اسید های آمینه (amino acids) شناخته شده به عنوان " پایه اصلی و سازنده حیات " را می توان به اندازه کافی از مواد غذایی دارای آمینو اسید به دست آورد.
اسیدهای آمینه با هم ترکیب شده و پروتئین ها را می سازند. این اسیدها به طور طبیعی در بدن وجود دارند.
اسیدهای آمینه برای تولید آنزیم ها و برخی هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی لازم هستند. آنها در واکنش های متابولیکی متعدد درون سلولی در کل بدن نقش دارند.
پس از هضم و شکسته شدن پروتئین، اسیدهای آمینه آزاد شده و برای موارد زیر به کار گرفته می شوند:
- تجزیه غذا
- رشد و ترمیم بافت های بدن
- فراهم کردن یک منبع انرژی
- انجام سایر عملکردهای بدن
انواع اسیدهای آمینه
اسیدهای آمینه را می توان به 3 گروه اصلی تقسیم کرد:
1) اسیدهای آمینه غیر ضروری
این نوع از اسیدهای آمینه به صورت طبیعی در بدن تولید می شوند و نیازی به دریافت آنها از مواد غذایی نیست:
- آلانین
- آسپاراژین
- اسید آسپارتیک
- اسید گلوتامیک
2) اسیدهای آمینه ضروری
این نوع از اسیدهای آمینه توسط بدن ساخته نمی شوند و حتما باید از مواد غذایی دریافت شوند:
- هیستیدین
- ایزولوسین
- لوسین
- لیزین
- متیونین
- فنیل آلانین
- ترئونین
- تریپتوفان
- والین
لازم نیست در یک وعده غذایی گنجانده شوند، بلکه در کل روز و در وعده های مختلف غذایی می توان آنها را دریافت کرد.
گوشت، شیر، ماهی، تخم مرغ، سویا، لوبیا، دانه های خوراکی و غلات سرشار از اسیدهای آمینه ضروری هستند.
در خصوص غنی بودن رژیم های گیاهی از اسیدهای آمینه هنوز اطلاعات کافی در دسترس نیست. کارشناسان اعتقاد دارند که گیاه خواران بهتر است رژیمی دارای 5 تا 6 وعده غلات سبوس دار، 5 وعده و یا بیشتر سبزیجات و میوه در روز داشته باشند.
3) اسیدهای آمینه نیمه ضروری (ضروری مشروط)
این نوع از اسیدهای آمینه مورد نیاز روزانه نیستند اما در هنگام بیماری، آسیب دیدگی و استرس لازم هستند:
- آرژنین
- سیستئین
- گلوتامین
- تیروزین
- گلیسین
- اورنیتین
- پرولین
- سرین
زمانیکه بیمار یا آسیب دیده هستید بدن نمی تواند این اسیدهای آمینه را تولید کند و نیاز به تامین آنها از طریق مواد غذایی و مکمل ها دارد.
با پزشک مشورت کنید تا ایمن ترین روش برای دریافت این اسیدهای آمینه را انتخاب کنید.
عوارض جانبی اسیدهای آمینه
زمانیکه بدن مقدار زیادی اسید آمینه دریافت می کند موارد زیر ممکن است رخ دهد:
- ناراحتی دستگاه گوارش، مانند نفخ
- درد شکم
- اسهال
- افزایش خطر ابتلا به نقرس (تجمع اسید اوریک در بدن، منجر به التهاب مفاصل)
- افت نامطلوب فشار خون
- تغییر در الگوی غذا خوردن
- نیاز به افزایش عملکرد کلیه ها جهت حفظ تعادل
بسیاری از رژیم های غذایی دارای مقادیر کافی از اسیدهای آمینه هستند.
بدون مشورت با پزشک، رژیم غذایی پُرپروتئین یا غنی از مکمل های اسید آمینه حال به هر دلیلی یا به جهت تمرینات ورزشی_ نداشته باشید.
