والپروئيك اسيد (خوراكي)
Valproic Acid
دارو شناسی
آنچه که باید درباره داروي خوراكي " والپروئيك اسيد" بدانید!
والپروئيك اسيد جهت درمان انواع خاصي از تشنج (صرع) مورد استفاده قرار ميگيرد. والپروئيك اسيد، يك داروي ضد تشنج است كه از بروز تشنج در بافت مغز جلوگيري بعمل مي آورد.
والپروئيك اسيد همچنين در درمان فاز اصلي اختلال دوقطبي (مانيا - بيماري جنون ادواري) نيز موثر است و از بروز سردردهاي ميگرني پيشگيري ميكند.
اين دارو تنها با نسخه پزشك در دسترس قرا ميگيرد.
اين محصول در اشكال دارويي زير موجود ميباشد:
- كپسول دير رهش
- شربت
- كپسول مايع
- قرص دير رهش
- قرص پوشش دار روده اي
- قرص آهسته رهش
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
مصرف اين دارو در كودكان بررسي نشده است و اطلاعات خاصي مبني بر ايمني و اثربخشي آن در كودكان زير 10 سال مبتلا به صرع و كودكان زير 12 سال مبتلا به ميگرن هنوز به اثبات نرسيده است. بدليل سمي بودن والپروئيك اسيد، مصرف آن در كودكان زير 2 سال نيازمند احتياط و مراقبت جدي است.
سالمندان
بسياري از داروها بطور انحصاري در افراد مسن مورد مطالعه و بررسي قرار نگرفته اند. بنابراين، اثربخشي اين دارو به همان ترتيبي كه در افراد جوان است، نميباشد و امكان بروز عوارض جانبي مختلف نيز وجود دارد.
دوران بارداری
طبق مطالعاتي كه بر روي حيوانات يا زنان باردار صورت گرفته، بروز اختلالات جنيني نشان داده شده است. اين دارو نبايد در زنان باردار و زناني كه قصد بارداري دارند، مصرف گردد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد. تداخلات دارويي زير بر اساس اهميت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گير نميباشند.
مصرف اين دارو با داروهاي نامبرده زير به هيچ وجه پيشنهاد نميگردد اما در برخي موارد ضروريست. چنانچه هردو دارو با يكديگر تجويز شده اند، ممكن است پزشك درمان با اين دارو را ادامه ندهد و يا داروهاي مصرفي ديگر را تغيير دهد.
- Amifampridine
معمولا مصرف همزمان اين دارو با داروهاي زير توصيه نميشود، اما ممكن است در برخي موارد نياز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
- Cisplatin
- Doripenem
- Ertapenem
- Imipenem
- Lamotrigine
- Meropenem
- Orlistat
- Primidone
- Sodium Oxybate
- Vorinostat
- Warfarin
معمولا مصرف همزمان اين دارو با داروهاي زير توصيه نميشود، اما ممكن است در برخي موارد نياز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
- Acyclovir
- Aspirin
- Betamipron
- Carbamazepine
- Cholestyramine
- Clomipramine
- Erythromycin
- Ethosuximide
- Felbamate
- Fosphenytoin
- Ginkgo
- Lopinavir
- Lorazepam
- Mefloquine
- Nimodipine
- Nortriptyline
- Olanzapine
- Oxcarbazepine
- Panipenem
- Phenobarbital
- Phenytoin
- Rifampin
- Rifapentine
- Risperidone
- Ritonavir
- Rufinamide
- Topiramate
- Valacyclovir
- Zidovudine
تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند. در صورت بروز مشكل يا مصرف مواد غذايي خاص مانند الكل يا تنباكو، مراتب را به پزشك اطلاع دهيد.
سایر مشکلات پزشکی
وجود مشكلات پزشكي ديگر ممكن است بر مصرف اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورتيكه مشكل پزشكي ديگري داريد، حتما آنرا با پزشك خود مطرح سازيد، بويژه موارد زير:
- اختلالات مادرزادي سوخت و ساز بدن
- عقب ماندگي ذهني به همراه اختلالات شديد تشنج
- افسردگي يا سابقه آن
- بيماري هاي رواني يا سابقه آن
- ترومبوسيتوپني (كمبود پلاكتها)
- ناراحتي كبد
- اختلال در ميتوكندري
نحوه مصرف
اين دارو را طبق دستور پزشك مصرف نماييد. هيچگاه بيش از مدت و ميزان تعيين شده، اين دارو را مصرف نكنيد.
اين دارو به همراه اطلاعات دارويي به بيمار ارائه ميگردد. دستورالعمل هاي مندرج در بسته را به دقت مطالعه و دنبال كنيد و در صورت بروز هرگونه ابهام، با پزشك مشورت نماييد.
كل كپسول دير رهش و كپسول خوراكي را به همراه يك ليوان آب ببلعيد و از باز كردن، له كردن، شكست و جويدن آن خودداري بعمل آوريد.
شربت را با استفاده از يك ابزار اندازه گيري معين مانند سرنگ دهاني يا فنجان دارويي مصرف نماييد.
ميزان مصرف
ميزان مصرف اين دارو در بيماران مختلف، متفاوت ميباشد. در اين خصوص دستورالعمل پزشك يا دستورات مندرج در برچسب اين دارو را دنبال نماييد. اطلاعات زير بر اساس متوسط ميزان مصرف اين دارو در نظر گرفته شده است. چنانچه ميزان مصرفي شما متفاوت ميباشد، آنرا تغيير ندهيد، مگر در مواردي كه پزشك دستور دهد.
ميزان مصرف اين دارو بستگي به قدرت دارو دارد. همچنين تعداد دفعات مصرف روزانه، فواصل بين آن و مدت مصرف، به بيماري شما بستگي دارد.
ميزان مصرف در شكل خوراكي (كپسول معمولي، كپسول دير رهش و محلول)
جهت درمان تشنج:
- بزرگسالان و كودكان 10 سال به بالا – ميزان مصرف بر اساس وزن تعيين ميگردد. در ابتدا، ميزان مصرف معمول 10 تا 15 ميلي گرم به ازاي هر 1 كيلوگرم از وزن بدن است. پزشك ممكن است ميزان مصرف را بصورت تدريجي 5 تا 10 ميلي گرم در هفته به ازاي هر 1 كيلوگرم از وزن بدن افزايش دهد. با اين حال ميزان مصرف، معمولا از 60 ميلي گرم به ازاي هر 1 كيلوگرم از وزن بدن تجاوز نميكند. چنانچه كل ميزان مصرف، بيش از 250 ميلي گرم باشد، معمولا به دوزهاي كوچكتر تقسيم و 2 يا چند مرتبه در روز مصرف ميشود.
- كودكان زير 10 سال – مصرف و ميزان آن توسط پزشك تعيين ميگردد.
ميزان مصرف در شكل خوراكي (كپسول دير رهش)
جهت درمان مانيا:
- بزرگسالان – در ابتدا 750 ميلي گرم، يكبار در روز. پزشك ممكن است، در صورت نياز ميزان مصرف را افزايش دهد.
- كودكان – مصرف و ميزان آن توسط پزشك تعيين ميگردد.
جهت درمان ميگرن:
- بزرگسالان – در ابتدا 250 ميلي گرم، 2 بار در روز. پزشك ممكن است، در صورت نياز ميزان مصرف را افزايش دهد. با اين حال ميزان مصرف معمولا از 1000 ميلي گرم در روز تجاوز نميكند.
- كودكان – مصرف و ميزان آن توسط پزشك تعيين ميگردد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده اي از اين دارو را فراموش كرده ايد، به محض يادآوري آنرا استعمال نماييد. چنانچه زمان وعده بعدي دارو فرا رسيده است، وعده فراموش شده را كنار گذاشته و طبق برنامه آنرا مصرف نماييد. هيچگاهدارو را در يك وعده، دو برابر دوز، مصرف ننماييد.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بيش از حد اين دارو با نزديكترين مركز مسموميت هاي دارويي تماس گرفته شود. در صورتيكه بيمار تنفس نداشت سريعا با اورژانس تماس حاصل كنيد.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژيم غذايي عادي خود را دنبال نموده و در تنها صورتيكه پزشك دستور دهد، آنرا تغيير دهيد.
شیوه نگهداری از دارو
اين دارو را در جعبهء در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم قرار دهيد. از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
دور از دسترس كودكان نگهداري شود.
در صورت عدم نياز يا منقضي شدن دارو آنرا دور بريزيد.
اقدامات احتیاطی
بسيار حائز اهميت است كه پزشك براي بررسي عملكرد صحيح دارو در بازديدهاي منظم وضعيتتان را كنترل كند تا بتواند براي ادامه مصرف دارو تصميم گيري كند. ممكن است جهت بررسي هرگونه عوارض جانبي به انجام آزمايش خون نياز باشد.
مصرف اين دارو حين بارداري به جنين آسيب وارد ميسازد. چنانچه تصور ميكنيد در طول مصرف اين دارو باردار شده ايد، فورا به پزشك اطلاع دهيد.
مصرف فوليك اسيد پيش از بارداري و حين آن بسيار حائز اهميت است؛ زيرا خطر ايجاد عوارض جانبي را در جنين كاهش ميدهد. در خصوص مصرف فوليك اسيد با پزشك خود مشورت نماييد.
ممكن است حين مصرف اين دارو، مشكلاتي براي كبد بروز بيابد. چنانچه به يك يا چند مورد از اين علائم مبتلا شديد، فورا به پزشك مراجعه كنيد: درد يا حساسيت به درد در شكم يا معده، مدفوع روشن، ادرار تيره، كاهش اشتها، تب، سردرد، خارش، تهوع و استفراغ، بثورات جلدي، تورم پا، خستگي و ضعف غير معمول، زرد شدن چشم يا پوست.
مصرف اين دارو ممكن است در برخي افراد منجربه بروز آشفتگي، تحريك پذيري و رفتارهاي غير طبيعي گردد. همچنين ممكن است، در برخي افراد فكر و تمايل به خودكشي بروز يابد و يا بر ميزان افسردگي شان بيافزايد. چنانچه متوجه هريك از اين علائم شديد، فورا به پزشك مراجعه نماييد.
مصرف اين دارو سبب بروز برخي واكنش هاي آلرژيك جدي در اندام ها (مانند كبد و كليه) ميگردد. چنانچه به يك يا چند مورد از اين علائم مبتلا شديد، فورا به پزشك مراجعه كنيد: تب، ادرار تيره، سردرد، بثورات جلدي، معده درد، خستگي غير معمول، تورم غدد لنفاوي گردن، زير بغل يا كشاله ران، زرد شدن چشم يا پوست.
مصرف اين دارو ممكن است سبب بروز پانكراتيت نيز گردد. چنانچه به يك يا چند مورد از اين علائم مبتلا شديد، فورا به پزشك مراجعه كنيد: معده درد شديد و ناگهاني، تب و لرز، يبوست، تهوع، استفراغ يا سبكي سر.
از مصرف همزمان اين دارو با داروهاي ديگر (داروهاي بدون نسخه، داروهاي تجويز شده، داروهاي گياهي، مكمل ها يا ويتامين ها) بپرهيزيد، مگر اينكه قبلا در اين مورد با پزشك مشورت شده باشد.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:
موارد بيشتر شايع
- مدفوع سياه و قيرگون
- خونريزي لثه
- تورم دست، صورت يا پا
- وجود خون در ادرار يا مدفوع
- درد قفسه سينه
- لرز
- گيجي
- سرفه يا گرفتگي گلو
- گريه كردن
- هذيان
- دمانس (زوال عقل)
- مسخ شخصيت
- اسهال
- بيقراري
- سرخوشي
- تب و لرز
- احساس ناراحتي عمومي
- سردرد
- درد مفاصل
- از دست دادن اشتها
- درد كمر يا پهلو
- افسردگي
- درد عضلاني
- تهوع
- ادرار كردن سخت و دردناك
- پارانويا
- بروز لكه هاي قرمز مشخص روي پوست
- واكنش عاطفي سريع يا بيش از حد
- افزايش وزن سريع
- تغييرات سريع خلق و خو
- آبريزش بيني
- لرزش و بيقراري دست و پا
- لرز
- خواب آلودگي غير معمول
- گلو درد
- تعريق
- سوزن سوزن شدن دست و پا
- لرزش و پرش دست و پا
- مشكل خواب
- عدم تعادل يا لرزش در هماهنگي و كنترل عضلات
- خونريزي يا كبودي غير معمول
- افزايش يا كاهش وزن غيرعادي
- استفراغ
موارد كمتر شايع
- خونريزي از بيني
- تاري ديد
- كبودي
- احساس سوزش، خارش، بيحسي يا سوزن سوزن شدن
- ايجاد تغيير در راه رفتن و تعادل
- يبوست
- سرفه همراه با خلط
- ادرار تيره
- تنفس سخت و مشكل
- سرگيجه
- درد عضلاني
- ضربان قلب و نبض سريع و نامنظم
- ترس يا خشم
- تكرر ادرار
- سوء هاضمه
- عدم هماهنگي
- برزو لكه هاي بزرگ، مسطح آبي يا بنفش روي پوست
- بي اختياري مثانه
- ازدست دادن قواي بدني و انرژي
- تغييرات رواني و خلق و خو
- درد يا ضعف عضلاني
- انقباض عضلاني
- تنش يا تنگي عضلاني
- درد شكم يا معده
- افزايش حجم ادرار
- تپيدن گوش
- بروز لكه هاي كوچك قرمز يا بنفش روي پوست
- عطسه
- گلودرد
- گرفتگي بيني
- تنگي قفسه سينه
- استفراغ خوني يا قهوه اي رنگ
- زرد شدن پوست يا چشم
موارد نادر
- احساسات غلط و غيرعادي
- احساس ضعف، سرگيجه و سبكي سر
- احساس گرما و داغي
- گر گرفتگي يا قرمز شدن پوست، بخصوص در صورت و گردن
برخي عوارض جانبي نياز به مراقبت هاي پزشكي خاصي ندارند و ممكن است در طول مدت درمان از بين بروند. همچنين پزشك مربوطه نيز ميتواند با معرفي راه هايي به پيشگيري يا كاهش اين عوارض كمك كند. در صورتيكه هريك از عوارض زير در شما ادامه داشت، با پزشك خود مشورت نماييد:
موارد بيشتر شايع
- ترش شدن يا اسيدي شدن معده
- آروغ زدن
- تغيير بينايي
- زنگ زدن، وز وز كردن يا سرو صداهاي غيرعادي در گوش
- دوبيني
- ريزش مو يا نازك شدن تارهاي مو
- از دست دادن شنوايي
- سوزش معده
- اختلال ديد
- سوء هاضمه
- از دست دادن يا نداشتن قواي جسماني
- از دست دادن اشتها
- بيخوابي
- درد يا ناراحتي معده
- حركات كنترل نشده چشم
- افزايش وزن
- كاهش وزن
موارد كمتر شايع
- پريود نشدن، از دست دادن يا بهم ريختن قاعدگي
- كمر درد
- آروغ زدن
- بثورات و حساسيت هاي پوستي در محل تزريق
- تغيير مزاج يا بد مزه شدن دهان پس از خوردن
- مشكل در دفع مدفوع
- مشكلات حركتي
- خشكي پوست
- گوش درد
- هوا يا گاز اضافه در معده و روده
- خارش واژن يا ناحيه تناسلي
- گرفتگي عضلات
- از دست دادن حافظه
- انقباض يا درد عضلاني
- درد
- درد حين مقاربت
- درد يا حساسيت در اطراف چشم و استخوان گونه
- خروج گاز
- مشكلات حافظه
- بثورات پوستي
- قرمزي و تورم گوش
- قطع خونريزي قاعدگي
- ترشحات غليظ و سفيد رنگ بدون بو يا همراه با بوي خفيف از واژن
- تورم مفاصل
موارد نادر
- بدن درد
- گرفتگي و انقباض
- تورم و حساس شدن غدد گردن
- بلع مشكل
- تغيير صدا
در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است. در آنصورت به پزشك مراجعه كنيد.