کلستاز صفراوی بارداری یا کلستاز بارداری

کلستاز صفراوی بارداری،که معمولا کلستاز بارداری شناخته میشود،عارضه ای کبدی است که در بارداری دیرهنگام ظاهر میشود.این عارضه موجب خارش شدید ولی بدون جوش میگردد.خارش معمولا در دست ها و پاها به وجود می آید اما میتواند به دیگر قسمت های بدن هم سرایت کند.
کلستاز بارداری میتواند به شدت موجب ناراحتی و ناآرامی شما شود.اما پیامد های نگران کننده تری برای شما و کودکتان خواهد داشت.به علت خطر این پیامدها،ممکن است پزشک زایمان پیش از موعد را تجویز کند.
 

خارش شدید و طاقت فرسا،علامت اصلی کلستاز بارداری است.جوشی وجود ندارد و بیشتر زنان در کف دست و پاها احساس خارش میکنند اما برخی از زنان در تمام بدنشان احساس خارش دارند.این حس خارش معمولا در شب بدتر میشود،و میتواند موجب عدم خوابیدن گردد.
این خارش در سه ماهه اول بارداری شایع تر است.اما در برخی موارد زودتر شروع میشود.و ممکن است در حین انجام کارهای روزانه بدتر شود.گرچه با به دنیا آمدن کودک،این خارش معمولا پس از چند روز از بین می رود.

دیگر نشانه ها و علائم معمول کلستاز بارداری شامل موارد زیر هستند:
•    زرد شدن پوست و سفید شدن چشم(یرقان)
•    حالت تهوع
•    از دست دادن اشتها

اگر دچار خارش مزمن و مداوم شدید،فورا با پزشک بارداری خود تماس بگیرید.

علت کلستاز بارداری واضح نیست.ممکن است ژن های شما در این اختلال نقش داشته باشند،برخی مواقع،این عارضه در خانواده تکرار میشود.انواع خاصی از ژن ها هم در این اختلال دخیل اند

ممکن است هورمون های بارداری هم دخالت داشته باشند.هرچه به موعد زایمان خود نزدیک میشوید،این هورمون های زنانه هم نزدیکتر میشوند.پزشکان بر این تصورند که این مساله ممکن است سرعت ریزش صفرا را آهسته کند(مایعی که در کبد تولید شده و به سیستم گوارشی برای شکست چربی ها کمک میکند)صفرا،به جای خروج از کبد،در اندام ها تولید میشود.در نتیجه،مواد صفراوی به طور ناگهانی وارد جریان خون شده و میتواند موجب احساس خارش گردد.
 

برخی عواملی که موجب تشدید خطر ابتلا به کلستاز بارداری میشوند:
•    سابقه خانوادگی یا شخصی ابتلا به کلستاز بارداری
•    سابقه بیماری و آسیب های کبدی
•    دو قلو باردار شدن

اگر در طول بارداری های گذشته سابقه کلستاز بارداری داشته اید،در معرض خطر بیشتری برای ابتلا مجدد در بارداری های آینده هستید.نزدیک به 60 الی 75 درصد این زنان دوباره به این بیماری مبتلا میشوند.
 

پیامد های کلستاز بارداری ممکن است روی مادر یا کودک باشد:
این عارضه در مادران میتواند به صورت موقت در روش جذب چربی ها در بدن تاثیر بگذارد.جذب پایین چربی میتواند منجر به کاهش سطح ویتامین K(ویتامین که به لخته سازی خون کمک میکند)شود.اما این پیامد بسیار نادر است و مشکلات احتمالی کبد غیر شایع و غیر معمول است.
اما در کودکان پیامد این عارضه میتواند شدید و مزمن باشد.این پیامدها شامل:

•    تولد زود رس
•    مشکلات ریوی در اثر تنفس مکونیوم(ماده سبز چسبنده ای که معمولا برای تشکیل روده کودک تجمع میکند اما ممکن است در صورت کلستازیس بودن مادر،در مایع آمنیوتیک سرازیر شود)
•    مرگ کودک در اثر بارداری دیرهنگام و پیش از تولد

به علت خطرناک بودن اینگونه پیامدها برای کودک،ممکن است پزشک پیش از موعد زایمان آزمایشات مختلفی تجویز کند.
 

آماده بودن برای ملاقات با پزشک باداری خود بسیار لازم است.اطلاعاتی که برای این ملاقات لازم است و انتظاراتی که باشد از پزشک خود داشته باشید شامل موارد زیر است:

چه کاری میتوانید انجام دهید.
آماده شدن برای ملاقات:
•    تمام علائم و نشانه های بیماری حتی اگر به نظر با مشکل اصلی شما در ارتباط نیستند را یادداشت کنید.
•    لیستی از تمام داروها،مکمل ها و ویتامین ها و میزان مصرفشان تهیه کنید.
•    در صورت امکان یکی از اعضا خانواده یا یکی از دوستان را با خود ببرید تا تمام اطلاعاتی را که در هنگام ملاقات با پزشک به شما داده میشود،به خاطر بسپارد.
•    یک دفترچه با خود ببرید تا تمام اطلاعات مهم در طول ملاقات را یادداشت کنید.
•    در مورد سوالاتی که میخواهید بپرسید فکر کنید. نکات مهم و کلیدی را که میخواهید یادداشت کنید تا فراموش نکنید.

سوالات معمول در مورد کلستاز بارداری:
•    بیشتر علت علائم و نشانه های من چیست؟
•    آیا عارضه من شدید است یا خفیف؟
•    این عارضه چگونه بر کودک من تاثیر میگذارد؟
•    بهترین عمل ممکن در این شرایط چیست؟
•    به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟
•    درمان های جایگزینی که پیشنهاد میکنید شامل چه مواردی است؟
•    آیا محدودیت و پرهیزهای خاصی نیاز است که داشته باشم؟
•    آیا وضع حمل زودرس نیاز است؟
•    آیا بروشور یا کاتالوگی وجود دارد که بتوانم همراه خود ببرم؟برای اطلاعات بیشترر چه وبسایتی را پیشنهاد میکنید؟

به جز سوالات مطرح شده در بالا،سوال اضافه تری در حین ملاقات از پزشک خود نپرسید.

چه انتظاری باید از پزشک داشت؟

ممکن است پزشک سوالاتی را ازشما بپرسد.برای صرفه جویی در وقت بهتر است برای این سوالات آماده باشید:

•    چه نوع علائمی را پیشنهاد میکنید؟
•    چه مدت است که دچار این علائم شده اید؟
•    علائم و نشانه های شما تا چه حدّ حادّ است؟
•    آیا کودک شما فعال بوده است؟
•    آیا به نظر میرسد،چیزی علائم شما را بهتر میکند؟
•    آیا به نظر میرسد،چیزی علائم شما را بدتر میکند؟
•    در طول بارداری های قبلی خود به کلستاز بارداری مبتلا بوده اید؟

کلستاز بارداری میتواند بسیار نگران کننده باشد.برای گرفتن بهترین مراقبت و درمان با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

برای تشخیص کلستاز بارداری ،پزشک بارداری شما :
•    درباره علائم شما و سابقه پزشکی تان سوالاتی بپرسد
•    معاینات جسمانی انجام دهد
•    برای بررسی کارکرد کبد و اندازه گیری سطح صفرا در خون،آزمایش خون تجویز کند.

هدف درمان کلستاز بارداری تسکین خارش در مادر و پیشگیری از پیامدهای خطرناک برای کودک است.

تسکین خارش
برای تسکین خارش مزمن،ممکن است پزشک بارداری شما موارد زیر را توصیه کند:
•    مصرف داروهای با نسخه به نام اورسودیول(Actigall، Urso، Urso Forte) که به کاهش سطح صفرای خون کمک میکند.دیگر داروهای ضدخارش هم انتخاب های مناسبی میتوانند باشند.
•    مرطوب کردن پوست ملتهب با آب سرد یا ولرم

پیش از انجام هرگونه درمان برای خارش بهتر است در ابتدا با پزشک بارداری خود صحبت کنید

سلامت کودک خود را تحت نظر قرار دهید.
کلستاز بارداری میتواند حاوی پیامدهایی برای بارداری شما باشد.ممکن است در طول بارداری،پزشک شما برای بررسی سلامت کودک از نزدیک شما را تحت نطر قرار دهد.
معاینه و درمان شامل موارد زیر خواهد بود:
•    آزمایشات بدون استرس. در هنگام این آزمایش،پزشک ضربان قلب کودک شما را بررسی خواهد کرد،و با هرگونه فعالیتی میزان ضربان قلب کودک افزایش پیدا خواهد کرد.
•    نیم رخ بیوفیزیکال جنینی(BPP). این قبیل آزمایشات،به بررسی سلامت کودک کمک میکند.این آزمایش اطلاعاتی راجع به حرکات کودک،ارتجاعی بودن عضلات،تنفس و میزان مایع آمنیوتیک فراهم میکند.با اینکه نتیجه آزمایشات بدون استرس بسیار اطمینان بخش است اما برای پیشگیری از خطر زایمان زودرس و دیگر مشکلات حاصل از کلستاز بارداری چندان مفید نیست.
•    زایمان پیش از موعد. حتی اگر نتیجه آزمایشات عادی بوده باشد،ممکن است پزشک بارداری شما،برای پیشگری از خطر زایمان زودرس،سزارین زودتر از موعد تجویز کند.

در هنگام کلستاز بارداری،درمان های خانگی برای تسکین خارش چندان سودمند نیستند اما انجام دادن راه های زیر هم ضرری ندارد:
•    دوش سرد،که میتواند برای برخی از زنان میزان خارش را کاهش دهد.
•    استفاده از بلغور جو،کِرِم یا لوسیون که میتوانند التهاب پوست را کاهش دهد.
•    کمپرس یخ برای پوستی که دچار خارش شده است،میتواند میزان خارش را کاهش دهد.

تحقیقات بر روی داروهای جایگزین جهت درمان کلستاز بارداری نشان داده اند که فاقد تاثیر مناسبی هستند.بنابراین ممکن است برای این عارضه پزشک آن ها را تجویز نکند.
تحقیقات بسیاری جهت بررسی تاثیر مکمل هایی نظیر S-adenosyl، L-methionineبرای کاهش خارش کلستاز بارداری انجام گرفته است.اگرچه این اطلاعات متناقض هستند.و اورسودیول در مقایسه با L-methionine بسیار سودمند تر است. L-methionine برای مصرف مدت زمانی کوتاه تاثیر گذار و امن است.اگرچه خطرات آن برای مادر و کودک شناخته شده نیست و معمولا این دارو چندان تجویز نمیشود.
امنیت دیگر داروهای جایگزین چندان شناخته شده نیست.پیش از امتحان هرکدام از این درمان های جایگزین با پزشک خود مشورت کنید،مخصوصا اگر بادار هستید.
 

راه شناخته شده برای پیشگیری از کلستاز بارداری وجود ندارد.