سندروم تورت یا توره یک اختلال عصبی است که با حرکات غیرارادی و تکراری و یا کلامی همراه است که تیک نامیده می شوند. اولین نشانه های سندروم توره معمولا در دوران کودکی مشاهده می شوند، معمولا بین سنین 3 تا 9 سالگی. این اختلال در تمام انسان های از همه گروه ها و نژادها رخ می دهد و مردان حدود سه تا چهار برابر بیشتر از زنان به سندروم توره مبتلا می شوند.
سندروم توره ممکن است شرایط مزمنی باشد که علائم آن در کل زندگی فرد مشاهده شوند، با این حال علائم بیماری در اوایل نوجوانی در بدترین حالت هستند و به تدریج تا بزرگسالی بهبود پیدا می کنند.
نشانه های سندروم توره چیست؟
تیک ها به انواع ساده یا پیچیده تقسیم می شوند. تیک های حرکتی ساده حرکات ناگهانی،م ختصر و مکرر هستند که تعداد محدودی از عضلات را در برمی گیرند. برخی از رایج ترین تیک های ساده عبارتند از پلک زدن و دیگر حرکات چشمی، حرکات و تغییرات چهره، لرزش شانه، لرزش و یا حرکت سر. تیک های ساده صوتی نیز عبارتند از صاف کردن گلو، خرناس یا خرخر کردن.
تیک های پیچیده ممکن است تغییر چهره با چرخش سر و یا حرکت شانه همراه باشد. دیگر تیک های حرکتی پیچیده ممکن است هدفمند به نظر برسند، از جمله ایجاد یک صدا یا دست زدن به اشیا. برای مشاهده دو نمونه واقعی مبتلا به سندروم تورت اینجا کلیک کنید. در این ویدئو که مشاهده خواهد کرد دو کودک مبتلا به سندروم توره را می بینید و با این سندروم بهتر آشنا خواهید شد.
تیک های مربوط به این اختلال اغلب بر اثر هیجان و اضطراب بدتر می شوند و در زمان خونسردی و تمرکز بهتر هستند. برخی عوامل فیزیکی ممکن است باعث بروز تیک ها شده یا آنها را بدتر کنند؛ به عنوان مثال یقه لباس ممکن است باعث شروع تیک در گردن شود و یا مشاهده مداوم صاف کردن گلو توسط دیگران باعث ایجاد تیک صوتی می شود. تیک ها در زمان خواب برطرف نمی شوند، اما معمولا به میزان زیادی کم می شوند.
دوره تیک ها چگونه است؟
تیک ها به مرور زمان بروز کرده و یا برطرف می شوند، فرکانس، موقعیت و شدت آنها نیز تغییر خواهد کرد. اولین نشانه معمولا در ناحیه سر و گردن بروز می کند و ممکن است پیشروی کرده و عضلات دیگر بخش ها را نیز در بر گیرد. تیک های حرکتی عموما قبل از تیک های صوتی و تیک های ساده قبل از تیک های پیچیده بروز می کنند. حدود 10 تا 15 درصد مبتلایان به این تیک ها دچار ناتوانی های ناشی از تیک ها می شوند که تا بزرگسالی نیز طول می کشد.
گرچه تیک های ناشی از این سندروم غیر ارادی هستند، اما گاهی فرد مبتلا می تواند آنها را مدیریت کند.
محققان در مورد علت اصلی بروز این تیک ها مطمئن نیستند، اما بررسی ها نشان داده اند که برخی اختلالات در بعضی بخش های مغز (از جمله لب فرونتال و قشر مغز)، مدارهایی که این مانطق و انتقال دهنده های عصبی را به یکدیگر متصل می کنند (دوپامین، سروتونین و نوراپی نفرین) مسئول ارتباط میان سلول های عصبی هستند.
چه اختلالاتی با سندروم توره در ارتباط هستند؟
بسیاری از مبتلایان به سندروم توره مشکلات عصبی رفتاری نیز تجربه می کنند که اغلب باعث بروز مشکلاتی بیش از تیک می شوند. این اختلالات عبارتند از عدم توجه، بیش فعالی و تکانشگری (نقص توجه و بیش فعالی یا ADHD)، مشکل در خواندن، نوشتن و حساب؛ علائم وسواس مانند افکار مزاحم و نگرانی و رفتارهای تکراری – به عنوان مثال فرد با فکر به وجود میکروب در دستهایش مدام دست های خود را می شوید. افراد مبتلا به سندروم توره دچار مشکلات روحی از جمله اختلالات اضطراب و افسردگی و دیگر مشکلات زندگی می شوند که برخی از این مشکلات ممکن است به طور مستقیم با سندروم توره در ارتباط باشد.
به علاوه گرچه اکثر مبتلایان به سندروم توره در اوخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی کاهش قابل توجهی در تیک های حرکتی و کلامی خود مشاهده می کنند، اما مشکلات عصبی رفتاری مربوط به این بمیاری همچنان باقی می مانند.
آیا سندروم توره ارثی است؟
شواهد مربوط به دوقلوها و بررسی های انجام شده بر روی خانواده ها نشان می دهند که سندروم توره نوعی اختلال ارثی است. گرچه بررسی های اولیه بر روی خانواده ها نوعی صورت اتوزومال ارثی را نشان می دهد (اختلال اتوزومال غالب نوعی از اختلال است که در آن تنها یک نسخه از ژن معیوب که از یکی از والدین دریافت می شود، برای ایجاد اختلال ضروریست)، بررسی های اخیر نشان می دهند که این الگو پیچیدخ تر از آن است که تصور می شد. گرچه ممکن است زن های کمی با اثرات قابل توجهی وجود داشته باشند، اما این احتمال نیز وجود دارد که ژن های زیادی با تاثیرات کمتر و عوامل محیطی نقش مهمی در بروز سندروم توره بازی کنند.
بررسی های ژنتیک نیز نشان می دهند که برخی اشکال ADHD و اختلال وسواس اجباری از لحاظ ژنتیک با سندروم توره در ارتباط هستند، اما شواهد کمتری در مورد ارتباط بین سندروم توره و دیگر مشکلا عصبی رفتاری وجود دارد. برای خانواده ها درک این مسئله مهم است که استعداد ژنتیکی لزوما منجر به بروز شکل کامل سندروم توره نمی شود، بلکه ممکن است به شکل یک اختلال تیک خفیف یا رفتارهای وسواس اجباری بروز کند. همچنین ممکن است نوزاد ژنی را در خود داشته باشد که حامل سندروم توره است، اما کودک هیچ نشانه ای از سندروم توره را نشان ندهد.
جنسیت فرد نیز نقش مهمی در بروز سندروم توره دارد. مردها بیشتر در معرض ابتلا به سندروم توره هستند و زن ها بیشتر علائم وسواس اجباری را نشان می دهند.
