمینه انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات انجام شده بر روی زنان شیرده نشان دهنده حداقل میزان خطر برای نوزاد در دوران شیردهی باشد.
در دوران شیردهی برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد.
نحوه مصرف
این دارو فقط باید توسط پزشک برای شما تجویز شود تا شرایط شما را بهبود بخشد. دارو را بیش از میزان تجویز شده مصرف نکنید.
قبل از استفاده از این دارو مطمئن شوید که از تمامی مزایا و خطرات دارو مطلع هستید. بروشور آن را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را در مورد دارو کسب کنید.
اگر ابهامی وجود داشت با پزشک خود مطرح کنید.
از داروی سوماتریپتان برای تسکین سردرد های عادی استفاده نکنید.
برای از بین بردن میگرن به محض شروع سردرد از این دارو استفاده کنید. حتی اگر متوجه علائم اولیه میگرن شدید ، قبل از شروع درد دارو را استفاده نکنید.
در صورتی که سوماتریپتان اثر نکرد ، از پزشک خود در مورد زمان استفاده از داروهای دیگر سؤال کنید.
سردردی که با داروی سوماتریپتان تسکین نمی یابد ، گاهی اوقات ناشی از بیماری های دیگری است که نیاز به درمان های دیگر دارد.
اگر بعد از یک دوز سوماتریپتان سردرد تان کاهش پیدا کرد ، اما پس از مدتی دوباره شروع شد یا بدتر شد ، ممکن است 1 ساعت بعد از اولین دوز ، یک دوز اضافی سوماتریپتان استفاده کنید. از بیش از 2 دوز در هر 24 ساعت استفاده نکنید. مصرف بیش از حد این دارو احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد.
داروی سوماتریپتان به صورت یک شات تزریقی در زیر پوست شما (معمولاً در شکم و یا ران یا بازو) به بیمار داده می شود.
تزریق سوماتریپتان ممکن است گاهی در بیمارانی که نیازی به بیمارستان و یا کلینیک ندارند در خانه انجام می شود. اگر می خواهید از این دارو در خانه استفاده کنید ، از پزشک یا پرستار بخواهید روش آماده سازی و تزریق دارو را به شما آموزش دهد.
اگر رنگ دارو تیره یا کدر شده از آن استفاده نکنید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد.
دوزدارو
از این دارو طبق دستور پزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدار متوسط مصرف این دارو را نشان می دهد.
اگر میزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را طبق دستورپزشک تغییر دهید.
مقدار مصرف شما بستگی به میزان دوز دارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که در طول روز دارو مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف دارو بستگی به بیماری شما دارد.
برای فرم دوز تزریقی برای درمان سردرد میگرنی یا خوشه ای
- Alsuma™, Imitrex®, and Sumavel : 4 تا 6 میلی گرم به صورت تزریق زیر پوستی یک بار در روز.
دوز دارو ممکن است پس از 1 ساعت تکرار شود. اما معمولاً بیش از 2 دوز در روز نیست. پزشک شما ممکن است در صورت لزوم دوز را تنظیم کند.
- Zembrace™ Symtouch : 3 میلی گرم به صورت تزریق زیر پوستی یک بار در روز.
دوز دارو ممکن است پس از 1 ساعت تکرار شود. اما معمولاً بیش از 4 دوز در روز نیست. پزشک شما ممکن است در صورت لزوم دوز را تنظیم کند.
- کودکان : استفاده و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگریک بارمصرف دارو را فراموش کردید آن را در اولین فرصت مصرف کنید اما اگر به زمان مصرف دوزبعدی نزدیک هستید تا آن زمان صبرکنید.
دوز بعدی را طبق معمول مصرف کنید. مصرف دارو را دو برابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگر پزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را در دمای معمولی اتاق نگهداری کنید و از گرما ، رطوبت ، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. در دارو را محکم ببندید.
دور ا زدسترس اطفال نگهداری کنید. دارو را بیش از حد نیاز خود تهیه نکنید. ازپزشک خود بپرسید با داروهای اضافه چه باید کرد.
اقدامات احتیاطی
کنترل و معاینه مرتب بیمار در طول درمان و استفاده از این دارو برای اطمینان از عملکرد آن و تغییر در میزان مصرف در صورت لزوم برای کاهش عوارض جانبی حائز اهمیت است.
نتیجه استفاده از دارو را به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورتی که از این دارو استفاده کرده و بهبود پیدا نکرده اید ، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر در طی 2 هفته گذشته از داروی مهار کننده MAO مانند فنلزین (Nardil®) یا ترانیلسیپرومین (Parnate®) استفاده کردید، نباید این دارو را دریافت کنید.
اگر در 24 ساعت گذشته از سایر داروهای میگرن استفاده کرده اید ، از مصرف این دارو خودداری کنید. سایر داروها عبارت هستند از :
- آلماتپرتان (Axert®)،
- الکتروتراپی (Relpax®)،
- فورواتریپتان (Frova®)،
- ناراریت پپتان (Amerge®)، rizatriptan (Maxalt®)، sumatriptan / naproxen (Treximet®) یا zolmitriptan (Zomig® )
بعضی از نمونه های داروهای ارگوت عبارت هستند از :
- دی هیدرورگوتامین (D.H.E. 45®، Migranal®)، ergotamine (Bellergal®، Cafergot®، Ergomar®، Wigraine®) یا methysergide (Sansert®).
همچنین اگر سردرد میگرنی یا خوشه ای بد تر شد یا اگر بیشتر از قبل دچار سر درد می شود ، قبل از شروع مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو ممکن است خطر ابتلا به اریتمی قلب ، حمله قلبی ، آنژین ، یا سکته مغزی را افزایش دهد.
در صورت ابتلای بیمار یا یکی از اعضای خانواده به بیماری قلبی احتمال بروز مشکلات قلبی بیشتر می شود.
در صورت وجود بیماری دیابت ، فشار خون بالا یا کشیدن سیگار به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر دچار علائم زیر شدید به پزشک خود اطلاع دهید:
- مشکل قلبی مانند درد قفسه سینه ، ناراحتی قلبی ،
- حالت تهوع یا استفراغ ،
- درد یا ناراحتی در شانه ها ، دست ها ، فک ، پشت و یا گردن ،
- تنگی نفس ،
- عرق کردن .
در صورت بروز هرگونه نشانه ای از سکته مغزی از جمله موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید :
- سردرگمی ،
- مشکل صحبت کردن ،
- مشکل بینایی ،
- سردرد ،
- ناتوانی در حرکت دادن دست ها، پاها یا عضلات صورت ،
- عدم توانایی در صحبت کردن ،
- صحبت کردن به کندی.
اگر بعد از استفاده از این دارو احساس ناراحتی در قفسه سینه ، فک و گردن دارید ، با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین اگر پس از مصرف این دارو ، به طور ناگهانی دچار درد شدید شكم یا معده یا اسهال خونی شدید ، به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر پس از مصرف دارو دچار مشکلات بینایی ، دشواری در خواندن و یا هر گونه تغییر در دید در طول زمان یا پس از درمان شدید ، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید. شاید لازم باشد چشم شما توسط چشم پزشک معاینه شود.
استفاده از سوماتریپتان به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروهای میگرنی برای 10 روز یا بیشتر در ماه ممکن است منجر به بد تر شدن سردرد شود.
مصرف بعضی از دارو ها همزمان با سوماتریپتان ممکن است یک بیماری جدی به نام سندروم سروتونین ایجاد کند که شامل داروهایی است که برای درمان افسردگی تجویز می شوند. مانند :
- سیتالوپرام ،
- دلوکستین ،
- اسکلیتوپرام ،
- فلوکستین ،
- فلووکسامین ،
- الانزاپین ،
- پاروکستین ،
- سرترالین ،
- نلافاکسین ،
اگر دچار آشفتگی ، سردرگمی ، اسهال ، هیجان در صحبت کردن ، تب ، رفلکس های بیش فعالی ، هماهنگی ضعیف ، بی حسی ، لرز، عرق کردن ، لرزش ، تکان خوردن شدید که نمیتوانید کنترل کنید ، شدید به پزشک خود اطلاع دهید. این علائم می تواند نشانه های سندرم سروتونین باشد.
استفاده از این دارو ممکن است واکنش های جدی آلرژیک ، از جمله آنافیلاکسی که می تواند تهدید کننده زندگی باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد ، ایجاد کند.
اگر پس از مصرف دارو دچار خارش شدید با پزشک خود تماس بگیرید. علائم دیگر شامل تاول ، خشونت ، تنگی نفس ، مشکل تنفسی ، مشکل بلع ، یا تورم دست ها ، صورت یا دهان پس از دریافت این دارو می باشد.
نوشیدن مشروبات الکلی می تواند سردرد شما را بدتر کند یا سردرد جدید ایجاد کند. افرادی که از سردرد شدید رنج می برند باید از نوشیدن الکل خودداری کنند.
بعضی از افراد در طی یا پس از حمله میگرن احساس سرگیجه یا خواب آلودگی می کنند. تا زمانی که احساس سرگیجه یا خواب آلودگی دارید ، رانندگی نکنید و از انجام کارهایی که نیاز به دقت زیاد دارند خودداری کنید.
بدون اطلاع پزشک معالج خود از مصرف سایر دارو ها ، حتی مکمل ها و ویتامین ها خودداری کنید.
درصورت استفاده از داروهای مکمل گیاهی و یا ویتامین ها به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی
هر دارویی با وجود مزایا در مورد درمان ممکن است عوارض جانبی هم بدنبال داشته باشد. عوارض جانبی جدی ممکن است در طول درمان با این دارو رخ دهد.
گاهی عوارض جانبی بدون هیچگونه پیش آگاهی اتفاق می افتند. اما اغلب علائم هشداردهنده وجود دارند.
عوارض جانبی کمتر شایع
- تاری دید
- درد قفسه سینه یا ناراحتی
- لرز
- گیجی
- تنفس دشوار یا سخت
- سرگیجه
- ضعف و یا سرگیجه در هنگام تغییر وضعیت ناگهانی ازموقعیت نشسته با ایستاده
- غش کردن
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- سردرد
- عصبی بودن
- تپش در گوش
- لرزش پاها یا دست ها
- ضربان قلب آهسته
- تعریق
- احساس فشار در سر
- تنگی یا فشار در قفسه سینه
- لرزش یا تکان خوردن دست یا پا
- خستگی یا ضعف غیرعادی
عوارض جانبی نادر
- دفع مدفوع سیاه
- وجود خون در ادرار
- وجود خون در استفراغ
- سوزش ادراری
- سرفه کردن
- کاهش ادرار
- بی حالی پوست
- اسهال
- دهان خشک
- احساس گرما
- تب
- سوزش یا قرمزی پوست به ویژه در صورت و گردن
- احساس ناراحتی عمومی یا بیماری
- عدم توانایی در حرکات چشم
- ناتوانی در حرکت پاها یا دست ها
- افزایش ضربان قلب
- افزایش چشمک زدن یا اسپاسم پلک
- افزایش حساسیت به درد
- افزایش حساسیت به لمس
- درد مفصلی
- از دست دادن اشتها
- درد عضلات
- تهوع و استفراغ
- درد در کشاله ران یا ناحیه تناسلی
- رنگ پریدگی پوست
- احساس سرما در نوک انگشتان دست و پا
- فلج یک طرف بدن
- تنفس سریع
- آبریزش از بینی
- درد شدید یا مداوم معده
- درد شدید پشت درست زیر دنده ها
- لرز
- گلو درد
- زبان چسبیده به کام
- چشم های گود رفته
- تشنگی
- سوزش در دست و پا
- سوزش یا درد در انگشتان
- مشکل خواب
- مشکل صحبت کردن یا بلع
- حرکات چرخشی کنترل نشده گردن ، تنه ، دست ها ، یا پاها
- حرکات غیر معمولی صورت
- چروک پوست
عوارض جانبی ناشناخته
- درد شکم و یا معده و حساسیت به لمس
- تحریک
- درد معده ، پشت ، یا پا
- خونریزی لثه
- وجود خون در مدفوع
- رنگ بنفش لب ها ، پوست ، کف دست ها یا صفحه ناخن
- تغییر رنگ پوست
- تغییر در دید
- کما
- افسردگی
- دو بینی
- تورم کلی بدن
- سردرد ناگهانی ، شدید و ادامه دار
- تب شدید
- تاول یا خارش پوست
- خصومت
- ناتوانی در صحبت کردن
- تحریک پذیری
- تورم شدید صورت ، پلک ها ، لب ها ، زبان ، گلو، دست ها ، پاها ، و یا اندام جنسی
- بی حالی
- ناتوانایی در درک یا صحبت کردن
- از دست دادن اشتها
- از دست دادن بینایی
- سردرد میگرنی
- کشش عضلانی
- تنفس پر سر و صدا
- خونریزی بینی
- رفلکس بیش از حد
- درد ، یا تورم پا ها
- لکه های قرمز روی پوست
- هماهنگی ضعیف
- ورم پلک ها یا اطراف چشم ، صورت ، لب ها یا زبان
- افزایش سریع وزن
- خونریزی از رکتوم
- قرمزی ، درد یا خارش پوست
- بی قراری
- تشنج
- سردرد شدید یا ناگهانی
- لکنت زبان
- زخم و یا نقاط سفید بر روی لب و یا دهان
- زخم ، یا تاول
- بهت زدگی
- تورم چهره ، مچ پا ، دست ها و پا ها
- تورم غدد
- صحبت کردن یا بازی با هیجان غیر قابل کنترل
- کوری موقت
- لرزش یا تکان خوردن
- انقباض ناگهانی بدن
- خونریزی یا کبودی غیر قابل توضیح
- خونریزی یا کبودی غیرعادی
- گرمای غیر عادی پوست
- ضعف ناگهانی و شدید در دست و پا در یک سمت بدن
- کاهش وزن
- زرد شدن چشم یا پوست
برخی از عوارض جانبی ممکن نیازی به مراقبت های پزشکی نداشته باشند. این عوارض جانبی ممکن است تا زمان سازگاری بدن با دارو در طول درمان باقی بمانند.
عوارض جانبی بیشترشایع
- خونریزی ، ضعف ، سوزش ، سردرد ، تغییر رنگ پوست ، احساس فشار، کندی ، عفونت ، التهاب ، خارش ، توده ، بی حسی ، درد ، بثورات ، قرمزی ، زخم ، درد ، خارش ، تورم ، حساسیت به نور، سوزن شدن ، زخم ، یا گرما در محل تزریق
- سوزش یا احساس سوزن سوزن شدن
- خواب آلودگی
- احساس حرکت خود یا محیط اطراف
- احساس گرما
- قرمزی صورت ، گردن ، بازوها و گاهی اوقات بالای سینه
- بی حال و آرام
- احساس چرخش
- خواب آلودگی
عوارض جانبی کمترشایع
- ناراحتی شکمی یا معده
- اضطراب
- طعم بد ، غیر عادی یا ناخوشایند در دهان
- سوزش، خارش، بی حسی، سوزن سوزن شدن
- تغییر در دید رنگی
- تغییر در طعم
- مشکل دید در شب
تداخلات دارویی
اگر چه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند ، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگر تداخل دارویی داشته باشند.
در چنین مواردی ممکن است پزشک دوز دارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد.
در صورتی که هر نوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده از این دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوز دارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد.
· Almotriptan
· Bromocriptine
· Dihydroergotamine
· Eletriptan
· Ergoloid Mesylates
· Ergonovine
· Ergotamine
· Frovatriptan
· Furazolidone
· Iproniazid
· Isocarboxazid
· Linezolid
· Methylene Blue
· Methylergonovine
· Methysergide
· Moclobemide
· Naratriptan
· Phenelzine
· Procarbazine
· Rasagiline
· Rizatriptan
· Safinamide
· Selegiline
· Tranylcypromine
- Zolmitriptan
استفاده از این دارو با هر یک از دارو های زیر ممکن است خطر بعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد . اما استفاده از دو دارو به طورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد.
در چنین مواردی ممکن است پزشک دوز یک دار و یا هر دو دارو را عوض کند:
· Amineptine
· Amitriptyline
· Amitriptylinoxide
· Amoxapine
· Buprenorphine
· Citalopram
· Clomipramine
· Dasabuvir
· Desipramine
· Desvenlafaxine
· Dexfenfluramine
· Dibenzepin
· Dolasetron
· Doxepin
· Duloxetine
· Escitalopram
· Fentanyl
· Fluoxetine
· Fluvoxamine
· Granisetron
· Imipramine
· Levomilnacipran
· Lofepramine
· Lorcaserin
· Melitracen
· Meperidine
· Milnacipran
· Mirtazapine
· Nefazodone
· Nortriptyline
· Opipramol
· Oxycodone
· Palonosetron
· Paroxetine
· Protriptyline
· Reboxetine
· Sertraline
· Sibutramine
· St John's Wort
· Tapentadol
· Tianeptine
· Tramadol
· Trazodone
· Trimipramine
· Venlafaxine
· Vilazodone
· Vortioxetine
تداخلات دارویی دیگر
بعضی از داروها را نباید با غذا و یا در نزدیکی وقت غذا و یا با غذا های خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل دارویی پیش بیاید.
استفاده از الکل یا سیگار در هنگام مصرف بعضی از دارو ها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگری ممکن است بر روی استفاده از این دارو اثرگذارباشد. وجود هر گونه مشکل پزشکی دیگری از قبیل موارد زیر را به اطلاع پزشک خود برسانید:
- آنژین (درد قفسه سینه)
- آریتمی (مشکل ریتم قلب)
- میگرن Basilar (میگرن با مشکلات بینایی و شنوایی) ، یا سابقه آن
- حمله قلبی ، یا سابقه آن
- مشکلات قلبی یا رگ های خونی
- میگرن همی پلژی (میگرن همراه با نوعی فلج) ، یا سابقه آن
- فشار خون بالای کنترل نشده
- بیماری روده ای ایسکمیک
- بیماری کبدی شدید
- بیماری عروقی محیطی
- سکته مغزی ، یا سابقه آن
- حمله ایسکمیک گذرا (TIA) ، یا سابقه آن
- سندرم وولف پارکینسون سفید (مشکل ریتم قلب) - در بیماران مبتلا به این بیماری نباید استفاده شود.
- مشکلات خونریزی
- مشکلات بینایی
- اختلالات CNS
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- تشنج یا صرع ، یا سابقه آن
- خونریزی معده یا روده . با احتیاط استفاده کنید. ممکن است این بیماری بدتر شود
- بیماری عروق کرونر، یا سابقه خانوادگی
- دیابت
- هیپرکلسترولمی (کلسترول بالا در خون)
- فشار خون بالا
- چاقی
- سندرم ریودو . با احتیاط استفاده کنید. ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی خاص قرار بگیرید.