فراموشی پیشانی گیجگاهی

بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی یا انحطاط پیشانی گیجگاهی یک اصطلاح است که گروهی ازبیماریهای مربوط به اختلالات غیرمعمولی را پوشش می دهد.  این اختلالات دردرجه اول شامل قسمتهای فرونتال و تمپورال مغزمی باشند. 
 

در بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی قسمتی ازاین لوب دچارآتروفی شده و کوچک می شود. علائم و نشانه های بیماری متفاوت است و بستگی به این دارد که بیماری کدام بخش ازمغزرا تحت تأثیرقرارداده است.
 

بعضی ازافراد مبتلا به بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی تغییرات چشمگیرشخصیتی پیدا می کنند و ازنظراجتماعی به شخصیتی نامناسب، بی فکر و بی تفاوت تبدیل می شوند درحالی که بعضی دیگرازافراد مبتلا به این بیماری توانایی حرف زدن را ازدست می دهند.
 

بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی اغلب به اشتباه بعنوان یک بیماری روحی یا آلزایمرتشخیص داده می شود.  اما این بیماری درسنین کمترازسن رایج برای ابتلا به آلزایمراتفاق می افتد و درسنین بین 40 تا 70 سالگی بروزمی کند.
 

تشخیص دقیق اینکه بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی به چه گروه ازبیماریها تعلق دارد برای دانشمندان چالش برانگیزاست زیرا علائم و نشانه های این بیماری درافراد مختلف بسیارمتفاوت است.  

محققان یک سری ازعلائم این بیماری را شناسایی کرده اند که بصورت دسته ای ازعلائم برای یک بیماراتفاق می افتد.  البته ممکن است چند دسته ازاین علائم برای یک بیماراتفاق بیفتد.

علائم و نشانه های بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی به تدریج و با گذشت زمان بدترمی شود و درنهایت بیمارنیازبه مراقبت 24 ساعته دارد.

تغییرات رفتاری بیمار
رایج ترین علائم و نشانه های زوال عقل پیشانی گیجگاهی شامل تغییرات شدید دررفتارو شخصیت بیماراست که شامل موارد زیرمی باشد :
•    انجام حرکات نامناسبی که افزایش پیدا می کنند.
•    ازدست دادن همدلی و سایرمهارت های فردی
•    عدم قضاوت و جلوگیری ازبروزاحساسات
•    بی احساسی
•    رفتارهای تکراری وسواسی
•    عدم رعایت بهداشت شخصی
•    تغییرات درعادات غذا خوردن مانند پرخوری کردن
•    عدم آگاهی از تغییرات تفکر و یا رفتاری

مشکلات گفتار و زبان
دربعضی ازاشکال بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی بیماردچاراختلالات گفتاری و یا حرف نزدن می شوند.  آفازی (عدم قدرت تکلم)  پیشرونده اولیه با افزایش مشکلات دراستفاده ازکلمات و فهم متن و یا شنیده ها همراه است.  

برای مثال ممکن است این افراد درپیدا کردن کلمه مناسب درصحبت کردن و یا نام بردن اشیاء مشکل داشته باشند.
 

افراد مبتلا به  نوع دیگری ازاین بیماری به نام دمانس (زوال عقل) سمنتیک قادربه رعایت دستورزبان صحیح و مناسب با گفتارخود نیستند.  آنها ممکن است دردرک مطالب گفتاری و نوشتاری مشکل داشته باشند و یا قادربه یادآوری نام اشیاء نباشند.
 

همچنین افراد مبتلا به نوع دیگری ازاین بیماری به نام آفازی واجی (عدم قدرت درصدا شناسی) بسختی کلمه مناسب برای نام بردن اشیاء را پیدا می کنند و به کندی صحبت می کنند.  ممکن است این افراد مشکل حافظه نیزداشته باشند.
 
اختلالات حرکتی
 گروه دیگری از فراموشی پیشانی گیجگاهی که نادراست شامل مشکلات حرکتی است که فرد بیمارنشانه هایی شبیه به کسانی که به بیماری پارکینسون یا اسکلروزجانبی آمیوتروفیک مبتلا هستند، دارد.
 

علائم و نشانه های مربوط به مشکلات حرکتی ممکن است شامل موارد زیرباشد:
•    رعشه
•    سختی و خشکی
•    اسپاسم های عضلانی
•    هماهنگی ضعیف
•    مشکل بلع
•    ضعف عضلانی
 

درصورت بروزعلائم بیماری به پزشک مراجعه کنید.

در بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی قسمتهای فرونتال و تمپورال مغزدچارآتروفی شده و کوچک می شود.  
 

بیش از نیمی از افرادی که به بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی مبتلا می شوند هیچ سابقه خانوادگی اززوال عقل ندارند اما انواع جهش درژن های مختلف با گروه های خاصی ازفراموشی پیشانی گیجگاهی درارتباط است.
 

انحطاط لوب پیشانی گیجگاهی به دو قسمت تقسیم می شود که یکی مربوط به تجمع پروتئینی بنام تاو درمغزاست  و دیگری مربوط پروتئین TDP-43 می باشد.
 

در بعضی ازموارد قسمت های آسیب دیده مغزحاوی ساختارهای پروتئین تاوغیر طبیعی میکروسکوپی است که در داخل سلول های مغزایجاد می شود.
 

در حال حاضربیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی به عنوان بیماری ساختارغیرطبیعی مغزشناخته شده است.    
 

دراین مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.

اگراین بیماری پیش ازاین درخانواده ای دیده شده باشد احتمال ابتلا به آن وجود دارد.  
 

افراد مبتلا به بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی قبول نمی کنند که بیمارهستند.  دراغلب موارد این خانواده بیماراست که متوجه بیماری شده و فرد بیماررا نزد پزشک می برند.  

پس ازمراجعه به پزشک خانوادگی به احتمال زیاد او بیماررا به متخصص مغزواعصاب  و یا روانشناس معرفی خواهد کرد.   

آنچه شما می توانید انجام دهید  
از آنجا که  ممکن است فرد بیمارازهمه علائم و نشانه های بیماری خود  آگاهی نداشته باشد، بهتراست  یکی از اعضای خانواده و یا دوستان نزدیک همراه بیمارباشند.  

همچنین چون زمان ملاقات با پزشک محدود می باشد قبلاً سؤالات خود را یادداشت کنید.
•    نوشتن نشانه های بیماری هایی که تجربه کرده اید.  
•     هرگونه سابقه بیماری را به اطلاع پزشک برسانید.
•    هرگونه سابقه بیماری درمورد افراد خانواده را به اطلاع پزشک برسانید.
•     لیستی ازداروهایی که استفاده می کنید مانند مکمل ها و ویتامینها تهیه کنید. 
•     یکی ازاعضای خانواده را همراه خود ببرید تا توضیحات لازم را به پزشک بدهد.

چه انتظاری ازپزشک خود دارید
معاینات این بیماران شامل آزمایشات عصبی ازموارد زیراست:
•    قدرت عضلانی
•    تون عضلانی
•    رفلکس ها 
•    حس لامسه وبینایی
•    هماهنگی
•    تعادل
 

آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری فراموشی پیشانی گیجگاهی وجود ندارد به همین دلیل پزشکان علاوه برعلل موجود  به دنبال نشانه های ظاهری بیماری نیزمی باشند.

آزمایش خون
برای تشخیص اینکه آیا علائم موجود مربوط به بیماری های دیگرمانند بیماری کبدی یا کلیوی است یا خیر،  پزشکان انجام آزمایش خون را تجویزمی کنند.

تست اعصاب و روان
گاهی پزشکان به بررسی مهارت های استدلالی و حافظه بیمارازطریق این تست می پردازند.  این تست ممکن است چند ساعت طول بکشد.  این روش برای تشخیص مراحل اولیه زوال عقل مؤثراست.

اسکن های مغزی
پزشکان با مشاهده تصاویرمغزمتوجه هرگونه اختلال ازقبیل مشاهده لخته خون، خونریزی یا تومورمی شوند.  این مشکلات باعث بروزعلائم و نشانه های زیرمی شوند:
•    تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MIR )  ازامواج رادیویی ویک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویردقیق ازمغزاستفاده می شود. 

درطول MIR  سربیماربروی میزمخصوص بیحرکت قرارمی گیرد.  این آزمون بدون درد است اما افرادی که ازقرارگرفتن درفضای بسته می ترسند ممکن است نسبت به آن واکنش نشان بدهند.

•    توموگرافی کامپیوتری (CT)برای انجام این اسکن سربیماربروی میزمخصوص بیحرکت قرارمی گیرد.  با عبوراشعه ایکس اززوایای مختلف ازسربیمارتصاویرمقطعی  یا برشی ازمغزگرفته می شود.  این آزمون بدون درد است و حدود 20 دقیقه طول می کشد.

•    توموگرافی گسیل پوزیترون (PET)دراین روش دوزپایینی از مواد رادیو اکتیوبه ورید تزریق می شود.  این کار به مشاهده تصویر مغزکمک می کند.  مشاهده مغز درتشخیص اختلالات مؤثراست.
 

•    داروهای ضد افسردگی برخی از انواع داروهای ضد افسردگی  مانند ترازودون (Oleptro)  ممکن است مشکلات رفتاری مرتبط با دمانس پیشانی گیجگاهی را کاهش دهد.
 

•    مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)داروهایی مانند سرترالین (Zoloft) ، پاروکستین (پاکسیل) و یا فلووکسامین (Luvox) دربعضی ازافراد مؤثر بوده است. 
 

•    داروهای ضد روان پریشی  داروهای آنتی سایکوتیک مانند الانزاپین (Zyprexa) و یا کواتیاپین (Seroquel)  گاهی  برای مقابله با مشکلات رفتاری ناشی ازفراموشی پیشانی گیجگاهی استفاده می شود.   اثرات جانبی این داروشامل افزایش خطر مرگ و میر درسالمندان می باشد.    

درمان
افرادی که دچارمشکلات گفتاری می شوند می توانند از روش گفتار درمانی برای یادگیری استراتژی های جایگزین برای برقراری ارتباط با افراد استفاده کنند.

بیماردرهنگام پیشرفت بیماری برای کمک به انجام فعالیت های روزانه وحفظ امنیت و سلامتی، نیازبه مراقب و پرستاردارد.  ممکن است پزشک درمورد تغییراتی که لازم است درشیوه زندگی بیماربوجود بیاید با شما صحبت کند. 
 

انجام ورزش های قلبی - عروقی به بهبود خلق و خو و مهارت های فکری بیمارکمک می کند.
همچنین برطبق تحقیقات انجام شده آروماتراپی، موسیقی درمانی و نگهداری ازحیوانات خانگی ممکن است برای درمان افراد مبتلا به زوال عقل مفید باشد.
 

 برای کاهش میزان آسیب دیدگی بیمار درخانه ، بهتراست وسایل اضافی و آسیب زا ازسرراه او جمع شود.
 

در برخی از موارد مراقب می تواند مشکلات رفتاری افراد مبتلا به زوال عقل تعامل را کاهش دهد.  
 

این موارد عبارتند از:
•    اجتناب از حوادث و یا فعالیت هایی که باعث بروزرفتار نامناسب می شود.
•    پیش بینی و برطرف کردن سریع نیازهای بیمار
•    حفظ آرامش محیط  
•    حفظ ساختارهای لازم
•    ساده سازی وظایف روزانه

دراین مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.

دراین مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.

دریافت حمایت و مراقبت و همدلی ازافراد مورد اطمینان برای افراد مبتلا به زوال عقل پیشانی گیجگاهی بسیارارزشمند است.  
 

گروه درمانی و شرکت درانجمن های حمایت ازافراد مبتلا به زوال عقل پیشانی گیجگاهی به امنیت روانی بیمارکمک می کند.
 

مراقبت ازسلامت، انجام ورزش و رعایت رژیم غذایی سالم و مدیریت استرس بیماران ضروری است.
 

هنگامی که یک فرد مبتلا به زوال عقل پیشانی گیجگاهی نیاز به مراقبت 24 ساعته پیدا می کند،  معمولاً خانواده  این فرد را به خانه های سالمندان منتقل می کنند.

بهتراست قبل ازاینکه بیماری شدید شود به  اواجازه دهید درفرآیند این تصمیم گیری نقش داشته باشد.