پسر شما 2 ساله است اما هنوز صحبت نمی کند و تنها چند لغت را بیان می کند. ممکن است به یاد داشته باشید که خواهرش در سن 2 سالگی قادر بود جملات را به صورت کامل بیان کند. به امید اینکه پسرتان هم به زودی زبان باز کند مراجعه به پزشک را به تعویق می اندازید و با خود می گویید برخی کودکان زود شروع به صحبت می کنند و برخی دیگر زود راه می روند.
این افکار و نظرات در بین والدینی که کودکشان کمی دیر شروع به صحبت کردن می کند، رایج می باشد. معمولا والدین به فکر درمان نمی افتند، مگر اینکه تاخیر در رشد کودک در موارد دیگری نیز رخ دهد.
آگاهی از روند صحبت کردن کودکان و طبیعی یا غیر طبیعی بودن این مسئله به شما کمک می کند تا بهتر مسئله را درک کنید و در صورت نیاز به فکر درمان باشید.
تکلم طبیعی و پیشرفت زبانی
در ملاقات های منظمی که با پزشک فرزند خود دارید، علاوه بر صحبت در مورد رشد جسمی کودک بهتر است در مورد پیشرفت های زبانی و قدرت بیان وی نیز صحبت کنید و نگرانی های خود را در هر مورد بیان کنید. پی بردن به مشکلات کودک و اینکه در چه زمینه های ارتباطی پیشرفت کرده و در چه زمینه هایی نیاز به کمک دارد، کمی دشوار است.
در ادامه به بررسی برخی نکات پیشرفت کودک در زمینه تکلم و ارتباط می پردازیم:
قبل از 12 ماه
کودکان در این سن به دنبال نشانه هایی هستند که با استفاده از صدای خود، اصواتی مشابه محیط تولید کنند. صداسازی اولین مراحل پیشرفت کلامی کودک می باشد. با بالا رفتن سن نوزاد (اغلب حدود 9 ماه)، شروع می کنند به ترکیب صداها و تن های مختلف با یکدیگر و لغاتی مانند ماما و بابا را بیان می کنند (بدون اینکه معنای این لغات را بدانند.).
قبل از 12 ماهگی نوزادان به صداها توجه بیشتری می کنند و نام ها و برخی اشیاء را تشخیص می دهند. نوزادانی که مشتاقانه نگاه می کنند اما عکس العملی به صدا نشان نمی دهند، ممکن است دچار مشکل شنوایی باشند.
12 تا 15 ماهگی
کودکان در این سن در فرایند صدا سازی خود صداهای زیادی را تولید می کنند (از جمله پ، ب، م، د یا ن)، نوزاد در این سن شروع به تقلید صداها می کند و یک یا چند لغت را بیان می کند. به علاوه باید قادر به درک برخی دستورات ساده و یک مرحله ای باشد، به عنوان مثال درخواست "لطفا اسباب بازی را به من بده" را درک کند.
18 تا 24 ماه
هر چند در این سن متغیرهای زیادی وجود دارد، اما اکثر کودکان تا سن 18 ماهگی حدود 20 لغت بیان می کنند و تا 2 سالگی قادر به بیان بیش از 50 لغت خواهند بود. در سن 2 سالگی کودک شروع به ترکیب دو لغت می کند تا یک جمله ساده بیان کند، جمله ای مانند "بابا اینجا".
یک کودک 2 ساله باید قادر به شناسائی برخی اشیاء باشد، بتواند به اعضای بدن خود، چشم ها، گوش ها و غیره، اشاره کند و دستورات دو مرحله ای را انجام دهد، به عنوان مثال اسباب بازی را بردار و به من بده.
2 تا 3 سال
در این سن کودک دستاوردهای کلامی بزرگی خواهد داشت. در این سن دایره لغات کودک بسیار وسیع خواهد شد و قادر است بیشتر از 3 کلمه را ترکیب کرده و جمله سازی کند.
تا این سن درک کودک نیز افزایش می یابد – تا 3 سالگی کودک مفاهیمی مانند روی میز، زیر تخت و غیره را درک می کند. کودک 3 ساله رنگ ها را تشخیص می دهد و مفاهیم توصیفی مانند بزرگ، کوچک و غیره را نیز درک خواهد کرد.
نگارنده مقاله: گروه مترجمان سبزوسالم