بزرگ شدن قلب میتواند بنا بر دلایل متفاوتی بروز نماید ولی معمولاً فشار خون بالا و بیماریهای عروق کرونر از فاکتورهای ریسک کاردیومگالی هستند .
در این بیماری پمپاژ خون به خوبی انجام نمیشود بنابراین نارسایی احتقانی قلب بروز خواهد کرد.ممکن است وضعیت یاد شده در طی مدتی بهبود یابد ولی بیشتر افراد مبتلا به بزرگی قلب باید تا آخر عمر خود از داروهای ویژه ای مصرف نمایند .
انواع کاردیومگالی کدامند ؟
قلب به دلیل آسیب دیدگی عضلات ممکن است بزرگ شود .البته این امکان نیز وجود دارد که قلب بزرگ شده تا حدی خون را به مقدار کافی پمپاژ نماید ولی با وخامت بیماری ،قدرت پمپاژ قلب هم کاهش مییابد .
کاردیومیوپاتی اتساع یافته اصلیترین نوع کاردیومگالی است .دیواره های هر دو طرف که با نامهای بطن هم شناخته میشوند ،در این بیماری خیلی باریک و کشیده میشوند و این حالت بزرگی قلب را بوجود می آورد .
در سایر انواع کاردیومگالی ،بطن های سمت چپ قلب خیلی ضخیم میشوند .فشار خون بالا عاملی برای بزرگی بطن چپ است که با نام هایپرتروفی نیز شناخته میشود .ممکن است کاردیومپاتی هایپرتروفیک نیز حالتی ارثی باشد .
در صورتی که بزرگ شدگی قلب با ضخامت این دیواره ها همره باشد ،قدرت قلب بیشتر خواهد بود .
دلایل کاردیومگالی چیست ؟
معمول ترین محرک برای این بیماری انسدادی است که انتقال خون به سایر اعضای بدن (بیماری های عروق کرونر ) و فشار خون بالا را تحت تأثیر خود قرار میدهد .ممکن است دلایل دیگری نیز وجود داشته باشند مانند :
-
عفونت ویروسی قلب
-
دریچه های غیر معمول قلب
-
بارداری به همراه کاردیومگالی که در زمانی نزدیک به وضع حمل بروز میکند
-
بیماریهای کلیوی که به دیالیز نیاز دارند
-
الکل و یا سومصرف کوکائین
-
عفونت اچ ای وی
-
بیماریهای ارثی
در صورتی که هیچ یکی از این موارد نتوانند علت بیماری شما را مشخص نمایند،پزشکتان آن را کاردیوپاتی اتساع یافته ایدیوپاتیک نام گذاری خواهد کرد .
نشانههای کاردیومگالی چیست ؟
در بیشتر موارد بزرگی قلب با هیچ نشانه ای همراه نیست و در صورتی که قلب نتواند به خوبی خون را پمپاژ نماید ،فرد علایم نارسایی احتقانی قلب را تجربه خواهد کرد مانند :
-
کمبود نفس بهخصوص در حال فعالیت و یا خوابیدن به صورت صاف
-
تورم پاها
-
افزایش وزن بهخصوص در ناحیه مرکزی بدنی
-
حس خستگی و بیماری
-
تپش قلب نامنظم و یکی در میان
ممکن است تعدادی از بیماران هیچ نشانه ای نداشته باشند و عدهای هم نشانههای کمی داشته باشند که در طی سالها ثابت باقی بماند .عده ای هم کمبود نفس را تجربه میکنند که پس از مدتی کمی وخیم میشود .
تشخیص کاردیومگالی چگونه صورت میگیرد ؟
پس از آنکه شما و پزشکتان در خصوص علائمتان صحبت کنید ،احتمالا پزشکتان کاردیومگالی را تشخیص خواهد داد .این بیماری ممکن است ارتباطی تنگاتنگ با نارسایی احتقانی قلب داشته باشد ..گاهی اوقات هم ازمایشات انجام شده به سایر دلایل میتوانند باعث تشخیص این بیماری شوند .
سونوگرافی قلب که با نام اکوکاردیوگرام قلب هم شناخته میشود ،بهترین راه برای تشخیص کاردیومگالی است .این روش تشخیصی هیچ درد و یا خطری ندارد و میتواند این موارد را به خوبی نشان دهد :اندازه قلب ،ضخامت عضلات قلب و عملکرد پمپاژ
در مواردی این روش به شما کمک میکند تا دلیل بروز بزرگی قلب را تشخیص دهید .موارد دیگری هم به تشخیص این بیماری کمک میکنند مانند :
-سابقه بالینی فرد :کمبود نفس و یا سایر علایم نارسایی احتقانی قلب میتوانند سرنخی برای این بیماری باشند
-معاینه فیزیکی :ممکن است شما به تورم دچار شده باشید .همچنین بزرگی قلب میتواند صداهای عجیبی را بوجود آورد که پزشکتان از طریق گوشی پزشکی خواهید شنید .
-عکس برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس :کاردیومیوپاتی اتساع یافته باعث میشود ات اندازه قلب بزرگ شود و این موضوع در فیلمهای گرفته شده با اشعه ایکس از قفسه سینه نشان داده خواهد شد .
-کاتریزاسیون قلبی :این روش انسدادهای شریانهای قلبی و اندازه آن و عملکرد قلب در پمپاژ خون را نشان میدهد
-ازمایش خون :از این آزمایش به منظور بررسی مواردی استفاده میشود که به بزرگی قلب منجر میشوند مانند :بیماری های تیروئیدی ،اچ ای وی و عفونت های ویروسی.
-سی تی اسکن و ام ار ای :این روش به تشخیص کاردیومگالی در مواردی خاص کمک میکند
-بیوپسی :در موارد خیلی نادری هم پزشکتان نمونه کوچکی از بافت داخل قلب بر میدارد تا دلیل ابتلا به این بیماری مشخص شود .
درمان کاردیومگالی چگونه صورت میگیرد ؟
معمولاً درمان کاردیومگالی با توجه به دلایل اصلی بروز آن انجام میگیرد مانند :
-بیماری های شریانهای کرونر :باز کردن انسدادهای موجود در رگهای خونی اکسیژن رسان به قلب میتواند باعث بهبود جریان خون به قلب شود .در صورتی که بزرگی قلب شما به دلیل جنین انسدادی باشد ،توانایی آن در پمپاژ خون بیشتر خواهد شد .
-فشار خون بالا :کنترل فشار خون میتواند از بروز اسیبهای بیشتر جلوگیری نماید .این کار عملکرد قلب را نیز بهبود میبخشد .
-مصرف الکل و یا مواد :ترک مصرف مواد مضر میتواندنشانههای بزرگی قلب را از بین برده و عملکرد قلب را بهبود بخشد
-بیماری های دریچه های قلب :جراحی و یا سایر روشهای تهاجمی هم گاهی میتوانند دریچه های قلبی عامل بیماری را ترمیم کرده و یا جایگزین نمایند .
در صورتی که بزگی قلب عامل بروز نارسایی احتقانی قلب باشد ،از سایر روشهای درمانی به منظور بهبود علایم و حفظ عملکرد قلب استفاده میشود مانند :
-داروهای مدر :داروهای مدر باعث افزایش میزان دفع ادرار میشوند و در نهایت میزان ضربان قلب کاهش یافته و تورم در ناحیه پاها نیز کمتر میشود .
-مهار کننده های انزیمهای مبدل انژیوتنسین - )-ACE- و مسدود کننده های بتا :در اغلب موارد این داروها فشار خون بالا را درمان میکنند و در کنار آن میتوانند سلامت قلب را بهبود بخشند .
-دفیبریلاتور کاردیوورتر قابل جایگیری:اگر ضربان قلب قطع شود ،میتوان از یک دستگاه در قلب استفاده نمود تا ضربان قلب باز گردد .این وسیله میتواند پمپاژ خون را نیز بهبود بخشد .
پیوند قلب نیز گزینه ای است که برای تعدادی از بیماران مبتلا به نارسایی شدید احتقانی قلب یا کاردیومگالی استفاده میشوذ .