بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن (PID)، عفونت اندام های تناسلی زنانه می باشد و معمولاً زمانی رخ می دهد که باکتری ها از طریق تماس جنسی به رحم، لوله های فالوپ یا تخمدان ها منتقل می شوند.
بسیاری از زنان مبتلا به بیماری التهابی لگن هیچ علامت یا نشانه ای را تجربه نکرده و برای درمان نیز اقدام نمی کنند. بیماری التهابی لگن تنها زمانی تشخیص داده می شود که بارداری با مشکل روبرو شود و یا فرد، مبتلا به درد مزمن لگنی باشد.
 

علائم و نشانه های بیماری التهابی لگن عبارتند از:
-    درد در زير شکم و لگن
-    ترشحات زیاد واژن با بوی ناخوشایند
-    قاعدگی نامنظم
-    درد در حین مقاربت
-    تب
-    سوزش ادراري
بیماری التهابی لگن ممکن است علائم و نشانه های خفيفي داشته و اصلاً هیچ یک از این موارد را به همراه نداشته باشد. بیماری التهابی لگن خفیف یا بدون علامت در زمانی که عفونت ناشی از کلامیدیا باشد، شايع است.
 

در صورت بروز موارد زیر حتما به اورژانس مراجعه نمایید:
-    درد شدید در زيرشکم
-    استفراغ
-    علائم شوک مانند غش کردن
-    تب با درجه حرارت بالاي 38 درجه
چنانچه علائم و نشانه هایتان شدید نیست، اما همچنان وجود دارند، در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید. ترشحات واژن با بوی نامطبوع، سوزش ادرار یا خونریزی بین چرخه هاي قاعدگی، می تواند همراه یک عفونت منتقله از تماس جنسی (STI) باشد. در صورت بروز این علامت ها از مقاربت پرهیز کرده و پزشک خود را مطلع سازید. درمان زودهنگام STI می تواند از بیماری التهابی لگن پیشگیری نماید.

بیماری التهابی لگن می تواند توسط برخی از باکتری ها ایجاد گردد اما اغلب ناشی از عفونت های سوزاک یا کلامیدیا می باشد. این باکتری ها معمولاً از طریق رابطه جنسی منتقل می شوند.
در موارد کمتر، باکتری ها ممکن است بدنبال آسیب سد طبیعی دهانه رحم وارد دستگاه تناسلی شوند. این اتفاق ممکن است پس از گذاشتن IUD، زایمان و سقط جنین رخ دهد.
 

تعدادی از عوامل می توانند خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن را افزایش دهند، از جمله:
-    زنان متاهل زير 25 سال
-    داشتن شرکای جنسی متعدد
-    داشتن رابطه جنسی بدون استفاده از کاندوم
-    داشتن IUD
-    شستشوي بیش از حد، که منجر به عدم تعادل در باکتری های مفید و مضر واژن شده و می تواند علائمی که پس از بروز آن ها بطور معمول بدنبال درمان می گردید، را پنهان نماید
-    داشتن سابقه بیماری التهابی لگن یا عفونت های مقاربتی
 

بیماری التهابی لگن درمان نشده می تواند باعث زخم و تجمع مایع حاصل از عفونت (آبسه) در لوله های فالوپ شده و به اندام تناسلی آسیب برساند. پيامدهاي بیماری التهابی لگن شامل موارد زیر می شود:
-    بارداری خارج از رحم. بیماری التهابی لگن شایع ترین دلیل حاملگی خارج رحم می باشد. در این موارد، تخم بارور شده نمی تواند از طریق لوله های فالوپ به رحم برسد. بارداری خارج از رحم می تواند باعث خونریزی شدید شده که حتماً به عمل جراحی اورژانسی نیازمند می باشد.
-    ناباروری. بیماری التهابی لگن ممکن است به اندام های تناسلی آسیب رسانده و منجر به ناباروری شود. هرچه طولانی تر و بیشتر درگیر بیماری التهابی لگن باشید، احتمال ناباروری نیز افزایش می یابد. تاخیر در درمان بیماری التهابی لگن نیز این خطر را افزايش ميدهد.
-    درد مزمن لگن. بیماری التهابی لگن می تواند منجر به درد لگنی شود که برای ماه ها یا سال ها به طول بیانجامد. زخم در لوله های فالوپ و دیگر اندام های لگنی باعث درد هنگام مقاربت و تخمک گذاری می شود.
 

در اینجا اطلاعاتی پیرامون نحوه ی آمادگی شما و انتظارات تان از پزشک ارائه می شود.

آنچه ميتوان انجام داد
-    از هرگونه محدودیت قبل از معاینه آگاهی پیدا کنید. در زمان تعیین وقت ملاقات، درباره ی کارهایی که باید انجام دهید، سوال نمایید.
-    تمام علائم خود را یادداشت نمایید، حتی آن هایی که به نظر بی ارتباط با علت مراجعه تان هستند.
-    یک لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل های دریافتی تان تهیه کنید.
-    همه سوال های خود از دکتر را نیز یادداشت نمایید.

برخی از سوالات اساسی جهت پرسیدن عبارتند از:
-    به چه آزمایشاتی نیاز دارم؟
-    آیا این یک عفونت مقاربتی می باشد؟
-    آیا همسر من نیز نیاز به آزمایش دارد؟
-    آیا باید در طول درمان از رابطه جنسی پرهیز کنم؟ به چه مدت؟
-    چگونه می توانم از پیشرفت بیماری التهابی لگن پیشگیری کنم؟
-    آیا بر بارداری من تاثیر می گذارد؟
-    آیا جایگزینی برای درمان پیشنهادی شما وجود دارد؟
-    آیا می توانم در خانه درمان شوم؟ یا حتماً باید به بیمارستان مراجعه کنم؟
-    آیا بروشور یا وب سایتی وجود دارد که بتوانم در این زمینه از آن ها کمک بگیرم؟
-    آیا به مراجعات بعدی نیاز است؟

انتظارات شما از پزشك
پزشک سوالاتی از قبیل موارد زیر از شما می پرسد:
-    آیا همیشه از کاندوم استفاده می کنید؟
-    اولین علامت تان چه موقعی بود؟
-    نشانه های چه هستند؟
-    آیا درد لگنی دارید؟
-    شدت علائم تان تا چه حدی است؟

پزشکان بیماری التهابی لگن را براساس علائم و نشانه ها، معاینه لگن، بررسی ترشحات واژن و بافت دهانه رحم یا آزمایش ادرار تشخیص می دهند.
در حین معاینه لگن، پزشک از یک سوآپ پنبه ای برای نمونه برداری از واژن و دهانه رحم استفاده می کند. نمونه ها برای تجزیه و تحلیل و تشخیص ارگانیسم عامل عفونت به آزمایشگاه فرستاده می شود.
برای تایید تشخیص و یا اندازه گیری گستردگی عفونت، ممکن است پزشک آزمایش های دیگری از قبیل موارد زیر پیشنهاد کند:
-    سونوگرافی. این تست از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام های تناسلی استفاده می کند.
-    بیوپسی آندومتر. در این مورد، پزشک نمونه کوچکی از جدار رحم (آندومتر) را برای آزمایش برمی دارد.
-    لاپاراسکوپی. در این شیوه، پزشک از طریق یک برش کوچک در شکم و بوسیله ابزار نازکی، اندام های لگنی را مشاهده می کند.
 

درمان بیماری التهابی لگن می تواند شامل موارد زیر شود:
-    آنتی بیوتیک ها. دکتر معالج ترکیبی از آنتی بیوتیک ها را برای شروع درمان تجویز می کند. بعد از دریافت نتایج آزمایشات، ممکن است پزشک داروهایتان را برای درمان بهتر عامل عفونت تغییر دهد. معمولاً، نیاز است پس از 3 روز مجدداً به پزشک مراجعه نمایید تا وی اثربخشي درمان را بررسی کند. تمامی داروهایتان را مصرف کنید، حتی اگر پس از چند روز احساس بهتری داشتید مصرف آن ها را قطع نکنید. درمان با آنتی بیوتیک می تواند از عوارض جدی پیشگیری کند اما قادر به جبران آسیب های موجود نمی باشد.
-    درمان برای همسرتان. جهت جلوگیری از عفونت STI، حتماً به همسرتان آزمایش، بررسی و درمان را توصيه کنید. ممکن است وی مبتلا شده اما علائم قابل توجهی نداشته باشد.
-    پرهیز موقت. از مقاربت جنسی تا تکمیل درمان پرهیز کنید و بعد از تکرار آزمایشات مجدداً می توانید رابطه خود را از سر گیرید.

موارد جدی تر
اکثر زنان مبتلا به بیماری التهابی لگن با درمان سرپایی بهبود می یابند. با این حال، اگر بیماری تان شدید است، باردار می باشید یا به داروهای خوراکی پاسخ نداده اید، ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشید. در بیمارستان، آنتی بیوتیک وریدی در کنار داروهای خوراکی تان دریافت می کنید.
به ندرت به جراحی نیاز می شود. با این حال، اگر التهاب و عفونت پخش شده یا احتمال آن وجود داشته باشد، پزشک اقدام به جراحی می نماید.
همچنین در مورد خانم هایی که به درمان آنتی بیوتیکی پاسخ نمی دهند یا تشخیص بیماری در آن ها واضح نیست، مانند زمانی که در بیشتر موارد علائم و نشانه های PID وجود ندارد، جراحی توصیه می شود.
 

جهت كاهش خطر ابتلا به بيماري التهابي لگن موارد زير را در نظر بگيريد:
-    رابطه جنسي سالم؛ استفاده از كاندوم در هر بار مقاربت، محدود كردن شركاي جنسي و آگاهي از سابقه بيماري هاي مقاربتي شريك جنسي بسيار حائز اهميت ميباشد.
-    مشورت با پزشك در خصوص پيشگيري از بارداري؛ برخي از روش هاي پيشگيري از بارداري ممكن است خطر ابتلا به بيماري التهابي لگن را افزايش دهد. دستگاه پيشگيري از بارداري رحمي (IUD) ممكن است خطر ابتلا به بيماري التهابي لگن را افزايش دهد، اما روشي مانند استفاده از كاندوم، اين خطر را كاهش ميدهد. مصرف قرص هاي پيشگيري از بارداري به تنهايي، هيچ حفاظتي در برابر ابتلا به عفونت STI ندارند.
-    انجام آزمايش؛ چنانچه در معرض ابتلا به عفونت هاي STI از جمله كلاميديا هستيد، جهت انجام آزمايش به پزشك مراجعه نماييد. 
-    درخواست از همسر در خصوص انجام آزمايش؛ اين امر در كاهش خطر ابتلا به عفونت STI و عود كردن آن بسيار موثر است.
-    عدم شستشوي واژن با دوش واژينال
-    توجه به بهداشت؛ پس از دفع ادرار يا مدفوع، جهت جلوگيري از ورود باكتري ها از روده به واژن، ابتدا جلو، سپس عقب را بشوئيد.