واكسن ويروس آبله مرغان (زيرجلدي)
Varicella Virus Vaccine
دارو شناسی
آنچه که باید درباره واكسن " ويروس آبله مرغان " بدانید!
واكسن ويروس آبله مرغان يك عامل ايمني ساز فعال است كه به محافظت در برابر عفونت ناشي از ويروس زونا (VZV) كمك ميكند. اين واكسن سبب ميشود بدن جهت مقابله با ويروس، آنتي بادي توليد كند.
آبله مرغان كه معمولا بنام واريسلا نيز شناخته ميشود، عفونتي است كه به راحتي از فردي به فرد ديگر منتقل ميگردد. عفونت آبله مرغان معمولا خفيف است، اما گاهي اوقات ميتواند به يك مشكل جدي مانند ذات الريه، التهاب مغز و يك بيماري نادر بنام سندرم ري منجر شود.
ايمني سازي در مقابل آبله مرغان براي تمام افراد بالاي 12 ماه كه قبلا به اين بيماري مبتلا نشده اند، توصيه ميگردد. ايمني سازي در مقابل آبله مرغان براي افراد زير 12 ماه توصيه نميگردد.
همچنين واكسن ويروس آبله مرغان (زوستاواكس) جهت پيشگيري از هرپس زوستر (زونا) در افراد بالاي 50 سال مورد استفاده قرار ميگيرد.
اين محصول به شكل هاي زير موجود ميباشد:
- پودر براي تهيه محلول
پیش از مصرف
در صورتيكه تصميم به مصرف دارويي داريد همه جوانب آن بايد بدقت بررسي گردد. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان ميگيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:
آلرژی و حساسیت
در صورت داشتن حساسيت خاص به اين دارو يا ديگر داروها مساله را با پزشك خود درميان بگذاريد. همچنين درصورتيكه نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ مو، مواد نگهدارنده يا حيوانات حساسيت داريد پيش از مصرف اين دارو، موضوع را با پزشك خود مطرح سازيد. در صورتيكه بصورت آزاد و بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج بر روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.
اطفال
واريواكس (جهت جلوگيري از آبله مرغان) – بر اساس مطالعات انجام شده هيچ مشكل خاصي مبني بر مصرف اين دارو در كودكان زير يكسال رويت نشده است. با اين حال واكسن ويروس آبله مرغان براي كودكان زير 12 ماه توصيه نميشود.
واكسن زوستاواكس (پيشگيري از ويروس شينگل) در كودكان استفاده نميشود.
سالمندان
بسياري از داروها منحصرا بر روي افراد سالمند بررسي نشده اند. اطلاعاتي مبني بر استفاده اين دارو در سالمندان و گروه هاي سني ديگر در دست نميباشد.
دوران بارداری
طبق مطالعاتي كه بر روي حيوانات صورت گرفته، اثرات سوء نشان داده شده است و هيچ مطالعات دقيقي بر روي زنان باردار صورت نگرفته است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصي بر روي زنان شيرده مبني بر مصرف اين دارو صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفي آن بايد درنظر گرفته شود.
تداخلات دارویی
اگرچه بي شك هيچ دارويي نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخي موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويي، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروي مختلف باشد. در چنين مواردي ممكن است پزشك مربوطه مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروي ديگري تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف داروي ديگر آنرا با پزشك خود مطرح سازيد. تداخلات دارويي زير بر اساس اهميت بالقوه شان انتخاب شده و لزوما همه گير نميباشند.
مصرف اين دارو با داروهاي نامبرده زير به هيچ وجه پيشنهاد نميگردد اما در برخي موارد ضروريست. چنانچه هردو دارو با يكديگر تجويز شده اند، ممكن است پزشك درمان با اين دارو را ادامه ندهد و يا داروهاي مصرفي ديگر را تغيير دهد.
- Deflazacort
معمولا مصرف همزمان اين دارو با داروهاي زير توصيه نميشود، اما ممكن است در برخي موارد نياز به استفاده همزمان دو دارو باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
- Aclarubicin
- Adalimumab
- Aldesleukin
- Alemtuzumab
- Altretamine
- Amonafide
- Amsacrine
- Asparaginase
- Aspirin
- Azacitidine
- Azathioprine
- Balsalazide
- Benorilate
- Bleomycin
- Broxuridine
- Busulfan
- Capecitabine
- Carboplatin
- Carmustine
- Certolizumab Pegol
- Chlorambucil
- Choline Magnesium Trisalicylate
- Cisplatin
- Cladribine
- Cyclophosphamide
- Cytarabine
- Cytarabine Liposome
- Dacarbazine
- Dactinomycin
- Daunorubicin
- Daunorubicin Citrate Liposome
- Decitabine
- Docetaxel
- Doxifluridine
- Doxorubicin
- Doxorubicin Hydrochloride Liposome
- Edatrexate
- Eflornithine
- Epirubicin
- Estramustine
- Etanercept
- Etoposide
- Everolimus
- Fingolimod
- Floxuridine
- Fludarabine
- Fluorouracil
- Fotemustine
- Gallium Nitrate
- Gemcitabine
- Golimumab
- Hydroxyurea
- Idarubicin
- Ifosfamide
- Immune Globulin
- Infliximab
- Irinotecan
- Leflunomide
- Lomustine
- Mechlorethamine
- Melphalan
- Mercaptopurine
- Mesalamine
- Methotrexate
- Mitolactol
- Mitomycin
- Mitotane
- Mitoxantrone
- Mycophenolic Acid
- Olsalazine
- Oxaliplatin
- Paclitaxel
- Pegaspargase
- Pentostatin
- Pipobroman
- Pirarubicin
- Plicamycin
- Pneumococcal Vaccine Polyvalent
- Procarbazine
- Raltitrexed
- Rilonacept
- Rituximab
- Salicylamide
- Salicylic Acid
- Salsalate
- Secukinumab
- Siltuximab
- Sirolimus
- Sodium Salicylate
- Sodium Thiosalicylate
- Streptozocin
- Tacrolimus
- Teceleukin
- Tegafur
- Temsirolimus
- Teniposide
- Teriflunomide
- Thioguanine
- Thiotepa
- Topotecan
- Trabectedin
- Treosulfan
- Trimetrexate
- Trofosfamide
- Trolamine Salicylate
- Uracil Mustard
- Ustekinumab
- Vinblastine
- Vincristine
- Vincristine Sulfate Liposome
- Vindesine
- Vinorelbine
مصرف اين دارو با هريك از داروهاي زير خطر بروز برخي عوارض جانبي را افزايش ميدهد، اما ممكن است اين بهترين راه درمان باشد. در چنين مواردي اغلب پزشك دوز يا تعداد دفعات يك يا هر دو دارو را تغيير ميدهد.
- Abatacept
تداخلات دارویی دیگر
بي شك هيچ دارويي را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالي آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز ايجاد برخي تداخلات ميكند. در صورت بروز مشكل يا مصرف مواد غذايي خاص مانند الكل يا تنباكو، مراتب را به پزشك اطلاع دهيد.
سایر مشکلات پزشکی
وقوع مشكلات پزشكي ديگر ممكن است بر روي اين دارو تاثيرگذار باشد. در صورت بروز هريك از موارد زير موضوع را با پزشك خود درميان بگذاريد:
- اختلالات خوني
- سرطان مغز استخوان
- آلرژي به ژلاتين
- بيماري همراه با تب
- بيماري نقص ايمني يا سابقه خانوادگي آن
- لوسمي (سرطان خون)
- لنفوم (سرطان دستگام ايمني بدن)
- آلرژي به نئومايسين يا سابقه آن
- نوتروپني (كمبود گلبول هاي سفيد خون)
- درمان با سركوب كننده هاي سيستم ايمني
- سل
نحوه مصرف
اين دارو در بيمارستان و توسط پرستار يا يك متخصص آموزش ديده تزريق ميگردد. اين دارو توسط يك سوزن، بصورت زيرجلدي تزريق ميگردد.
كودكان 1 تا 12 سال ممكن است ظرف مدت 3 ماه پس از دريافت اولين دوز واريواكس، به شات دوم نياز داشته باشند. نوجوانان و بزرگسالان بايد 4 تا 8 هفته پس از دريافت اولين دوز واكس، يك شات تقويت كننده دريافت كنند.
بزرگسالان تنها بايد يك دوز از واكسن زوستاواكس را دريافت كنند، مگر اينكه پزشك خلاف اين موضوع دستور دهد.
اين دارو به همراه اطلاعات دارويي به بيمار ارائه ميگردد. دستورالعمل هاي مندرج در بسته را به دقت مطالعه و دنبال كنيد و در صورت بروز هرگونه ابهام، با پزشك مشورت نماييد.
در صورتيكه به شدت بيماريد يا تب بالاي 38.5 درجه داريد، پيش از دريافت واكسن، موضوع را با پزشك مطرح سازيد.
اين واكسن به يك برنامه منسجم نياز دارد. در صورت فراموش كردن دوزي از اين دارو در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنيد.
ميزان مصرف
در اين خصوص با پزشكتان مشورت نماييد.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
چنانچه وعده اي از اين دارو را فراموش كرده ايد، به محض يادآوري فورا با پزشكتان تماس حاصل نماييد.
درهنگام استفاده بیش از حد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در صورت مصرف بيش از حد اين دارو با نزديكترين مركز مسموميت هاي دارويي تماس گرفته شود. در صورتيكه بيمار تنفس نداشت سريعا با اورژانس تماس حاصل كنيد.
درهنگام استفاده از دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظرگرفت؟
رژيم غذايي عادي خود را دنبال نموده و در تنها صورتيكه پزشك دستور دهد، آنرا تغيير دهيد.
شیوه نگهداری از دارو
اين دارو را در جعبهء در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم قرار دهيد. از يخ زدگي دارو جلوگيري شود.
دور از دسترس كودكان نگهداري شود.
در صورت عدم نياز يا منقضي شدن دارو آنرا دور بريزيد.
اقدامات احتیاطی
چنانچه قرار است اين دارو را براي مدتي طولاني مصرف نماييد، بسيار حائز اهميت است كه پزشك براي بررسي عملكرد صحيح دارو در بازديدهاي منظم وضعيتتان را كنترل كند تا بتواند براي ادامه مصرف دارو تصميم گيري كند.
تا سه ماه پس از دريافت واكسن آبله مرغان، بدون مشورت با پزشك جهت باردار شدن اقدام نكنيد. زيرا احتمال بروز برخي مشكلات در طول بارداري وجود دارد. در صورتيكه تصور ميكنيد باردار شده ايد، فورا به پزشك اطلاع دهيد.
زوستاواكس را نبايد به جاي واريواكس استفاده نمود.
زوستاواكس را نبايد براي كودكان بكار برد.
اين دارو ممكن است سبب بروز واكنش هاي آلرژيك جدي مانند آنافيلاكسي گردد. آنافيلاكسي مشكلي بسيار جدي و خطرناك است و نيازمند مراقبت هاي پزشكي است. در صورت مشاهده بثورات جلدي، خارش، كهير، گرفتگي صدا، مشكلات تنفسي، مشكل در بلع، تورم دست و پا، صورت، دهان يا گلو حين مصرف اين دارو با پزشك تماس بگيريد.
تا 6 هفته پس از دريافت اين واكسن از مصرف آسپرين يا داروهاي حاوي آسپرين پرهيز كنيد.
از مصرف همزمان اين دارو با داروهاي ديگر (داروهاي بدون نسخه، داروهاي تجويز شده، داروهاي گياهي، مكمل ها يا ويتامين ها) بپرهيزيد، مگر اينكه قبلا در اين مورد با پزشك مشورت شده باشد.
عوارض جانبی
عليرغم تاثيرات مورد نظر كه يك دارو بهمراه دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از عوارض زير نيازمند مراقبتهاي پزشكي و مراجعه به پزشك ميباشد.
در صورت بروز هريك از اين موارد سريعا با پزشك تماس حاصل نماييد:
موارد بيشتر شايع
- تب بالاي 39 درجه
موارد كمتر شايع
- آبي شدن لب ها و ناخن ها
- درد قفسه سينه
- خارش پوست
- سرفه كه گاهي خلط آور است
- كاهش دفعات ادرار كردن
- تنفس سخت و پر سر و صدا همراه با خس خس
- گشاد شدن رگ گردن
- خستگي شديد
- احساس ناراحتي و بيماري
- افزايش تعريق
- تنفس نامنظم
- ضربان قلب نامنظم
- تحريك پذيري
- رنگ پريدگي
- تنگي نفس
- تورم مچ پا، صورت، انشگتان دست و پا
- تنگي قفسه سينه
- تنفس مشكل
- افزايش وزن
- خس خس
موارد نادر
- مدفوع سياه و قيرگون
- ادرار يا مدفوع خوني
- لرز
- گيجي
- تشنج همراه با تب بالا
- سرفه كردن
- سختي در بلع يا تنفس
- تب
- كهير
- خارش بويژه در دست و پا
- درد عضلات و مفاصل
- لكه هاي قرمز پوستي
- قرمزي پوست بخصوص در اطراف گوش ها
- سردرد شديد يا مداوم
- گرفتگي گردن
- تورم غدد گردن
- غليظ شدن ترشحات برونش
- خونريزي يا كبودي غيرعادي
- خستگي يا ضعف غيرعادي، ناگهاني و شديد
- استفراغ
بروز ناشناخته
- كمردرد ناگهاني و شديد
- خونريزي لثه
- تاول، پوسته پوسته شدن يا شل شدن پوست
- باد و تورم صورت، دست و پا
- خون دماغ
- تاري ديد
- بسادگي كبود شدن
- تشنج
- سرگيجه
- ضربان قلب سريع
- سردرد
- دوره هاي قاعدگي سنگين
- عدم توانايي در حركت دست و پا
- عدم توانايي در صحبت كردن
- خارش
- لكه هاي بزرگ، مسطح، آبي يا بنفش پوستي
- تورم صورت، پلك، لب، گلو، دست، پا يا اندام هاي جنسي
- از دست دادن كننترل مثانه
- اسپاسم عضلاني يا حركات تند و سريع اندام ها
- تاول هاي دردناك در بدن
- درد زانو و مچ پا
- پف يا تورم پلك يا اطراف چشم
- لكه هاي قرمزي روي پوست، باسن با پا
- افزايش سريع وزن
- قرمزي و تحريك چشم
- ضايعات پوستي قرمر با يك مركزيت بنفش
- لرزش و ناپايداري حين راه رفتن
- بثورات پوستي
- لكنت زبان
- زخم يا لكه هاي سفيد در دهان يا روي لب
- دل درد
- از دست دادن ناگهاني هوشياري
- بيحسي و ضعف ناگهاني در دست و پا
برخي عوارض جانبي نياز به مراقبت هاي پزشكي خاصي ندارند و ممكن است در طول مدت درمان از بين بروند. همچنين پزشك مربوطه نيز ميتواند با معرفي راه هايي به پيشگيري يا كاهش اين عوارض كمك كند. در صورتيكه هريك از عوارض زير در شما ادامه داشت، با پزشك خود مشورت نماييد:
موارد بيشتر شايع
- تب بالاي 37 درجه
- كهير، خارش، درد، قرمزي، حساسيت به لمس يا داغ شدن محل تزريق
موارد كمتر شايع
- سرماخوردگي
- احتقان
- يبوست
- ترك خوردگي، خشكي يا پوسته پوسته شدن پوست
- زخم شدن جاي پوشك بچه
- اسهال
- اختلال خواب
- خشكي پوست
- گوش درد
- گر گرفتگي
- از دست دادن قواي جسماني
- درد عضلاني
- انقباض عضلاني
- حالت تهوع
- خشم
- آبريزش بيني
- خارش پوست
- عطسه
- گلودرد
- گرفتگي بيني
- تورم
- تورم مفاصل
- دندان درد
بروز ناشناخته
- عفونت هاي باكتريايي پوستي
- بدن درد
- سوزش، خارش، بيحسي، سوزن سوزن شدن يا گز گز پوست
- مشكلات حركتي
- خشكي يا درد گلو
- گرفتگي صدا
- درد، تورم، قرمزي و حساسيت به لمس و داغي پوست
- بثورات قرمز رنگ با تاول آبكي، زرد يا چرك آلود
- حساسيت به لمس و تورم غدد گردن
- ضخيم شدن پوست
- تغيير صدا
در برخي بيماران امكان بروز عوارض ديگر نيز وجود دارد كه در اينجا ليست نشده است. در آنصورت به پزشك مراجعه كنيد.