دوست گرامی، بعضی از افرادی که در مثانه آنها سنگ وجود دارد، هیچ‌گونه مشکلی ندارند، حتی زمانیکه سنگ‌های آنها بزرگ است. اما اگر سنگ، دیواره مثانه را خراش داده آن را آزرده کند یا مسیر جریان ادرار را مسدود نماید، می‌تواند موجب ایجاد علائم و نشانه‌های این بیماری گردد. این علائم عبارتند از:

• درد ناحیه پایین شکم

• ادرار دردناک

• تکرر ادرار

• مشکل در دفع ادرار یا قطع شدن و ایجاد وقفه در جریان ادرار

• وجود خون در ادرار

• ادرار تیره‌ رنگ یا ادرار با رنگ تیره غیرطبیعی

در آمریکا تقریبا ۵۰% موارد سنگ های مثانه از جنس اسید اوریک می باشند. این بیماران غالبا به دلیل انسداد نسبی خروجی مثانه، مایعات کمتر مصرف کرده که منجر به غلیظ شدن و اسیدی شدن ادرار می شود. سنگ های مثانه که جنس آن اگزالات کلسیم یا سیستین می باشد منشا کلیوی داشته که از حالب عبور کرده و در مثانه گیر افتاده اند.

سنگ های مثانه معمولا منفرد هستند اما در مواردی که ادرار در مثانه می ماند و به طور کامل تخلیه نمی شود ممکن است متعدد و بزرگ هم باشند. نشانه های بارز سنگ مثانه شامل ادرار کردن همراه با درد و منقطع و تکه تکه ادرار کردن و ادرار خونی در انتهای ادرار می باشد. گاه درد تیز یا مبهم با ورزش یا حرکات ناگهانی ایجاد می شود. درد شدید معمولا در انتهای ادرار یعنی زمانی که سنگ در گردن مثانه قرار می گیرد رخ می دهد. درد ممکن است با خوابیدن در حالت دراز کشیدن به پشت برطرف شود. درد ممکن است به نوک آلت تناسلی، کیسه بیضه، نشیمنگاه (پرینه) و گاه به کمر یا ران تیر بکشد.

اندازه سنگ مثانه

اندازه سنگ های مثانه ، غالباً ۲ تا ۲۰ میلی متر قطر دارند ولی سنگ های بزرگتر از این اندازه هم دیده شده است. آقایان ۳ برابر بیشتر از خانم ها مبتلا به سنگ مثانه می شوند و این سنگ ها در افراد بالای ۴۵ سال شایع تر هستند.

سنگ مثانه در کودکان

در بعضی مناطق دنیا سنگ مثانه بصورت بومی و آندمیک در بچه ها رخ می دهد که در این مناطق، علت بروز سنگ مثانه، نامناسب بودن رژیم های غذایی و فاکتورهای اجتماعی اقتصادی می باشد. این مناطق بومی بصورت کمربندی در آفریقای جنوبی، خاورمیانه و منطقه بالکان، هند، ژاپن، تایلند و اندونزی واقع شده اند. این سنگ ها در بچه های زیر ۱۰ سال بویژه در سن ۲ تا ۴ سال دیده می شود. در پسرها شایع تر از دختر ها می باشد.

این سنگ ها معمولا منفرد بوده و بعد از برداشتن سنگ ندرتا عود می کند. جنس سنگ مثانه در بچه ها غالبا اورات اسید آمونیوم، اگزالات کلسیم، اسید اوریک و فسفات کلسیم می باشد. علت تشکیل سنگ در بچه ها در این مناطق نوع رژیم های غذایی است که غالبا از غلات تشکیل شده و فاقد پروتئین حیوانی بوده و حاوی فسفات کمی می باشند.

از آنجایی که جنس سنگ معمولا اسید اوریکی می باشد لذا خیلی اوقات در عکس های ساده رادیولوژی دیده نمی شوند. ولی در عکس های رنگی بصورت نقص پرشدگی دیده می شوند. سونوگرافی در تشخیص این سنگ ها مفید است. مطمئن ترین روش تشخیص سنگ مثانه سیستوسکوپی است.

تشخیص سنگ مثانه

مراحل تشخیصی سنگ‌های مثانه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

معاینه بدنی

پزشکتان احتمالاً ناحیه پایین شکم شما را معاینه خواهدکرد، تا ببیند آیا مثانه شما بزرگ شده یا خیر(ورم مثانه) و در بعضی موارد آزمایش مربوط به مقعد نیز انجام خواهد داد. برای تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا پروستات در شما بزرگ شده است یا خیر. همچنین باید هرگونه علائم و نشانه‌های ادراری که دارید را مطرح نمایید.

آنالیز ادرار(تجزیه شیمیایی ادرار)

ممکن است یک نمونه از ادرار شما جهت شمارش مقادیر میکروسکوپی خون، باکتری و املاح بلوری شده، جمع‌آوری گردد و مورد آزمایش قرار گیرد. همچنین تجزیه شیمیایی ادرار به تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا عفونت دستگاه ادراری دارید کمک می‌کند، که می‌تواند در نتیجه ایجاد سنگ‌های ادراری باشد.